Brainscape's Knowledge GenomeTM


Top Flashcards (Certified)
All Flashcards

biologia > układ kostny > Flashcards

układ kostny Flashcards

(71 cards)

Start Studying
1
Q

funkcje szkieletu

A
  1. stanowi miejsce przyczepu dla mięśni
  2. jest rusztowaniem ciała i nadaje mu odpowiedni kształt
  3. chroni narządy wewnętrzne przed uszkodzeniem
  4. jest magazynem soli mineralnych (wapń)
  5. pełni funkcję krwiotwórczą
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
2
Q

szpik kostny

A

znajduje się we wnętrzu kości - jamie szpikowej

czerwony odpowiada za wytwarzanie elementów morfotycznych krwi, u dzieci wszędzie, u dorosłych w kościach płaskich i nasadach kości długich

żółty nie pełni roli krwiotwórczej, składa się głównie z komórek tłuszczowych, występuje u dorosłych w trzonach kości

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
3
Q

łączenia kości

A

kości łączą się ze sobą głównie za pomocą tkanki chrzęstnej, która buduje m.in. powierzchnie stawowe

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
4
Q

mechaniczne właściwości kości

A

kości są jednocześnie twarde i sprężyste, wynika to z budowy ich tkanki kostnej

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
5
Q

tkanka kostna (skład)

A

w jej skład wchodzą 3 rodzaje komórek i substancja międzykomórkowa
- osteocyty (kostne)
- osteoblasty (kościotwórcze)
- osteoklasty (kościogubne)
stanowią łącznie 5% biomasy tkanki kostnej

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
6
Q

substancja międzykomórkowa tkanki kostnej

A

tworzą ją duże ilości włókien kolagenowych (25%) i soli mineralnych m.in. fosforanu wapnia (70%)
związki organiczne warunkują sprężystość kości, a sole mineralne nadają im twardość

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
7
Q

skład kości dzieci i osób starszych

A

kości noworodków i dzieci zawierają niewiele składników mineralnych i składają się w części z tkanki chrzęstnej, dlatego są giętkie, ale zarazem podatne na złamania.
u osób starszych, po 45 r.ż. następuje zmniejszenie syntezy kolagenu, co zmniejsza wytrzymałość mechaniczną kości - stają się kruche i łamliwe

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
8
Q

okresy wzrostowe

A
  • w pierwszym roku życia przyrost kośćca powoduje wzrost długości ciała o 25 cm
  • skok szkolny 6-7 r.ż.
  • okres dojrzewania 8-12 cm
    kończy się około 20 r.ż.
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
9
Q

ilość kości człowieka

A

u noworodka występuje ok. 270 kości, podczas wzrostu i rozwoju część z nich się zrasta i dorosły człowiek ma ok. 206-208 kości

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
10
Q

demineralizacja

A

około 30 r.ż. kości osiągają swoją maksymalną masę mineralną i gęstość, potem kości dalej się przebudowują, ale zaczyna przeważać proces demineralizacji, który prowadzi do obniżenia zawartości soli mineralnych w tkance

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
11
Q

przebudowa tkanki kostnej

A

uczestniczą w niej dwa typy komórek
komórki kościogubne - odpowiadają za procesy rozkładu kości oraz aktywują komórki kościotwórcze
komórki kościotwórcze - przeprowadzają proces odnowy tkanki kostnej

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
12
Q

czynniki wpływające na przebudowę tkanki kostnej

A

stężenie niektórych hormonów i witaminy D3, zawartość białka w diecie oraz aktywność fizyczna

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
13
Q

skład szkieletu

A

szkielet osiowy, szkielet kończyn

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
14
Q

tkanka kostna (typy tkanek)

A

tkanka kostna zbita - buduje zewnętrzne warstwy kości płaskich, trzony kości długich i zewnętrzne warstwy nasad kości długich
tkanka kostna gąbczasta - wypełnia wnętrze kości płaskich i nasad kości długich

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
15
Q

okostna

A

łącznotkankowa błona okrywająca kości
jest bogato unaczyniona - pełni funkcję odżywczą - i unerwiona
wewnętrzna warstwa okostnej zawiera komórki kościotwórcze i kościogubne, które biorą udział w przebudowie kości podczas ich wzrostu i naprawie uszkodzeń

