diagnosestelling type 1 en type 2 diabetes mellitus Flashcards
Wat zijn de behandeldoelen van diabetes?
- Het normaliseren van de bloedsuikerspiegel tussen de 4 en 8 mmol/L en daardoor het behandelen van de symptomen van suikerziekte zoals dorst, uitdroging, moeheid en vermagering.
- Voorkomen van de chronische complicaties van diabetes
- Voorkomen dat er hyper- en hypoglycemieen optreden
- Zorgen dat iemand een zo normaal mogelijk leven kan leiden.
Wat zijn de mogelijkheden om diabetes te behandelen?
- Dieet
- Voldoende lichamelijke activiteit
- Tabletten
- Injecties
Dieet bij diabetes?
Dieet: Het dieet van normale personen en dat van personen met diabetes verschilt in principe niet. Er zitten wel relatief weinig snel absorbeerbare suikers in het dieet. Mensen met diabetes moeten bijvoorbeeld koolhydraten eten die langzaam worde opgenomen door de darm in het lichaam. Daarnaast moeten ze veel voedingsvezels (ook voor langzamere absorptie) eten en weinig verzadigd vet.
Aanbevolen samenstelling van het dieet voor mensen met diabetes:
- Eiwit: 1g/ kg ideaal lichaamsgewicht
- Vet: <35% van totale energie intake (verzadigd en trans-onverzadigd vet <10%)
- Koolhydraten: 40-60% van de totale energie intake (sucrose <10%)
- Alcohol: niet verboden, cave calorieën
- Zout: <6g/ dag
Praktische behandeling van diabetes?
Alle patiënten met (pre) diabetes zouden advies over hun dieet en leefstijl moeten krijgen.
- Controle van het gewicht
- Stoppen met roken
- Regelmatig lichaamsbeweging
Kan type 2 diabetes uitstellen of voorkomen en vermindert het cardiovasculaire risico.
- Goede controle van de bloeddruk is belangrijk
- De meeste patiënten zullen ook baat bij een cholesterol remmer hebben.
Voldoende lichaamsactiviteit?
Een dieet is incompleet wanneer er niet tegelijk voldoende lichamelijke activiteit is.
De insulineresistentie neemt af door beweging. Regelmatige lichamelijke beweging verhoogt de insuline gevoeligheid en reduceert de progressie van type 2 diabetes met 30-60%. De laagste lange-termijn morbiditeit en mortaliteit vind je bij personen met diabetes met de beste cardiorespiratoire fitheid.
Dieet en lifestyle aanpassingen zijn essentieel voor een goede behandeling van type 2 diabetes.
Voldoende lichaamsactiviteit houdt in 5 dagen per week sporten gedurende achtereenvolgens 30 minuten.
Wat is metformine?
Een van de tabletten die het meest wordt gegeven is metformine. Metformine activeert het enzym AMP-kinase, dat betrokken is bij het energie-metabolisme van de cel. Metformine reduceert de gluconeogenese en daarmee de output van de lever en verhoogt de insuline gevoeligheid. Het heeft geen direct effect op de insulinesecretie maar is een insuline sensitizer, het veroorzaakt geen hypoglycemie en geen toename van het gewicht. Daarom is het een hele nuttige eerste stap bij patiënten met obesitas. Bijwerking van metformine zijn diarree , misselijkheid, verminderde eetlust en melkzuuracidose . Metformine is gecontra-indiceerd bij lever- en nierinsufficiëntie. Er moet rustig worden gestart met de behandeling om bijwerkingen te beperken. Dit middel speelt een sleutelrol in diabetes type 2 en verlaagt HbA1c met gemiddeld 11-22 mmol/mol (1-2%).
Wat zijn Sulphonyl derivaten ?
Sulphonyl derivaten zijn insuline secretagoguen en zetten de Eilandjes van Langerhans aan. Ze stimuleren de bètacel om meer insuline af te geven bij stijging van de glucosespiegel in het bloed. Dit middel werkt meestal 24 uur. Dit middel kun je enkel geven aan mensen die nog zelf insuline kunnen maken. De middelen kunnen enkel de insuline secreties stimuleren die er nog is. Bijwerkingen zijn een toename van het gewicht en hypoglycemie. Het middel heeft ook een relatief lange langwaardetijd en dus een lange werking. Het middel is relatief gecontra-indiceerd bij lever- en nierziekten en helemaal gecontra-indiceerd bij zwangerschap.
Wat is Meglitidine?
Meglitidine is ook een insuline secretagogue en stimuleert de afgifte van insuline door het sluiten van kalium afhankelijke ATP-kanalen. Het middel werkt relatief kort, maar is relatief duur en wordt daarom in de praktijk niet gebruikt.
Wat zijn Thiazolidinediones?
Thiazolidinediones maken het lichaam insuline gevoeliger en verbeteren de werking van insuline, ze verminderen insuline resistentie en ze stimuleren peroxisome proliferator-activated receptor-gamma (PPAR-y). Daarnaast verminderen ze glucoseproductie in de lever en verbeteren ze perifere glucoseopname. Thiazolidinediones verlagen het HbA1c met gemiddeld 5,5-11 mmol/mol (0,5-1,0%). Ongewenste bijwerkingen zijn ongewenste gewichtstoename, hartfalen door vocht vasthouden, osteoporose, botfractuur en blaaskanker. Dit middel is daarom in de praktijk geen eerst keus.
Wat zijn Dipeptidyl peptidase (DDP-4) remmers?
Dipeptidyl peptidase (DDP-4) remmers versterken de werking van endogeen GLP-1 en hebben een matig glucose verlagend effect. De middelen zijn het meest effectief in de vroege fase van diabetes type 2. De middelen hebben een neutraal effect op het gewicht en weinig bijwerkingen maar de precieze plaats in de therapie van diabetes is onduidelijk. De langetermijneffecten zijn ook nog onduidelijk.
Wat zijn de orale behandelmogelijkheden bij diabetes?
o Metformine o Sulfonylureas o DPP-IV inhibitors o Thiazolidinediones (TZD) o SGLT-2 inhibitors
Het gebruik van insuline injecties?
Insuline wordt klassiek gespoten in het onderhuidse vetweefsel. Insuline afgegeven door de pancreas blijft hooguit 6-9 minuten aanwezig in het bloed, maar insuline gemaakt door bacteriën met behulp van recombinant-DNA-techniek kan kort werkend of langwerkend zijn. Kortwerkende humane insuline doet er kort over om vanuit het subcutane depot naar het bloed te gaan, zodra het in het bloed zit is de halfwaardetijd 6-9 minuten. Kort heeft betrekking op de snelheid van het vervoer.
Kortwerkende insuline wordt gebruikt als:
- Insuline voor een maaltijd moet worden gespoten
- Insuline intraveneus moet worden gespoten
- Iemand een insulinepomp heeft
absorptie van kortwerkende humane insuline?
De absorptie van kortwerkende humane insuline uit de subcutis is vertraagd omdat humane insuline in een oplossing hexameren vormt, het gaat klonteren. De hexameren moeten eerst uiteenvallen in dimeren en monomeren voordat ze in het bloed kunnen worden opgenomen. Insuline wordt uit het depot opgenomen, de piek treedt op 2-4 uur na de injectie en het effect houdt tot 5-8 uur aan. Deze insuline werd vroeger gebruikt en was moeilijk te combineren met maaltijden.
