Zaburzenia nastroju (afektywne) Flashcards
(46 cards)
F30 F31 F32 F33 F34
F30 - epizod maniakalny F31 - choroba afektywna dwubiegunowa F32 - epizod depresyjny F33 - zaburzenia depresyjne nawracające F34 - uporczywe zabrzenia nastroju (cyklotymia, dystymia)
F30 - epizod maniakalny: rozpoznanie ogólnie: jak długo, co się dzieje
- zmiana nastroju wyraźna i trwa co najmniej 1 tydzień
- dominacja nastroju wzmożononego, ekspansywnego lub drażliwego w stopniu zdecydowanie nieprawidłowym dla danej osoby
F30 - epizod maniakalny: rozponanie 3 z 9 objawów
prowadzą do zaburzenia codziennego funkcjonowania:
- wzmożona aktywność/ niepokój fizyczny
- nadmierna gadatliwość
- zmniejszona potrzeba snu
- utrata normalnych zahamowań społecznych - niestosowne
- zachowania bezceremonialne/ lekkomyślne z niedocenieniem ryzyka
- wzmożona energia seksualna/ seksualne nietakty
- łatwość w zmianie aktywności/ planów
- wzmożona samoocena/ poczucie wyższości
- gonitwa myśli lub subiektywne odzuwanie ich przyspieszenia
Kryteria epizodu hipomaniakalnego:
3 z 7 objawów przez co najmniej 4 kolejne dni (mniejsze zakłócenie codziennego funkcjonowania i mniejsze podwyższenie nastroju niż w manii):
- wzmożona aktywność/ niepokój fizyczny
- nadmierna gadatliwość
- odwracalność uwagi, trudności w koncentracji
- zmniejszona potrzeba snu
- zwiększona energia seksualna
- lekkomyślne wydatki i zachowania
- łatwość kontaktów, brak dystansu
F30 - epizod maniakalny: urojenia w manii
- zgodne z nastrojem
- prześladowcze
- wielkościowe
- erotyczne
F30 - epizod maniakalny: etiologia: czynniki zewnętrzne
czynniki zewnętrzne:
- uraz głowy
- nadczynność tarczycy/ nadnerczy
- GKS
- choroba mózgu np infekcja (kiła, AIDS), guz, udar
- leki dopaminergiczne
- amfetamina, kokaina
- leki antycholinergiczneF31
F31- choroba afektywna dwubiegunowa ChAD: epidemiologia
dawniej cyklofrenia 2% populacji kobiety = mężczyźni ok 30 rż u osób ChAD nadużywa SPA i alkohol: 20-40%
F31- choroba afektywna dwubiegunowa ChAD: etiologia
- czynniki genetyczne: bliźniaki monozygotyczne 60-80%
- teoria neuroprzekaźnikowa
- zaburzenia osi stresu i tarczycowej, rytmów dobowych, układu odpornościowego
- zmiany strukturalne OUN
- koncepcja kindlingu (rozniecania): ogniska rozniecania w ciałach migdałowatych (ukł limbiczny) - nawroty ChAD powodowałyby uwrażliwienie i zwiększenie akt tych ognisk - karbamazepina i lit profilaktycznie przeciwko nawrotom ch afektywnej
F31- choroba afektywna dwubiegunowa ChAD: rozpoznanie
> obecny epizod spełnia kryteria: manii, hipomanii, epizodu depresyjnego
w przeszłości 1 epizod afektywny (hipom., maniakalny, depresyjny, mieszany)
co najmniej jeden ma być hipomanii lub manii (inny niż depresyjny)
epizody nie są spowodowane spożywaniem substancji psychoaktywnych
F31- choroba afektywna dwubiegunowa ChAD: Typ I
= klasyczny
- 1 lub więcej epizodów manii (2tyg-5msc) i 1 lub więcej epizodów depresji (4-9 msc)
- najczęściej stosunek epizodów depresyjnych do maniakalnych 4:1
- ew stan, w którym tylko mania
F31- choroba afektywna dwubiegunowa ChAD: Typ II
> 1 lub więcej epizod depresji i co najmniej 1 epizod HIPOMANII (do 3 tyg)
kobiety częśćiej
dużo dłuższa depresja
