Dziwne, trudniejsze pytania cz. II Flashcards
(168 cards)
Nowotwory złośliwe w Polsce:
A)
są przyczyną największej liczby zgonów
B)
są pierwszą przyczyną umieralności u osób w wieku 20–64 lat
C)
są rozpoznawane u około 50 tysięcy osób rocznie
D)
prawdziwe są odpowiedzi A i B
E)
prawdziwe są odpowiedzi A, B i C
B)
są pierwszą przyczyną umieralności u osób w wieku 20–64 lat
37%
Super! W grupie wiekowej 20–64 lata to właśnie nowotwory złośliwe są najczęstszą przyczyną umieralności. Niezależnie od wieku, najczęstszą przyczyną są choroby układu sercowo–naczyniowego. Rocznie diagnozuje się około 150 tys. zachorowań (w 2018 roku było to 167,5 tys. zachorowań).
Przy wyborze leczenia chemicznego raka płuca znaczenie mają:
1. stan kliniczny chorego
2. stopień zaawansowania choroby
3. uszkodzenia narządowe
4. typ histologiczny raka płuca
5. rodzinny wywiad nowotworowy
Prawidłowa odpowiedź to:
A)
1, 2, 5
B)
2
C)
1, 2, 3, 4
D)
3
E)
wszystkie wymienione
C)
1, 2, 3, 4
72%
Świetnie! Wywiad rodzinny chorób nowotworowych nie jest brany pod uwagę przy planowaniu chemioterapii. Natomiast stan ogólny, wydolność fizyczna, zaawansowanie nowotworu oraz badanie histopatologiczne to ważne elementy kwalifikacji do chemioterapii.
Która z wymienionych chorób nie ma związku z obecnością polipów w jelicie grubym?
A)
zespół Gardnera
B)
zespół Peutza-Jeghersa-Touraine’a
C)
dziedziczny rak jelita grubego (HNPCC)
D)
polipowatość rodzinna jelita grubego
E)
rozsiana polipowatość młodzieńcza
C)
dziedziczny rak jelita grubego (HNPCC)
52%
Brawo! Zespół Lyncha charakteryzuje się zwiększonym ryzykiem wystąpienia raka jelita grubego, ale nie na podłożu występowania polipów. Wyróżniamy dwa typy tego zespołu: Lynch I – zwiększone ryzyko wystąpienia tylko raka jelita grubego, Lynch II – predysponuje do raka: jelita grubego, endometrium, jajników, żołądka, przewodów żółciowych i dróg moczowych.
Obecność w badaniu endoskopowym przewodu pokarmowego mnogich polipów gruczolakowatych oraz współistniejące włókniaki tkanek miękkich ramion i podudzi nasuwają podejrzenie:
A)
zespołu Gardnera
B)
zespołu Peutza-Jeghersa
C)
zespołu Turcota
D)
polipowatości młodzieńczej
E)
młodzieńczej rodzinnej polipowatości gruczolakowatej
A)
zespołu Gardnera
44%
Świetnie! Zespół Gardnera jest spowodowany mutacją genu APC. W jego przebiegu występują kostniaki, włókniaki, torbiele naskórkowe, przebarwienia siatkówki oraz łagodna forma rodzinnej polipowatości, tj. liczne polipy gruczolakowe w jelicie grubym.
Wskaż zdanie fałszywe w odniesieniu do zespołu Lyncha:
A)
jest najczęstszą przyczyną uwarunkowanego genetycznie raka jelita grubego
B)
jest w większości przypadków związany z polipowatością rodzinną
C)
zazwyczaj rozwija się w prawej części okrężnicy
D)
wiąże się z rozwojem innych nowotworów złośliwych, np. raka endometrium, układu
moczowego, pokarmowego
E)
w rozpoznaniu pomocne są kryteria amsterdamskie II, obejmujące m.in. wywiad
rodzinny
B)
jest w większości przypadków związany z polipowatością rodzinną
73%
Świetnie! Zespół Lyncha jest zespołem dziedzicznej predyspozycji do nowotworów, głównie jelita grubego niezwiązanego z polipowatością HNPCC). Zespół polipowatości rodzinnej (FAP) to inny zespół uwarunkowany genetycznie.
TNM w raku jelita grubego
pytania z CEM o T1 i T4
T1
guz nacieka warstwę podśluzową
T2
guz nacieka błonę mięśniową
T3
guz przekracza błonę mięśniową, naciekając okoliczne tkanki
T4
guz nacieka otrzewną, inne narządy lub struktury albo do nich przylega
Do szpitalnego oddziału ratunkowego zgłosiła się 68-letnia pacjentka z rozpoznanym
przed 3 laty rakiem sutka prawego z przerzutami do kręgosłupa i żeber. Głównym
powodem zgłoszenia się był ból brzucha utrzymujący się od kilku dni. Dodatkowo
pacjentka podaje występowanie wielomoczu, zaparcia, uczucia kołatania serca.
Przyczyną wymienionych powyżej objawów jest:
A)
hiperkaliemia
B)
hipokaliemia
C)
hiperkalcemia
D)
hipokalcemia
E)
hiponatremia
C)
hiperkalcemia
73%
Rewelacja! Ta pacjentka prezentuje objawy hiperkalcemii, która może występować nawet u 20–30% pacjentów w zaawansowanym stadium choroby nowotworowej i jest wynikiem przerzutów do kości.
