Hoofdstuk 3: Maagdarmstelsel Flashcards
(137 cards)
1
Q
Waarop wijst afwezigheid van stoelgang/flatus?
A
Wijst op (sub)obstructie en het wegvallen van de darmtransit = ILEUS
2
Q
Term voor verminderde eetlust
A
anorexie
3
Q
Term voor moeite met slikken
A
Dysfagie
4
Q
Term voor slechte opname van alle voedingsstoffen
A
Panmalabsorptie
Vetten, koolhydraten én proteïnen.
5
Q
Term voor zweren
A
Ulceraties
=> weefseldefect dat diep doordringt in de wand tot in de submucosa
6
Q
Term voor bloed in de stoelgang
A
Melaena
7
Q
Term voor dichtbranden van bloedend letsel?
A
Cauterisatie
8
Q
Term voor een bolle buik?
A
Opgezet abdomen
9
Q
Term voor sterke afkeer van vlees
A
Horror carnis
10
Q
Term voor pijn achter het borstbeen
A
Retrosternale pijn
11
Q
Term voor verteringsongemakken
A
Dyspepsie
12
Q
Term voor zuurbranden
A
Pyrosis
13
Q
Term voor (rood) bloedverlies per anum
A
RBPA
14
Q
Termen voor stoelgang met overmatig vet
A
Stopverfontlasting
Steatorree
15
Q
Term voor valse stoelgangsnood
A
Tenesmen
16
Q
Term voor misselijkheid
A
Nausea
17
Q
Term voor braken
A
Emesis
18
Q
Hoe komt de braakreflex tot stand?
A
In de hersenstam zit het braakcentrum. Deze is verbonden met:
* Zenuwen die smaak/geur/druk/chemische prikkels doorgeven
* Andere delen van de hersenen (herinnering/emotie kan ook zorgen voor braken)
19
Q
Leg uit hoe een endoscopie verloopt.
In patiëntentaal
A
- 6 uur nuchter
- Darmreiniging nodig vooraf bij coloscopie
- Flexibele tube met licht en camera
- Onderzoek van binnenkant van slokdarm, maag en duodenum, dikke darm of rectum
- Langs de flexibele scoop kunnen ook kleine instrumenten om stalen te nemen of kleine ingrepen te doen.
20
Q
Hoe noem je een endoscopie van de slokdarm, maag en twaalfvingerige darm?
A
Gastroscopie
21
Q
Hoe noem je een endoscopie van de dikke darm?
A
Coloscopie
22
Q
Hoe noem je een endoscopie van het rectum?
A
Rectoscopie
23
Q
REFLUXOESOFAGITIS
Definitie?
A
Inflammatie van de distale slokdarmmucosa door langdurig en/of herhaald contact met zure maaginhoud
24
Q
REFLUXOESOFAGITIS
Pathofysiologie?
A
Onderste slokdarmsfincter sluit niet goed > plaveiselcelepitheel van slokdarm kan niet tegen maagzuur > erosies en diepe ulceraties in distale slokdarm
Vaak gepaard met maagbreuk
25
# **REFLUXOESOFAGITIS**
Risicofactoren?
* Overgewicht
* Zwangerschap
* Vetrijke voeding
* Roken
* Alcohol
* Koffie
26
# **REFLUXOESOFAGITIS**
Symptomen?
* Pyrosis
* Retrosternale pijn
* Zure regurgitaties tot in de keel
* Prikkelhoest
* Hik
* Dysfagie *(ernstige gevallen)*
27
# **REFLUXOESOFAGITIS**
Hoe ontstaat dysfagie?
Door chronische inflammatie en ulceratie **verlittekent en vernauwt** de slokdarm.
| Kan ook wijzen op slokdarmcarcinoom > moet dringend nagekeken worden!
28
# **REFLUXOESOFAGITIS**
Link met ferriprieve anemie?
**Slokdarmulceraties** kunnen (ongemerkt) bloeden en de oorzaak zijn van ferriprieve anemie.
29
# **REFLUXOESOFAGITIS**
Diagnostiek?
