blóðfitulækkandi lyf

Question 1

nefndu 5 statín lyf (lyf sem lækka kólesteról)

Answer 1

Simvastatín (Zocor®)
Lóvastatín (Mevacor®)
Pravastatín (Pravachol®)
Atorvastatín (Zarator®) (kröftugara per mg)
Rosuvastatin (Crestor®)

Question 2

hvernig virka statínlyf? og hverjar eru aðalaukaverkanirnar

Answer 2

Hindra ensímið HMG-CoA redúktasa sem er lykilensím í myndun kólesteróls

• Kólesterólframleiðsla í frumum minnkar
• Tjáning viðtaka fyrir LDL (low density lípóprótein) á yfirborði frumna eykst (hvað helst á lifrarfrumum)
• Meira LDL (kólesterólrík sameind) er tekið upp í frumur, einkum lifur
• LDL-kólesteról í blóði lækkar

Statín virðast líka geta breytt samsetningu plaque-a
- Statin hjálpar til að minnka fitumassann, styrkja bandvefinn og bólgufrumunum fækkar

aðalaukaverkun:

• vöðvaverkir (getur orðið svæsin Rhabdomyolysa en það er mjög óalgengt)
• gæti ýtt frekar við myndun áunninar sykursýki ef einhverjar byrjandi breytingar hafi verið til staðar

Question 3

Hvað gera isóprenoid? og hvernig notum við þau?

Answer 3

Isoprenoid miðla efnum fyrir mörg mikilvæg prótein eins og G-prótein, Adhesion molecules og Cell proliferation

Isoprenoid virðast bæta æðaþelsfunction og draga úr bólgu (virðist hjálpa til við meira en bara að lækka kólesterólið að gefa isoprenoid með statínlyfjum)

Question 4

hver var meginniðurstaða “LDL-C Lowering With Statins: Reduced CHD Events” rannsóknanna?

Answer 4

að allir sem eru með kransæðasjúkdóma eigi að fara á statínlyf nema með örfáum undantekningartilfellum (í raun er eina ástæðan intolerance við lyfinu)

Ávinningurinn er alltaf meiri þar sem áhættan er meiri

Question 5

nefnið 4 aðra lyfjaflokka sem lækka kólesteról og TAG og dæmi um hvern (ekki nefna statín hér)

Answer 5

Fíbröt
- Gemfibrózíl (Lopid®)

Gallsýrubindandi efni

• Kólestíramín (Questran®)
• Kólestípól (Lestid®)

Nikótinsýran (ekki á markaði –> miklar aukaverkanir, lítil verkun)

PCSK-9 hindrar: Evalocumab®, Alirocumab®

Question 6

hvenær notum við fíbröt?

Answer 6

eins og Gemfibrózíl (Lopid®)

Ef við erum með svæsna hyperlipidemiu (jafnvel non alchoholic fatty liver disase eða briskirtilsbólgu) þá koma fíbrötin til greina (en möguleikar á milliverkunum ef þau eru gefin með statínlyfjum)

Question 7

hvenlr notum við gallsýrubindandi efni? og hverjar eru aukaverkanirnar?

Answer 7

Gallsýrubindandi efni hjálpa til við útskilnað á kólesteróli og geta því hjálpað statínlyfjum í lækkun á kólesteróli í blóði. Þau frásogast ekki og hafa því ekki mjög víðtækar aukaverkanir en geta vissulega haft aukaverkanir í görnunum

Question 8

hvernig virka PCSK-9 hindrar? (Proprotein Convertase Subtilisin/Kexin type 9)

Answer 8

PCSK-9 er ensím sem bindst við LDL receptor og hindrar virkni þess og því með því að blokka það með mótefnum náum við að auka virkni LDL-viðtaka á frumum og taka meira LDL upp þannig

Fínt að nota með statín lyfjum því þá lækkum við kólesteról í blóði enn meira (og að nota þau saman mun kannski koma í ljós að geti brotið niður þegar myndaða plaque-a)

t.d. Evalocumab, Alirocumab