PEDIATRIE Flashcards

Question

DD petechieën, purpura

Answer 1

meningococcensepsis (R/ AB) henoch schönlein

Answer 2

petechieën op benen buikpijn (massief bloedverlies in SG) gewrichten soms nieraantasting (meer bij volw)

Answer 3

Bexsero: tegen groep B meningokok (geen basisvaccinatie) geconjugeerd vaccin tgn groep A en C meningococcen (preventie meningokokkenmeningitis: kan kind doden in paar uur tijd)

Answer 4

meest voorkomende bact verwekkers: - Streptococcus pneumoniae, Haemophilus influenzae, Moraxella catarrhalis Aan een episode van otitis media acuta gaat regelmatig een bovensteluchtweginfectie vooraf. De daarvoor verantwoordelijke virussen kunnen zelf otitis media acuta veroorzaken, maar een bacteriële infectie ontstaat waarschijnlijk vaak na ‘virale voorbereiding’ van de slijmvliezen (vb RSV)

Answer 5

- Koorts, huilen, meer pijn bij neerliggen, (trekken aan oor,) braken, diarree - KO: rood welvend trommelvlies, lichtreflex afwezig

Answer 6

wnr AB? - < 18m (NHG: < 6m) - hoge koorts en ernstig ziek - andere: immuungecompromiteerd, anatomische afwijkingen in nko-gebied (syndroom van Down, palatoschisis) In meeste gevallen verloopt OMA ongecompliceerd --> R/ koort- en pijnbestrijding, decongestieve neusdruppels --> na 2-3d niet beter: start AB PO keuze AB (~ NHG): - Amoxicilline is het middel van 1e keus - Overweeg cotrimoxazol bij een contra-indicatie voor amoxicilline - Overweeg amoxicilline/clavulaanzuur of verwijs naar een kno-arts als 48 uur na het starten van amoxicilline geen verbetering is opgetreden

Answer 7

bij ruim 80% van de kinderen zijn de ergste klachten zonder antibiotica na 2-3 dagen over. - Kinderen < 2 jaar met een dubbelzijdige otitis media acuta hebben een grotere kans dat de pijn en koorts langer aanhouden

Answer 8

= zeldzaam ! mastoiditis meningitis - oor en mastoïd zijn heel dicht bij hersenen gelegen, slechts een kleine botinvasie is genoeg om te leiden tot een zware complicatie

Answer 9

het klassiek beeld bestaat uit otitis media met oedeem vh periost en de huid vd GG roodheid en zwelling huid (tgv oedeem achter oor; afstaand oor) drukpijn achter oor / mastoidpunt

Answer 10

mastoidectomie (luchtcellen w verbonden en zieke deel verwijderd)

Answer 11

lokale huidinfectie, heel besmettelijk vooral gelaat (rond neus) honingkortsen < streptokok (S pyogenes) bullae < stafylokok (S aureus) R/lokaal fusidine zalf of PO flucloxacilline

Answer 12

staphylococcal scalded skin syndrome < S Aureus (toxines, ook bij TSS) koorts, onwel lokale infectie rond neus/mond/ogen -> dan diffuus erytheem Nicholsky +: huid komt los bij wrijven

Answer 13

IV AB vocht pijnstilling

Answer 14

bv door HSV (1 > 2) hoge koorts 4-5d -> dan vesikels op tong / wang / gingivae / verhemelte

Answer 15

spoelen met mondwater (vb met waterstofperoxide of xylocaïne), tanden voorzichtig poetsen pijnstilling

Answer 16

< cocksackie virus, enterovirus koorts, malaise, anorexie hoesten, keelpijn, neusverkoudheid misselijkheid, braken na 1-2d orale kleine laesies (pijnlijk) (dd herpangina: enkel in de mond) dan ook thv handen en voeten (vesikels iets groter dan bij HSV) opm: na doorgemaakt ku de nagels groeistoornissen vertonen en zelfs loslaten

Answer 17

zelflimiterend na 5-10d symptomatisch, pijnstilling zo nodig

Answer 18

< huidirritatie dr urine roodheid, soms schilfers pijn en/of jeuk NIET in de plooien (itt verwikkeling met candida: plooien ook aangetast)

Answer 19

gebruik wegwerpluiers protectieve zalf / vette creme (vb zinkolie, zinkoxidevaselinecreme) topisch CS bij ernstig

Answer 20

= infectieuze ontsteking vh ooglid en de huid rondom het oog - aan de VOORZIJDE vh orbitale septum --> weefsels id oogkas + oog zelf zijn NIET aangedaan (iit ORBITALE CELLULITIS) - nle visus, oogbewegingen intact, gn proptosis S/ plots ontstaan zwelling/roodh/warmte/gevoeligh vh ooglid (unilat), soms koorts en alg malaise, ptosis oorz: wondje/beet, verspreiding lokale ontsteking (vb dacrocystitis), verspreiding ontsteking op afstand (pneumonie, otitis media) -> infectie vaak veroorz dr bact (vb. S pyogenes, pneumokok) R/ AB opm: het orbitale septum voorkomt dat de inf zich nr achteren (richting oogkas en hersenen) uitbreidt!