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
16
Q

wewnętrzna budowa kości

A

pod okostną znajduje się tkanka kostna zbita, a wnętrze kości płaskich i nasady kości długich wypełniają tkanka kostna gąbczasta i szpik kostny.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
17
Q

tkanka chrzęstna szklista

A

pokrywa powierzchnie stawowe, zmniejsza tarcie i zabezpiecza kości przed uszkodzeniem

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
18
Q

tkanka kostna gąbczasta

A

jest zbudowana z drobnych beleczek kostnych, między którymi występują wolne przestrzenie (w których znajduję się szpik kostny), dzięki temu kość może wytrzymać duże obciążenia mechaniczne.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
19
Q

tkanka kostna zbita

A

zbudowana ze ściśle przylegających do siebie blaszek kostnych tworzących osteony. w kanałach osteonów biegną naczynia krwionośne i nerwy.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
20
Q

budowa kości długiej

A

składa się z części zasadniczej (trzon) oraz położonych na jej końcach zgrubiałych nasad

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
21
Q

połączenia kości

A

kości tworzące szkielet łączą się ze sobą za pomocą połączeń ścisłych lub ruchomych
połączenia ścisłe mają bardzo ograniczoną ruchomość
połączenia ruchome (stawy) umożliwiają ruch kości względem siebie, o zakresie ruchu decyduje kształt powierzchni stawowych kości

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
22
Q

połączenia ścisłe

A

dzielą się ze względu na rodzaj tkanki łączącej kości:
więzozrosty (łączna włóknista)
chrząstkozrosty (chrzęstna)
kościozrosty (kostna)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
23
Q

więzozrosty

A

łącznikiem kości jest tkanka łączna włóknista
należą do nich szwy zespalające kości czaszki u dzieci oraz więzadła

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
24
Q

więzadła (więzozrosty włókniste)

A

połączenia za pomocą włóknistych pasm łącznotkankowych wzmacniające połączenia kości i stabilizujące szkielet
występują w kończynach górnych łącząc np. kość promieniową z łokciową

