Mykobakteriozy Flashcards

(50 cards)

1
Q

Co powoduje gruźlicę

A

Mycobacterium:

  • tuberculosis
  • bovis
  • africanum
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
2
Q

Przeciwprątkowe - bakteriobójcze?

A
RYFAMPICYNA
IZONIAZYD
PIRAZYNAMID
STREPTOMYCYNA
ETIONAMID
fluorochinolony
KAPREOMYCYNA
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
3
Q

Przeciwprątkowe bakteriostatyczne?

A

ETAMBUTOL
KWAS p-AMINOBENZOESOWY
CYKLOSERYNA

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
4
Q

Przeciwprątkowe - pierwszy rzut

A
RYFAMPICYNA
IZONIAZYD
PIRAZYNAMID
STREPTOMYCYNA
ETAMBUTOL
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
5
Q

Przeciwprątkowe - alternatywne

A
ETIONAMID
KAPREOMYCYNA
CYKLOSERYNA
KWAS p-AMINOBENZOESOWY
KANAMYCYNA
AMIKACYNA
fluorochinolony
RYFABUTYNA
RYFAPENTYNA
KLOFAZYMINA
KLARYTROMYCYNA
DELAMANID
BEDAKILINA
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
6
Q

Kiedy stosujemy drugi rzut?

A

Oporność na lek I rzutu
Terapia się nie udała
Poważne działania uboczne

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
7
Q

IZONIAZYD (podobieństwo struktrualne, efekt działania i na jakie prątki, mechanizm

A
  • podobny do pirydoksyny
  • działa BÓJCZO na prątki dzielące się (wewnątrz i zewnątrzkomórkowe, mniej działa na atypowe)
  • NIEODWRACALNIE hamuje enzymy syntezy KWASU MYKOLOWEGO)
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
8
Q

Czy IZONIAZYD działa sam w sobie?

A

Nie, aktywny jest jego metabolit powstający przy udzialej BAKTERYJNEJ katalazy-peroksydazy –>KatG

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
9
Q

Czym jest kwas mykolowy?

A

Główny składnik ścian prątków.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
10
Q

Od czego zależy oporność na IZONIAZYD?

A
  • nadekspresji produktu genu inhA - reduktazy chorniącej przed metabolitem IZONIAZYDU
  • mutacji lub delecji KatG
  • nadekspresji białka ochronnego - produktu ahpC
  • mutacja enzymów biorących udział w syntezie kwasu mykolowego
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
11
Q

Oporność na IZONIAZYD w mechanizme inhA daje równie oporność na?

A

mechanizm: nadekspresja produktu genu inhA - reduktazy chorniącej przed metabolitem IZONIAZYDU

chroni prątki przed ETIONAMIDEM
prątki z mutacją KatG NIE wykazują oproności na ETIONAMID

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
12
Q

IZONIAZYD - działania niepożądane

A
  • Reakcje immunologiczne
  • Hepatotoksyczność
  • Neurotoksyczność
  • Niedokrwistość (bo brak B6), szum w uszach, jelita
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
13
Q

IZONIAZYD - hepatotoksyczność

A

20% pacjentów: wzrost poziomu aminotransferaz we krwi ale nie wymaga to odstawienia leku.

1% chorych - ciężkie uszkodzenie wątorby z martwicą, zaprzestać stosowania

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
14
Q

IZONIAZYD - neurotoksyczność?

A

10-20% pacjentów ->neuropatia obwodowa
Częściej przy wysokich dawkach oraz innych schorzeniach, AIDS cukrzyca uszkodzenie nerek
–> IZONIAZYD zwiększa wydalanie witaminy B6
zapobieganie: podawać B6, 10mg/doba

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
15
Q

RYFAMPICYNA (grupa, efekt działania dla kogo, mechanizm, wchłanialność, penetracja tkanek i OUN, kiedy stosowana, co robi z P450

A
  • Ansamycyna
  • Bakteriobójcza dla prątków dzielących się WEWNĄTRZKOMÓRKOWYCH
  • Łączy się z podjednostką Beta bakteryjnej poimerazy RNA zależnej od DNA
  • dobrze wchłania się po podaniu dousnym, penetruje tkanki razem z trudno dostępnymi miejscami
  • przenikalność do OUN: w stanie zapalenia
  • silny induktor P450 - słabsze działanie METADONU, CYKLOSPORYNY, DSA)
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
16
Q

Czy ludzka poimeraza RNA łączy się z RYFAMPICYNĄ?

A

Nie

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
17
Q

Od czego zależy oporność na RYFAMPICYNĘ?

