Autonomiczny układ nerwowy Flashcards
(12 cards)
Współpraca układu somatycznego i autonomicznego
Somatyczny - odbiera bodźce ze środowiska zewnętrznego i kontroluje ruchy świadome
autonomiczny - odbiera bodźce z wnętrza ciała i kontroluje pracę narządów wewnętrznych
Współpracując umożliwiają przystosowanie się organizmu do zmiennych warunków otoczenia (homeostazę)
Układ współczulny i przywspółczulny
Przekazują impulsy do tych samych narządów, ale za pomocą innych par nerwów - działają antagonistycznie.
Układ współczulny
Aktywuje się w sytuacji stresowej i mobilizuje organizm do działania, umożliwiając mu stosowną reakcję np. walkę lub ucieczkę.
Układ ten powoduje np. rozszerzanie źrenic, oskrzeli, przyśpieszenie rytmu serca.
W organizmie dominują procesy kataboliczne, do komórek dociera więcej tlenu, substancji odżywczych i uruchamiane są rezerwy energetyczne organizmu
Neuroprzekaźniki to acetylocholina i adrenalina
Układ przywspółczulny
Dominuje w chwilach relaksu i snu.
Powoduje zwolnienie akcji serca, zwężenie źrenic, rozluźnienie mięśni oskrzeli
Po ustąpieniu bodźca stresowego, układ ten warunkuje przywrócenie funkcji wegetatywnych do stanu wyjściowego - pobudza trawienie, ułatwia wchłanianie pokarmu i gromadzenie zapasów energetycznych
Neuroprzekaźniki to acetylocholina
Zmiany działania układów
W dzień dominuje układ współczulny, w noc przywspółczulny
Budowa układu współczulnego
Ma budowę segmentową:
- część ośrodkowa
- pnie współczulne
-część obwodowa
Część ośrodkowa
Ośrodki nerwowe umiejscowione w istocie szarej rdzenia kręgowego na wysokości od 8 kręgu piersiowego do 3 kręgu lędźwiowego. Wychodzą stąd przedzwojowe włókna nerwowe, które kończą się w zwojach pni współczulnych.
Do ośrodków współczulnych istoty szarej rdzenia kręgowego zalicza się ośrodek naczynioruchowy i wydzielania potu
Pnie współczulne
Są utworzone przez zwoje nerwowe (na każdy przypada 21-24 zwojów współczulnych połączonych nerwami
Leżą one przykręgowo, wzdłuż kręgosłupa, po obu jego stronach.
Część obwodowa
Składa się z włókien biorących początek z zwojach pnia współczulnego zwanych włóknami zazwojowymi.
Są dłuższe od włókien przedzwojowych.
Włókna zazwojowe docierają do unerwianych narządów wraz z nerwami rdzeniowymi.
Budowa układu przywspółczulnego
Część mózgowa (głowowa) i rdzeniowa (krzyżowa)
Część mózgowa
Obejmuje ośrodki nerwowe umiejscowione w śródmózgowiu, móżdżku i rdzeniu przedłużonym
Wypustki neuronów należących do mózgowej części tworzą włókna przedzwojowe
Część rdzeniowa
Jest tworzona przez ośrodki nerwowe umiejscowione w istocie szarej rdzenia kręgowego na wysokości między 1 a 3 kręgiem kości krzyżowej.
Tu biorą początek (jak w mózgowej) długie przedzwojowe włókna nerwowe. Włókna te kończą swój bieg w zwojach, nie tworzą jednak zwartego pnia, a znajdują się bezpośrednio w narządach lub w ich niedalekim sąsiedztwie.
Dopiero ze zwojów odchodzą stosunkowo krótkie włókna zazwojowe, docierające do unerwianych narządów. Włókna przywspółczulne część mózgowej wchodzą w skład niektórych nerwów czaszkowych, a włókna przywspółczulne części krzyżowej - w skład nerwów rdzeniowych.