delier

Question 1

Oorzaken delier

Answer 1

Anticholinergische bijwerkingen:
Veel medicijnen bij ouderen hebben anticholinergische
bijwerkingen Cumulatief
Denk ook aan onthouding Alcohol benzodiazepinen

Question 2

uitlokkende factoren delier

Answer 2

Predisponerende factoren
> 70 jaar, cognitieve stoornissen, visus en gehoorstoornissen, stoornis in ADL, gebruik van alcohol en opiaten.
Somatische factoren:
infectie, koorts, dehydratie, electrolytstoornis, poli farmacie, medicatie met psychoactieve werking, histamine 3 receptorantagonisten en parkinsonmiddelen, verhuizing, medicatie met anticholinerge werking

Question 3

DSM 5 Delier

Answer 3

1. stoornis in bewustzijn en aandacht
2. stoornis is ontwikkelt in korte tijd, betreft verandering van premorbide vorm van bewustzijn en aandacht. Fluctueert
3. bijkomende stoornis cognitieve functies
4. syptomen van 1 en 3 kunnen niet beter worden verklaard door andere stoornis
5. er zijn aanwijzingen vanuit anamnese

Question 4

Neurocognitieve stoornis DSM 5

Answer 4

Neurocognitieve domeinen
– complexe aandacht
– executieve functies
– leren en geheugen
– taal
– perceptueel-motorisch
– sociaal cognitieve functies

Question 5

neurocognitieve stoornis, welk domein?

Answer 5

complexe aandacht
executieve functies
leren
geheugen taal
perceptueel motorisch
sociaal cognitieve functies

Question 6

Is de patient delirant?

Answer 6

waarschijnlijk als:
er cognitieve stoornissen of hallucinaties zijn
dit is in korte tijd ontstaan
als patient wisselend adequaat is

Question 7

Onderliggende oorzaak delier

Answer 7

veel voorkomend
uriene/luchtweg infectie
dehydratie
hyponatriemie
hyercalciemie
opiaten
onttrekking alcohol (sluit eerst andere zaken uit)
pijn

Question 8

prodromale verschijnselen delier

Answer 8

kunnen in korte tijd (<3 dgn) overgaan in delier

• slapeloosheid
• levendige dromen ‘
• illusies
• moeite met denken
• korte en corrigeerbare desorientatie
• rusteloosheid
• geirriteerdheid
• angst

Question 9

Diagnostisch

Answer 9

bewustzijn en aandacht
- verminderde helderhied, afgenomen besef, moeite met concentreren, verhoogd afleidbaar, nauwelijks reageren op vragen of gebeurtenissen
Denken
- moeite met denken, incoherent
Oordeelsvermogen en begrip
- geen ziektebesef, achterdocht, decorum, p
paranoid
Geheugen:
-geheugenstoornis, confabuleren
Orienteren
\+ desorientatie, misidentificatie
Waarneming:
-misinterpretaties, illusies, hallucinaties
Slaappatroon:
-omgekeerd, onrust nacht
Psychomotoriek:
- onrust agitatie hyperactief geremdheid
Stemming:
- emotioneel labiel, radeloos, angst, somber, apathie
Neurologie:
tremor, ataxie, chorea, afasie, nystagmus
Overig:
incontinent

Question 10

Aanvullend onderzoek

Answer 10

lab: oa volledig bloedbeeld, nierfunctie, calcium albumine, glucose tsh urine algemeen
xthorax
ecg

Question 11

Preventie delier

Answer 11

interventies gericht op 
cognitieve stoornissen
gestoorde slaap
immobiliteit
gestoorde visus
gestoord gehoor
dehydratie

Question 12

Behandeling delier

Answer 12

behandeling somatische oorzaak
symptomen (hallucinaties, onrust) haldol 0,5-2mg na 2 uur effect bepalen
Bij hevige onrust lorazepam 1-4 mg po zo nodig IM. N a1 uur geen effect herhaal
Ziekte van Parkinson
contra voor klassieke anti psychotica
verlagen desering anti psych
onvoldoende effect: clozapine of rimvastagmine
Symptomatische behandeling niet noodzakelijk