❌Profilaktyka perio

Question 1

Co jest GŁÓWNYM celem postępowania profilaktyczno-leczniczego w protetyce stom?

Answer 1

odtworzenie fizjologicznej normy zwarciowej, z zapewnieniem bezurazowych kontaktów protezy z tkankami JU oraz zapewnienie zrównoważonej okluzji (zarówno zębów naturalnych, jak i sztucznych) przy zachowaniu wysokości zwarciowej gwarantującej prawidłową funkcję zespołu mm-stawowego

Question 2

Który rodzaj sił jest bardziej niekorzystny z punktu widzenia biomechaniki: pionowe czy poziome?

Answer 2

siły poziome (tzw. siły obciążenia bocznego) - działające prostopadle do osi długiej zębów powodują, że część włókien ozębnej ulega nadmiernemu rozciąganiu, a pozostałe polegają zgniatającemu uciskowi → w protetyce obowiązuje zasada unikania obciążeń bocznych

Question 3

Do czego mogą prowadzić niefizjologiczne boczne przeciążenia zęba?

Answer 3

rozchwianiem zęba, a w przypadku braku podparcia bocznego patologiczną migracją zębów → zasada odtwarzania ciągłości łuków zębowych szczęki i żuchwy w ich prawidłowej relacji okluzyjnej, z jednoczesnym odbudowaniem miejsc stycznych zębów

Question 4

Do czego prowadzi utrata miejsc stycznych w wyniku przemieszczania się zębów do pozornego zamknięcia luki po utraconym zębie?

Answer 4

do utraty bariery ochronnej dla tk. przyzębia

Question 5

Do czego prowadzi nachylenie zębów zmieniające kierunek ich osi pionowej w wyniku przemieszczania się zębów do pozornego zamknięcia luki po utraconym zębie?

Answer 5

stwarza niekorzystne warunki obciążeń zgryzowych (niekorzystne siły boczne)

Question 6

Do czego prowadzi pionowe przesunięcie zębów w wyniku przemieszczania się zębów do pozornego zamknięcia luki po utraconym zębie?

Answer 6

zaburza przebieg powierzchni okluzyjnej i uniemożliwia płynność ruchów artykulacyjnych

Question 7

W jaki sposób realizowana jest profilaktyczna rola uzupełnień protetycznych dla tkanek przyzębia?

Answer 7

na drodze przywracania tkankom przyzębia równowagi czynnościowej, poprzez eliminowanie przeciążeń okluzyjnych i czynników urazowych

Question 8

Na czym polega dwuetapowość postępowania terapeutycznego (dla tk przyzębia)?

Answer 8

1. unieruchomienie zębów w położeniu biostatycznym (uzyskanie równowagi czynnościowej tk przyzębia)
2. utrzymanie równowagi czynnościowej tk przyzębia

Question 9

Jaka naczelna zasada przy planowaniu uzupełnień ruchomych ma na celu profilaktykę periodotnopatii?

Answer 9

stworzenie takich warunków, aby obciążenia czynnościowe przekazywane przez trzon protezy oraz jej elementy utrzymujące i podpierające były równomiernie rozłożone na tkanki podłoża w stopniu przez nie tolerowanym

Question 10

Najczęściej obserwowane nieprawidłowości wyzwalające procesy patologiczne lub pogłębiające je:

Answer 10

• Zaniechanie stosowania uzupełnień protetycznych, zwłaszcza w
strefach podparcia
• Wadliwie zaprojektowana płyta protezy powodująca uraz tk. podłoża
• Nieskuteczne elementy zakotwiczające, co powoduje nadmierną ruchomość protezy → wyważanie zębów
• Brak lub niewłaściwe usytuowanie podparć → osiadanie protezy
• Niestaranna polimeryzacja i obróbka akrylu → uraz chemiczny (resztkowy monomer) i mechaniczny
• Nierówna powierzchnia okluzyjnego kontaktu zębów górnych i dolnych z nadmierną interkuspidacją i nieprawidłową wysokością
zwarciową → zachwianie biostatyki i jej patogenne oddziaływanie na tkanki

Question 11

Do czego prowadzi długotrwały kontakt tkanek z płytą protezy?