Via **gastroscopie**
Kinderen: **pH-metrie**
30
# **REFLUXOESOFAGITIS**
Niet medicamenteuze behandeling?
* NIET: roken, alcohol, koffie, vette voeding
* Positionele maatregelen: hoogstand hoofdeinde
* Vermageren igv overgewicht
* Geen grote maaltijden voor slapen
31
# **REFLUXOESOFAGITIS**
Medicamenteuze behandeling?
1. Antacida
2. H₂-blokkers
3. Protonpompinhibitoren (PPI)
32
# **REFLUXOESOFAGITIS**
Wat doen antacida?
**Neutraliseren** louter het aanwezige zuur
= symptoombehandeling
33
# **REFLUXOESOFAGITIS**
Wat doen H₂-blokkers?
**Onderdrukken de zuursecretie** van de pariëtaalcellen door blokkeren H₂-receptor
34
# **REFLUXOESOFAGITIS**
Wat doen protonpompinhibitoren?
**Onderdrukken de zuursecretie** van de pariëtaalcellen door rechtstreeks hun H+-pomp te blokkeren.
= krachtigste zuurremmers
35
# **REFLUXOESOFAGITIS**
Complicaties?
**Barret-slokdarm**
Bij chronische oesofagitis graad D is het mogelijk dat een deel van het **normale slokdarmslijmvlies spontaan wordt vervangen** door een éénlagig epitheel dat sterk lijkt op dat van de maag. Dit is een voorbeeld van een **metaplasie**.
MAAR: dit ontaardt vaker in een **slokdarmcarcinoom** > intensieve opvolging nodig
36
Wat is een metaplasie?
Wanneer cellen zich gaan **aanpassen aan de omstandigheden** en er anders gaan uitzien dan ze er volgens de fysiologie zouden moeten uitzien.
Elke metaplasie is een **uitgesproken plaats** voor het ontstaan van maligne woekering van cellen (**kanker**).
37
# **HERNIA DIAFRAGMATICA**
Definitie?
Bij een **maagbreuk** **verplaatst** de maag zich gedeeltelijk tot in de
**thorax**.
38
# **HERNIA DIAFRAGMATICA**
Welke vorm zie je meestal?
**Sliding hernia**
De overgang slokdarm-maag
komt hierbij boven het middenrif te liggen.
39
# **HERNIA DIAFRAGMATICA**
Pathofysiologie?
Toename van de **intra-abdominale druk**
| *bv. ten gevolge van obesitas, chronische obstipatie of zwangerschap.*
40
# **HERNIA DIAFRAGMATICA**
Complicaties?
Het spierige middenrif helpt normaal de maagingang gesloten houden. Bij een hernia diafragmatica gaat deze steunfunctie verloren > **refluxoesofagitis**
41
# **MALLORY-WEISSYNDROOM**
Definitie?
**Scheurtje in de mucosa** van de maagcardia uitgelokt door
krachtig braken.
42
# **MALLORY-WEISSYNDROOM**
Risicofactoren?
- Alcoholgebruik
- Eetstoornissen
- Herhaaldelijk braken
43
# **MALLORY-WEISSYNDROOM**
Behandeling?
- Stopt meestal **vanzelf**
- Soms endoscopische **cauterisatie** nodig
44
Term voor oppervlakkig weefseldefect?
Erosie
45
# **PEPTISCH ULCUS**
Definitie?
Verzamelnaam voor elk **diep weefseldefect** in het slijmvlies van slokdarm, maag of duodenum, dat ontstaat onder invloed van maagzuur en verteringssappen.
46
Term voor slokdarmulcus?
Ulcus oesofagi
47
Term voor maagulcus?
Ulcus **ventriculi**
| = maagzweer
48
Term voor duodenumulcus?
Ulcus **bulbi**
49
# **PEPTISCH ULCUS**
Pathofysiologie?
Maagweefsel wordt aangetast door
- Te veel **maagzuurproductie**
- Te weinig mucosale **weerstand**
- **Helicobacter pylori**
- **Erfelijkheid**
| "No pH, no ulcur. No HP, no ulcur"
50
# **PEPTISCH ULCUS**
Wat kan zorgen voor een te lage mucosale weerstand in de maag? Hoe?