Answer 21

erstige infectie vd dieper gelegen weefsels in de oogkas (rondom het oog), gelegen ACHTER het orbitale septum komt minder voor dan preseptale cellulitis, maar ernstiger plots begin: unilat zwelling en roodheid vh ooglid, omliggende weefsels en het slijmvlies (conjunctiva, chemosis) - pijn, proptosis, pijn bij oogbew + beperking oogbew, wazig/verminderd zicht, dubbelbeeld, abnle pupilreactie (aantasting oorzenuw), vaak koorts, ernstige malaise - evt klachten die horen bij primaire infectiebron oorz: dezelfde als van preseptale cellulitis, ook uitbreiding presept cell mogelijk (bedacht op z bij jonge kinderen waarbij orbitale septum nog nt volgroeid) oogcomplicaties of uitbreiding infectie nr hersenen mogelijk (sinus cavernosus trombose, meningitis, hersenabces (hoofdpijn slap, neurol klachten) R/ ZH, aanvullende onderzoeken, AB iV, evt HK (drainage abces)

Answer 22

HSV (1> 2) pijnlijk, rood, oedeem witte papels!

Answer 23

< parvo B19 griepachtig 1w later slapped cheek appearance (perinaso-oraal vrij)

Answer 24

< HHV 6/7 bij peuters 3d hoge koorts meteen erna diffuse maculopapulaire rash

Answer 25

= gerstekorrel = kleine subepidermale cyste gevuld met keratine Milia komen heel vaak (40-50%) voor bij pasgeborenen (neonatale milia), meestal op of rond de neus, soms bovenop het hoofd of op de romp. Deze neonatale of primaire milia, die ontstaan uit nog niet goed ontwikkelde vellushaar follikels gaan vanzelf weer over binnen een paar weken.

Answer 26

pustuleuze eruptie neonaten (< 2w) eosinofiele granulocyten verdwijnt vanzelf

Answer 27

naevus flammeus = capillaire malformatie vanaf de geboorte vooral gelaat (eerst teleangiectasie -> wijrood) plat niet wegdrukbaar R/ laser

Answer 28

goedaardig gezwel van bloedvaatjes meestal enkele dagen na geboorte groeit verder en w verheven niet wegdrukbaar R/ propranolol om groei tegen te gaan (als er kans is op functiestoornissen, tijdelijke of blijvende misvormingen of psychosociaal leed op latere leeftijd door de littekens die kunnen ontstaan. Liefst starten vóór de leeftijd van 4-6 maanden. Maar ook later, tot 1 jaar is er nog enige effectiviteit.) // huidziekten.nl: Een hemangioom is een benigne proliferatie van endotheliale cellen, die een vasculaire plaque of tumor vormen met een afwijkende vasculaire architectuur. Infantiele hemangiomen zijn de meest voorkomende tumoren op de kinderleeftijd (incidentie 5-10%). Circa de helft is gelokaliseerd in het hoofd-halsgebied. Infantiele hemangiomen worden gekarakteriseerd door een snelle groei in de eerste levensweken/maanden, gevolgd door langzame involutie, vaak leidend tot volledige regressie na jaren. De pathogenese is nog niet volledig duidelijk. Hemangiomen zijn vaak afwezig of nog klein bij de geboorte en groeien snel de eerste maanden. Microscopisch wordt er een proliferatie gezien van plompe endotheelcellen. Daarentegen zijn vasculaire malformaties aanwezig bij de geboorte, groeien in proportie met het kind mee en histologisch worden er vlakke endotheelcellen gezien. Hemangiomen kunnen ook op oudere leeftijd ontstaan, bij volwassenen (angioma senilis, verkregen hemangiomen). Infantiele hemangiomen zijn meestal onschuldig en verdwijnen vanzelf weer, maar bij 5-10% van de kinderen veroorzaken ze problemen en moeten behandeld worden om korte- en langetermijnschade te voorkomen.

Answer 29

= naevus van Unna vanaf geboorte typisch achteraan nek plat, wel wegdrukbaar R/ afwachten

Answer 30

Otitis media met effusie: ophoping vocht in middenoor zonder tekenen van acute infectie zoals pijn en koorts. < Bovenste luchtweginfecties (rhinitis, adenoiditis) + disfunctie van buis van Eustachius. Anamnese: S/ - Gehoorverlies - Drukgevoel (geen echte pijn) - Geen koorts - (BLWI) D: Trommelvliesbeeld: - ingetrokken TV - lichtreflex verplaatst of afwezig - kleur varieert van grijs tot rood of geelbruin. (Zelfdzaam: blauw) R: In eerste instantie conservatief (goedaardig karakter, neiging tot spontaan herstel) - afwachten en behandelen bovenste LWI, liefst geen AB! - Wanneer minimum 3 maanden geen verbetering: buisjes (gehoorverlies direct opgeheven) of adenotomie (indien vergroot adenoid)

