Gigt Flashcards

(76 cards)

1
Q

nýja RA skorið byggist á? (3)

A

1) fjölda liða
2) mótefnum (RF og CCP)
3) bólgu (Sökk og CRP)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
2
Q

hvaða gen hefur mesta áhættu á RA?

A

HLA

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
3
Q

hvar bindast gigtarþættir (RF) á IgG?

A

á Fc hluta IgG

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
4
Q

hversu stór hluti þjóaðarinnar er RF jákvæður?

A

<5%

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
5
Q

hvort er sértækara fyrir RA, RF eða CCP?

A

CCP

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
6
Q

hvernig tengist ccp og rf horfum?

A

þeir sem hafa ccp og rf hafa verstu horfurnar

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
7
Q

hvernig er brjósk og beinskemmdin í RA? (4)

A

1) synovium verður af tumor líkum massa með fibroblöstum og frumum sem fralmeiða niðurbrotsensím eins og illk. frumur
2) viðgerð brjóstk minnkar vegna infl cytokina
3) osteoclasta virkni eykst
4) substance P dregur síðan úr bólgu

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
8
Q

RA fer ekki í hrygg s,ó.

A

ó en fer bara í atlantoaxial lið

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
9
Q

RA veldur vöðvastyttingu, s,ó

A

S

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
10
Q

hvar veldur amyloidosan í RA skemmmdum?

A

í nýrum

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
11
Q

er hægt að lsea í gegnum RA vökva?

A

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
12
Q

DMARD á íslensku?

A

bremsulyf

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
13
Q

hvað heitir lyf sem er pyrimidin blokki og virkar þannig svipað og methotrexate á lymfocyta?

A

Leflunomide (Arava)

meiri aukaverkanir en metho

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
14
Q

hvenær notar maður plaquenil í RA?

A

í vægum sjúkómi eða sem viðbót við önnur lyf

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
15
Q

aukaverkun af plaquenil?

A

sjónskemmdir (ekki í nútímaskömmtum)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
16
Q

hvða er plaquenil?

A

malaríulyf

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
17
Q

hvaða lyf getur valdið lúpus líkum einkennum (útbrotum og lungnafibrosu)?

A

infliximab

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
18
Q

hnéslitgigt er tvöfalt algengari en mjamaslitgigt? s,ó

A

satt

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
19
Q

algengastu staðstengint slitgigtar? (3)

A

1) hné 41
2) hendur 30
3) mjaðmir

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
20
Q

það er ágætt samband á milli rtgbreytinga og einkenna í sltgigt? s,ó

A

rangt, lélegt

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
21
Q

blóðprufur eru gagnslausar í slitgigt, s,ó?

A

Ó. til að greina t.d. á milli liðagigt

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
22
Q

það er hægt að lesa í gegnum slitgigtarvökva, s,ó?

A

S

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
23
Q

áhættuþættir slitgigtar? (6)

A

1) aldur
2) kvenkyn
3) erfðir
4) líkamsþyngd
5) líkamleg vinna
6) ofhreyfanleiki

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
24
Q

langmikilvægasta orsök slitiggatar?