**NSAIDs**
Zorgen voor een daling in **prostaglandines**. Prostaglandines zijn essentiëel voor de opbouw van verdedigingsmechanismes tegen zure maaginhoud.
51
# **PEPTISCH ULCUS**
Diagnostiek?
**Gastroscopie** met bioptname
| *(uitsluiten maligniteit, opsporen H. pylori)*
52
# **PEPTISCH ULCUS**
Niet-medicamenteuze behandeling?
- Niet roken
- Voedingsadviezen
53
# **PEPTISCH ULCUS**
Medicamenteuze behandeling?
- Protonpompinhibitoren
- Eradicatietherapie
54
# **PEPTISCH ULCUS**
Wat is eradicatietherapie?
Inname van **AB** om een bacterie uit te roeien.
55
# **PEPTISCH ULCUS**
Complicaties?
- Bloeding
- Perforatie
- Maligne ontaarding
- Gastric outlet obstruction
56
# **PEPTISCH ULCUS: complicatie: bloeding**
Symptomen?
| Wat bepaalt het klinisch beeld?
- **Geen** *(beperkte bloeding)*
- Ferriprieve **anemie** *(herhaalde kleine bloedingen)*
- **Haematemesis**: helder rood of halfverteerd *(al uren in maag = koffiedik braken)*
- **Melaena**: helderrood, deels verteerd, pekzwart bloedverlies per anum
- **Shock** *(massief bloedverlies)*
| Het **debiet** van de bloeding.
57
# **PEPTISCH ULCUS: complicatie: bloeding**
Diagnostiek?
Endoscopie om de bloedingsplaats te bepalen
58
# **PEPTISCH ULCUS: complicatie: bloeding**
Behandeling?
* Hemostatische (bloedstelpende) procedure via endoscopie
* Zeer massief: urgent chirurgisch
59
# **PEPTISCH ULCUS: complicatie: perforatie**
Pathofysiologie?
Het **ulcus vreet doorheen de wand** van de maag (of darm).
Er ontstaat een verbinding:
* naar de peritoneale holte = **vrije perforatie**.
* Soms wordt de perforatie min of meer afgedekt door omliggende organen of vetweefsel = **gedekte perforatie**.
60
# **PEPTISCH ULCUS: complicatie: perforatie**
Behandeling?
Urgente chirurgie
61
# **PEPTISCH ULCUS: complicatie: perforatie**
Waar is dit een voorbeeld van? Hoe zie je het verschil met koliekpijn?
**Acuut abdomen**
Plankharde buik, pijn wordt erger bij bewegen > P ligt **roerloos**.
Bij kolieken is er **bewegingsdrang**.
62
# **PEPTISCH ULCUS: complicatie: maligne ontaarding**
Bij welke soort ulcus zien we maligne ontaarding?
Soms bij **maagulcus**.
Nooit duodenumulcus.
63
# **PEPTISCH ULCUS: complicatie: maligne ontaarding**
Symptomen?
- Vage epigastrische klachten
- **Dyspepsie**: verteringsongemakken
- **Anorexie**: weinig eetlust
- **Horror carnis**: afkeer van vlees
- Ferriprieve anemie.
64
# **PEPTISCH ULCUS: complicatie: maligne ontaarding**
Diagnostiek?
- Gastroscopie
- Biopsiename
65
# **PEPTISCH ULCUS: complicatie: maligne ontaarding**
Behandeling?
Indien geen uitgebreide metastasen: **resectie**
66
# **PEPTISCH ULCUS: complicatie: maligne ontaarding**
Prognose?
Snelle metastasering > slechte prognose
67
# **PEPTISCH ULCUS: complicatie: gastric outlet obstruction**
Pathofysiologie?
Door **zwelling** rond het ulcus of **verlittekening** ontstaat er een **doorgangsbelemmering** thv de maaguitgang.
68
# **PEPTISCH ULCUS: complicatie: gastric outlet obstruction**
Symptomen?
- Anorexie
- Projectielbraken
69
# **PEPTISCH ULCUS: complicatie: gastric outlet obstruction**
Behandeling?