Answer 31

.otitis media acuta < Tijdens bovenste LWI of kinderziekte < Meestal H.Influenzae, Moraxella catarrhalis, Strepto-, pneumo- of staflylococcus. < Soms ontstaat OMA uit OME, soms omgekeerd. Anamnese: S/ - vnl ’s avonds last van vol of drukkend gevoel in oren, soms met hevige pijn. - Kleine kinderen: grijpen naar de oren of rollen met hoofd. - Meestal ziek, hoofdpijn - Soms hoge koorts. KO: a) Otoscopisch: - welving van het achter-boven kwadrant (bomberen) - rode tot rood-blauwe, later meer gelige kleur - normale hamersteel en lichtreflex verdwijnen - vaak spontane perforatie b) algemeen KO: NKO, longen, abdomen, inspectie huid, nekstijfheid, temperatuur nemen, BD en pols als minder alert en vermoeden shock…. - Sluit meningitis uit adhv KO en anamnese : alert, niet nekstijf, geen petechiën, niet hypotoon = geruststellend. - kijk of mastoiditis R/ - In beginstadium: pijn bestrijding, koortsdemping, evt decongestieve neusdruppels - ANTIBIOTICA? < 18maanden OF als hoge koorts EN ernstig ziek - Een enkele keer verdient paracentese de voorkeur: druk ontlasting waardoor vermindering vd pijn. Complicaties: - Acute mastoiditis (oedeem periost en huid gehoorgang -> achterwand naar voor: afstaand oor) - Zeldzaam: Trombose sinus sigmoideus, MENINGITIS, Labyrinititis Recidief? - Spontaan gunstige evolutie, goede neusverzorging (zo nodig adenotomie) ofwel trommelvliesbuisjes (vnl igv OME tss verschillende episodes) Diagnose: OMA

Answer 32

ICE wrm denk je aan meningitis? uitleg over typische kliniek OMA en meningitis -> aantal gelijkaardige S/ maar ook vss: klinisch uitgesloten normaal zie je vaak ook eerst mastoiditis (rode zwelling achter oor, met laagstand oor) -> en dan pas uitbreiding nr hersenvliezen beleid OMA + alarmtekens uitleggen

Answer 33

Ontwikkelingsachterstand? -> Belangrijk om de ontwikkeling op verschillende gebieden na te gaan: **Ruwe motoriek** - (6w: heft hoofdje op buiklig) - Kan het kind reeds kruipen? Zo ja, hoe zal het kind kruipen: op handen en knieën [max 13m], commandostijl (abnl op 13m) of schuift het kind over zijn poep? - zit stevig alleen zonder steun [9m / max12m] - Kan het kind zich al *rechttrekken tot stand* aan de rand van de zetel en staan met steun? [*12m*] - Stappen zonder steun vanaf 12m. Op *18m* moeten ze echt kunnen *stappen* !! **Fijne motoriek** / visus - Spelen met blokjes, kleuren, toren stapelen: blokjes in een uit een doosje doen? [6m blokje overnemen] - *Pincetgreep*? [*12m*] (5m: grijpen met volle hand) - Visus: volgen met de ogen? Visustest van K&G? (volgen met hoofd 6w - 3m: draait ogen nr stemgeluid) **Spraak- en taal ontwikkeling** - Kan het kind al enkele woordjes zeggen? Zo ja, welke? [Mama en dada = 12 maanden, eerste woordjes zeker tgn 18m] (30m: eerste zinnen) - Gehoortest bij de geboorte normaal? Gevoel dat het kind niet goed hoort? **Sociale, emotionele en gedragsontwikkeling** - (glimlach 6w, oogcontact 3m) - Speelt graag kiekeboe? [9m] Kan het kind al dag zwaaien? [12m] - Kan het kindje al zelfstandig drinken en een beter met twee handen vasthouden? = 12m [18m: alleen eten] (opm: vast voedsel vanaf 6m starten, melkvoeding tot 8m nog de belangrijkste bron van voedingsstoffen) Andere: - Zijn er abnormale dingen opgevallen? Maakt het kind soms eigenaardige bewegingen, of zijn er andere problemen aanwezig? Zijn er opmerkingen vanuit de crèche? - Kon het kind vroeger wel stappen en heeft het het vermogen om te stappen verloren (= REGRESSIE: verlies aangeleerde capaciteiten)? - Wanneer kon de mama en de papa, broertjes en zusjes stappen? ontwikkelingsST of relevante ziekten in fam? - Zijn er bepaalde spieraandoeningen of andere aandoeningen die voorkomen in de familie? Verloop van de zwangerschap en bevalling? - Zijn er problemen geweest tijdens de zwangerschap? Zo ja, welke problemen? (vb. TORCHES) - Is het kindje a term geboren? (of prematuur) Zijn er problemen geweest tijdens de bevalling? - Verloop van de eerste dagen/maanden na de geboorte? Problemen of moeilijkheden geweest? intake, normale stoelgang? medicatie pers VG ouders gerelateerd (consanguiniteit) // KO: biometrie (hoofdomtrek, lengte, gewicht) -> uitzetten op p50 curves + volledig KO kind (p85-86 doc Mathilde) + test mijlpalen (van wiechen onderzoek)

Answer 34

Ontwikkelingsvertraging op verschillende domeinen. Klinisch neurologische aanknopingspunten: - Micro- of macrocefalie - Visuele of auditieve problemen. - Familiale mentale achterstand.

Answer 35

Geruststelling van de moeder: - Op de andere vlakken van ontwikkeling = geen achterstand. - De ontwikkeling van de grove motoriek is licht vertraagd, maar is nog niet abnormaal vertraagd. Het is normaal dat kinderen tot de leeftijd van 18 maanden nodig hebben om te leren stappen. K&G mijlpaal om te stappen op 18 maanden. - Biometrie is normaal - Er zijn geen aanknopingspunten voor afwijkingen binnen het klinisch onderzoek. Afwachtende houding met een follow-up binnen de 3 tot 6 maanden.

