F50-F59 Zespoły behawioralne związane z zaburzeniami fizjologicznymi i czynnikami fizycznymi Flashcards

1
Q

F50.0
F50.1
F50.2

A

F50.0 - jadłowstręt psychiczny
F50.1 - jadłowstręt psychiczny atypowe
F50.2 - żarłoczność psychiczna (bulimia nervosa)
F50.3 - Atypowa żarłoczność psychiczna
F50.4 - Przejadanie się związane z innymi czynnikami psychologicznymi
F50.5 - Wymioty związane z innymi czynnikami psychologicznymi

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
2
Q

F50.3
F50.4
F50.5

A

F50.3 - atypowa żarłoczność psychiczna
F50.4 - przejadanie się związane z innymi czynniki psychologicznymi
F50.5 - wymioty związane z innymi czynnikami psychologicznymi

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
3
Q

F50 - zaburzenia odżywiania: epidemiologia

A
  • najwyższa zapadalność u kobiet 15-30 lat

- wzrost zachorowalności

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
4
Q

F50.0 - jadłowstręt psychiczny: rozpoznanie

A
  1. zmniejszenie masy ciała (lub brak przyrostu u dzieci)
    BMI < 17,5
  2. zachowania prowadzące do zmniejszenia masy ciała np unikanie tuczącego
  3. zaburzenia hormonalne minfestujące się brakiem miesiączki
  4. obawa przed przytyciem i zaburzony obraz własnego ciała
  5. zaburzenie nie spełnia kryteriów bulimii psychicznej
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
5
Q

F50.0 - jadłowstręt psychiczny: objawy

A
  • spadek ctk, HR i temp
  • zaparcia i wzdęcia
  • nadmierne pocenie się stóp
  • niedokrwistość
  • brak miesiączki lub bardzo wydłużone okresy między krwawieniami
  • sucha, łuszcząca się skóra, utrata włosów
  • meszek na ciele
  • wyniszczenie
  • obrzęk dłoni i stóp
  • bóle i zawroty głowy
  • omdlenia
  • bladość, podkrążone oczy
  • drażliwość, bezsenność
  • objawy depresyjne
  • zachowania obsesyjno - kompulsywne
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
6
Q

F50.0 - jadłowstręt psychiczny: epidemiologia

A

10-20x częściej u kobiet
< 30 rż
0,5-1% adolescentów
0,4-0,8% osób dorosłych

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
7
Q

F50.0 - jadłowstręt psychiczny: współistniejące zaburzenia psychiczne:

A

depresyjne 75%

lękowe 20-60%

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
8
Q

F50.0 - jadłowstręt psychiczny: przebieg i rokowanie

A

przebieg - stopniowy
40% wyleczonych
30% stan się polepsza
30% objawy są nadal obecne

NIELECZONE: śmierć 10-20% przypadkow

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
9
Q

F50.0 - jadłowstręt psychiczny: typy

A

Restrykcyjny - tylko ograniczanie posiłków
Bulimiczny - napady objadania się i/lub wymiotó
-stosowanie leków przeczyszczających, moczopędnych
- obserwuje się często zaburzenia kontroli impulsów
- uzależnienia od alko i SPA

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
10
Q

F50.0 - jadłowstręt psychiczny: korzystne czynniki rokownicze:

A
  • wczesny początek
  • osobowość histrioniczna
  • brak konfliktów w rodzinie
  • krótki czas od zaburzenia do terapii
  • krótkotrwała hospitalizacja
  • wyższe: status społeczny i wykształcenie
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
11
Q

F50.0 - jadłowstręt psychiczny: niekorzystne czynniki rokownicze

A

wymiotowanie
napady objadania się
przewlekłość i kompulsywność objawów
przedchorobowy nieprawidłowy rozwój

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
12
Q

F50.0 - jadłowstręt psychiczny: etiologia

A
  • czynniki genetyczne 66% bliźniąt jednojajowych
  • zaburzenia czynności układów: serotoninergicznego, NA, kortykoliberyny, regulujących uczucie głodu i sytości
  • osobowości: histrioniczna, anakastyczna, schizoidalna
  • czynniki rodzinne: sztywność relacji, blokowanie procesu autonomii dziecka, dominująca matka oraz bierny ojciec, sformalizowanie procesu wychowawczego
  • czynniki społeczno - kulturowe: idealny wygląd
  • wydarzenia życiowe: śmierć w rodzinie, molestowanie seksualne
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
13
Q