A

Od wystąpienia mutacji genu rpoB kodującego podjednostkę Beta polimerazy RNA zależnej od DNA

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
18
Q

RYFAMPICYNA - zastosowania

A

Wszystkie postaci gruźlicy i w terapii trądu oraz

  • ciężkich zakażeń gronkowcowych (+inne antybiotyki)
  • legionelloza (+makrolidy)
  • Neisseria, Haemophilus
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
19
Q

RYFAMPICYNA - działania niepożądane

A
  • Barwi na pomarańczowo mocz, pot łzy, ślinę, SPERMĘ <3
  • silny induktor P450 - słabsze działanie METADONU, CYKLOSPORYNY, DSA)
  • Przy rzadkim stosowaniu - objawy grypopodobne przy kolejnych dawkach
  • Rzekomobłoniaste zapalenie j.grubego
  • Żółtaczka/zapalenie wątroby
  • Zaczerwienieie skóry
  • Małopłytkowość
  • Zaburzenia pokarmowe
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
20
Q

ETAMBUTOL (mechanizm, na co i jak działa, mechanizm oporności, wchłanialność i dystrybucja)

A
  • hamuje arabinozylotransferazy (kodowane przez embCAB)
  • działanie STATYCZNE na prątki szybkodzielące się w środku i na zewnątrz komórek
  • oporność: mutacja embCAB albo nadprodukcja enzymów, w chuj szybko narasta więc podawać z czym innym)
  • dobrze wchłania się z PP, ale do OUN tylko w razie zapalenia
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
21
Q

Co robią arabinozylotransferazy hamowane przez …?

A

… ETAMBUTANOL

Zaangażowane są w polimeryzację arabinoglikanu - składnika ściany prątków

22
Q

ETAMBUTANOL - działania niepożądane

A

Pozagałkowe zapalenie nerwu wzrokowego
–>zaburzenia ostrości i ślepota na zielony i czerwony
-reakcje uczuleniowe
(nie stosować u dzieci u których nie można badać wzroku)

23
Q

PIRAZYNAMID
(co dzieje się w kwaśnym pH i czego to dotyczy?, działa sam czy metabolit? aktywność wobec prątków atypowych, mutacja mająca wpływ na przenikalność do bakterii, dystrybucja)

A
  • w kwaśnym pH (wewnątrzkom) bakteriobójczy dla prątków WOLNO dzielących się
  • działa aktywny metabolit przekształcany przez amidazę nikotynową - produkt genu pncA
  • brak aktywności wobec prątków atypowych
  • oporność: mutacja pncA/zmniejszanie przenikania do bakterii
  • dobrze wchłania się z pp, do OUN tylko w razie zapalenie
24
Q

PIRAZYNAMID - działania niepożądane

A
  • Hepatotoksyczność

- Hiperurykemia - u większości i NIE trzeba wtedy odstawiać, ale może dać napad dny moczanowej