Answer 36

Uiterlijke leeftijd = 15m ga ook andere ontwikkelingsmijlpalen na (op vss vlakken van ontw) doorverwijzing pediater indien afwijkingen uit anamnese en KO

Answer 37

- Aard: Kan u mij iets meer vertellen over de kortademigheid? - Tijdsverloop: Hoe lang heeft het kind al last van kortademigheid? Plots of geleidelijk opgekomen? Evolutie van de kortademigheid? Beter of slechter? Voorgaande episodes? - Context: waardoor wordt de kortademigheid beter of slechter? Indien pijn, waardoor wordt de pijn erger en beter? Voorkeurshouding? - Geassocieerde klachten: o Hoesten? Karakter van de hoest: droge hoest, natte hoest, blafhoest (bij kroep)? Hoestbuien gevolgd door braken? Gierende inademhaling op het einde van de hoest? Niezen? Neusloop? Verstopte neus? Piepende ademhaling? Zo ja, bij inademen of uitademen? Wheezing of stridor? Slijmen? Zo ja, welke kleur: geel, groen, wil, doorzichtig? o Apnee’s? Plots stoppen met ademen? o Verandering van de stem van het kind? Heesheid? o Pijn? Grijpen naar oor? o Koorts? Temperatuur gemeten? o Braken, diarree? o Eten? Drinken? Biometrie? o Sliklast? Speekselvloed? o Huidafwijkingen? o Urinaire klachten? Pijn bij plassen? Veel plassen? Bijkomende vragen - Medicatie, allergieën? - Persoonlijke voorgeschiedenis? - Familiale voorgeschiedenis? o Voorkomen van respiratoire problemen: mucoviscidose, astma? - Sociofamiliale omkadering? o Rookt 1 van de ouders in huis? Slechte behuizing?

Answer 38

PM monitoren: hartritme (tachycardie? < hypoxie)?, BD, temp, sat inspectie - geagiteerd? verward? - bleek? cyanose? - AH arbeid: ° AH freq? ° gebruik hulpAH spieren (m SCM -> head bobbing)? retracties intercostaal / subcostaal / sternaal? neusvleugelen ° geluid: stridor (obstructie extrathoracaal vb thv larynx), wheezing (obstruct intrathorac), kreunen - hypotonie? auscultatie - longen: wheezing? crepitaties? verminderd ademgeruis? - hart: geruis? (denk ook aan coarctatio aortae bij grauw en shockerig kind / respirat collaps -> afwezige a femoralispulsaties, CRT > 3 sec sternaal, tacycard, cyanose, BD armen > benen, ...) NKO: nazicht van oren, neus en keel (tonsillitis, acute otitis media) neurol: fontanel - nekstijf - pupilreflex // CAVE: maak onderscheid met shock / sepsis - resp distress: tirages, tachypnee, cyanose - shock: atoon, snelle AH, tachycardie, verminder huidturgor, ingevallen ogen/fontanel, CRT > 3sec, huid bleek/gemotteld, minder urine (R/ vocht bijgeven 0,9% NaCl -> bij geen verbetering: tracheale intubatie en mech ventilatie) // info merel bij grauw shockerig kind van bv 2d: DD infectieus, cardiaal, metabool –> ga tekens van infectie na, pulsaties voelen Als infectieus –> urine, RX thorax, LP en AB breedspectrum geven + supportief!!! Als geen/verminderde liespulsaties = cardiaal (denken aan coarctatio aorta, onderbroken aortaboog, linkerhart hypoplasie) –> hier direct PG IV geven om ductus arteriosus open te houden + transfer naar universitair centrum D/ echocor, R/ chirurgie

Answer 39

sat labo (cofo, crp, ionogram, nierfunctien leverfunctie) RSV sneltest RX thorax

Answer 40

Respiratoir: - vreemd VW aspiratie: plots begin, hoestbui, dyspnee, tachypnee, wheeze, asymm auscultatie -> RX -> R/ scopie - vreemd VW laryngeaal: kan volledige obstructie geven (dodelijk), heesheid, kroepachtige hoest, stridor, hemoptie, wheezing, dystonie - Acute epiglottitis: IV AB (amoxiclav). Evt hospitalisatie en/of intubatie. Vermijden van keelonderzoek ambulant.. - Bronchiolitis: RSV infectie: enkele dagen LWI, plots heel ziek, neusvleugelen, dyspnee, tachypnee, hyperinflatie, wheezing, retracties, evt crepitaties, typische hoest -> RX (hyperinfl, geen infiltraat), O2dat, labo, cave apnee -> R/ ondersteunende behandeling: zuurstof, iv vocht, neus vrijmaken, beademing zo nodig. Evt adrenaline aerosol of trial met bronchodilatatoren (ventolin). Geen effect van systemische corticosteroïden. - Acute astma aanval: vermijden van allergenen. Inhalatiecorticosteroïden en kortwerkende bronchodilatatoren - Pneumonie: hoest, koorts, sputa, geen wheezing, creptitaties, tachypnee, minder alert, evt braken/diarree/atyp sympt -> RX (infiltraat, niet altijd), O2sat, labo met leukocytose -> R/ amoxicilline! (IV), O2 - Kroep (valse -): blafhoest, stridor en heesheid in combinatie met koorts en neusloop. -> Behandeling door inhalatie van warme vochtige lucht = weinig effectief gebleken. Orale dexamethasone of prednisolone verminderen duur en ernst van de kroep. Bij ernstige obstructie: verdampte adrenaline met zuurstof via een masker. Nood aan opname = afhankelijk van de ernst van de luchtwegobstructie, het moment van de dag, de bereikbaarheid van het ziekenhuis en de leeftijd van het kind. // circulatoir falen -> shock: coarctatio aortae? 4H's / 4 T'S? CZS falen: meningitis, subduraal hematoom, intoxicatie? acuut abdomen .... ?