F31- choroba afektywna dwubiegunowa ChAD: repid cycling - szybka zmiana faz
- nawroty okresów depresji lub manii co najmniej 4x w roku
- pomiędy nimi bardzo krótkie okresy zdrowia, a nawet brak okresów remisji
- u 2/3 chorych po wielu latach przebiegu klasycznego
F31- choroba afektywna dwubiegunowa ChAD: cechy epizodu depresji
- częste nawroty
- lekooporność
- cechy psychozy
- poważne próby samobójcze
- drażliwość
- nadmierna senność
- młody wiek (25rż)
- szybkie narastanie i ustępowanie objawów (godziny/dni)
- wywiad w kierunku ChAD/ samobójstwa w rodzinie
F31- choroba afektywna dwubiegunowa ChAD: przebieg i rokowanie
> nawracająca i przewlekła
średnie liczba epizodów w ciągu życia - 10
cykl pierwszy - zwykle dłuższy, drugi krótszy
15% samobójstwo
F31- choroba afektywna dwubiegunowa ChAD: leczenie epizodu manii
- normotymik (mania - walproinian; depresja - karbamazepina) i LPP (lek przeciwpsychotyczny)
F31- choroba afektywna dwubiegunowa ChAD: leczenie depresji
- leki przeciwdepresyjne OSTROŻNIE - mogą zwiększac ryzyko manii (bardziej TLPD i wenlafaksyna niż SSRI)
- powinny być łączone z normotymikami
lekka/umiarkowana depresja bez objawów psychotycznych -> normotymik o działaniu przeciwdepresyjnym w monoterapii (lamotrygina, kwetiapina, lit)
F31- choroba afektywna dwubiegunowa ChAD: leczenie ciężkiej depresji
Ciężka depresja + objawy psychotyczne -> atypowe neuroleptyki np. kwetiapina (działanie też przeciwdepresyjne) i olanzapina
- ciężka depresja stosowanie elektrowstrząsów
F31- choroba afektywna dwubiegunowa ChAD: farmakologiczna profilaktyka nawrotów
leczenie długotrwałe: 2 epizody choroby, w których jeden był hipomanią lub manią
LIT (uwaga na niedoczynność tarczycy) - gdy brak efektu (ocena po roku) to dodać inny normotymik
lekooporność: klozapina
F31- choroba afektywna dwubiegunowa ChAD: leczenie rapid cycling
2 leki: lit + karbamazepina/ walproinian
F31- choroba afektywna dwubiegunowa ChAD: postacie atypowe, leczenie
leki przeciwdrgawkowe (walproinian, karbamazepina)
F33- zaburzenia depresyjne nawracające (ZDM): epidemiologia: częstość w populacji, ryzyko zachorowania w ciągu życia, ryzyko zachorowania na dystymię
w populacji: 5-17% (kobiety 7% i mężczyźni 4%)
ryzyko zachorowania w ciągu życia (14,4-18%)
ryzyko zachorowania na dystymię 6%
F33- zaburzenia depresyjne nawracające (ZDM): szczyt zachorowalności
20-40 rż
ok 20% do lekarza rodzinnego to depresja
zaburzenia depresyjne, oprócz otępienia, są najczęstszym zaburzenim psychicznym występującym u osób w podeszłym wieku
F33- zaburzenia depresyjne nawracające (ZDM): etiologia
> czynniki genetyczne: 43-53% bliźniaki monozygotyczne
hipoteza monoaminoegiczna: dysfunkcja dopaminy, NA, 5-HT, ACh
czynniki hormonalne:
- nadmierna aktywność osi ukł. limbiczny-podwzgórze-przysadka-nadnercza (LPPN)
- zaburzenia funkcji tarczycy
- rola h. płciowych u kobiet
- zaburzenia rytmów dobowych
- teoria neurorozwojowa - mechanizmy epigenetyczne
- wydarzenia stresowe
- niedobory wit. B12, kwasu foliowego oraz wit D
- triada depresyjna Becka:
1. nic mi się w życiu nie udało
2. świat jest zagrażający
3. nic dobrego mnie już nie spotka
F32 - epizod depresyjny: rozpoznanie
2 tygodnie 2/3 objawy podstawowe oraz 2 lub więcej objawy dodatkowe
