Hoofdstuk 10: Transfusiereacties Flashcards

(71 cards)

1
Q

Wat is een transfusiereactie?

A

Een ongewenst effect na een bloedtransfusie.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
2
Q

In welke twee categorieën delen we de transfusiereacties op?

A
  1. Immunologisch: interactie tussen antilichamen en antigenen
  2. Niet-immunologisch: infectieus, chemisch of mechanisch
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
3
Q

Wat zijn de voornaamste symptomen van een transfusiereactie?

Wat ga je doen bij een vermoeden?

A
  • Hypotensie
  • Dyspnoe
  • Koorts
  • Jeuk
  • Urticaria (netelroos)
  • Shock

Meteen handelen! Het kleinste vermoeden = voldoende

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
4
Q

Verschil tussen vroege en late reacties?

A

Vroeg: binnen 24u
Laat: vanaf 24u

Levensbedreigende meestal binnen 15min!

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
5
Q

Wat is een crash-reactie?

A

Snelle, algemene
achteruitgang

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
6
Q

Bij welke transfusiereacties zien we crash-reacties?

A
  • ATR: anafylactische transfusiereactie
  • HTR: acute hemolytische transfusiereactie
  • Septische shock
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
7
Q

SUPER BELANGRIJK

Wat doe je bij een vermoeden van een TF-reactie?

A
  • Transfusie STOPPEN
  • IV-lijn behouden, NaCl 0,9% starten
  • Arts verwittigen
  • Labo verwittigen
  • Parameters bewaken
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
8
Q

Welk aanvullend onderzoek wordt gedaan bij een vermoeden van TR?

A
  • Bloedafname (contralateraal)
    Hemolyse, hemoculturen, bloedgroep, (in)directe coombs, IgA igv anafylactische reactie
  • Bloedproduct terug naar labo
    Herh kruisproef, gramkleuring, hemocultuur
  • Rx thorax
    igv opvallende dyspnoe (TRALI)
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
9
Q

__FNHTR__

Volledige naam?

A

Febriele, Niet-Hemolytische Transfusiereactie

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
10
Q

__FNHTR__

Pathofysiologie?

A

Koorts is meestal een reactie op de donor zijn WBC. Tegenwoordig zijn de TF’s echter steeds gedeleukocyteerd.

Tijdens een bloeddonatie en voor het deleukocyteren van het vol bloed gaan de WBC van de donor bepaalde ontstekingsbevorderende stoffen produceren: cytokines. Die blijven achter en zorgen voor koorts. (Soms blijven ook wat WBC achter omdat het geen feilloos systeem is)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
11
Q

__FNHTR__

Symptomen?

A

1 à 6u na transfusie:
* (Milde) koorts
* Koude rillingen
* Milde dyspnoe
* Misselijkheid, braken

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
12
Q

__FNHTR__

Ernstig/goedaardig?

A

Goedaardig

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
13
Q

__FNHTR__

Frequent/zeldzaam?

A

Meest voorkomende TF-reactie

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
14
Q

__FNHTR__

Aanpak?

A
  • T°-stijging ≥ 1°C melden aan arts
  • T°-stijging ≥ 2°C = TF stoppen
  • Antipyretica
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
15
Q

__HTR__

Volledige naam?

A

Acute, Hemolytische Transfusiereactie

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
16
Q

__HTR__

Pathofysiologie?

A

Niet ABO-compatibel bloed.
P of donor heeft antistoffen tegen de antigenen van de ander
intravasculaire hemolyse

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
17
Q

__HTR__

Symptomen?

A
  • Koorts, koude rillingen
  • Hypotensie
  • (Hevige) lage rugpijn, flankpijn, pijn in de nierstreek
  • Dyspnoe
  • Rode/donkerbruine urine (hemoglobinurie door hemolyse)
  • Symptomen van shock, acute nierinsufficiëntie

Oppassen voor verwarring met bacteriële contaminatie

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
18
Q

__HTR__

Ernstig/goedaardig?

A

Ernstig! levensbedreigend

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
19
Q

__HTR__

Frequent/zeldzaam?

A

Zeldzaam

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
20
Q

__HTR__

Aanpak?