F50.0 - jadłowstręt psychiczny: powikłania somatyczne

A
  • bradykardia
  • hipotonia
  • wydłużenie OT
  • wypadanie płatka zastawki dwudzielnej
  • omdlenia
  • powiększenie ślinianek
  • zapalenie przełyku
  • krwawienie z bł. śluzowej żołądka
  • PChN
  • HIPO- kaliemia, kalcemia, fosfatemia, natremia, magnezemia
  • zasadowica hipochloremiczna
  • obniżone st. LH, FSH, estrogenów, GnRh, testosteronu, tyroksyny
  • podwyższone stężenie kortyzolu i GH
  • zab. świadomości i poznawcze
  • drgawki
  • sucha skóra
  • utrata szkliwa, próchnica
  • anemia, leukopenia, trombocytopenia
  • osteopenia, osteoporoza
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
14
Q

F50.0 - jadłowstręt psychiczny: wskazania do hospitalizacji

A
  1. m.c. < 35% należnej/ BMI <13
  2. dorośli: HR <40/min; RR < 90/60 mmHg lub niedociśnienie ortostatyczne
    dzieci: HR < 50/min; RR < 80/50; glc <60mg%; st potasu <3 mmol/l
  3. zaburzenia elektrolitowe
  4. temp < 36 st C
  5. upośledzenie funkcji nerek, wątroby
  6. czynniki dodatkowe np. infekcje
  7. współistnienie innych zab psychicznych np nasilone stany lękowe
  8. ciężkie uzależnienie od alko lub SPA
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
15
Q

F50.1 - jadłowstręt psychiczny atypowy: definicja

A

objawy anoreksji jednak ich nasilenie jest łagodne lub nie spełniają wszystkich kryteriów diagnostycznych

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
16
Q

F50.2 - Bulimia psychiczna: rozpoznanie

A

Co najmniej 2x w tygodniu przez 3 msc

  • epizody przejadania się
  • uporczywa koncentracja na jedzeniu, poczucie przymusu jedzenia
  • ocena siebie jako osoby otyłej, strach orzed przytyciem
  • prowokowanie wymiotów, wydalania stolca, okresy głodowania
  • leki obniżające łaknienie, leki moczopędne
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
17
Q

F50.2 - Bulimia psychiczna: epidemiologia

A

2-3% populacji
1-3% kobiet, 0,1%M
- gł nastolatki i młodzi dorośli
- częstsza niż anoreksja

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
18
Q

F50.2 - Bulimia psychiczna: współwystępujące zab psychiczne

A
  • osobowość borderline ok25%
  • afektywne 25-40% depresja, ChAD
  • lękowe 13%
  • PTSD
  • używanie SPA/ alkoholu
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
19
Q

F50.2 - Bulimia psychiczna: przebieg i rokowanie

A

25% przewlekle
25% uzyskuje remisję
śmiertelność < niż w anoreksji 0,7%

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
20
Q

F50.3 Atypowa żarłoczność psychiczna

A
  • objawy bulimii ale nie spełnia wszystkich kryteriów tego rozpoznania
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
21
Q

Zaburzenia odżywiania: leczenie

A
  • psychoterapia
  • edukacja pacjenta i jego rodziny
  • realimentacja w celu przyrostu masy ciała: 1-2kg/ tydzień
  • leków nie można jak BMI <15
  • SSRI - fluoksetyna !
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
22
Q

Sen dorosłego: cykle i czas trwania

A
4-6 cykli po 80-120 min
Cykl składa się z:
1. NREM: największy wypoczynek
- N1- czuwanie przechodzi w sen
-N2 - sen płytki
N3 - sen głęboki 
2. REM:
- wzrost napięcia mm prążkowanych 
- marzenia senne
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
23
Q

Sen: czynniki regulujące

A

noworodki śpia 16h (50% sen aktywny)
dorośli 7-8h R:20-25%
osoby strasze: więcej N1, a mniej N3 więc wybudzenia

  • pogorszenie jakości snu u M ok 20 rż, u K koło 40 rż
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
24
Q

Dyssomnie (problemem jest czas/ pora snu): wymienić

A
  • Insomnie
  • Hipersomnie: narkolepsja, hipersomnia idiopatyczna
  • zaburzenia rytmu okołodobowego: zespół opóźnionej fazy snu, przyspieszonej fazy snu, rytm wolnobiegnący
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
25
Q

Parasomnie (nieprawidłowe zdarzenia podczas snu): wymienić

A
  • lęki nocne
  • somnambulizm
  • koszmary senne
  • zaburzenia zachowania podczas snu REM
  • katatrenia (jęki nocne)
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
26
Q