25
STREPTOMYCYNA (co to, aktywność wobec jakich prątków, dystrybucja, zastosowanie)
- aminoglikozyd - brak aktywności wobec prątków atypowych - działa bakteriobójczo na prątki pozakomórkowe - do OUN tylko w zapaleniu - uważać na nerki - tylko w ciężkich postaciach gruźlicy - ZOMR lub prosówka
26
STREPTOMYCYNA - działanie niepożądane
Nefro i ototoksyczność, maks. czas terapii - 6 miesięcy
27
ETIONAMID (podobny do?, mechanizm działania, na co działa, sposób podania, penetracja, oporność krzyżowa z IZONIAZYDEM)
- podobny do IZONIAZYDU - analgoiczny mechanizm działania - bakteriobójczo na dzielące się prątki wewnątrz/zewnątrzkomórkowe - podanie doustne - DOBRZE penetruje do OUN - prątki oporne na IZONIAZYD w mechanizmie inhA - oporne na ETIONAMID - prątki oporne na IZONIAZYD w mechanizmie KatG - WRAŻLIWE na ETIONAMID
28
Działania niepożądane ETIONAMIDU?
Neurotoksyczność (podawaj PIRYDOKSYNĘ) Podrażnienie żołądka Uszkodzenie wątroby
29
KAPREOMYCYNA ( co to, mechanizm, na co działa, sposób podaży)
- aminoglikozyd, hamuje syntezę białek - wykazuje działanie na M.tuberculosis opornych na AMIKACYNĘ i STREPTOMYCYNĘ - stosowana domięśniowo jak prątki są oporne na wszystko
30
KAPREOMYCYNA - działania niepożądane
Uszkodzenie nerek, ototoksyczność | Powikłania w miejscu podanai
31
CYKLOSERYNA | czym jest i kiedy stosować
Inhibitor syntezy ściany bakterii | Gruźlica spowodowana szczepami opornymi na inne leki
32
CYKOSERYNA - dnp
Neuropatia obwodowa i zaburzenia psychiatryczne | PODAWAJ PIRYDOSKYNĘ i monitoruj szczytowe stężenia leku we krwi
33
KWAS p-AMINOSALICYLOWY | czym jest, kiedy stosować, wybiórczość
- antagonista kwasu foliowego - rzadko stosowany, II rzut - względnie wybiórczy wobec prątków
34
KWAS p-AMINOSALICYLOWY dnp
Podrażnienie żołądka, dwunastnicy, krwawienie z przewodu pokarmowego - Pomiędzy 3-8 tygodniem terapii pojawiają się objawy nadwrażliwośći: gorączka, ból stawów, hepato/splenomegalia -->odsrawić - Dłuższe stosowanie: krystaluria
35
AMINOGLIKOZYDY - gruźlica
W leczeniu zakażeń opornych na STREPTOMYCYNĘ podaje się KANAMYCYNĘ wypieraną teraz przez AMIKACYNĘ i KAPREOMYCYNĘ AMIKACYNA - w skojarzeniu z innymi lekami
36
FLUOROCHINOLONY - gruźlica
CYPROFLOKSACYNA LEWOFLOKSACYNA GATYFLOKSACYNA MOKSYFLOKSACYNA aktywne wobec prątków gruźlicy i prątków ATYPOWYCH. II rzut
37
OKSAZOLIDYNONY - gruźlica
LINEZOLID hamuje wzrost prątków zewnątrz/wewnątrzkomórkwoych. LEK III RZUTU
38
MAKROLIDY - gruźlica
KLARYTOMYCYNA AZYTROMYCYNA W przypadku prątków nietypowych
39
DELAMANID (mechanizm, oporność, zastosowanie)
- hamuje syntezę kw. mykolowego - brak oporności krzyżowej z niczym - leczenie skojarzone wielolekoopornej gruźlicy płuc
40
DELAMANID - działania niepożądane
- przedłużenie odstępu QTc - dyspepsje - bezsenność - bóle głowy - hipokaliemia - retikulocytoza
41
BEDAKILINA (do czego podobna, jaki mechanizm działa, na co działa i gdzie stosować?)
- podobna do chinolonów, inny mechanizm działania - hamuje wybiórczo syntazę ATP prątków tuberculosis - bakteribójczo na dzielące się/niedzielące się prątki wewnątrz i zewnątrzkomórkowe - wielolekooporna gruźlica płuc
42
BEDAKILINA - dnp
Nuedności i wymioty Wzrost aminotransferaz Lek blokuje kanał potasowy - wydłużenie QTc -należy uważać przy inhibitorach CYP3A4
43
U kogo sotsować leczenie profilaktyczne?
Nieszczepieni Małe dzieci mające kontakt z chorym Zakażeni HIB Codzienne podawanie IZONIAZYDU 6-9msc U HIV+ --> 9-12 msc Czasem RYFAMPICYNA przez 4 miesiące IZONIAZYD + RYFAMPICYNA - 3 msc
44
Jak testowane są preparaty na Mycobacterium leprae?
Na modelach zwierzęcych, M. leprae nie daje się hodować in vitro
45
Jak leczymy trąd?
Duża oporność na sulfony, wiele leków przez 6 miesięcy DAPSON RYFAMPICYNA KLOFAZYMINA
46
DAPSON
- jest sulfonem --> hamowanie syntezy dihydrofolianu - dobra wchłanialność z przewodu pokarmowego - kumuluje się w skórze, nerkach, wątrobie mięśniach
47
DNP DAPSONU
Ogólnie - dobra tolerancja - RUMIEŃ GUZOWATY - anemia hemolityczna - niestrawność - gorączka - świąd
48
Czym wyleczyć rumień guzowaty powstały w wyniku terapii DAPSONEM?
Podajemy GKS oraz TALIDOMID | TALIDOMID - silnie teratogenny
49
KLOFAZYMINA (czym jest, mechanizm, gdzie się kumuluje, zastosowania
- barwnik fenzynowy - łączy się z DNA i hamuje replikację - kumuluje się w komórkach sieteczkowych skóry - stamtąd uwalniany przez miesiące - trąd oporny na sulfony
50
KLOFAZYMINA - dnp
Przebarwienia skóry | Podrażnienie przewodu pokarmwego