7 - Externaliteiten Flashcards
(19 cards)
Wat is een externaliteit?
Een kost of voordeel die ontstaat wanneer een activiteit van een partij het welzijn van een andere partij beïnvloedt buiten de markt om.
Wat is een positieve externaliteit?
Een voordeel dat ontstaat zonder dat de producent er direct voor wordt gecompenseerd, wat leidt tot een onderaanbod.
Voorbeeld: bestuiving door bijen voor boeren.
Wat is een negatieve externaliteit?
Een kost die niet volledig door de producent wordt gedragen, wat leidt tot overproductie.
Voorbeeld: milieuvervuiling door fabrieken.
Wat zijn de kenmerken van externaliteiten?
- Kunnen positief of negatief zijn. 2. Kunnen door bedrijven of consumenten worden veroorzaakt. 3. Zijn wederkerig (afhankelijk van perspectief). 4. Vergelijkbaar met publieke goederen.
Wat is een publieke goed?
Een goed dat niet-rivaliserend en niet-uitsluitbaar is, zoals nationale defensie of straatverlichting.
Wat is het free-rider probleem?
Mensen hebben een prikkel om niet te betalen voor publieke goederen, waardoor deze onvoldoende worden aangeboden.
Wat is het verschil tussen marginale private kosten (MPC) en marginale maatschappelijke kosten (MD)?
MPC zijn de kosten voor de producent, terwijl MD de bijkomende kosten zijn voor de samenleving als geheel, inclusief negatieve externaliteiten.
Wat is een Pigouviaanse belasting?
Een belasting gelijk aan de marginale maatschappelijke schade om negatieve externaliteiten te verminderen, zoals een CO₂-belasting.
Wat is een Pigouviaanse subsidie?
Een subsidie gelijk aan de marginale maatschappelijke baten om positieve externaliteiten te stimuleren, zoals subsidies op onderwijs.
Wat is het Coase Theorema?
Als eigendomsrechten duidelijk gedefinieerd zijn en transactiekosten laag zijn, kunnen partijen onderhandelen om externaliteiten efficiënt op te lossen zonder overheidsinterventie.
Wat zijn de beperkingen van het Coase Theorema?
Eigendomsrechten zijn niet altijd duidelijk, transactiekosten kunnen hoog zijn, en onderhandelingen kunnen complex zijn bij veel betrokken partijen.
Wat is Cap & Trade?
Een systeem waarbij de overheid een limiet op vervuiling stelt en verhandelbare emissierechten uitgeeft, zodat de markt efficiënt emissies kan verminderen.
Hoe veroorzaakt klimaatverandering marktfalen?
De kosten van broeikasgasuitstoot worden niet volledig in de marktprijs opgenomen, wat leidt tot overmatige vervuiling.
Wat is marginale reductiekost (MAC)?
De kosten om de uitstoot van vervuiling met één eenheid te verminderen.
Wat is marginale schade (MD)?
De schade veroorzaakt door een extra eenheid vervuiling.
Hoe kan de overheid externaliteiten corrigeren?
Door regulering (bijv. emissienormen), belastingen (Pigou) of handel in emissierechten (Cap & Trade).
Wat zijn de beperkingen van overheidsingrijpen bij externaliteiten?
- Moeilijk de optimale belasting of limiet te bepalen.
- Politieke weerstand.
- Mogelijke marktverstoringen.
Wat is een voorbeeld van marktfalen in de praktijk?
Klimaatverandering, omdat de werkelijke kosten van CO₂-uitstoot niet in de marktprijs zijn verwerkt.
Waarom is economische groei controversieel in relatie tot klimaatverandering?
Omdat economische groei vaak gepaard gaat met meer vervuiling, terwijl duurzame ontwikkeling een alternatief biedt.