Insomnie (bezsenność): podział

A
  • przygodna: do kilku dni przez np stres lub choroby somatyczne
  • krótkotrwała do 4 tyg
  • przewlekła > 1 msc
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
27
Q

Insomnie (bezsenność): etiologia

A

a. zab psychiczne (gł. afektu i lękowe) - ok 50%
b. pierwotna 20%
c. choroby somatyczne 10-30%
d. uzależniania 10-20%

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
28
Q

Insomnie (bezsenność): epidemiologia

A

30-50% objawy bezsenności

15% populacji ogólnej

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
29
Q

Insomnie (bezsenność): kryetria diag

A
  1. sen (trudności w zasypianiu, wybudzanie się)
  2. 3x w tyg przez 1 msc
  3. pogorszenie samopoczucia i funkcjonowania
  4. wykluczenie przyczyny organicznej
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
30
Q

Insomnie (bezsenność): leczenie

A
  • usunięcie czynników powodujących bezsenność
  • terapia poznawczo - behawioralna
  • wzmacnianie rytmu okołodobowego
  • “zetki” zolpidem, zopiklon, zaleplon - uzależniają
  • BDZ - jeśli lęk tez
  • hydroksyzyna
  • mianseryna, mirtazapina, trazodon, doksepina
  • kwetiapina, olanzapina, lewomepromazyna, promazyna, prometazyna
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
31
Q

Hipersomnie: definicja

A

zbyt długi czas snu, nadmierna senność w ciągu dnia

- należy wykluczyć niedobór snu

32
Q

Hipersomnie: skala senności

A

Epworth
> 15 senność patologiczna
5-8% hipersomnia zaburza codzienne funkcjonowanie

33
Q

Hipersomnie: wielokrotny test latencji snu MSLT

A

ocena skłonności do zasypiania podczas pięciu 20-30min drzemek zaplanowanych co 2h w ciągu dnia

  • nadmierna senność: czas zasypiania < 5 min
  • w narkolepsji 2x co najmniej zaśnięcie snem REM
34
Q

Hipersomnia: rodzaje

A
  1. Narkolepsja:
    - uszkodzenie bocznego podwzgórza zawierającego hipokretynę (spadek w PMR)
  2. Hipersomnia idiopatyczna
35
Q

Narkolepsja: tetrada narkoleptyczna

A
  1. nadmierna senność: ataki snu w nieoczekiwanych sytuacjach trwające do kilkunastu min
  2. Katapleksja: spadek napięcia mięśni z upadkiem, świadomość zachowana
  3. halucynacje hipnagogiczne - zasypianie REM
  4. Paraliż przysenny
36
Q

Hipersomnie: leczenie

A

sen > 8h + drzemki < 30 min
- w dni nauki/ pracy: kofeina, modafinil, metylfenidat

> katapleksja: wenlafaksyna, fluoksetyna, paroksetyna, klomipramina

> ciężka katapleksa: hydroksymaślan sodu

37
Q

Zespół opóźnionej fazy snu (DSPS): epidemiologia

A
  • najczęstsze zaburzenie rytmu okołodobowego
  • początek snu o 2.00
  • częste poniżej 30 rż
  • objawia się gdy poranne wstawanie staje się obowiązkowe
  • różnicować z nawykową opóźnioną fazą snu, wynikającą z trybu życia
38
Q

Zespół opóźnionej fazy snu (DSPS): leczenie

A
  • fototerapia rano
  • melatonina wieczorem
  • ustępuje z wiekiem
39
Q

Zespół przyspieszonej fazy snu: definicja

A
  • początek snu przed 21

- sen kończy się o 3-4 w nocy

40
Q

Zespół przyspieszonej fazy snu: leczenie

A

spędzanie aktywnie czasu wieczorem, ekspozycja na światło wieczorem

41
Q

Rytm wolnobiegnący: definicja

A
  • występuje rzadko
  • u niewidomych lub u znajdujących się w izolacji
  • pacjent każdego dnia zasypia i budzi się później zgodnie z jego własnym endogennym rytmem, dłuższym niż 24 godziny
  • leczenie: ekspozycja na wyznaczniki czasu
42
Q