Answer 41

Hypovolemische shock: tekort aan effectief circulerend volume - Haemorrhagisch: traumatisch, non-traumatisch - Vochtverlies: gastro-intestinaal verlies (braken, diarree), overmatige diurese (diabetes insipidus, diuretica), excessieve diaforese (hyperthermie-gerelateerde ziekte), diabetische keto-acidose of hyperosmolaire non-ketotische ontregeling, brandwonden, derde ruimteverlies (pancreatitis, ileus), iatrogeen (post-dialyse). Distributieve shock: verlaagde systeemweerstand (vasodilatatie) - Sepsis, (2 SIRS + infectie) SIRS (HR > 90, RR > 20 of pCO2 < 32 mmHg, temp > 38°C of < 36°C, WBC > 12000 of < 4000/mm3 of > 10% immature neutrofielen) => opm septische shock = ersnstige sepsis (sepsis + orgaanfalen, hypotensie SBD < 90, lactaal > 4mmol) + persistente hypotensie ondanks vochtresuscitatie - anafylaxie, bijnierschorsinsufficiëntie, neurogene shock, leverfalen, intoxicatie. Cardiogene shock. - hartfalen Obstructieve shock - bloedklonter (dr de verstopping vd bloedbaan kan het bloed niet voldoende rondgepompt worden)

Answer 42

fysiologisch - 50% vd pasgeborenen (hoge turnover RBC bij geboorte -> lever kan soms nog niet volgen met bili metabol -> opstapeling vetopl bili in SC vet -> geel zien) - ontst tss d2 en d7 na geboorte (verdwijnt na enkele dagen) - versterkend: borstvoeding, polycythemie pathologisch - ongeconjugeerd bilirubine dr BBB -> neurotoxisch (neerslaan in basale ganglia) - cave hypoalbuminemie: hoger risico - grens bili = 20 (> 20 -> kernicterus) // < 24 na geboorte - hemolyt ST: Rh incomp, ABO incomp, G6PD def (snellere afbraak RBC dr defect anti-oxidat werking), sferocytose 24u-2w: - fysiologische icterus, borstvoeding icterus - infectie (UWI) - hemolyse (ABO) - polycythemie na 2w: ONGECONJ - fysiologisch (of BV) - infectie - hypothyroidie - hemolyse GECONJUG - galwegobstr - neonatale hepatitis

Answer 43

Neonatale icterus: - Lokalisatie: Plaatselijke gele kleur of geel over het volledige lichaam? => Fysiologische icterus start meestal ter hoogte van het hoofd en breidt dan uit naar romp en ledematen. => Biliaire atresie: kind ziet niet geel bij de geboorte, maar zal progressief steeds geler worden. - Tijdsverloop: Sinds wanneer heeft het kindje een gele kleur? Hoeveel dagen na de geboorte is de gele kleur opgevallen? => Normale fysiologische icterus mag niet verschijnen in de eerste 24u na de geboorte. => Congenitale hypothyroïdie: geelzucht treedt op vanaf 14 dagen na de geboorte. - Geassocieerde symptomen: KOORTS? **infectietekens**? (Best gwn systeemanamnese doen: mentale status, koorts, intake, nko, resp, mictie, SG, huid, spieren) **Kernicterus** uitsluiten: gekenmerkt door lethargie en voedingsproblemen. - INTAKE : Drinkt het kindje nog goed? Welke voeding krijgt het kindje? => Fysiologische icterus komt frequenter voor bij kinderen met borstvoeding. => Moeilijke voeding = meer kans op fysiologische icterus. - REACTIVITEIT: Slaapt het kind meer dan gewoonlijk? Reageert het minder goed? Huilt het kindje nog goed of is het kind zeer stil geworden? - Ophistotonus? Ligt het kindje zeer gespannen in een boog? Geconjungeerd of ongeconjugeerd bilirubune: - Plast het kindje nog goed? Hoeveel pampers per dag? Welke kleur heeft de urine van het kindje? Is de urine zeer donker? - Heeft het kindje diarree? Welke kleur heeft de stoelgang van het kindje? Andere: - Toename van het lichaamsgewicht? Gewicht bij de geboorte? Recent gewogen? (belangrijk gewichtsverlies = alarmteken icterus) - Zijn er problemen geweest tijdens de zwangerschap? Zo ja, welke problemen? - Is het kindje a term geboren? Zijn er problemen geweest tijdens de bevalling? - Verloop van de eerste dagen na de geboorte? Problemen of moeilijkheden geweest? - Heeft het kindje na de geboorte een hielprik gekregen na de geboorte (tussen 3e en 5e levensdag)? - Immuungemedieerde hemolyse bij rhesusincompatibiliteit: rhesusnegatieve moeder en rhesuspositief kind? W of sociaal A M - Medicatie? Vitamine D en vitamine K supplementen bij borstvoeding? P - Voorouders afkomstig uit het Middellandse Zee gebied? Bloedarmoede crisissen? Favisme, G6PD voorkomende in de familie? L E