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
25
chrząstkozrosty
łącznikiem kości jest tkanka chrzęstna (ograniczony ruch) występują w spojeniu łonowym, między żebrami a mostkiem oraz należą do nich krążki międzykręgowe
26
kościozrosty
łącznikiem kości jest tkanka kostna (nieruchome) powstają z wiekiem wskutek kostnienia więzozrostów i chrząstkozrostów. występują w kości krzyżowej, w czaszce dorosłego po kostnieniu szwów, w miednicy (kostnienie chrząstkozrostów w połączeniu kości: biodrowej, miednicy, łonowej)
27
Szwy
połączenia kości za pomocą cienkiej tkanki łącznej ok. 30 r.ż. zachodzi ich zrastanie i wytwarzanie kościozrostu
28
stawy
łączą ze sobą dwie lub więcej kości i umożliwiają ruch w jednej lub kilku płaszczyznach
29
powierzchnie stawowe
powierzchnie kości tworzące staw są pokryte tkanką chrzęstną szklistą, która dzięki swej gładkości i elastyczności zmniejsza tarcie oraz amortyzuje wstrząsy podczas ruchu
30
głowa stawu i panewka stawu
fragmenty kości, na których znajduje się odpowiednio wypukła i wklęsła powierzchnia stawowa
31
torebka stawowa
otacza staw, przytrzymuje kości, stabilizuje staw i zamyka jamę stawową
32
jama stawowa
wąska przestrzeń między powierzchniami stawowymi, która jest wypełniona mazią zmniejszającą tarcie
33
zewnętrzna błona włóknista
stabilizuje staw, niekiedy tworzy silne pasma łącznotkankowe zwane więzadłami
34
wewnętrzna błona maziowa
zawiera dobrze rozwiniętą sieć naczyń krwionośnych i limfatycznych. wytwarza żółtą, ciągliwą, przeźroczystą maź stawową
35
maź stawowa
jest przesączem osocza krwi, jej rola polega na dostarczaniu składników odżywczych tkance chrzęstnej oraz zmniejszeniu tarcia
36
więzadła wewnętrznostawowe
wzmacniają stawy i regulują zakres niektórych ruchów
37
kaletki maziowe
uchyłki błony maziowej wystające poza jamę stawową, są wypełnione mazią i ułatwiają ruch ścięgien oraz więzadeł znajdujących się w otoczeniu stawu
38
krążki stawowe
chrząstki znajdujące się między powierzchniami stawowymi, zwiększające ich dopasowanie (w kolanie - łąkotki)
39
podział stawów
opiera się na dwóch kryteriach: - liczba płaszczyzn ruchu - kształt powierzchni stawowych
40
staw obrotowy
umożliwia ruchy na jednej płaszczyźnie - obrót wokół osi głowa stawu jest osadzona w panewce o kształcie pierścienia np. staw między dźwigaczem a obrotnikiem
41
staw zawiasowy
umożliwia ruchy w jednej płaszczyźnie - zginanie i prostowanie głowa stawu ma kształt walca, a panewka jest wklęsła np. staw łokciowy
42
staw siodełkowy
umożliwia ruchy w dwóch płaszczyznach - przywodzenie i odwodzenie głowa i panewka stawu mają kształt siodła np. staw nadgarstkowo-śródręczny
43
staw elipsoidalny
umożliwia ruchy w dwóch płaszczyznach - zginanie i prostowanie, przywodzenie i odwodzenie głowa i panewka stawu mają kształt elipsy np. staw promieniowo-nadgarstkowy
44
staw kulisty
umożliwia ruchy we wszystkich płaszczyznach - zginanie i prostowanie, przywodzenie i odwodzenie, obrót na zewnątrz i do wewnątrz głowa stawu ma kształt kulisty, a panewka wklęsły np. staw biodrowy
45
staw płaski
umożliwia niewielkie ruchy w wielu płaszczyznach powierzchnie stawowe są w nim prawie płaskie np. między kośćmi stępu
46
szkielet osiowy
pełni funkcje podporowe i ochronne, składa się z czaszki, kręgosłupa oraz szkieletu klatki piersiowej
47
czaszka
szkielet głowy, część górna to mózgoczaszka, która chroni mózgowie, a dolna to twarzoczaszka, która chroni początkowe odcinki układu pokarmowego i dróg oddechowych oraz większość narządów zmysłów do niego zaliczamy również kosteczki słuchowe (młoteczek, kowadełko i strzemiączko)
48
mózgoczaszka - dorosły
u dorosłych tworzą ją kości połączone ze sobą nieruchomo za pomocą szwów, które z więzozrostów przekształciły się w kościozrosty
49
mózgoczaszka - dziecko
kości mózgoczaszki są oddzielone pasmami tkanki łącznej, które na styku kości tworzą pola zwane ciemiączkami umożliwia to przejście głowy dziecka przez kanał rodny, późniejszy wzrost i rozwój mózgowia
50
mózgoczaszka - budowa
kości parzyste - ciemieniowe, skroniowe nieparzyste - czołowa, klinowa, potyliczna, sitowa
51
twarzoczaszka - budowa
parzyste - łzowe, nosowe, szczękowe, jarzmowe nieparzyste - gnykowa i żuchwa w jej skład wchodzi kilkanaście kości, zawierających liczne niewielkie otwory przez które przechodzą naczynia krwionośne i nerwy żuchwa jest połączona stawowo z kością skroniową
52
zatoki przynosowe