- Plaatsen **maagsonde**
- **Zuurremmende** medicatie toedienen
- Vernauwing **chirurgisch** wegnemen
70
# **ACUTE GASTROENTERITIS**
Definitie?
= (Infectieuze) acute gastroenteritis
= maagdarmontsteking
= '**buikgriep**'
71
# **ACUTE GASTROENTERITIS**
Pathofysiologie?
- **Virussen** *(rota, adeno, noro)*
- **Bacteriën** *(salmonella, CD)*
- **Parasieten**
**Transmissie** gebeurt faeco-oraal.
72
# **ACUTE GASTROENTERITIS**
Symptomen?
- Diarree
- Nausea, emesis, anorexie
- Buikpijn peri-umbilicaal
- Krampen
73
# **ACUTE GASTROENTERITIS**
Waarvan hangt het klinisch beeld af?
**Type verwekker**
- **Niet-invasief**: (vnl. virussen) ontregelt vooral waterabsorptie in de darm (waterige diarree)
- **Invasief**: (vnl. bacteriën) dringt ook binnen in darmmucosa > uitgebreide inflammatie (diarree met bloed, slijm...)
**Type patiënt**
Ernstiger bij kinderen en ouderen
--> sneller dehydratatie
74
Welke preventieve maatregel bestaat er om gastroenteritis door het rotavirus bij jonge kinderen te voorkomen?
**Vaccin** = opgenomen in het vaccinatieschema van de Hoge Gezondheidsraad
| Niet gratis!
75
# **ACUTE GASTROENTERITIS**
Behandeling?
Meestal virus > **gaat vanzelf over**
Indien nodig:
- Extra vocht *(PO of IV)*
- **Transit-inhibitoren** *(vb imodium, symptomatisch)*
- AB *(zelden)*
76
# **PRIKKELBAREDARMSYNDROOM**
Definitie?
= spastisch colon of irritable bowel syndrome (**IBS**)
--> darmaandoening
**Functionele stoornis** > geen zichtbare afwijkingen aan de darmen
Het precieze mechanisme achter IBS is nog een vraagteken
77
# **PRIKKELBAREDARMSYNDROOM**
Epidemiologie?
Het is **één van de vaakst voorkomende darmaandoeningen** in onze Westerse wereld.
78
# **PRIKKELBAREDARMSYNDROOM**
Symptomen?
| Hoe is het ziekteverloop?
* Opgeblazen gevoel
* Vage buikpijn, krampen
* Wisselend stoelgangspatroon *(diarree ↔ obstipatie)*
| **Episodisch en stressgerelateerd.**
79
# **PRIKKELBAREDARMSYNDROOM**
Diagnostiek ?
**Bijkomend onderzoek** om organische pathologie uit te sluiten is zinvol bij alarmsymptomen, bij familiaal voorkomen, oudere patiënten...
## Footnote
IBS-klachten zijn de meest frequente reden voor doorverwijzing naar de gastroenteroloog.
80
# **PRIKKELBAREDARMSYNDROOM**
Behandeling?
* Patiënteducatie
* Evenwichtig voedingspatroon
* Lichaamsbeweging
* Probiotica *(grootte van het effect is onzeker, evenals de meest effectieve soort)*
* Spasmolytica
81
# **COELIAKIE**
Definitie?
Aandoening van de
**dunne darm**, ten gevolge van contact met **gluten**
| Géén allergie!
82
# **COELIAKIE**
Pathofysiologie?
Contact met gluten > inflammatie dunne darm > mucosa wordt beschadigd > **vlokatrofie** > opname voedingsstoffen moeilijk => **malabsorptie**
Vetten worden onvoldoende geabsorbeerd > komen in faeces => **steatorree**
83
# **COELIAKIE**
Symptomen?
| Wanneer begint dit?
* Chronische steatorree
* Flatulentie
* Buikkrampen peri-umbilicaal
* Vermagering, groeivertraging, symptomen van ondervoeding
| Kinderleeftijd
84
# **COELIAKIE**
Diagnostiek?
Biopt van dunne darm
85
# **COELIAKIE**
Behandeling?
