F20-F29 schizofrenia, zaburzenia typu schizofrenii i urojeniowe

Question 1

Schizofrenia: Objawy psychopatologiczne

Answer 1

1 - echo myśli
2 - nasyłanie oraz zbieranie myśli
3 - rozgłaśnianie (odsłonięcie) myśli
4 - postrzeganie urojeniowe
5 - urojenia oddziaływania, wpływu, owładnięcia
6 - głosy omamowe komentujące lub dyskutujące o pacjencie w trzeciej osobie 
7 - zaburzenia myślenia 
8 - objawy negatywne

Question 2

Schizofrenia: kiedy nie możemy rozpoznać ? podczas jakich innych towarzyszących zaburzeń ?

Answer 2

• nasilone objawy depresyjne lub maniakalne
• choroba mózgu
• zatrucie substancjami lub ich odstawienie

Question 3

Schizofrenia: rozpoznania wg ICD-10

Answer 3

OBJAWY PRZEZ 1 MIESIĄC,
jeden z poniższych:
ECHO MYŚLI - echo myśli, nasyłanie oraz zbieranie myśli oraz rozgłaśnianie (odsłonięcie myśli)
UROJENIA - urojenia oddziaływania, wpływu lub owładnięcia wyraźnie odnoszone do ruchów ciała lub kończyn, albo do określonych myśli, działań czy odczuć; spostrzeżenia urojeniowe
GŁOSY OMAMOWE - głosy omamowe komentujące na bieżąco zachowanie pacjenta albo dyskutujące o nim między sobą, albo innego typu głosy omamowe pochodzące z jakiejś części ciała
UROJENA PARANOIDALNE - utrwalone urojenia innego rodzaju, których treść jest niedostosowana kulturowo i całkowicie niemożliwa do zaistnienia

Co najmniej 2:

• utrwalone omamy ze zwiewnymi urojeniami bez treści afektywnej lub utrwalone myśli nadwartościowe
• przerwy i wstawki w toku myślenia prowadzące do rozkojarzenia lub niedostosowania wypowiedzi, neologizmy
• zachowania katatoniczne
• objawy negatywne: apatia, zubożenie wypowiedzi i spłycenie lub niespójność reakcji emocjonalnych

Question 4

Klasyfikacja schizofrenii wg ICD-10:

Answer 4

F20.0 - sch. paranoidalna
F20.1 - sch. hebefreniczna
F20.2 - sch. katatoniczna
F20.3 - sch. niezróżnicowana
F20.4 - depresja poschizofreniczna
F20.5 - sch. rezydualna
F20.6 - sch. prosta

Question 5

Schizofrenia: objawy osiowe

Answer 5

Ambiwalencja, ambisentencja, ambitendencja
Autyzm - odcięcie się od rzeczywistości
Afekt - zblędnięcie afektu - brak reakcji emocjonalnych
Asocjacje - rozkojarzenie, brak związku pomiędzy wypowiadanymi słowami

Question 6

Schizofrenia: objawy pozytywne

Answer 6

• urojenia (ksobne, oddziaływania)
• halucynacje słuchowe (komentujące, imperatywne)
• echo, nasyłanie, odciąganie myśli (odsłonięcie)
• zachowania katatoniczne (stupor, podniecenie)

Question 7

Schizofrenia: objawy negatywne

Answer 7

• anhedonia
• blady afekt
• apatia
• alogia (ubogie słownictwo)
• formalne zaburzenia myślenia

Question 8

Schizofrenia paranoidalna: kryteria

Answer 8

• Najczęstsza
• nasilone urojenia i omamy (urojenia prześladowcze, szczególnej misji, zmiany postaci ciała lub niewiary)
• spłycenie, niedostosowanie afektu
• zaburzenia napędu (pobudzenie)
• pseudohalucynacje (gł. słuchowe - komentujące)

Question 9

Schizofrenia hebefreniczna: kryteria

Answer 9

• wyraźnie utrzymujący się spłycony afekt lub niespójność i niedostosowanie afektu
• zachowanie bezcelowe i niepowiązane lub wyraźne zaburzenia myślenia (ROZKOJARZENIE)
• zaburzenia pełne bezładu, manieryzmy, grymasy, stereotypie
• skłonność do błaznowania

Question 10

Schizofrenia katatoniczna: kryteria

Answer 10

Przez 2 tygodnie co najmniej jedno z poniższych:

• osłupienie (spadek reaktywności wobec otoczenia)
• pobudzenie ( wyraźnie bezcelowa aktywność ruchowa)
• zastyganie (dobrowolne przyjmowanie pozycji niedostosowanych, dziwacznych)
• zjawisko tzw. poduszki powietrznej
• negatywizm
• sztywność
• giętkość woskowa
• automatyzm nakazowy (automatyczne poddawanie się poleceniom)

*należy różnicować z zapaleniem mózgu

Question 11

Schizofrenia: definicja

Answer 11

choroba przewlekła do grupy zaburzeń psychotycznych

występują zaburzenia myślenia, spostrzegania, niedostosowany i spłycony afekt, a także deficyty poznawcze

Question 12

Schizofrenia: epidemiologia

Answer 12

1% populacji
26-45rż u kobiet - przebieg ostry, dominują objawy psychotyczne
20-25rż - mężczyźni - przebieg mniej korzystny, przewlekły, dominują objawy negatywne