Parasomnie - somnambulizm: Sennowłóctwo

A

= lunatyzm

  • pacjent wstaje z łóżka i chodzi bez celu
  • obniżony poziom świadomości i reaktywności
  • oczy zwykle otwarte
  • możliwy powierzchowny kontakt
  • w czasie snu głębokiego
  • głównie w pierwszej połowie nocy (60-120min po zaśnięciu)
  • po przebudzeniu, epizod pokryty niepamięcią
  • często występuje rodzinnie
  • 4-10 rż (30% przynajmniej 1 epizod)
43
Q

Parasomnie - somnambulizm: leczenie

A

a. metody behawioralne, drzemki w ciągu dnia
b. należy zabezpieczyć otoczenie
c. ostatecznie: niska dawka konazepamu

44
Q

Parasomnie - lęki nocne: epidemiologia

A
  • 3% dzieci, między 4-12 rż
  • wybudzanie się podczas pierwszej z trzech części snu z głośnym krzykiem i dezorientacją
  • epizod nie przekracza 10 min
  • rano niepamięc
45
Q

Parasomnie - lęki nocne: leczenie

A

metody behawioralne- drzemki w ciągu dnia

46
Q

Parasomnie - koszmary senne: epidemiologia

A

10-50% dzieci pomiędzy 3-5 rż

1% dorosłych 1x w tyg

47
Q

Parasomnie - koszmary senne: charakterystyka

A
  • po każdej części snu
  • typowo w drugiej połowie
  • treść pamiętana po przebudzeniu
  • ich przeżywanie stanowi jedno kryterium PTSD
48
Q

Parasomnie - koszmary senne: leczenie

A
  • psychoterapia (PTSD!)

- leki hamujące sen REM (TLPD, SSRI) - tylko chwilowa poprawa

49
Q

Parasomnie - zaburzenia zachowania podczas snu REM: definicja, epidemiologia, leczenie

A
  • nie dochodzi do odcięcia OUN od mięśni, reagowanie gwałtownymi ruchami w obrębie łóżka
  • w drugie połowie nocy
  • 0,5% populacji
  • gł > 50 rż
  • leczenie: jak konieczne, niskie dawki klonazepamu
50
Q

Zaburzenia ruchowe związane ze snem - RLS zespół niespokojnych nóg: epidemiologia

A
  • 5% populacji ogólnej
  • 10% > 65 rż
  • należy do grupy dyssomnii
51
Q

Zaburzenia ruchowe związane ze snem - RLS zespół niespokojnych nóg: objawy

A
  • przymus poruszania nogami, często z nieprzyjemnymi doznaniami czuciowymi w obrębie nóg prowadzący do fragmentacji snu
  • nasilenie wyłącznie podczas spoczynku
  • nasilenie wieczorem i w nocy
  • częściowa poprawa podczas aktywności, poruszania się
52
Q

Zaburzenia ruchowe związane ze snem - RLS zespół niespokojnych nóg: leczenie w zależności od postaci

A

od 20-30 rż narastają objawy
- zakłócenie działania układów dopaminowego i opioidowego
Postać idiopatyczna: L-dopa
Postać wtórna: niedobór żelaza i magnezu, niewydolność nerek, polineuropatie, działanie niepożądane leków np przeciwpsychotycznych

53
Q

Zaburzenia seksualne: definicja

A

zdrowie seksualne jest stanem fizycznym, emocjonalnego, psychicznego i społecznego dobrego samopoczucia związanego z seksualnością

54
Q

F52

A

dysfunckja seksualna niespowodowana zaburzeniem organicznym ani chorobą somatyczną

55
Q

F60-F69

A

Zaburzenia osobowości i zachowania dorosłych

56
Q

Zaburzenia seksualne: epidemiologia u kobiet

A
  • brak/ utrata potrzeb seksu 25-37%
  • zaburzenia orgazmu 8-10%, a brak 17%
  • dyspareunia 13%
  • zaburzenia podniecenia seksualnego 12%
  • orgazm przedwczesny 7%
  • awersja seksualna 2-3%
  • pochwica 2%
57
Q

Zaburzenia seksualne: epidemiologia u M

A
  • orgazm przedwczesny 35-40%
  • brak/ utrata potrzeb seksualnych 11-25%
  • zaburzenia podniecenia seksualnego 8%
  • zaburzenia/ brak orgazmu 4%
  • dyspareunia 2%
58
Q