A
  • Transfusie STOPPEN
  • IV-lijn behouden, NaCl 0,9% starten
  • Arts verwittigen
  • Labo verwittigen en bloed terug brengen
  • Parameters bewaken
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
21
Q

__vHTR__

Volledige naam?

A

Vertraagde, Hemolytische Transfusiereactie

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
22
Q

__vHTR__

Pathofysiologie?

A

Hemolyse door irreguliere IgG-antistoffen (°zws, TF)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
23
Q

__vHTR__

Symptomen?

A

Enkele dagen/weken na transfusie:
* Onverwachte Hb-daling ondanks recente transfusie
* Tekenen van hemolyse op labo
* Icterus
* Hemoglobinurie
* Koorts, koude rillingen

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
24
Q

__vHTR__

Ernstig/goedaardig?

A

Goedaardig

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
25
# __vHTR__ Frequent/zeldzaam?
zeldzaam
26
# __vHTR__ Aanpak?
* **Geen** behandeling bij **mild** ziektebeeld * **Identificatie** van het desbetreffende **antigeen**
27
# __ATR__ Volledige naam?
**Anafylactische** Transfusiereactie
28
# __ATR__ Pathofysiologie?
P is **IgA-deficiënt** en maakte **antistoffen** aan **tegen IgA** *(antistof tegen antistof)* Als het bloed van de P in contact komt met de IgA-antigenen van de donor → anafylactische shock | De meeste mensen met IgA-def maken géén antistoffen aan!
29
# __ATR__ Symptomen?
**Hyperacuut** *(seconden tot minuten na start)* * Allergische symptomen: jeuk, urticaria * Ernstige dyspnoe, in- en expiratoire stridor (door luchtwegobstructie, glottisoedeem) * Hypotensie * Misselijkheid, braken, diarree * Evolutie naar anafylactische shock | SYSTEMISCHE VERSCHIJNSELEN
30
# __AHTR__ Ernstig/goedaardig?
Zeer ernstig
31
# __ATR__ Frequent/zeldzaam?
Zeldzaam
32
# __ATR__ Aanpak?
- Transfusie **STOPPEN** - IV-lijn behouden, **NaCl 0,9%** starten - **Arts** verwittigen - **Adrenaline!!** IM/SC
33
# __UTR__ Volledige naam?
Niet-Systemische, **Urticariële** Transfusiereactie
34
# __UTR__ Pathofysiologie?
**Allergenen in het donorbloed** waartegen de ontvanger in het verleden is gesensibiliseerd → **mastcellen** geactiveerd → vrijzetting **histamine**
35
# __UTR__ Symptomen?
Jeuk, urticaria
36
# __UTR__ Ernstig/goedaardig?
Goedaardig
37
# __UTR__ Frequent/zeldzaam?
Frequent
38
# __UTR__ Aanpak?
Een UTR is de enige transfusiereactie waarbij de transfusie kan **verdergezet** worden. TENZIJ: - erg uitgesproken symptomen - systemische symptomen (→ eerder ATR) Daarom belang van opvolgen **parameters**.
39
# __POSTTRANSFUSIE PURPURA__ Pathofysiologie?
**Versnelde afbraak** van (alle) **bloedplaatjes** → tijdelijk optreden van **trombocytopenie**
40
# __POSTTRANSFUSIE PURPURA__ Symptomen?
Purpura: niet-wegdrukbare paarse huiduitslag | Meerdere dagen na transfusie
41
# __POSTTRANSFUSIE PURPURA__ Ernstig/goedaardig?
Ernstig
42
# __POSTTRANSFUSIE PURPURA__ Frequent/zeldzaam?
Zeldzaam
43
# __POSTTRANSFUSIE PURPURA__ Typische patiënt?
* Vrouwen * **Zwangerschap** * Eerdere bloedtransfusie
44
# __taGvHD__ Volledige naam?
Transfusion Associated **Graft vs. Host** Disease
45