Question 13

Schizofrenia: czynniki etiologiczne

Answer 13

organiczne: m.in. poszerzenie komór bocznych mózgu, “hipofrontalność”
- infekcyjne (domniemane)
- genetyczne (bliźniaki monozygotyczne ok 48% ryzyko zachorowania)
- teoria neurorozwojowa (zmiany OUN w okresie rozwoju płodowego)
- biochemiczne: teoria dopaminowa, transmisja serotoninergiczna, glutaminergiczna
- teoria uwrażliwienia
- teorie społeczno- psychologiczne)

Question 14

Schizofrenia: objawy osiowe wg Bleulera 4A

Answer 14

Autyzm - wycofanie
Afekt - sztywność emocjonalna, skąpa ekspresja
Ambiwalencja
Asocjacja - rozkojarzenie myślenia i wypowiedzi

Question 15

Schizofrenia: objawy, podział na negatywne i pozytywne wg T. Crowe’a: NEGATYWNE

Answer 15

spadek akt dopaminergicznej w korze przedczołowej

• alogia i inne zaburzenia mowy
• apatia, abulia, awolicja
• anhedonia
• afekt blady
• formalne zaburzenia myślenia np. rozkojarzenie
• ambiwalencja
• objawy depresyjne i zab funkcji poznawczych

mogą doprowadzić do załamania linii życiowej

Question 16

Schizofrenia: objawy, podział na negatywne i pozytywne wg T. Crowe’a: POZYTYWNE

Answer 16

• Omamy słuchowe - komentujące, imperatywne
• urojenia - typowo odnoszące, ksobne i oddziaływania
  rzadko inne urojenia i halucynacje
  -echo myśli, nasyłanie myśli, odciąganie myśli
• zachowania katatoniczne (stupor, podniecenie)

Question 17

Schizofrenia: Zaburzenia poznawcze

Answer 17

• zmniejszenie tempa przebiegu czynności intelektualnych
• zaburzenia uwgai, pamięci, zdolności do wyciągania wniosków
• zaburzenia poznania społecznego

Question 18

Schizofrenia: objawy neurologiczne

Answer 18

“soft signs”:

• dysfagia
• zaburzenia chodu
• niezdarność
• astereognozja - niemożność rozpoznania przedmiotów za pomocą dotyku mimo braku zaburzeń czucia

Question 19

Schizofrenia: początek i przebieg

Answer 19

-nagły - kilka dni
-szybki - kilka tygodni
lub stopniowy z objawami przez msc lub lata
w ok 10% przypadków tylko jeden epizod

Question 20

Postaci schizofrenii katatonicznej:

Answer 20

Postać hiperkinetyczna:

• nadmierne niekontrolowane pobudzenie
• Ostra śmertelna katatonia- wysoka leukocytoza, sztywność mięśni, utrata przytomności, niewydolność narządów

Zahamowanie katatoniczne:

• mutyzm
• postępujące spowolnienie psychoruchowe
• brak interakcji z otoczeniem
• zaprzestanie przyjmowania płynów i pokarmów
• wstrzymanie wydalania (w skrajnych przypadkach)

Question 21

Schizofrenia niezróżnicowana: definicja

Answer 21

nie przyjmuje jej konkretnego typu lub zawiera różne objawy występujące w poszczególnych typach

Question 22

Depresja poschizofreniczna: definicja

Answer 22

• zazwyczaj po pierwszym epizodzie
• duże ryzyko próby samobójczej

Wszystkie leki blokujące D2 (neuroleptyki) mogą działać prodepresyjnie

Question 23

Schizofrenia rezydualna: definicja

Answer 23

Przewlekły etap rozwoju schizofrenii, w którym nie występują objawy pozytywne wymienione w kryteriach ogólnych (wcześniej były - różnica z prostą), natomiast wyraźny postęp psychozy z długotrwającymi objawami negatywnymi.

Question 24

Schizofrenia prosta:

Answer 24

• dominują objawy negatywne
• zmiana zachowania: zamknięcie w sobie, wycofanie z życia społecznego, regres zawodowy/ szkolny
• nie występują omamy i urojenia

Question 25

Schizofrenia, a schorzenia somatyczne

Answer 25

częściej niż w populacji ogólnej:
- otyłość
- zaburzenia metaboliczne
- choroby ukł krążenia
- nadużeywania SPA
- choroby neurologiczne i endokrynologiczne
- urazy 
śmiertelność 1,5-2x wyższa 
u 50% próby samobójcze,

Question 26

Schizofrenia: leczenie

Answer 26

1. neuroleptyki atypowe (usuwają objawy i zapobiegają nawrotom)
   np. olanzapina 10-20mg
   * u kobiet w ciąży ostatecznością
2. wspomagająco:
   - leki uspokajające
   - normotymiczne
   - przeciwdepresyjne
3. niebiologiczne:
   - psychoterapia
   - psychoedukacja
4. biologiczne:
   - elektrowstrząsy np w typie katatonicznym

Question 27

Schizofrenia: rokowanie - reguła trzech

Answer 27

1/3 - normalne życie
1/3 - wykazuje objawy ale dobrze funkcjonuje społecznie
1/3 zaburzenia funkcjonowania i wymaga częstych hospitalizacji

Question 28

Schizofrenia: skale

Answer 28

SANS (scale of assesment of negative symptoms)
SAPS (positive)
PANSS(positive and negative syndrom scale)