MS Flashcards
Welke types MS bestaan er?
–Recidiverende en herstellende MS (Relapsing-Remitting MS): MS verlopend in opstoten, met perioden van volledig of partieel herstel.
–Primair progressieve MS (Primary-Progressive MS): MS met van in het begin een progressief verloop, zonder opstoten. Wanneer er wel opstoten optreden, spreekt men van “Agressive Relapsing MS”.
–Secundair progressieve MS (Secondary-Progressive MS): MS met progressief verloop, na een initiële fase van “recidiverende en herstellende MS”.
MS voluit
Multiple sclerosis
Waarop berust de behandeling van MS?
1/ behandeling van exacerbaties,
2/ een basisbehandeling (preventie van exacerbaties) en
3/ behandeling van de chronische symptomen.
Hoe behandel je exacerbaties van MS?
De behandeling bestaat meestal uit intraveneuze toediening van een corticosteroïd (bv. methylprednisolon). Orale corticosteroïden worden soms toegediend
Hoe doe je aan preventie van exacerbaties bij MS
Recidiverende en herstellende MS:
- Als eerste keuze worden interferon β en glatirameer gebruikt.
- verminderen het aantal exacerbaties met ongeveer 30%
- Er lijkt geen verschil in doeltreffendheid tussen de verschillende interferonen β, noch tussen de interferonen en glatirameer.
- natalizumab en mitoxantron tweede keuze (hoeven we niet te kennen)
Primaire progressieve MS: Ocrelizumab
Secundair progressieve MS: er is geen plaats voor de hierboven beschreven immunomodulatoren, tenzij voor interferon β bij patiënten die nog exacerbaties vertonen.
Wat zijn (Peg) interferon beta 1a en beta 1b? Waarom de peg? CI, Ongewenste effecten?
toepassing: 1 ste keus; specialiteiten voor subcutane toediening om exacerbaties van recidiverende/ herstellende MS te beperken
Wat? Interferonen = cytokines met antivirale, immunomodulatorische, antiproliferatieve en anti-angiogenetische eigenschappen
Waarom? De peginterferonen zijn interferonen geconjugeerd aan polyethyleenglycol, met als doel de halfwaardetijd te verlengen.
CI: zwangere vrouwen en ernstige depressie
Ongewenste effecten:
- Grieperig, moeheid, verhoogde gevoeligheid voor infecties
- Gastro-intestinale klachten
- Schildklierfunctiestoornissen
- Psychiatrische stoornissen (depressie, agitatie)
- Neuropathie
- Zelden stollingsstoornissen
- Positieve effecten bij MS
Wat is glatirameeracetaat? effect? Ongewenste effecten?
wat? Glatirameeracetaat = synthetisch polypeptide dat gelijkenis vertoont
met myeline
Effect? Bij multiple sclerose, om de frequentie en ernst van de opstoten te verminderen, geen verschil in doeltreffendheid met de interferons
Ongewenste effecten
- Lokale reacties thv injectieplaats (s.c.)
- Vasodilatatie, pijn borststreek, hartkloppingen, dyspnoe
Wat is Ocrelizumab? Hoe werkt dit? Waarvoor wordt het gebruikt?
Wat? een gehumaniseerd monoklonaal antilichaam gericht tegen B-lymfocyten met CD20-expressie. Na binding aan specifieke B- lymfocyten worden deze verwijderd
Hoe? Bij MS werkt het immuunsysteem niet optimaal en brengt het schade toe aan
de zenuwen in de hersenen en het ruggemerg. Door het verwijderen van specifieke B-lymfocyten vermindert Ocrevus de ontsteking en de aanvallen op het zenuwstelsel. Hierdoor zou de progressie van de ziekte vertragen.
Waarvoor? preventie van exacerbaties bij primair progressieve ms
Geef de behandeling van de chronische symptomen bij MS
➢ Moeheid –> psychostimulantia (o.a. modafinil)
➢ Spasticiteit –> diazepam, baclofen, tizanidine, cannabinnoïden, fampridine, dantroleen, botulinetoxine A1
➢ Tremor en ataxie –> bèta-blokkers (1e keuze), anti-epileptica
➢ Pijn is vaak neuropatisch van aars
- Trigeminusneuralgie –> carbamezapine (eventueel ook gabapentine)
➢ Overactieve blaas en urge-incontinentie –> anticholinergica