w kościach czaszki sąsiadujących z jamą nosową znajdują się połączone z nią cienkimi kanałami zatoki przynosowe są to przestrzenie wyściełane błoną śluzową i wypełnione powietrzem ich nazwy pochodzą od nazw kości, w których występują biorą udział w ogrzewaniu i nawilżaniu powietrza wdychanego przez nos, pełnią funkcję rezonatorów i wpływają na barwę głosu
53
kręgosłup
stanowi oś i główną podporę ciała oraz ochronę dla rdzenia kręgowego. składa się z kręgów ułożonych jeden na drugim. przypomina literę S
54
odcinki kręgosłupa
szyjny (7), piersiowy (12), lędźwiowy(5), krzyżowy (5), ogonowy (4-5)
55
krążki międzykręgowe (dyski)
połączone są nimi kręgi kręgosłupa amortyzują wstrząsy, umożliwiają wykonywanie ruchów bocznych i obrotowych
56
naturalne krzywizny kręgosłupa
są przystosowaniem do dwunożności, amortyzują wstrząsy i umożliwiają prawidłowe przenoszenie ciężaru ciała lordoza - wygięcie w stronę brzuszną (szyjny, lędźwiowy) kifoza - wygięcie w stronę grzbietową (piersiowy, krzyżowy)
57
budowa kręgu
masywny trzon kręgu jest zwrócony ku przodowi ciała, od trzonu ku tyłowi odchodzi łuk kręgowy ograniczający otwór kręgowy i wyrastających z niego wyrostków
58
kanał kręgowy
sąsiadujące ze sobą otwory kręgowe tworzą kanał kręgowy ochraniający rdzeń kręgowy
59
wyrostki
- kolczysty - znajdujący się w linii środkowej, skierowany ku tyłowi, pojedynczy, stanowi mocne oparcie dla mięśni - poprzeczne - odchodzące w kierunku bocznym, parzyste, służą jako miejsca przyczepu mięśni i więzadeł - stawowe - dwa górne zwrócone ku tyłowi i dwa dolne zwrócone ku przodowi, służą do łączenia sąsiednich kręgów
60
szkielet klatki piersiowej
tworzy go piersiowy odcinek kręgosłupa, 12 par żeber oraz mostek, które są połączone ze sobą stawami i chrząstkozrostami dzięki chrzęstno-kostnej budowie klatka piersiowa jest mocna i sprężysta, zapewnia ochronę narządom wewnętrznym, jej zdolność do zmiany objętości umożliwia wykonywanie wdechów i wydechów
61
żebra
to kości długie, spłaszczone w związku z pełnioną funkcją, ich trzony nie mają jamy szpikowej większość ma jeden koniec (tylny) połączony stawowo z kręgosłupem i drugi (przedni) z mostkiem
62
typy żeber
w zależności od sposobu połączenia żeber w obrębie klatki piersiowej wyróżnia się: - żebra prawdziwe (I-VII) - dochodzą bezpośrednio do mostka i łączą się z nim za pomocą chrząstek żebrowych - żebra rzekome (VIII - X) - łączą się z mostkiem przez chrząstkę żebra VII - żebra wolne (XI, XII) - nie mają połączenia z mostkiem, kończą się swobodnie w ścianach jamy brzusznej
63
mostek
nieparzysta kość płaska, zamykająca klatkę piersiową od przodu składa się z trzech części: - rozszerzona górna (rękojeść mostka) - wydłużona środkowa (trzon mostka) - mała, wąska dolna (wyrostek mieczykowaty mostka)
64
szkielet kończyn
zalicza się do nich: - kości kończyn górnych wolnych - kości obręczy barkowej - kości kończyn dolnych wolnych - kości obręczy miednicowej kończyny dolne są podobne do górnych, ale są masywniejsze ponieważ muszą utrzymywać ciężar górnej części ciała
65
szkielet kończyny górnej
składa się ze szkieletu kończyny górnej wolnej: - kość ramienna - kość przedramienna (łokciowa i promieniowa) - kość ręki (nadgarstka, śródręcza, palców) i szkieletu obręczy barkowej - dwa obojczyki i dwie łopatki obojczyk łączy kość ramienną z mostkiem, który jest częścią układu osiowego
66
staw barkowy (ramienny)
tworzy go łopatka z kością ramienną
67
funkcja kości kończyny górnej
kości kończyny górnej wraz z łączącymi je stawami umożliwiają wykonywanie różnorodnych, nawet bardzo precyzyjnych ruchów. pełni funkcję: chwytną, manipulacyjną, lokomocyjną, komunikacyjną
68
szkielet kończyny dolnej
składa się ze szkieletu kończyny dolnej wolnej - kość udowa - kości podudzia (piszczelowa i strzałkowa) - kości stopy (stepu, śródstopia, palców) i szkieletu obręczy miednicowej - kość krzyżowa - kość guziczna - 2 kości miednicowe (zrośnięte kości biodrowe, kości kulszowe, kości łonowe) są połączone spojeniem łonowym
69
staw biodrowy
kość miednicowa tworzy go z kością udową, łączy on szkielet kończyny dolnej wolnej z kręgosłupem, który jest częścią szkieletu osiowego
70
funkcja kończyny dolnej
lokomocyjna
71
różnica miednica
miednica mężczyzny ma wąski, sercowaty otwór górny, a jej kanał (otwór ograniczony przez kości) ma kształt lejka, kąt między kośćmi łonowymi jest ostry miednica kobiety jest niższa i szersza, kości biodrowe są rozchylone na boki, otwór górny jest duży i owalny, kanał cylindryczny, kąt kości łonowych jest rozwarty

biologia (14 decks)

Brainscape helps you reach your goals faster, through stronger study habits.
© 2025 Bold Learning Solutions. Terms and Conditions