Levenslang **glutenvrij** dieet
86
# **INFLAMMATORY BOWEL DISEASE**
Definitie?
Verzamelnaam voor twee chronische ontstekingsziekten van de darm:
1. de **ziekte van Crohn**
2. **Colitis Ulcerosa** (CU)
87
# **Vergelijking Crohn en Colitis Ulcerosa**
Pathofysiologie
BEIDE:
- Complexe pathofysiologie
- Eigen immuunsysteem valt darm aan
- Geen infectie
88
# **Vergelijking Crohn en Colitis Ulcerosa**
Verloop ziektebeeld
**Exacerbatie** afgewisseld met **remissie**
89
# **Vergelijking Crohn en Colitis Ulcerosa**
Leeftijd bij aanvang
BEIDE: **jongvolwassen**
90
# **Vergelijking Crohn en Colitis Ulcerosa**
Plaats van inflammatie
**Crohn**: hele maagdarmkanaal, meestal uiteinde ileum = **terminale ileïtis**
**Colitis Ulcerosa**: enkel in rectum en variabel deel van het colon = **rectitis, colitis**
91
# **Vergelijking Crohn en Colitis Ulcerosa**
Ontstekingsletsel
**Crohn**:
- Diepe ulceraties
- Transmuraal (volledige darmwand)
**Colitis Ulcerosa**:
- Enkel mucosa
- Oppervlakkige ulceraties
92
# **Vergelijking Crohn en Colitis Ulcerosa**
Verspreiding
**Crohn**: afwisselend aangetast-gezonde mucosa → **vlekkerig**
**Colitis Ulcerosa**: **doorlopend** vanaf het rectum
93
# **Vergelijking Crohn en Colitis Ulcerosa**
Is er sprake van malabsorptie?
**Crohn**: ja, Crohn treft eerder de **dunne darm** en veroorzaakt hierdoor een beeld van malabsorptie met **ondervoeding, gewichtsverlies en anemie** als gevolg.
**Colitis Ulcerosa**: nee, CU treft uitsluitend het **colon en rectum** en veroorzaakt hierdoor een beeld van frequente, met bloed en slijm bijgemengde stoelgang. Door de intacte dunne darm is er geen malabsorptie-beeld. **Anemie** is wel mogelijk bij aanhoudend bloedverlies.
94
# **Vergelijking Crohn en Colitis Ulcerosa**
Symptomen?
**Crohn**:
- Buikpijn Re fossa (afbeelding), krampen
- Steatorree (weinig bloed)
- Gewichtsverlies
- Koorts
**Colitis Ulcerosa**:
- Buikpijn, krampen
- Frequent kleine ontlasting met slijm en bloed
- Valse stoelgangsnood
95
# **Vergelijking Crohn en Colitis Ulcerosa**
Complicaties?
**Crohn**:
- Darmperforatie
- Verlittekening *(> stenose)*
**Colitis Ulcerosa**:
- Colonkanker *(> Crohn)*
96
# **Vergelijking Crohn en Colitis Ulcerosa**
Anale letsels?
**Crohn**:
- Vaak
- Anale fissuren
- Abcesvorming
**Colitis Ulcerosa**:
- Nooit
97
# **INFLAMMATORY BOWEL DISEASE**
Diagnostiek?
* **Labo***(WBC, sedimentatie, CRP...)*
* **Coloscopie**
98
# **INFLAMMATORY BOWEL DISEASE**
Behandeling?
* Krachtige **ontstekingsremmers**
* **Chirurgie** bij ernstige complicaties. Zo nodig ileostoma (Crohn) of colostoma (CU)
99
# **APPENDICITIS**
Definitie?
Ontsteking van de appendix
100
# **APPENDICITIS**
Epidemiologie?
* Meest voorkomende oorzaak van acuut abdomen.
* Vaakst bij tieners/jongvolwassenen
* 7% van de bevolking maakt het door
101
# **APPENDICITIS**
Welke soorten zijn er?
1. Acute appendicitis
2. Gangreneuze appendicitis
3. Perforatie
102
# **ACUTE APPENDICITIS**
Pathofysiologie?