Answer 11

zapalenie dziąseł i przyzębia oraz próchnica zębów → należy dążyć do oddalenia płyty protezy od szyjki zęba oraz uwolnić dziąsło od ucisku przez płytę protezy

Question 12

Zasady planowania uzupełnień ruchomych u pacjentów z chorobami przyzębia:

Answer 12

• Nie należy nadmiernie ograniczać zasięgu płyty protezy w
przypadku rozległych braków i niekorzystnego rozmieszczenia zębów
zachowanych oraz przyzębiu objętym procesami patologicznymi
• Odsunąć brzeg płyty protezy od szyjek zębów o 10mm
• Stosować protezy podparte szkieletowe lub płytowe o typie obciążenia śluzówkowo–ozębnowym, z systemem
zrównoważonych podparć na jak największej liczbie pozostałych zębów
• Stosowania elementów podpierających równomiernie rozkłada obciążenia i kieruje je pionowo za pośrednictwem
całej konstrukcji protezy
• Obciążenia pionowe są amortyzowane przez aparat więzadłowy ozębnej, który posiada zdolność wyrównawczą do przejęcia dodatkowych nacisków o kierunku pionowym
• Obciążenia poziome stwarzają większe niebezpieczeństwo uszkodzenia ozębnej
• Stosowanie konstrukcji łączących zęby w bloki przez ich zespolenie systemem klamer ciągłych, kładkami, protezami
nakładkowymi, szynoprotezami
• Objęcie maksymalnej liczby zębów oporowych
• Klamry po obu stronach łuku zębowego, aby linia klamrowa dzieliła trzon protezy na dwie równe części
• Obciążenia okluzyjne nieprzekraczające progu tolerancji ozębnej wyzwalają adaptacyjne procesy wyrównawcze
• W przypadku małej liczby zębów oporowych, zaleca się stosowanie koron teleskopowych, protez typu overdentures, lub protez na zespoleniach kładkowych → w wyniku ich stosowania może dochodzić do intruzji korzeni zębów filarowych z równoczesną przebudową tk. przyzębia i kości wyrostka (pozytywny efekt wzmocnionego ich utrzymania)

Question 13

Jakie zasady muszą być przestrzegane, by ozębna mogła przyjąć dodatkowe obciążenia okluzyjne przy projektowaniu uzupełnień ruchomych?

Answer 13

• Duża liczba podparć z równomiernym rozłożeniem
• Lokalizacja podparć na powierzchniach poziomych
• Sztywne połączenie podparć z trzonem protezy
• Stabilność protezy dzięki współdziałaniu elementów
zakotwiczających i podpierających
• Rozległa płyta w zaawansowanych chorobach przyzębia i niekorzystnego rozmieszczenia zębów oporowych

Question 14

Do czego prowadzi brak oddalenia brzegu płyty protezy od naturalnej szyjki zęba?

Answer 14

mniejsze niż 10 mm oddalenie → doprowadza do zapalnych przerostów dziąsła tej okolicy

brak oddalenia → procesy doprowadzające do recesji dziąseł i rozchwiania zębów

Question 15

Gdzie na zębach przednich można zlokalizować podparcie protezy?

Answer 15

w wypreparowanym łożysku w szkliwnej warstwie powierzchni językowej, ponad guzkiem zębowym, a niekiedy także na brzegach siecznych (co zaburza efekt estetyczny)

Question 16

Czym są szynoprotezy?

Answer 16

aparaty rehabilitujące narząd żucia poprzez odciążenie przyzębia i unieruchomienie zębów rozchwianych z jednoczesnym uzupełnieniem braków

Question 17

Szynoprotezy - wskazania:

Answer 17

• Podparcie ozębnowe uzębienia resztkowego jest znacznie zredukowane
• Może dojść do samoistnego usunięcia zębów na skutek wzmożonej ruchomości i przeciążenia zębów

Question 18

Cele stosowania szynoprotez:

Answer 18

• Odbudowa brakujących zębów i przywrócenie ciągłości łuku zębowego
• Unieruchomienie pozostałych zębów i odtworzenie styków między nimi
• Rozłożenie sił żucia na wszystkie zęby
• Likwidacja zgryzu patologicznego

Question 19

Czym są protezy nakładowe?

Answer 19

specjalny typ protez, które umożliwiają uzupełnienie brakujących zębów z równoczesną korektą przestrzennego położenia żuchwy i unieruchomieniem zębów rozchwianych

Question 20

Na którym etapie leczenia - adaptacja czy leczenie docelowe może być zastosowana proteza nakładowa?

Answer 20

na obu, z tą różnicą, że na etapie adaptacji jest wykonana z tworzyw akrylowych, a na etapie docelowego zaopatrzenia protetycznego stanowią konstrukcje wykonywane na bazie lanych elementów metalowych

Question 21

Jakie wyróżniamy rodzaje szyn?

