Persoonlijkheidsstoornissen Flashcards
(22 cards)
Wat zijn de vijf dimensies in het big five model?
- Openheid voor ervaring
- Consciëntieusheid
- Extraversie
- Vriendelijkheid
- Neuroticisme
Wat betekent ‘openheid voor ervaring’ in de big five?
De mate waarin iemand openstaat voor nieuwe ideeën, creativiteit en vernieuwing
Hoog: fantasierijk, nieuwsgierig, kunstzinnig; Laag: praktisch, traditioneel, houdt van routine.
Wat houdt ‘consciëntieusheid’ in volgens het big five model?
De mate waarin iemand georganiseerd, doelgericht en verantwoordelijk is
Hoog: georganiseerd, gedisciplineerd, betrouwbaar; Laag: impulsief, ongeorganiseerd, gemakzuchtig.
Wat betekent ‘extraversie’ in het big five model?
De mate van sociaal gedrag en energie in interacties met anderen
Hoog: energiek, spraakzaam, assertief; Laag: introvert, rustig, bedachtzaam.
Wat is de betekenis van ‘vriendelijkheid’ binnen de big five?
Hoe vriendelijk, meegaand en empathisch iemand is
Hoog: behulpzaam, vriendelijk, meelevend; Laag: kritisch, competitief, wantrouwend.
Wat is neuroticisme in het big five model?
Een dimensie die de emotionele stabiliteit en gevoeligheid voor negatieve emoties beschrijft
Hoge scores duiden op een grotere kans op angst en depressie.
Wat is de definitie van een persoonlijkheidsstoornis volgens de DSM-5?
- Duurzaam patroon van innerlijke ervaringen en gedragingen die duidelijk afwijken van verwachtingen op 2 of meerdere terreinen
- Veroorzaakt lijden of beperkingen
- Geen uiting of consequentie van andere psychiatrische stoornissen
Wat zijn de vier terreinen waarop het afwijkende patroon van een persoonlijkheidsstoornis zichtbaar is?
- Cognities
- Affecten
- Contact met anderen
- Impulsbeheersing
Wat is de prevalentie van persoonlijkheidsstoornissen in de bevolking?
10% van de bevolking heeft een persoonlijkheidsstoornis
In bepaalde subgroepen, zoals forensische psychiatrie, kan dit percentage veel hoger zijn.
Wat zijn de kenmerken van gedrag bij mensen met een persoonlijkheidsstoornis?
Ze geraken voortdurend in de problemen door hun gedrag in relatie tot anderen
Wat is de oorzaak van gedrag bij mensen met een persoonlijkheidsstoornis?
Harnekkige, infelxibele gedragspatronen
Wat betekent egosyntoon in de context van persoonlijkheidsstoornissen?
Mensen zien hun gedrag en persoonlijkheid als normaal en niet als storend
Dit in tegenstelling tot egodystoon, waar individuen de last van hun psychische problemen wel erkennen.
Wat houdt cluster A in?
Vreemd, Excentriek, Zonderling
* Paranoïde PS
* Schizoïde PS
* Schizotypische PS
Wat houdt cluster B in?
Dramatisch, Emotioneel, Onvoorspelbaar
* Antisociale PS
* Borderline PS
* Theatrale PS
* Narcistische PS
Wat houdt cluster C in?
Angstig, Onzeker
* Ontwijkende PS
* Afhankelijke PS
* Dwangmatige PS
Centrale kenmerken, overlappend (4)
- Egosyntoon
- ‘Normaal’ functioneren wordt belemmerd
- Problemen in kader van relatie tot de anderen
- Langdurend
Wat zijn mogelijke oorzaken van persoonlijkheidsstoornissen?
- Aangeboren persoonlijkheidstrekken
- Hechtingsproblemen
Geen eenduidige oorzaak (complex)
Welke behandelingen bij persoonlijkheidsstoornissen?
Medicatie & psychotherapie
Voorbeelden zijn antidepressiva, angstremmers en antipsychotica.
Wat is een veelgebruikte vorm van psychotherapie bij persoonlijkheidsstoornissen?
Cognitieve gedragstherapie
Deze therapie richt zich op het beheersen van impulsief en destructief gedrag.
Wat zijn de centrale kenmerken van Cluster B persoonlijkheidsstoornissen?
- Egosyntoon
- Belemmering van normaal functioneren
- Relatieproblemen
- Langdurig
Voorbeelden zijn histrionische en narcistische persoonlijkheidsstoornissen.