Het lumen van de appendix wordt afgesloten door stoelgang → **secundaire, bacteriële infectie** → appendix zwelt, wordt rood en
prikkelt het bovenliggende peritoneum → **lokale peritonitis**
103
# **GANGRENEUZE APPENDICITIS**
Pathofysiologie?
Het lumen van de appendix wordt afgesloten door stoelgang → secundaire, bacteriële infectie → appendix zwelt → eigen **bloedcirculatie** wordt **belemmerd** → appendix sterft (gedeeltelijk) af
104
# **APPENDICITIS: PERFORATIE**
Pathofysiologie?
Het lumen van de appendix wordt afgesloten door stoelgang
→ secundaire, bacteriële infectie → appendix zwelt
→ wand van de appendix breekt → inliggende **ontstekingsinfiltraat** in de
(steriele) buikholte
→ **Veralgemeende peritonitis**, septische shock
105
# **APPENDICITIS**
Symptomen?
- Vage epigastrische pijn die migreert naar re fossa → **punt van McBurney**
- Anorexie, nausea, emesis
- Koorts
- Plankharde buik (**spierverzet**), vervoerspijn
106
# **APPENDICITIS**
Hoe kan je de typische pijnmigratie verklaren?
De vage pijn ontstaat doordat eerst het binnenste, **viscerale peritoneum** wordt geprikkeld, dat **slecht bezenuwd** is. Pas wanneer het buitenste, **pariëtale peritoneum** wordt geprikkeld is de pijn **beter te lokaliseren** in de rechter fossa.
107
# **APPENDICITIS**
Diagnostiek?
- Bloedafname _(leukocytose, crp)_
- Echografie of CT abdomen
108
# **APPENDICITIS**
Behandeling?
**Appendectomie**: resectie appendix.
Bij perforatie wordt de peritoneale holte gespoeld en gereinigd.
109
# **APPENDICITIS**
Wat bij zwangeren?
- Komt even vaak voor als niet-zw
- Klinische symptomen zijn anders omdat appendix verplaatst is → aspecifieke klachten (nausea, onderbuikpijn)
- Buikpijn zonder duidelijke obstetrische verklaring de mogelijkheid van een appendicitis te overwegen!
110
Waar ligt het punt van McBurney?
111
# **MECKEL-DIVERTIKEL**
Definitie?
**Restant van de ductus vitellinus** die tijdens de foetale ontwikkeling de verbinding vormt tussen de darm en de dooierzak.
112
# **MECKEL-DIVERTIKEL**
Epidemiologie?
2% van de bevolking
113
# **MECKEL-DIVERTIKEL**
Symptomen?
* Meestal geen klachten
* Soms een ontsteking die klinisch sterk lijkt op een appendicitis (pijn meer linkszijdig).
114
# **MECKEL-DIVERTIKEL**
Complicaties?
Bevat regelmatig ectopisch slijmvlies zoals maagslijmvlies of pancreasweefsel.
In geval van maagslijmvlies kan dit zuur produceren en uiteindelijk aanleiding geven tot **ulceratie en bloeding.**
115
# **DIVERTICULOSE**
Definitie?
De aanwezigheid van **meerdere zakvormige uitstulpingen van de colonmucosa** doorheen de onderliggende spierlagen van de darmwand.
| Meestal colon sigmoïdeum, linksonder
116
# **DIVERTICULOSE**
Verschil met diverticulitis?
Enkel wanneer de uitstulpingen van de colonmucosa **ontsteken** spreken we van **diverticulitis**.
Diverticulitis ontstaat wanneer **faeces en bacteriën** in een divertikel achterblijven, of bij **perforatie**. Klinisch beeld: vage klachten tot acuut abdomen.
117
# **DIVERTICULOSE**
Epidemiologie?
Bijna uitsluitend in **Westerse landen** → **vezelname** het laagst
| Vanaf 40 jaar
118
# **DIVERTICULOSE**
Pathofysiologie?
**Lage vezelname** → trage darmtransit, constipatie, **druk** in darmlumen ↑ → spierlagen **hypertrofiëren** om zich aan te passen aan de hogere druk → druk blijft steigen → mucosa **hernieert** tussen de spierlagen door naar het peritoneum → °**divertikels** *(permanent)*
119
# **DIVERTICULOSE**
Symptomen?
| 80% asymptomatisch
120
# **DIVERTICULITIS**
Diagnostiek?
