Hjúkrun sjúklinga eftir HNE aðgerðir

Question 1

Hver eru einkenni skútabólgu (sinusitis)?

Answer 1

Nefrennsli
Grænt hor
Væg hitahækkun
Þrýstings höfuðverkir
Verkir í andliti

Question 2

Hverjar eru orsakir skútabólgu (sinusitis)?

Answer 2

Ofnæmi
Vírus
Bakteríur
Sveppir

Question 3

Hvernig er skútabólga (sinusitis) greind?

Answer 3

Skoðun læknis
Röntgenmynd
CT
MRI

Question 4

Hver er meðferðin við skútabólgu (sinusitis)?

Answer 4

Sýklalyf
Bólgueyðandi lyf
Skolun
Skurðaðgerð (FESS)

Question 5

Hvað er FESS?

Answer 5

Functional Endoscopic Sinus Surgery
Farið með speglunartæki um nasir og inn í nefhol.
Opnað inn í sinusa og slímhúðasepar fjarlægðir.
Sett tróð upp í nös/nasir sem er fjarlægt eftir 1-3 daga.

Question 6

Hver eru einkenni nefbrots?

Answer 6

Verkur
Blæðing
Aflögun á nefinu
Nef stífla
Mænuvökvaleki

Question 7

Hvað er mikilvægt að gera við nefbroti?

Answer 7

Kæla sem fyrst eftir áverka til að draga úr bólgu og blæðingu.
Hafa hærra undir höfði.

Question 8

Í hverju felst hjúkrun sjúklinga eftir aðgerð á sinusum/nefi?

Answer 8

Hafa hærra undir höfðinu: 30-45° hækkun
Fylgjast með sjúklingi
Skipta á umbúðum eftir þörfum
Tíð munnhreinsun
Kæling á nef
Hvetja til að drekka vel
Verkjameðferð

Question 9

Hvað þarf að fræða sjúklinga um eftir aðgerðir á sinusum/nefi?

Answer 9

Forðast snýta sér og hnerra fyrstu 3-5 dagana
Ekki lyfta þungu/beygja sig fram
Geta búist við svörtum/dökkum hægðum
Geta búist við mari kringum augu og nef
Hafa samband við lækni ef merki um sýkingu
Taka sýklalyf
Taka því rólega í nokkra daga

Question 10

Hvað er epiglottitis?

Answer 10

barkakýlisloksbólga

Question 11

Hvað er laryngitis?

Answer 11

barkakýlisbólga

Question 12

Hvað er pharyngitis?

Answer 12

kokbólga

Question 13

Hvað er tonsilitis?

Answer 13

hálsbólga

Question 14

Hvað er mononucleosis?

Answer 14

einkyrningasótt

Question 15

Í hverju felst hjúkrun sjúklinga með sýkingar í hálsi?

Answer 15

Yfirleitt fastandi/fljótandi fæði
Hvetja sjúklinga til að sitja þegar þeir drekka
Hitalækkandi lyf
Vökvagjöf í æð
Hafa hærra undir höfði
Fylgjast vel með lífsmörkum, sérstaklega ÖT og súrefnismettun
Súrefnismeðferð
Sýklalyf
Nærvera

Question 16

Hvað er tonsilectomy?

Answer 16

hálskirtlataka

Question 17

Hvað er thyroidectomy?

Answer 17

skjaldkirtilstaka

Question 18

Hvað er paritodectomy?

Answer 18

munnvatnskirtlataka

Question 19

Hvað er parathyroidectomy?

Answer 19

kalkkirtlataka

Question 20

Hvað er laryngectomy?

Answer 20

barkakýlistaka

Question 21

Hvað er radical neck dissection?

Answer 21

eitlataka vegna krabbameins

Question 22

Hvað er tracheostomia?

Answer 22

barkarauf

Question 23

Í hverju felst hjúkrun eftir hálskirtlatöku?

Answer 23

Hafa hækkað undir höfðalagi
Fylgjast með blæðingu
Fylgjast með verkjum og líðan
Gefa kalda drykki og klaka

Question 24

Hvað þarf að fræða sjúklinga sem fara í hálskirtlatöku um?

Answer 24

Forðast að hósta/hnerra/ræskja sig
Drekka mikið
Borða mjúkt fæði
Munnhirða
Verkir

Question 25

Í hverju felst hjúkrun sjúklinga eftir skjaldkirtils- eða kalkkirtlatöku?

Answer 25

Hækka undir höfðalagi, 30-45°
Fylgjast með einkennum blæðingar
Fylgjast vel með lífsmörkum
Fylgjast með einkennum sýkingar
Taugaskaði

Question 26

Í hverju felst hjúkrun sjúklinga eftir brottnám barkakýlis?

Answer 26

Fræðsla
Hækkað undir höfðalagi
Fylgjast með öndun
Hreinsa og skipta á umbúðum kringum tracheostomy
Munnhreinsun, a.m.k. x 2/dag
Eftirlit með skurðsári
Eftirlit með dreni, þvaglegg & magaslöngu
Gefa næringu
Meta vökvajafnvægi sjúklings
Meta verki og líðan
Hreinsa talventil
Talþjálfun hjá talmeinafræðingi

Question 27

Hvaða hlutir þurfa að vera við rúm sjúklings með tracheostomy?

Answer 27

Sog, sogleggir, hanskar og vatn
Súrefni, súrefnisglas með sæfðu vatni
Öndunarbelgur og maski
Tracheostomiutúpur; ein af sömu stærð og ein númeri minni en sjúklingurinn er með
Sprauta (5 eða 10 ml) og Xylocain krem
Bjalla!!!

Question 28

Mjög mikilvægt er að setja aldrei talventil á túpu þegar…..

Answer 28

loft er í cuffi!

Question 29

Hvernig er sogun úr munni, stómíu og túpu framkvæmd?

Answer 29

Nota granna leggi ef hægt er
Byrja hverja vakt á að tékka á sogi, það sé virkt og poki sé ekki yfirfullur
Aldrei að nota sama legg í stómíu eða túpu sem notaður hefur verið í munn vegna sýkingarhættu
Soga sterilt
Sog að hámarki 10 sek. í einu

Question 30

Hvað á að gera ef barkaraufartúpa stíflast?

Answer 30

Ef tvöföld: fjarlægja innri túpu og þrífa hana, koma aukatúpu fyrir á meðan
Ef einföld: reyna að soga upp úr túpu
Ef um algjöra stíflu er um að ræða á að klippa á bandið og taka túpu út. Setja nýja túpu í í sama númeri eða númeri minni