# __taGvHD__ Pathofysiologie?
**Donor-T-lymfocyten vallen ALLE bloedcellen** van de ontvanger **aan**. Normaal vernietigt het immuunsysteem van de P die cellen, maar niet wanneer de P immunodeficiënt is.
46
# __taGvHD__ Symptomen?
**Dagen/weken na transfusie**: - Rode huiduitslag - Pancytopenie - Leverfunctiestoornissen - Diarree
47
# __taGvHD__ Ernstig/goedaardig?
Zeer ernstig
48
# __taGvHD__ Frequent/zeldzaam?
Zeldzaam
49
# __taGvHD__ Aanpak?
Geen behandeling, **100% mortaliteit**
50
# __TRALI__ Volledige naam?
Transfusion Related Acute **Lung** Injury
51
# __TRALI__ Pathofysiologie?
TRALI vereist **2 voorwaarden**: 1. Verhoogde **neutrofielen** 2. **HLA-antistoffen** in het plasma van de donor Deze twee gaan binden → explosieve **ontstekingsreactie** → schade aan endotheel → **aveolen vol met vocht** | Let op! Dit kan enkel in geval van **plasma**!
52
# __TRALI__ Symptomen?
**ARDS**: acute respiratory distress syndrome **< 6u na start**: * Dyspnoe, tachypnoe * Hypoxie, cyanose * Hypotensie, tachycardie * Koorts
53
# __TRALI__ Ernstig/goedaardig?
Zeer ernstig
54
# __TRALI__ Frequent/zeldzaam?
Zeldzaam
55
# __TRALI__ Aanpak?
- Transfusie **STOPPEN** - IV-lijn behouden, **NaCl 0,9%** starten - **Arts** verwittigen - **Respiratoire ondersteuning** - Behandeling shock
56
# __PRIMAIRE HYPOTENSIE__ Aanpak?
Uitsluiten van ernstige transfusiereacties die ook met hypotensie gepaard gaan *(anafylaxie, TRALI, bact cont, HTR)* | = uitsluitingsdiagnose
57
# __PRIMAIRE HYPOTENSIE__ Wat is het?
**Bloeddrukval** snel na de start van de transfusie en met **spontaan herstel na afloop**. **RR↓ ≥ 30 mmHg**
58
# __TACO__ Volledige naam?
Transfusion Associated **Circulatory Overload**
59
# __TACO__ Pathofysiologie?
Te snel toedienen van vocht/bloed → hart kan het niet aan **2ml/kg/u** voor **normale** P **1ml/kg/u** voor **risicopatiënten**
60
# __TACO__ Symptomen?
* ARDS * symptomen van overvulling *(CVD↑, bimalleloaire oedemen)*
61
# __TACO__ Ernstig/goedaardig?
Goedaardig
62
# __TACO__ Frequent/zeldzaam?
Frequent
63
# __TACO__ Aanpak?
- Transfusie **STOPPEN** - GEEN NaCl - **Arts** verwittigen - Diuretica - Rechtop zetten - O2 toedienen
64
# __TRANSFUSIEHEMOSIDEROSE__ Pathofysiologie?
Herhaalde transfusies → moleculen die Fr binden raken verzadigd → vrij Fe neerslag in diverse weefsels → weefselschade *(lever, DM)*
65
# __TRANSFUSIEHEMOSIDEROSE__ Ernstig/goedaardig?
Goedaardig
66
# __TRANSFUSIEHEMOSIDEROSE__ Aanpak?
Ijzerontrekkende behandeling
67
# __CONTAMINATIE__ Pathofysiologie?
Bloedproducten die verontreinigd zijn met bacteriën → **bacteriëmie** *(voorbijgaand, mild)* Soms echter: **gegeneraliseerde infectie** *(sepsis, shock)*
68
# __CONTAMINATIE__ Symptomen?
**Meestal < 30 min. na start transfusie**: * Koorts (↑≥ 2°C), koude rillingen * Tachycardie * Hypotensie, (septische) shock | DD. Hemolytische transfusiereactie?
69
# __CONTAMINATIE__ Ernstig/goedaardig?
Afhankelijk van immuunsysteem P
70
# __CONTAMINATIE__ Frequent/zeldzaam?
Zeldzaam, meest bij trombocytenconcentraat *(bewaring op kamertemp)*
71
# __CONTAMINATIE__ Aanpak?
* Transfusie **stoppen** bij vermoeden! * **Breed-spectrum-antibiotica** * **Hemocultuur** *(ontvanger & bloedproduct zelf)*