Biochemie: Intermediair metabolisme

Question 1

Wat is een kruispunt voor vele (metabole) reacties?

Answer 1

(glucose en) citroenzuurcyclus

Question 2

Stelling: anabole reacties starten bij de centrale route van koolhydraten (TCA cycle)

Answer 2

Juist

Question 3

Glucose is een van de belangrijkste stoffen in ons lichaam. De afbraak start in de mond a.d.h.v. welk enzym?

Answer 3

Amylase

Question 4

Koolhydraten kunnen worden omgezet in glucose, maar ook maltose, sucrose en lactose.

Worden bovenstaande stoffen zo opgenomen in de darm of moeten deze eerst worden omgezet in glucose voordat deze kunnen worden opgenomen?

Answer 4

Kunnen zo worden opgenomen in de darmwand! In de darmcel wordt het omgezet in glucose, fructose of galactose, dat uiteindelijk kan worden afgegeven aan het bloed

Question 5

Amylase kan de lange ketens van koolhydraten knippen. Als er een vertakking is van een koolhydraat moet een ander enzym dit doen- isomaltase. Waar bevindt dit enzym zich?

Answer 5

In de darmwand

Question 6

Waar wordt lactose intolerantie door veroorzaakt?

Answer 6

Lactase deficiëntie

Question 7

Wat doet lactase?

Answer 7

Knipt lactose op in glucose en galactose

Question 8

Behalve caucasians verliest men de capaciteit om lactase-expressie, op welke leeftijd gebeurd dit?

Answer 8

3-jarige leeftijd

Question 9

Wat zorgt voor de darmklachten bij iemand met lactose intolerantie?

Answer 9

Er wordt veel melkzuur geproduceerd waardoor veel water opname is in de darmen indien je wel lactose eet als je lactose-intolerant bent

Question 10

Stelling: Galactosemie heeft een relatie met lactose intolerantie

Answer 10

Fout

Question 11

Galactosemie is een zeer ernstige ziekte waardoor er ophoping is van galactose of galactose-1-fosfaat. Wat is er mis bij deze ziekte?

Answer 11

(Afhankelijk van de mutatie) is er een mutatie in het enzym dat galactose omzet in galactose-1-fosfaat, of het enzym dat galactose-1-fosfaat omzet in glucose-1-fosfaat. Deze patiënten kunnen galactose dus niet omzetten in glucose.

Question 12

Waarom mogen patiënten met galactosemie geen lactose eten/drinken?

Answer 12

Lactose bestaat uit glucose en galactose. Glucose kunnen ze wel gebruiken, maar galactose zal ophopen

Question 13

Wij kunnen de celwanden van planten niet afbreken. Wat hebben we nodig om dit wel te doen?

Answer 13

Vezels

Question 14

Vetten zijn goed/slecht oplosbaar in de darm

Answer 14

slecht

Question 15

Hoe worden vetten toch ‘oplosbaar’ gemaakt?

Answer 15

Triglycereden worden geëmulsifeerd d.m.v. galzouten

Question 16

Afbraak van vetten gebeurd door enzymen geproduceerd door de pancreas. Wat doen deze enzymen precies?

Answer 16

De enzymen ‘knippen’ de geëmulsifeerde vetzuren eraf en kunnen uiteindelijk vormen tot micellen (kleine vetdruppels) die kunnen worden opgenomen door epitheelcellen

Question 17

Nadat mini vetdruppels in de darm zijn opgenomen door epitheelcellen moet het vet worden afgegeven aan de lymfe. Welk ‘transportmiddel’ wordt hiervoor gebruikt?

Answer 17

lipoproteïnen en daarna chylomicronen

Question 18

Wat is LPL?

Answer 18

Lipoprotein lipase, ofwel, dit enzym zorgt voor de omzetting van triglyceriden in vrije vetzuren

Question 19

Vetcellen hebben een hoge Km voor LPL. Wat heeft dit ten gevolge na een maaltijd?

Answer 19

Er is lage affiniteit van tryglyceriden van het lipase-enzym, en deze zorgt voor opname alleen na de voeding als er dus veel trygluceriden in het bloed is

Question 20

Spiercellen hebben een lage Km voor LPL. Waarom is dit ‘praktisch’?

Answer 20

Bij inspanning zal de spier energie nodig hebben, en door de hoge affiniteit van het LPL zal er dus snel tryglyceriden opgenomen worden.

Spiercellen kunnen dus goed vet opslaan

Question 21

Wat gebeurd er bij ‘beta-oxidatie’?

Answer 21

Vetzuur afbraak tot AcetylCoA

Question 22

In welk organel vindt beta-oxidatie plaats?

Answer 22

Mitochondrion

Question 23

Hoeveel AcetylCoA (C2) kunnen er uit een palmitaat (vetzuur, C16) worden gemaakt?

Answer 23

Er kunnen 8 Acetyl-CoA worden gemaakt

Bij elke ‘cycli’ worden dus 2 koolstof atomen afgeknipt

Question 24

Bij de tussenstappen tussen palmitaat tot AcetylCoA wordt NADH geproduceerd. Welk proces kan hierdoor in gang worden gezet?

Answer 24

ATP fosforylering (elk ‘rondje’ levert 4 ATP)

Question 25

Naast de energie die vrijkomt bij de omzetting van palmitaat naar AcetylCoA, wat is nog meer een onderdeel wat zorgt voor opwekking van energie?

Answer 25

AcetylCoA, deze kan namelijk de citroenzuurcyclus in! (mega veel energie)

Question 26

Waar vindt regulatie van vetzuurafbraak (beta-oxidatie) plaats? Welk onderdeel speelt hierin een rol?

Answer 26

Op het celmembraan van de mitochondrion, waar transporter 'CPT1' als deurtje fungeert.