- Labo
- CT abdomen
121
# **DIVERTICULITIS**
Behandeling?
1. **AB** IV
2. **Chirurgie**: sigmoidresectie
▶ **a chaud** (dringend, ernstige opstoot)
▶ **a froid** (geplande ingreep na genezen 1ste opstoot)
122
# **DIKKEDARMKANKER**
Epidemiologie
- Jaarlijks +6500 Vlamingen
- Vooral **60+**
- 1 v/d belangrijkste doodsoorzaken in onze regio
123
# **DIKKEDARMKANKER**
Pathofysiologie?
Begint meestal met **goedaardige poliep** → kan evolueren tot kwaadaardig letsel
124
# **DIKKEDARMKANKER**
Is het erfelijk?
* Meestal niet.
* **Familiale adenomateuze polyposis**: erfelijke aandoening waarbij op jonge leeftijd al honderden poliepen groeien.
→ hoog risico op het ontwikkelen van darmkanker
125
# **DIKKEDARMKANKER**
Risicofactoren?
* >500g rood vlees/week
* **Leeftijd**
* Aangebrand vlees
* Vetrijk dieet, weinig vezels
* Obesitas
* Roken
* Alcohol
* Colitis ulcerosa
126
# **DIKKEDARMKANKER**
Symptomen?
* Doorgaans weinig klachten > bevolkingsonderzoek!
* Afhankelijk van plaats van tumor
* Veranderd stoelgangspatroon
* Tenesmen: valse stoelgangnood
* RBPA
* Opgeblazen gevoel
* Buikkrampen, obstructie
127
# **DIKKEDARMKANKER**
Diagnostiek?
* **Faecesonderzoek** op occult-bloed *(screening)*
* **Coloscopie**
* Aanvullende staging (PET, CT)
128
# **DIKKEDARMKANKER**
Behandeling?
Afhankelijk van stadium:
- Chirurgie
- Chemotherapie
- Radiotherapie
129
# **ROOD BLOEDVERLIES PER ANUM**
Waarop wijst helrood verlies na stoelgang/bij reinigen?
- Hemorroïden
- Anale fissuur
- Rectale poliep/tumor
130
# **ROOD BLOEDVERLIES PER ANUM**
Waarop wijst bloed vermengd met stoelgang?
Colonpoliep/tumor
131
# **ROOD BLOEDVERLIES PER ANUM**
Waarop wijzen bloedstreepjes en slijm?
- Inflammatoire darmziekte: IBD
- Colonpoliep/tumor
132
# **ROOD BLOEDVERLIES PER ANUM**
Waarop wijst massief bloedverlies?
- Hevige maagbloeding
- Colondivertikel
| (Zelden colonpoliep/tumor)
133
# **HEMORROÏDEN**
Risicofactoren?
- Erfelijke aanleg
- Chronische obstipatie,
- Zwangerschap en bevalling
- Overdreven inname van
alcohol
- Portale hypertensie
134
# **HEMORROÏDEN**
Pathofysiologie?
**Uitwendige hemorroïden**:
**spataders** van de subcutaan gelegen **plexus hemorroïdalis** die veel zenuwvezels heeft en dus erg **gevoelig** is
**Inwendige hemorroïden**:
dilataties van de **plexus hemorroïdalis superior** die visceraal bezenuwd wordt en dus veel **minder** gevoelig is
135
# **HEMORROÏDEN**
Symptomen?
- Geen
- Bloeding
- Trombose uitw hem: pijnlijke blauwe knobbel
- Trombose inw hem: vage last
- Trombose van geprolabeerde inw hem: ernstige inflammatie met ++pijn => **fluxus hemorroïdalis**
136
# **ANALE FISSUUR**
Definitie?
Acute **scheur** van het **anoderm**
137
# **ANALE FISSUUR**
Symptomen?
* Uitgesproken, **scherpe pijn** bij **defaecatie**
* Beperkt blv
