Immunologie

Question 1

Reumatoïde artritis: geneesmiddelenklassen

Answer 1

Symptomatische behandeling met analgetica of NSAIDs
cortico’s
cDMARDS
bDMARDs
tCMARDs

Question 2

Hoe worden corticos toegepast bij rheumatoïde artitis

Answer 2

• Controle v/d ziekte-activiteit
• Beperkt disease modyfying effect
• Immunosuppressief t.h.v. T cellen, macrofagen…
• Inhibitie v/d cytokine genexpressie
• Grijpen in in een vroeg stadium van een immuunrespons

Question 3

Wat weet je over cDMARDs?

Answer 3

= conventional disease modifying antirheumatic drugs
–> opstarten 2-3 maanden na diagnose –> vertraging v/d klinische symptomen en gewrichtsdestructie

Methotrexaat (1e keuze)
- Sterk verwant aan foliumzuur –> inhibitie dihydrofolaat-reductase –> inhibitie v/d celdeling van ontstekingscellen

Sulfasalazine
- Anti-inflammatoir en immunosuppressief

Hydroxychloroquine
- Inhibitie v/d gewrichtsaantasting en kans op remissie

Leflunomide
- Antiproliferatief –> vertraagde proliferatie van geactiveerde T lymfocyten

Question 4

Wat weet je over bDMARDs?

Answer 4

= biological disease modifying antirheumatic drugs
–> wanneer cDMARDs te weinig verbetering geven

• TNF-remmers –> TNF is betrokken bij ontstekingsprocessen
• Rituximab –> gericht tegen B cellen
• Tocilizumab –> gericht tegen IL-6-R
• Abatacept –> verhindert activering T lymfocyten
• Anakinra –> gericht tegen IL-1alpha en IL-1bèta

Question 5

Wat weet je over tDMARDs?

Answer 5

= targeted synthetic biological disease modifying antirheumatic drugs

• Tofacitinib, baricitinib
• Inhiberen JAK –> inhibitie v/d productie van receptoren voor cytokines

Question 6

Methotrexaat (MTX). Welke geneesmiddelenklasse? Voor welke ziekte in kleine dosis? Aangrijpingspunt? Waarvoor moet je oppassen? Waarop werkt methotrexaat in? Basiswerkingsmechanisme? Indicaties?

Answer 6

Methotrexaat is een cDMARD en wordt gebruikt voor de behandeling van rheumatoïde artritis.

Start van methotrexaat binnen 2-3 maanden na diagnosestelling –> vertraging v/d evolutie van klinische symptomen en gewrichtsdestructie. Kan gebruikt worden in combinatie met cortico of andere DMARDs.

Methotrexaat aan lage dosis kan worden toegediend bij rheumatoïde artritis. Het heeft een zeer analoge structuur aan foliumzuur (essentieel voor DNA synthese) –> inhibitie van dihydrofolaat-reductase (DHFR) –> inhibitie celdeling (cytostaticum) van ontstekingscellen.

Neveneffecten: pancytopenie, aantasting slijmvliezen, teratogeen…
Foliumzuur wordt na 24 uur toegediend om de neveneffecten te beperken.

Question 7

immunosuppressiva bij weefsel- en orgaantransplantatie

Answer 7

➢ Corticosteroïden
- Inhibitie cytokine genexpressie
- Profylactische toediening gezien ze ingrijpen in vroeg stadium v/d immuunrespons

➢ Ciclospirine
- NO SWITCH – nauwe toxisch-therapuetische marge
- Bindt cyclofilin –> complex inhibeert calcineurin –> inhibitie IL-2 productie
- Bijwerkingen: opportunistische infecties, maligniteiten, nefrotoxiciteit

➢ Tacrolimus, sirolimus en everolimus
NO SWITCH – nauwe toxisch-therapuetische marge
- Bindt FKBP –> complex inhibiteert calcineurin –> inhibitie IL-2 productie

➢ Azathioprine
- NO SWITCH – nauwe toxisch-therapuetische marge
- Inhibeert purine synthese in lymfocyten
- Bijwerkingen: hematologische en hepatische toxiciteit, opportunistische infecties, ontstaan van kankers…
- Dosisvermindering noodzakelijk bij inname allopurinol wegens verhoogde hematologische toxiciteit

➢ Mycofenolaat
- NO SWITCH – nauwe toxisch-therapuetische marge
- Inhibeert purine synthese in lymfocyten
- Bijwerkingen: anemie, leukopenie, ontstaan van kankers, opportunistische infecties…

➢ Tacrolimus, sirolimus en everolimus