Question 27

Uit AcetylCoA kan weer palmitaat worden gevormd voor vetopslag. Een tussenproduct die hier ontstaat is Malonyl CoA. Wat is het bijzondere aan dit molecuul?

Answer 27

Deze remt de CPT1 transporter op het membraan van het mitochondrion. Dit is handig, want Malonyl CoA is ‘destined’ om vetzuur te worden’. Deze blokkeert de CPTI, en dus kunnen vetzuren niet worden afgebroken, en is er alleen synthese van palmitaat

Question 28

Hoe speelt acetylcarnitine de rol van een 'shuttle'?

Answer 28

Vetzuur-CoA heeft carnitine nodig als transporter over het mitochondriële membraan. Vetzuur met carnitine kan wel over het membraan. Acylcarnitine wordt weer omgezet naar Acyl-CoA en Carnitine en wordt naar buiten getransporteert.

Question 29

De regulatie van de verhouding glucose en vetzuur in de spier is afhankelijk van...

Answer 29

AMP

Question 30

Waarom is ATP niet een belangrijke maat voor de verhouding glucose en vetzuur in de spier?

Answer 30

Relatief gezien is ATP hoog bij zowel rust als inspanning. AMP is veel gevoeliger omdat er relatief gezien een grotere verandering is (ondanks dat concentraties VEEL lager zijn)

Question 31

Waar zorgt stijging van AMP voor?

Answer 31

import van vetzuren in mitochondrium voor beta-oxidatie. Maonyl CoA kan niet meer CPT1 blokkeren als AMP-kinase geremd wordt.

Question 32

Bij welk enzym begint de eerste eiwit-vertering?

Answer 32

Pepsine

Question 33

Wat brengt (entero)pepsine teweeg?

Answer 33

Omzetting van trypsinogeen tot trypsine. Dit enzym kan weer veel andere enzymen activeren

Question 34

Hoe wordt pepsinogeen geactiveerd?

Answer 34

Door zure milieu in de maag

Question 35

Vetten kunnen worden opgeslagen in het vetweefsel. Glucose kan worden opgeslagen als glycogeen. Waar worden aminozuren opgeslagen?

Answer 35

Kan niet worden opgeslagen in het lichaam!

Question 36

Wat gebeurd er met overmaat aminozuren?

Answer 36

wordt verbrand, gerecycled of opgeslagen als vet

Question 37

Wat is de makkelijkste omzetting van aminozuur naar vet?

Answer 37

alanine naar pyruvaat (Via pyruvaat worden acteyl-CoA en vetzuren gemaakt. Pyruvaat kan ook worden gebruikt voor gluconeogenese)

Question 38

Is vetopslag ongelimiteerd?

Answer 38

Ja

Question 39

Glucose verbruik in de mens is erg hoog en wordt altijd constant gehouden, zeker omdat de hersenen veel glucose nodig hebben. Welke twee hormonen spelen een belangrijke rol in deze huishouding en hoe werken ze?

Answer 39

Insuline - verhoogde glycogeen synthese - verhoogde vetzuren synthese - verhoogde triglyceride synthese - verhoogde lever glycolyse Glucagon - verhoogde glygogenolysis - verhoogde gluconeogenese - verhoogde lipolyse - verminderder lever glycolyse

Question 40

Na hoeveel uur is je glucose voorraad op?

Answer 40

8 uur Dus na >8u slaap begint de gluconeogenese in de lever

Question 41

Als de gluconeogenese in de lever op is, welk systeem grijpt het lichaam vervolgens aan als je aan het vasten bent?

Answer 41

Aminozuren (afbraak van spieren)

Question 42

Afbraak van aminozuren moet niet oneindig doorgaan. Wat is het volgende systeem dat het lichaam aangrijpt bij vasten?

Answer 42

Ketonen

Question 43

Bij afbraak van aminozuren is er altijd een afbraakproduct te vinden in de urine. Welke is dit?

Answer 43

Ureum

Question 44

Wat gebeurd er bij langdurig vasten als glucose, ketenen en aminozuren al zijn 'aangetast'?

Answer 44

Glucagon reguleert vrijkomen van vrije vetzuren uit adipocyten. Gluagon activeert lipases in vetweefsels zodat vet kan worden gebruikt als brandstof

Question 45

Vetten kunnen niet worden omgezet in glucose. Waarom wordt dit dan toch wel gedaan?

Answer 45

Omdat wel ketonen kunnen worden gemaakt, wat de hersenen wel kunnen gebruiken

Question 46

Samenvatting humaan metabolisme:

Answer 46

- Hersenen en zenuwcellen: glucose is de belangrijkste energiebron. Deze cellen kunnen geen vetzuren oxideren; wel ketonlichamen. Deze cellen hebben altijd glucose nodig. - Rode bloedcellen: geen mitochondriën. Kunnen alleen glucose omzetten in lactaat voor ATP-productie. - Levercellen: Synthetiseren en secreteren glucose om de bloed glucose-concentratie op 5 mM te houden. Levercellen kunnen ketonlichamen synthetiseren. Teveel glucose uit het dieet wordt opgeslagen als glycogeen en omgezet tot vet. De lever exporteert vet naar de extrahepatische weefsels in de vorm van lipoproteïnen (VLDL). - Spiercellen: transport van glucose naar spiercellen is afhankelijk van insuline. Oxidatie van glucose en vetzuren. Glycogeen synthese uit glucose wanneer er een overschot aan koolhydraten in het dieet zit. - Vetcellen: glucoseconsumptie is afhankelijk van insuline. Glucose wordt gebruikt voor vetsynthese. Vetzuren kunnen worden geoxideerd of opgeslagen als vet.