Gedragsstoornissen

Question 1

Oppositional Defiant Disorder

Answer 1

Vroege kindertijd –> niet-gehoorzaam, opstandig en driftbuien

Question 2

Conduct Disorder

Answer 2

Midden kindertijd –> openlijk/heimelijk, antisociaal en relationele agressie
Adolescentie –> delinquentie, middelengebruik, hoog-risico seksueel gedrag

Question 3

Gedragsstoornissen

Answer 3

Gedragstoornissen zoals ODD en CD zijn voornamelijk externaliserende stoornissen
–> in de DSM disruptieve gedragsstoornissen
- stoornissen zoals ADHD horen hier ook bij

Question 4

Andere disruptieve stoornissen

Answer 4

• Periodieke explosieve stoornis (>6 jaar): zeer explosief gedrag en driftbuien
• Antisociale persoonlijkheidsstoornis

Question 5

Primaire kenmerken ODD

Answer 5

Herhaald patroon van ongehoorzaam, rebel, negatief en vijandig gedrag tegenover gezagsfiguren

Question 6

Primaire kenmerken CD

Answer 6

Agressie tegenover mensen en dieren, vernieling van bezittingen, liegen en stelen, spijbelen, overschrijden van regels en grenzen

Question 7

Twee soorten externaliserend gedrag

Answer 7

• agressief gedrag (vechten, driftbuien, pesten en vernielen) –> ODD en CD
• grensoverschrijdend gedrag (brandstichten, stelen en spijbelen etc.) –> CD

Question 8

Verschil ODD en CD

Answer 8

ODD= heterogeen (gedrag en emotioneel)
CD= homogoon (alleen gedrag)
–> beide stoornissen kunnen gelijktijdig worden geclassificeerd

Question 9

Heterogeen ODD

Answer 9

• Dwars en uitdagend gedrag: opstandig, ruzie maken met volwassenen, anderen met opzet ergeren, andere de schuld geven
• Boze stemming: boos, prikkelbaar, driftig

Question 10

Prevalentie ODD en CD

Answer 10

ODD: 1-15% en CD: 2-10%
- ODD vangt eerder aan, prevalentie CD stijgt in adolescentie
- jongens>meisjes (3:1 of 4:1)
–> jongens: fysieke agressie
–> meisjes: relationele agressie

Question 11

Comorbiditeit ODD en CD

Answer 11

• ODD en CD hebben 30-90% comorbiditeit
• ADHD: 70% met ODD en 50% met CD
• angst- en stemmingsstoornissen
• zwakbegaafdheid/lbv
  –> ODD is voorloper CD (niet voor iedereen met ODD, wel voor meeste met CD)
• boze en prikkelbare stemming meer bij oDD dan angst
• CD meer risico op antisociale PD

Question 12

Three-pathway model
- Loeber

Answer 12

• Overt pathway
• Covert pathway
• Authority coflict pathway

Question 13

Overt pathway

Answer 13

Oploop in leeftijd
- minor agression (pesten en vervelen)
- physical fighting (vechten/gang)
- violence (rape/attack)

Question 14

Covert pathway

Answer 14

Meeste naar minst hoeveelheid jongens
- minor behavior (stealing/lying)
- Property damage (vandalisme)
- Middel serieus (fraude, stelen)
- Serieus (autotheft/overvallen)

Question 15

Authority conflict pathways

Answer 15

• stubborn behavior
• defiance and disobedience
• authority avoidance

Question 16

Age-crime curve

Answer 16

Curve van 10 tot 19 jaar met de piek op 14-15 jaar met meeste kans op misdaad

Question 17

Moffitt’s dual taxonomy

Answer 17

2 paden binnen de age-crime curve
- hoe eerder de aanvang, hoe ernstiger, persistenter en paculairder die antisociale persoonlijkhiedsstoornis

Question 18

Meest ongunstige prognose

Answer 18

• Comorbiditeit met ADHD, lage intelligentie en voorkomen van kenmerken van emotieloosheid
• Hoe vroeger het gedrag begint, hoe meer persistent –> heeft te maken met biologische/genetische verankering