Answer 44

Bloedname - totale bilirubine, geconjugeerde en ongeconjugeerde bilirubine - cofo, hb, reticulocyten, CRP - stollingsfactoren, albuminemie urinestaal evt coombs test

Answer 45

In geval van fysiologische neonatale icterus: geruststelling van de moeder: 50-60% van de neonaten ziet geel vanaf 2-3 dagen na de geboorte: - Zeer veel RBC aanwezig bij de geboorte, gaat dalen -> afvalstof veroorzaakt gele kleur - RBC leven korter: meer aanmaak maar ook meer afbraak, hoge turn-over van RBC - Minder efficiënte levermetabolisme. Pathologisch: - Fototherapie (UV licht): ongeconjugeerd bilirubine omzetten in onschuldig wateroplosbaar pigment dat verder verwerkt kan worden en uitgeplast. - Wisseltransfusie indien nodig.

Answer 46

- Tijdsverloop: Hoe lang bestaat de kortademigheid al? Aanwezig van bij de geboorte? Is er een continue kortademigheid? Hoe is de kortademigheid geëvolueerd over verloop van tijd? - Geassocieerde symptomen: o Huidafwijkingen opgemerkt? o Hoesten, fluimen, lopende neus, wheezing? o Koorts, zweten,? o Gewichtsevolutie? Verloop van de voedingen? - standaardvragen (zws, geboorte, ...)

Answer 47

Vanaf diagnose van coarctatio aorta wordt vermoed: nood aan intensieve ondersteuning van het kind wegens groot risico op cardiogene shock. -> Ondersteunen van de ABC: - Airway: look, listen, feel. - Breathing - Circulation: pols, bloeddruk, capillaire refill & standaard onderzoek neonaat => bevindingen: niet alert, bleke grauwe huid (cyanose centraal, of vn thv OL), ingevallen fontanel, CRT > 3 sec, atonie, pupilreflex nl BD armen > benen, hoge pols (180/min), sat < 92%, geruis, afwezige a femoralispulsaties RR > 40/min, AH arbeid abnl, geen bijgeluiden

Answer 48

**Inspectie**: o Kind steeds volledig uitkleden. o Gele kleur: kijken naar lichaam, kijken naar de ogen (sclerae), wegdrukbaarheid (andere kleur aanwezig: blauw, grauw, bleek). o Volledige inspectie van de huid: mongolian spot, ooievaarsbeet, hemangioom, café au lait vlekken, petechiae. o Ogen: sunsetting, symmetrie, stand? o Tong: macroglossie? o Hydratatietoestand: fontanel, staande huidplooit, mondmucosa, diepliggende ogen. o Ademhalingsarbeid: tachypneu, tirage, neusvleugelen? o Vorm van de thorax: pectus excavatum? o Abdomen: opgezet. o Symmetrische bewegingen van de ledematen. o Inspectie van de anus o Status: alert? Huilen, lachen, bewegen, geluidjes maken. **Auscultatie**: o Hart: tachycardie (nl tss 90-180/min!), geruis? o Longen: tachypneu (nl 30-40/min, maar kan bv bij prematuur tot 60/min), wheezing, crepitaties, stridor.--> Steeds op borst en op rug. **Palpatie**: o Fontanel o Palpatie van de clavicula o Abdomen: hepatosplenomegalie opzoeken, navelstompje? (afvallen na max 14d, navelgranuloom beh met zilvernitraat) o Pamper openen: inspectie (min 6 micties /d) en palpatie van de genitalia. (testes volume en positie, voorhuid, hypospadias, hydrocoele?) o Palpatie van de femoralis pols bilateraal (uitsluiten coarctatio aortae). -> 1 kant = genoeg :) o Heuptesten o OL: vormafwijkingen OL, ongelijke lengte? klompvoetjes? o Moro reflex (schrikreflex, moet symmetrisch z), stapreflex, grijpreflex, zuigreflex, galant reflex o Tonus? (trek kindje op aan armpjes -> tonus nek?) floppy/ slappe baby wnr het kind met buik op je hand ligt? o rug: lumbosacraal haarplukjes? dermale sinus? spina bifida occulta? normale bilspleet **Bijkomend onderzoek**: PM o Biometrie: lengte, gewicht en hoofdomtrek. Persoonlijke evolutie en vergelijken met normale populatiewaarden (welk percentiel)? zie p 168-170 in doc 185p

Answer 49

GROTE = voorste = ruit = 1-2j KLEINE = achterste = driehoek = 2-3m

Answer 50

1) Barlow - heupadductie + kracht nr post op knie -> dislocatie 2) Ortolani - heupabductie terwijl anterior kracht op femur -> reductie heupgewricht click -> heupdysplasie?

Answer 51

- Meting van de bloeddruk in de armen en de benen. (armen > benen) - RX thorax - ECG - Echocardiografie - Bloedgas: bepaling van pH -> coarctatio aorta = ernstige metabole acidose - + bloedcontrole: pre-op.

Answer 52

- Intensieve monitoring: invasieve ondersteuning zo nodig. - Bij neonaat: enkele dagen na de geboorte: initeel zijn kinderen vaak gezond na de geboorte, maar enkele dagen nadien onstaat cardiogene shock ten gevolge van sluiting van de ductus van Botalli -> Opnieuw openen van de ductus arteriosus door middel van prostaglandine - Chirurgische behandeling zo snel mogelijk na diagnose.