Answer 21

A. czasowe
• stałe 
- kompozytowe
- drut wzmocniony kompozytem
• ruchome
- do utrzymywania opatrunku dziąsłowego
- zgryzowe

B. stałe
• stałe
- wewnątrzzębowe
- zewnątrzzębowe
• ruchome
- szyna Elbrechta
- szynoproteza

Question 22

Cele zastosowania szyn:

Answer 22

• Stabilizacja rozchwianych zębów
• Rozłożenie sił na większą ilość zębów, czyli zmniejszenie wpływu urazu na poszczególne zęby
• Zahamowanie wędrowania, przechylania i wysuwania zębów
• Umocowanie czasowe zębów na czas gojenia po zabiegu chirurgicznym
• Zapobieganie nocnemu zgrzytaniu
• Czasowe utrzymanie zębów o niepewnym rokowaniu

Question 23

Ujemne skutki szynowania zębów:

Answer 23

• Ograniczenie ruchomości fizjologicznej
• Utrudniona higiena
• Zaburzenie funkcji i estetyki uzębienia

Question 24

Zasady szynowania:

Answer 24

należy blokować zęby na dłuższych odcinkach (zęby przednie i boczne), ponieważ:

• Kły i siekacze mają przednio-tylny kierunek ruchomości
• Zęby trzonowe i przedtrzonowe boczny
→ połączenie wszystkich zębów stanowi blok funkcjonalny, który w trakcie czynności równoważy siły działające na niego

Question 25

Ligatura pętlowa:

Answer 25

• Stalowy drut w postaci dużej pętli biegnącej poprzecznie wzdłuż językowej i wargowej powierzchni zębów
• Stosuje się drut stalowy miękki, kwasooporny o grubości 0,2-0,4 mm

Question 26

Szyna wewnątrzzębowa Split-Lock:

Answer 26

• Do zębów przednich w II i III rozchwiania, rzadziej do bocznych
• Na powierzchniach językowych (podniebiennych) preparuje się zagłębienie retencyjne na 1-1,5 mm
• Izoluje podkładem
• Za pomocą wkrętów zębinowych mocuje się w nim drut ligatury oczkowej i całość mocuje kompozytem
• Estetyczne, łatwe i szybkie w wykonaniu

Question 27

Szyna zewnątrzzębowa Fliber-Splint:

Answer 27

• Wytrawienie szkliwa na powierzchni podniebiennej (językowej)
• Zamocowanie kilku warstw metalowej siatki za pomocą żywicy

Question 28

Szyna Elbrechta:

Answer 28

• Całkowita lana
• Zbudowana z dwóch klamer ciągłych (obejmują zęby od strony jamy ustnej i przedsionka)
• Klamry łączą się ze sobą w obrębie przedtrzonowców i trzonowców, dzięki temu szyna nie osiada

Question 29

Kiedy w przypadku chorób przyzębia można zastosować uzupełnienia stałe?

Answer 29

• Eliminacja zgryzu urazowego przez stworzenie warunków dla okluzji zrównoważonej (odtworzenie fizjologicznych kontaktów zz przeciwstawnych)
• Atraumatyczny kontakt protezy z tkankami przyzębia oraz wykonanie uzupełnień z materiałów biokompatybilnych
• Efekt szynujący przez stasowanie koron zblokowanych
• Zachowanie lub odtworzenie miejsc stycznych z zębami sąsiednimi
• Pomoc w utrzymaniu właściwej higieny poprzez zapewnienie dostępu do każdego miejsca protezy i zębów własnych pacjenta

Question 30

Jakie warunki muszą być spełnione by można było przystąpić do leczenia protetycznego z zastosowaniem protez stałych?

Answer 30

• Usunięcia ognisk próchnicy
• Wyleczenia ostrych stanów zapalnych okołozębowych tkanek miękkich
• W przypadkach wskazanych przeprowadzenie zabiegów
regenerujących struktury kostne i plastyka tkanek miękkich
• Zrealizowania programu higienizacji jamy ustnej a w tym tkanek przyzębia

Question 31

Czy choroby przyzębia stanowią p-wskazanie do zastosowania protez stałych?