Question 19

Risico factoren

Answer 19

• kind
• gezin
• school
• buurt

Question 20

Kind
- risicofactor

Answer 20

Negatif temprament, ADHD, geringe angscoditionering, lage intelligente en vertraagde taalontwikkeling

Question 21

Omgeving
- risicofactor

Answer 21

Opvoeding gekenmerkt door dwingende interactiepatroon onduidelijke instructies, onvoldoende belonen van gewenst gedrag, inconsequent omgaan met straffen en belonen, hard straffen) maar ook onvoldoende toezicht, relatieproblemen ouders, persoonlijke problemen ouders (depressie of angst), stress en geweld in buurt, contact leeftijdsgenoten (uitsluiting, aansluiting bij groep met delinquent gedrag)
–> transactioneel (interactie met andere risicofactoren

Question 22

Opvoeding en ouder-lkind interactie

Answer 22

• Coercion theory Patterson
• Complementaire
• symmetrische escalaties

Question 23

Coercion theory
- Patterson

Answer 23

Coercion theory van Patterson stelt dat problematisch gedrag bij kinderen (zoals agressie of ongehoorzaamheid) ontstaat en in stand wordt gehouden door negatieve interactiepatronen tussen ouder en kind, waarbij beiden elkaar onbedoeld versterken door dwingend, negatief gedrag (bijv. schreeuwen, toegeven aan driftbuien).

Question 24

Belang van opvoeding

Answer 24

1. disruptief ouderschap
2. kind karakteristieken
3. ouder karakteristieken
4. sociale ecologie
   –> opstandelijk kind gedrag (emotioneel en sociaal)

Question 25

Invloed van sociale cognities

Answer 25

Invloed van sociale informatieverwerkingsproblemen en beperkte oplossingsvaardigheden - in de loop der jaren worden conflictueuze interacties opgeslage in cognitieve schema's - ziekte van nee

Question 26

Reactieve agressie

Answer 26

Boze reactie agv. provocatie of frustratie --> avg gebreken in het herkennen van social cues en gebrek aan vertrouwen in de ander

Question 27

Proactieve agressie

Answer 27

Geen link met boosheid, maar opzettelijk gedrag dus beginnen met vechten of pesten --> agv verwachting dat agressie tot positieve resultaten leidt

Question 28

Hersenen en biologische invloeden

Answer 28

- gebrekkige inhibitie; gebrekkig functionerende frontale cortex --> verstoord motivationeel systeem --> inbalans BIS en BAS (behavioral inhibition and activation systems) - verhoogde fight or flight; amygdala activatie --> verstoord emotieregulatie systeem

Question 29

Onderzoek naar factoren

Answer 29

- opvoeding inconsistent conflict - hoge IQ geeft geen hoge bescherming - temperament speelt een rol - deliquente leeftijdsgenoten

Question 30

Assessment

Answer 30

Interviews en zelfrapportage; - algemeen klinisch - (semi-)gestructureerd interview - zelf-rapportage (ECBI, SESBI, SRD) - dimensionele benadering - directe observaties

Question 31

Behandeling

Answer 31

Verschillende elementen in behandeling: osychoeducatie en gedragstherapie/training ouders, gedragstherapie kind en systemtherapie voor familie - complicerende factoren: weinig probleembesef, schuld bij ander, opstandig gedrag

Question 32

Oudertraining is meest succesvol

Answer 32

- directe instructie - positief formuleren van instructie - een instructie pr keer - instructie moet bij leeftijd passen - vriendelijk en respectvol blivjen - positief reageren na opvolging instructie - aanmoedigen gaat vooraf aan grenzen stellen - verhouding positieve - negatieve instructies --> aanpassen naar 5:1

Question 33

Incredible year kindtraining

Answer 33

Kind gedrag rechtstreeks aanpakken met straf en beloning. Goed gedrag belonen en slecht gedrag negeren. 7 units: - vrienden maken en schoolregels - je best doen op school - gevoelens begrijpen en detecteren - probleem oplossing - anger management - vriendelijkheid - praten met vrienden