A

erfðir

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
25
sterkasti áhættuþattur um versnun slitgigtar eftri greiningu?
hátt BMI
26
kjarnameðferð við slitgigt? (4)
1) styrkjandi æfingar 2) megrun 3) lýsi 4) ráðgjöf
27
tíðni nsaids aukaverkana 13faldast milli 50 og 65 ára? s,ó
S
28
aukaverkanir nsaids? (7)
1) maga fo.f. 2) blóðþ 3) nýru 4) lifur 5) ofnæmi 6) astmi 7) cerebral einkenni
29
hjólreiðakappar sleppa við slitgigt, s,ó?
Ó, fá slit í hné
30
hvenær eftir krossbandaslit eru 82% komin með rtgskemmdir?
eftir 12 ár
31
hvað er seronegative spondyloarthropathies? (5)
1) RF og ANA er neikv 2) ankylosing spondylitis 3) reiters syndrome 4) psoriatic arthritis 5) tengjast HLA B27
32
á hvað leggst Seroneg spondyloarthropathies ? (7)
1) miðlæga liði 2) hrygg 3) spjaldliði 4) slímhúðir 5) meltingarveg 6) augu 7) húð
33
hvað hefur tengingu við HLA B27? og %
1) hryggigkt >90% 2) reiters 89% 3) iðrabólga með hryggikt 50% 4) sóragigt með hryggikt 50% og án hryggiktar 15%
34
algengi hla-b27 á íslandi?
15%
35
algnegi hyrggiktar á ísl?
0,1-0,2%
36
algnegni hla-b27 telst mjög hátt á íslandi s,ó?
ó sumsstaðar 40%
37
mótefni gegn hvaða bakteríu tengist hryggikt?
klebsiella
38
hversu algeng er IBD í hryggiktarsjúkl?
7-20%
39
3° ættingjar hafa minni áhættu á að fá hryggikt og IBD en 2° ættingjar sjúklings? s,ó
rangt. 3° hafa meiri áhættu því víxluð áhætta
40
hyrggikt einkenni bakverksins? (5)
1) Byrjun fyrir fertugt 2) Byrjar á vægan hátt 3) Langvinnir bakverkir 4) Morgunstirðleiki 5) Lagast við æfingar
41
myndgreiningar við hryggikt?
röntgen, beinaskann og segulómun
42
hvað lækkar morgunstirðleika hryggiktar úr 140 mín í 45 mín?
TNF meðferð
43
hvað þýðir spondyl?
breyting á hryggnum
44
hvað þyðir ankylosis?
stífleiki í lið
45
hvað er spondylarthtis eftir enteritis?
Reiters syndrome
46
hvaða áhrif hefur reiters á þvag og kynfæri? (4)
1) urethritis 2) prostatitis 3) cervicitis 4) vaginatitis
47
afh getur maður ekki klifrað tré í reiters?
því liðbólgur og sár á iljum (og húð almennt) og líka mæði út af ósæðarlokuleka
48
algengi psoriasis?
2%
49
algengi psoratic arthrit meðal psoriasis?
10%
50
nýgengi lupus?
3,3/100.000/ár
51
meðalaldur vð greiningu á lupus?
47 ára
52
flokkun á SLE í nýrum eftir alvarleika (6)
1) normal 2) mesengial 3) focal segmental 4) diffuse GN 5) membranous GN 6) Sclerosing GN
53
lyf við lupus? (6)
1) nsaids 2) hydroxychloroquine 3) methotrex og fleiri 4) sterar 5) cyklofosfamíð og fleiri 6) líftæktni
54
hvernig er með meðgöngu hjá lupus sjúkl?
aukin tíðni fósturláta og fyrirbura
55
hvað veldur áhættu á neonatal lupus?
SSA/B mótefni
56
hvað er CREST syndrome
systemic sclerosis | stendur f. calcinosis, Raynaud's phenomenon, esophageal dysmotility, sclerodactyly og telangiectasia
57
klínísk einkenni scleroderma? (7)
1) húð: hörðnun, bjúgur, kölkun 2) vélinda: fibrosa og minnkuð hreyfing 3) smágirni og ristill: minnkuð hreyfing 4) Hjarta og æðar: Raynauds, hjartabilun, arrhythmíur 5) Lungu: fibrosa=herpa 6) Nýru: bilun 7) Liðir: bólgur og verkri
58
mótefni í scleroderma?
1) Topoisomerasi 20% 2) Centromerur 30% 3) Fibrillin-1 og RNA 20% (vel sértækt)
59
Einkenni Dermatomyositis? (2)
1) Proximal vöðvamáttleysi | 2) Húðútbrot
60
einkenni útbrota v. æðabólgu?
1) skarpt afmörkuð 2) misleitni 3) dofna ekki við þrýsting 4) eymsli
61
fylgikvillar giant cell arteritis? (7)
1) augnsjúkd 2) sinusit 3) stroke 4) FUO 5) sarcoidosis 6) lymphoma 7) amyloidosis
62
hvað er meiri háttar lyf við anca æðabólgum?
rituximab
63
hvort ræður meira um verkjamagn, miðlæðg verkjamögnnun eða vefjaskemmdin?
miðlæg verkjamögnun
64
hvað mælist 3x hærra í mænuvökva verkjasjúklinga en annarra?
substance P
65
hvað mælist hærra í mænuvökva verkjasjúklinga en annarra? (4)
1) substance P 2) glutamate 3) aspartate 4) nerve growth factor
66
hvað mælist lægra í mænuvökva verkjasjúklinga en annarra? (3)
1) serotonin 2) norepinephrine 3) dopamine
67
verkjanæmi er langvinnur sjúkdómur s,ó?
ó. verkjanæmi er áhættuþáttur fyrir langvinnum verkjasjúkdómi.
68
dóttir vefjagigtarkonu hefur 4x líkur á að fá vefjagigt s,ó?
ó 8x
69
morgunstriðleiki bendir frá vefjagigt, s,ó?
Ó
70
hvað er miðlægur einkennakjarni í vefjagit?
1) síþreyta 2) ónendurnærandi svefn 3) heilaþoka
71
hvaða lyf draga úr miðlægri verkjanæmingu? (4)
1) gabapentin 2) amitryptiline 3) duloxitine 4) tramadol
72
hvaða skilmerki VERÐUR að vera í PMR?
samhverfur verkur/stirðleiki
73
hvaða skilmerki eru í PMR? (6)
1) sökk>40 2) morgunstiðleiki > klst 3) > 65 ára 4) þunglyndi eða þyngdartap 5) samhverf eymsli í upphandleggjum 6) tveggja vikna saga (síðan er samhverfur verkur aðalmálið)
74
greininarskilmerki í temporal arteritis? (5)
1) eldir en 50 ára 2) nýr höfuð verkur 3) óðelileg skoðun yfir temporal æðum 4) sökk > 50 5) óeðlliegt vefjasýni ÞRÍR EÐA FLEIRI
75
ómeðhöndlaður temparal art getur leitt til? (4)
1) blindu 2) drep í hjartavöðva 3) stroke 4) kviðarhoslæðavesen
76
allir sjúkl með tempral art ´ættu að vera á....
asperíni (kannski útaf stroke hættunni?)