Answer 31

według współczesnych poglądów choroby przyzębia nie stanowią przeciwskazań do zastosowania protez stałych pod warunkiem przestrzegania zasad ochrony przyzębia

Question 32

Zasady projektowania protez stałych przy chorobach przyzębia:

Answer 32

1.Powinno dążyć się do odtworzenia fizjologicznych warunków okluzyjnych we wszystkich wariantach relacji czynnościowych → stracie fizjologiczne powinno mieć zastosowanie również w
przypadku protez, materiał powinien mieć odpowiednią ścieralność dostosowawczą
2.Uzupełnienia powinny zachować szerokość biologiczną i przestrzeń biologiczną (niebezpieczna jest zbyt głęboka preparacja pod korony lub z nawisającymi obrzeżami)
3.Dbałość o spełnienie wymogów prawidłowej okluzji i atraumatyczności w stosunku do tkanek przyzębia
4.Stosowanie koron schodkowych naddziąsłowych z otwartymi przestrzeniami przydziąsłowymi
5.Zmniejszenie aktywności przęsła mostu dwubrzeżnego w przypadku zmniejszonej wydolności przyzębia
6.Zwiększenie liczby filarów w stosunku do przęsła
7.Blokowanie zębów uzupełnienia resztkowego w odcinku przednim z zębami bocznymi
8. Stosowanie materiałów nie drażniących błony śluzowej
9.Modelowanie powierzchni z uwzględnieniem prawidłowej okluzji centrycznej i pozacentrycznej
10. Odtworzenie prawidłowej wysokości i dokładność w rejonie przyszyjkowym
11. Stosowanie konstrukcji umożliwiającej zachowanie odpowiedniej higieny (korony o nieznacznych wypukłościach, przęsło o wymiarze poprzecznym ograniczonym do koniecznego minimum zapewniającego skuteczność funkcjonalną przy oddaleniu od brzegu wyrostka itd.)

Question 33

Jakie materiały powinno się stosować do protez stałych by odtworzyć fizjologiczne warunki okluzyjne?

Answer 33

materiały powinny posiadać biologiczną neutralność, walory estetyczne, wytrzymałość mechaniczną

właściwości te spełnia ceramika, materiały złożone

Question 34

Czym jest szerokość biologiczna?

Answer 34

szerokość biologiczna – wymiar tkanek miękkich w obrębie brzegu wyrostka łączących kość z tkankami zęba czyli przyczep nabłonkowy i łącznotkankowy = 2 mm

Question 35

Czym jest przestrzeń biologiczna?

Answer 35

przestrzeń biologiczna - rejon zębowo-dziąsłowy w skład którego wchodzi : nabłonek łączący, przyczep łącznotkankowy i szczelina dziąsłowa

Question 36

Czym grozi preparacja pod koronę bez uwzględnienia szerokości biologicznej?

Answer 36

preparacja pod korony z nieuwzględnieniem szerokości

biologicznej (poniżej 3mm ) grozi stanami zapalnymi doprowadzając do utraty struktur kostnych

Question 37

Na jaką głębokość poniżej brzegu dziąsła można wypreparować miejsce pod koronę?

Answer 37

dopuszczalna jest preparacja 0.5-1 mm poniżej brzegu dziąsła (korzystniejsze dla tk. przyzębia jest wypreparowanie korony naddziąsłowej)

Question 38

Jakie czynniki mają wpływ na utrzymanie higieny protez stałych?

Answer 38

• Kształt konstrukcji i ich techniczne wykonanie
• Stosunek przęsła do błony śluzowej
• Rodzaj zastosowanego materiału
• Zabiegi higienizacyjne

Question 39

Jaka relacja przęsła do brzegu wyrostka jest zalecana dla ochrony przyzębia?

Answer 39

• lepsze zastosowanie ma oddalenie szczytu od brzegu wyrostka w stopniu pozwalającym na swobodny przepływ śliny i płynów
• w przypadkach, w których konieczny jest kontakt przęsła z bł. śluzową (ze względów fonetycznych / estetycznych) powinien on przebiegać liniowo z zachowaniem włosowatej przestrzeni dla przepływu śliny i płynów oraz w celu przeciwdziałania uciskowi na tk. miękkie

Question 40

Jaki materiał uzupełnień stałych może kontaktować się z błoną śluzową nie wywołując w niej procesów patologicznych?

Answer 40

kontakt z błoną śluzową powinien obejmować tylko części metalowe przęsła z wyeliminowaniem przylegania do błony śluzowej tworzywa lub miejsc łączenia metalu z tworzywem sztucznym (nie dotyczy porcelany)

Question 41

Jaki rodzaj materiału działa najmniej drażniąco na błonę śluzową?

Answer 41

glazurowana porcelana, stopy złota (ale niezależnie od zastosowanego materiału jego powierzchnia powinna być gładka!)