depressieve en bipolaire stoornissen Flashcards
Bipolaire stoornis
Gekenmerkt door afwisselende episode van depressie,
(hypo)manie, episodes met gemengde kenmerken en euthymie
Complexe chronische ernstige psychiatrische ziekte met een lifetime prevalentie van 1.3%
gevolgen bipolaire stoornis
- Grote consequenties voor patiënt, familie en de gemeenschap
- Hoog aantal suicides
- Lagere kwaliteit van leven en sociaal functioneren
- Hoog gebruik van alcohol en drugs
- Hoge belasting familie
- Hoge kosten voor de gemeenschap
depressieve episode kenmerken
Kernsymptomen (minstens 1) • Depressieve stemming • Verlies van interesse of plezier Bijkomende symptomen (4 of meer) • Verandering van gewicht of eetlust • Insomnia of hypersomnia • Psychomotorische agitatie of remming • Moeheid of energieverlies • gevoelens van waardeloosheid of schuld • Verminderde concentratie of besluiteloosheid • doodsgedachten of suicidegedachten
meest voorkomende symptomen depressie
Somberheid 86% Energieverlies 86% Concentratieproblemen 79% Negatieve cognities (gedachten) 64% Slaapvermindering 57% Interesseverlies 57% Gewichtsverlies 43% Huilen 43% Eetlustproblemen 36% Somatische symptomen 36% Geïrriteerdheid 29%
diagnostiek meetinstrumenten
SCID I
Mini plus
manische episode kenmerken
Kernsymptomen (beide) Abnormale en persisterend verhoogde expansieve of prikkelbare stemming Abnormaal en persisterend verhoogde doelgerichte activiteit of energie Bijkomende symptomen (3 of meer) • Opgeblazen gevoel van eigenwaarde of grootheidsideeen • Afgenomen behoefte aan slaap • Spreekdrang • Gedachtevlucht • Verhoogde afleidbaarheid • Toegenomen activiteit of psychomotorische agitatie • Activiteiten met sociaal pijnlijke gevolgen Symptomen duren tenminste een week (of elke duur bij opname) en veroorzaken significant lijden of beperkingen in het functioneren.
meetinstrumenten manie
- Young Mania Rating Scale (YMRS)
- Altman Self Rating Mania Scale (ASRM)
- Clinical Global Impression Bipolar (CGI-BP)
- Life-Chart Methode (LCM)
frequente manische syptomen
Verhoogde activiteit 100% Verhoogde stemming 90% Afgenomen slaapbehoefte 90% Veel praten 85% Versnelde gedachtegang 80% Toegenomen zelfvertrouwen 75% Makkelijk afleidbaar 65% Verhoogde seksuele activiteit 60% Prikkelbaarheid 45% Psychotische verschijnselen 40% Alcoholmisbruik 35%
hypomane episode kenmerken
- Kernsymptomen en bijkomende symptomen als bij een manische episode
- Maar er zijn geen psychotische verschijnselen en opname is niet noodzakelijk
- Symptomen duren tenminste 4 dagen
- Gaan gepaard met een onmiskenbare en waarneembare verandering van het functioneren
- Maar veroorzaken geen significante beperkingen van het functioneren
diagnostische instrumenten bipolaire stoornissen
- Screening
- Mood Disorder Questionair (MDQ-NL)
- Diagnostiek
- Retrospectieve Life Chart (LCM)
- Bipolarity Index (BI)
- Questionair Bipolar Disorder (QBP-NL)
- Clinical Global Impression Bipolar (CGI-BD)
diagnostiek bipolaire stoornis
• Bipolaire intake: • Volledig psychiatrisch onderzoek • Specifiek uitvragen: - Symptomen van depressie, manie - Euthyme perioden - Uitlokkende factoren - Patronen van terugval - Familiale belasting
differentiaal diagnostiek
- Recidiverende unipolaire depressie
- Psychotische stoornissen
- Persoonlijkheidsstoornissen
- Middelenmisbruik
- ADHD
- Somatische oorzaken
onder en overdiagnostiek
Onder diagnostiek:
• Diagnose wordt gemiddeld 10 jaar na de eerste episode gesteld
• Unipolaire patiënten:
• 3 – 38% blijkt een bipolaire stoornis te hebben.
• 60 % heeft bij navraag hypomaniën gehad in de VG
Over diagnostiek
• Gebruik MDQ in de algemene populatie en hoog percentage vals positief
• Onderzoek wijst uit dat clinici ten onrechte een bipolaire stoornis diagnosticeren
onthoud
• Belangrijk om de BS tijdig te (h)erkennen en te behandelen
• Bij de groep unipolaire stoornissen is de MDQ een goed
screeningsinstrument
• Een positieve screening moet altijd gevolgd worden door specialistische
diagnostiek die een heteroanamnese en Lifechart (LCM) omvat
• Let op aanpalende diagnosen en overdiagnostiek
doel acute behandeling
• Bereiken symptomatisch remissie
• Voorkomen / beperken van psychiatrische, medische, psychologische,
relationele, materiele en sociale complicaties