Answer 53

● Transiënte tachypnee: heel frequent, > 60/min, R/ O2 ● Meconium aspiratie: beeld van chemische pneumonitis met kreunen, hoog risico op pneumothorax, R/ soms aspiratie, ventilatie ● Melk aspiratie: kan door tracheo-oesofagale fistel bij frequent ● Pneumonie ● Pneumothorax

Answer 54

= ductus tss AO en a. pulmonalis --> Sluit normaal enkele uren tot 3d na de geboorte - <-> persisterende ductus arteriosus Fysiologisch souflle: < 3d na geboorte na souffle hoorbaar zijn van open ductus

Answer 55

= Aangeboren vernauwing van aorta Vaak diagnose enkele dagen na de geboorte, bij sluiting van ductus van Botalli -> dan is de aorta (bijna) volledig afgesloten. - Onvoldoende bloed rondpompen door hart, enkel hoofd en armen zijn goed doorbloed, géén aa. Femorales pulsaties! - Overvulling van bloed in de longen - Symptomen: weinig plassen, dyspnoe, sloom, slecht drinken, koude benen, maag-darmproblemen, afwezige liespulsaties, verhoogde bloeddruk

Answer 56

Elke baby heeft voor de geboorte een open foramen ovale, maar na de geboorte hoort dit te sluiten. - Bij zo’n 25% is de sluiting niet volledig en blijft een R-L shunt. R/ niet behandelen, tenzij vb. CVA gedaan => plaatsing paraplu via de lies

Answer 57

ICE Vraag naar hoofdklacht en hoofdprobleem o VALTIS braken - Wat braken (aspect): voedsel, maagvocht, slijmen, gal, bloed, fecaloid materiaal - hoe vaak? wnr? tijdstip (ochtend, maaltijden, bij medicatie) - hoeveel? - Hoe: met kracht of regurgitatie - Gulzige eter? o VALTIS diarree - geur, kleur, bloed/slijm - wnr; hoe vaak - acuut of chron (> 10d) - krampen, RBPA Geass sympt / syst - Gedrag, tics - Intake: voeding, dorst - Koorts (hoe hoog, effect koortsremmer) - Gewichtsverlies (DD/pyloorstenose) § - hoesten met/zonder slijmen? neusloop? (DD/ otitis, pneumonie) - cave kleine kinderen soms zelfs pneumonie à diarree § - regurgitaties (DD/ gerd) - Krampen, abdominale felle pijn (DD/volvulus) - Diarree - urine: hoeveel natte pampers? § - Hoofdpijn - hangerig, reactievermogen, irritabel? - stuipen? § - Rash (DD/ KMEA) - Virale BLWI met hoesten en daarna braken (DD/pertussis) - Bij tiener: seksueel actief, maandstonden,... (DD/ ZS, boulemie) specifieke vragen bij GAEitis: - Vaccinatie tegen rotavirus? - Gewicht? Gewichtsverlies? = goede indicatie voor hydratatietoestand. - Bloed of slijmen in de stoelgang? alg bij kind: - lft kind - probl zws - biometrie - vaccinaties WAMPLE ○ Neemt de patiënt medicatie? (AB, laxativa) ○ Huidige ziektegeschiedenis ○ Familale voorgeschiedenis

Answer 58

PM: temp, BD, ... inspectie - alert, suf, stil, onrustig - ademnood, tirage, dyspnee, cheyne-stokes AH - tekens van dehydratatie checken!! => cap refill, mucosae, huilen met traantjes, ingevallen fontanel - huid: kleur (roze, anemisch, geel ikv icterus, blauw ikv cyanose), uitslag, purpura, eczeem, ... - tonus, opistotonus (onwillek aanspannen rug en nekspieren) Fontanel < 1j, > 1j nekstijfheid kernig brudzinski (infectie hersenen?) Abdominaal (ingevallen buik (DD/ dehydratatie), opzetting, perist, periton prikkeling > spierverzet / loslaatpijn, palpatie, soms PPA) Cor, longen (auscult, tachypnee > 40/min bij zuigeling/peuter, > 20 bij schoolgaand kind) NKO -> mond: beslag op tong (dd gerd), blaasjes; klieren palperen evt genitalia [bij acuut abdomen / chron constipatie / rectaal bloedverlies: PPA -> pink bij jonge kinderen]

Answer 59

diarree, dehydratatie - Geruststelling moeder: buikgriep, meestal zelflimiteren. - (Continueren van normale voeding: geen maagsparend dieet -> sneller herstel maagdarmslijmvlies.) - Belangrijk om dehydratatie te voorkomen: aanmoedigen van vochtintake. Eventueel ORS indien risico op dehydratatie. Als dehydratatie of heel hoge koorts –> opnemen met IV vocht en ORS - Geen anti-diarree medicatie of anti-emetica: ineffectief, ze leggen de motiliteit van de darm stil, darminhoud stapelt zich op. - Geen antibiotica, meestal verooraakt door een virus. - doorverwijzen bij alarmS

Answer 60

- Viraal: rotavirus, adenov, corona, norwalk - Bacterieel: salmonella, campylobacter, shigella, e coli (CAVE EHEC met TTP)