Zaburzenia seksualne: etiologia

A
  • czynniki biologiczne: hiperprolaktynemia, hipogonadyzm, nadczynność tarczycy, nikotynizm, uzależnienie od alkoholu i narkotyków, leki psychotropowe, hipotensyjne , cukrzyca, choroba niedokrwienna serca, NT, udar, stwardnienie rozsiane, choroby narządów płciowych
  • psychogenne: rozwojowe np nieudane małżeństwo rodziców
    osobowościowe: kompleksy, lęk
    partnerskie np rutyna
  • społeczno-kulturowe
59
Q

Brak lub utrata potrzeb seksualnych: definicja

A
  • brak zainteresowania aktywnością seksualną
  • brak myśli lub fantazji erotycznych
  • może wystąpić w depresji
60
Q

Awersja seksualna: def

A

unikanie relacji seksualnych spowodowane odczuciami niechęci, wstrętu, obawy wobec wszelkich przejawów seksualności

61
Q

Brak radosnego przeżywania: def

A

np w depresji

- podczas pobudzenia seksualnego pojawia się rekacja genitalna ale nie towarzyszy jej przyjemne wrażenie podniecenia

62
Q

Zaburzenia erekcji członka: definicja

A
  • brak reakcji genitalnej

- niezdolność do osiągnięcia lub utrzymania erekcji

63
Q

Zaburzenia erekcji członka: przyczyny

A

50% - organiczne (choroby serca i NT, andropauza, cukrzyca, choroby neurologiczne, urazy rdzenia kręgowego, pooperacyjne)
15% - psychogenne (zaburzenia erekcji tylko w czasie seksu, prawidłowe są erekcje ranne oraz w czasie masturbacji, często depresja)
30% - wieloczynnikowo

64
Q

Zaburzenia erekcji członka: skala twardości członka

A

4-stopniowa

65
Q

Zaburzenia erekcji członka: leczenie

A
  • inhibitory PDE-5 (sildenafil)
  • iniekcje prostaglandyn w ciała jamiste członka
  • metody treningowe, protezowanie członka
66
Q

Zaburzenia podniecenia seksualnego u kobiet: etiologia

A
  • subiektywne: brak lub zmniejszone uczucie przyjemności w czasie stymulacji seksualnej
  • pochodzenia genitalnego: brak/ zmniejszone obrzmienie i lubrykacja narządów płciowych
  • przetrwałe podniecenie: spontaniczne i niepożądane
67
Q

zaburzenia orgazmu: definicja

A
  • brak/ opóźnienie orgazmu

- mogą być pierwotne/ wtórne, ogólne/ sytuacyjne

68
Q

zaburzenia orgazmu: podział

A
  1. M - wytrysk opóźniony/ brak wytrysku
    * do różnicowania z wytryskiem wstecznym
  2. K - pomimo subiektywnie wysokiego podniecenia zmniejszone odczuwanie/ brak orgazmu
69
Q

zaburzenia orgazmu: przyczyny wytrysku wstecznego

A
  1. operacje prostaty
  2. uszkodzenie unerwienia autonomicznego
  3. cukrzyca
  4. choroby neurologiczne np. stwardnienie rozsiane
70
Q

wytrysk przedwczesny: ogólnie

A

najczęstsze zab seksualne u M

  • przed lub 15 sek po rozpoczeciu stosunku
  • w trakcie zwodu niewystarczającego do umożliwienia stosunku
71
Q

wytrysk przedwczesny: przyczyny

A
  • nadwrażliwość neurogenna członka
  • zbyt krótkie wędzidełko żołędzi
  • nadczynność tarczycy
  • cukrzyca
  • częste masturbacje
  • impulsywność
  • neurotym
72
Q

wytrysk przedwczesny: leczenie

A
  • TLPD (klomipramina)
  • SSRI (sertralina, paroksetyna, fluoksetyna)
  • żele znieczulające miejscowo żołądź
73
Q

Pochwica: def i leczenie

A
- niezależny od woli, spastyczny skurcz mięśni otaczających pochwę, przez co wprowadzenie członka jest niemożliwe lub bolesne
Leczenie:
a. rozkurczowe
b. przeciwbólowe
c. przeciwlękowe
d. metody treningowe
74
Q

Dyspareunia: def

A

trwały lub nawracający ból narządów płciowych podczas wprowadzania członka do pochwy

75
Q

Nadmierny popęd seksualny: przyczyny

A
  • hiperandrogenizm u kobiet
  • padaczka
  • stan maniakalny
  • mechanizmy obronne
  • guzy mózgu
76
Q

Nadmierny popęd seksualny: leczenie

A
  • leki obniżające popęd (antyandrogenne i psychotropowe)
  • psychoterapia
  • ruch SA (seksoholików anonimowych)