Answer 61

○ GERD: PPI’s, voedsel indikken, eventueel Nissen ○ Pyloorstenose (geassocieerd met projectiel braken) - R/ pyloromyotomie ○ Gastro-enteritis (diarree, dehydratie) - R/ IV vocht of ORS, overig symptomatisch ○ Appendicitis (migratiepijn) ○ Meckel divertikel (microsc bloedverlies, uitstulping dunne darm ongv 5cm, verb met navel via BW streng, zz) - diverticulitis / ileus < invaginatie of volvulus / evt deels maagslijmvlies -> bloeding dr zweertjes < zuur) - R/ HK ○ Invaginatie (bloed in stoelgang) - R/ IV vocht, rectale lucht insufflatie of HK ○ Coeliakie (abnle stoelgang, mindere groei, abdominale distentie) - R/glutenvrij dieet ○ Crohn (abdominale pijn, gewichtsverlies, diarree) - R/ Immuunsuppresiva vb. Azithromycine ○ Colitis: diarree, RBPA - R/ Aminosalicylaten ??

Answer 62

Zuigelingen: GER, voedselallergie- of intolerantie (vb. KMEA), oesofagitis, obstructies (vb. Pyloorstenose, malroatie met volvulus), metabole stoornissen, renaal falen Peuters: gastro-enteritis, appendicitis, obstructies, intracraniële overdruk, coeliakie, metabole stoornissen, torsio testis, renaal falen Schoolgaand: gastro-enteritis, gastrititis, obstructies, migraine, intracraniële overdruk, coeliakie, IBD, GM, alcohol, boulemie/anorexie, appendicitis, torsio testis, renaal falen Rode vlaggen: ■ Abdominale opzetting ■ Bloed in stoelgang ■ Hepatosplenomegalie ■ Volle fontanel ■ Na proxysmaal hoesten (DD/ pertussis) ■ Ochtend-nachtbraken ■ Bloedbraken, galbraken, projectiel braken

Answer 63

Vertelt u maar eens rustig uw verhaal (kalmeren) -> Vermoeid en vaak naar toilet... ICE: Is er zelf iets waaraan u denkt? VALTIS o Ivm vermoeidheid: - V - A: Oververmoeid door te weinig slapen? (Hoe laat naar bed, hoe vroeg eruit, ‘s nachts wakker) Moeilijk wekbaar? - L - T: Sinds wanneer zijn de klachten? evolutie klachten? - I: Welke activiteiten kan hij niet aan? (Trappen lopen, fietsen, van zitten naar rechtstaan,...) - S: Lusteloos (cave depressie)? Spierzwakte (neuromusculaire aandoening)? Nog actief? BWZ? Relatie met maaltijden? Verbeterende/verergerende S? ○ Ivm vaak naar toilet: kan u mij daar iets meer over vertellen? - V - A: Om te plassen of om stoelgang te maken? kleur, aspect - L - T: Sinds wanneer zijn de klachten? Hoe frequent? Ook ‘s nachts? - I - S: mictalgie, frequentie, dysurie; hoeveel drink je? Andere klachten o intake (kan nog goed eten en drinken?) o koorts, nachtzweten, vermageren (hoeveel over welke tijdsperiode?) - hier sowieso ook B-symptomen navragen!! Botpijnen –> denk aan leukemie o Hart: palpitaties, pijn op de borst o Longen: dyspnoe, tirage, hoesten, hyperventilatie (Kussmaul AH tgv ketoacidose) o Abdomen: braken, nausea, diarree, eetlust, buikpijn, krampen o Locomotorisch: spierpijn, overig? WAMPLE: verhoogde vatbaarheid infectie? DM1 in fam? ook sowieso DM1 uitsluiten!!!

Answer 64

Urine: glucose en ketonen Labo o Glycemiebepaling (nuchtere bloedname of willekeurige bloedname. - nuchtere glycemie >126 mg/dl - nt nuchter > 200 mg/dl o Bepaling HbA1c. o Bepaling van ketonen. o andere: CRP, TSH, COFO met WBC differentiatie (blasten!!!) evt bloedgas

Answer 65

S/ polydipsie, polyurie, gewichtsverlies!!! Bij late diagnose: diabetische ketoacidose - Acetongeur, braken, dehydratie, buikpijn, hyperventilatie, shock, bwz daling

Answer 66

nakijken voor coeliakie - duodenum biopsie (villusatrofie)

Answer 67

denk aan koemelkeiwit allergie (gaat over na 1-2j) - eiwit hydrolysaat geven DD met lactose intolerantie - krampen - slechte vertering - diarree - vaak familiaal

Answer 68

Vraag om de pt tot hier te brengen (bv in de namiddag) DM -> Meestal tijdelijke opname in het ziekenhuis: onmiddellijke verwijzing naar de endocrinoloog voor opstarten van insulinetherapie en diabeteseductie vanwege het risico op shock ten gevolge van diabetische keto-acidose. (opnemen en IV vocht, zuur-base correctie, insuline // oppassen voor hypoK bij geven van insuline !!) Educatie: ● Suikerhuishouding, insuline toedienen, dieet met verminderen van snelle suikers, monitoren van glycemie, herken en behandel hypoglycemie ● Regelmatig sporten ● Leren leven met chronische ziekte

PEDIATRIE Flashcards

(93 cards)