Stwierdzenie podwyższonego stężenia antygenu swoistego dla prostaty (PSA):
A)
upoważnia do rozpoznania raka gruczołu krokowego
B)
jest wskazaniem do wykonania przezodbytniczej ultrasonografii z biopsją cienkoigłową
C)
jest wskazaniem do wykonania przezodbytniczej ultrasonografii z pobraniem wycinków do badania histologicznego
D)
jest wskazaniem do wykonania badania magnetycznego rezonansu miednicy
E)
jest wskazaniem do wykonania badania pozytonowej tomografii emisyjnej
D)
jest wskazaniem do wykonania badania magnetycznego rezonansu miednicy
11%
Dobrze! Rekomendacje ESMO z 2020 r. wskazują, że w przypadku podwyższonego stężenia PSA należy powtórzyć jego oznaczenie. Jeżeli będzie zwiększone, zaleca się wykonanie MR, a w następnej kolejności biopsji . Autorzy informują również, że celowana biopsja przezkroczowa pozwala na wykrycie większej liczby klinicznie istotnych raków prostaty w porównaniu do biopsji przezodbytniczej, z tego względu powinno się ją wybierać w pierwszej kolejności.
Pomiar stężenia PSA możesz zaproponować mężczyznom w wieku:
> 50 lat,
45 lat w przypadku dodatniego wywiadu rodzinnego w kierunku raka prostaty,
45 lat pochodzenia afroamerykańskiego,
40 lat u nosicieli mutacji genów BRCA1/2.
Wczesny rak żołądka to:
A)
nowotwór złośliwy żołądka przekraczający ściany żołądka, z przerzutami do węzłów
chłonnych, ale bez przerzutów do narządów odległych
B)
nowotwór złośliwy przekraczający błonę podśluzową, ale nieprzekraczający ściany żołądka
C)
nowotwór złośliwy żołądka z cechą T2 wg klasyfikacji TNM
D)
nowotwór złośliwy obejmujący błonę śluzową i podśluzową, ale nienaciekający błony
mięśniowej żołądka
E)
nowotwór złośliwy żołądka rozpoznany u pacjenta <50. rż.
D)
nowotwór złośliwy obejmujący błonę śluzową i podśluzową, ale nienaciekający błony
mięśniowej żołądka
79%
Znakomicie. Rak wczesny to rak który nie przekroczył jeszcze granicy między błoną podśluzową a mięśniówką.
Mianem wczesnego raka żołądka określa się:
A)
zmianę ograniczoną tylko do nabłonka
B)
zmianę ograniczoną tylko do błony śluzowej bez przerzutów w węzłach chłonnych
C)
zmianę ograniczoną tylko do błony śluzowej niezależnie od obecności przerzutów w
węzłach chłonnych
D)
zmianę ograniczoną do błony śluzowej i warstwy podśluzowej niezależnie od
obecności przerzutów w węzłach chłonnych
E)
zmianę ograniczoną tylko do błony śluzowej i warstwy podśluzowej bez obecności
przerzutów w węzłach chłonnych
D)
zmianę ograniczoną do błony śluzowej i warstwy podśluzowej niezależnie od
obecności przerzutów w węzłach chłonnych
46%
Doskonale. Rak wczesny to rak nieprzekraczający warstwy podśluzowej, niezależnie od obecności przerzutów do węzłów chłonnych.
Wskaż prawdziwe stwierdzenie/a dotyczące gruczolakoraka trzustki:
najczęściej wywodzi się z komórek zrazikowych trzustki;
operacja Whipple’a jest metodą z wyboru w leczeniu resekcyjnego raka głowy trzustki
w jego przebiegu może dochodzić do tzw. wędrującego zakrzepowego zapalenia żył;
może rozwijać się na podłożu wewnętrzprzewodowego brodawkowatego nowotworu śluzowego (IPMN);
objaw Courvoisiera jest charakterystyczny dla raka trzonu trzustki.
Prawidłowa odpowiedź to:
A)
1, 2, 4
B)
2, 5
C)
2, 3, 4
D)
1, 3, 4, 5
E)
tylko 2
C)
2, 3, 4
71%
Wyśmienicie! W przypadku resekcyjnego raka trzustki operacją z wyboru jest pankreatoduodenektomia metodą Whipple’a. Podczas niej usuwa się: głowę trzustki, dwunastnicę, część odźwiernikową żołądka, pęcherzyk żółciowy oraz dystalną część przewodu żółciowego wspólnego. Operacja ta jest przeprowadzana głównie w celu leczenia guzów okolicy głowy trzustki. W przebiegu raka trzustki może dochodzić do wędrującego zakrzepowego zapalenia żył, czyli zespołu Trousseau. Rak trzustki może rozwijać się na podłożu wewnątrzprzewodowego brodawkowatego nowotworu śluzowego (IPMN). IPMN to najczęstszy torbielowaty nowotwór trzustki. Resekcja chirurgiczna tego guza jest zalecana w sytuacji, gdy zajmie on przewód główny trzustkowy, a także u pacjentów z wysokim ryzykiem transformacji złośliwej lub u pacjentów objawowych - ponieważ ryzyko transformacji złośliwej IPMN wynosi 50–92% .
Najczęstszym nowotworem złośliwym tarczycy jest rak:
A)
rdzeniasty
B)
brodawkowaty
C)
pęcherzykowy
D)
anaplastyczny
E)
sygnetowatokomórkowy
B)
brodawkowaty
75%
Brawo! Rak typu brodawkowego stanowi 70% nowotworów złośliwych tarczycy.
Drugim co do częstości występowania rakiem tarczycy jest rak:
A)
brodawkowaty
B)
anaplastyczny
C)
pęcherzykowy
D)
rdzeniasty
E)
wielkokomórkowy
C)
pęcherzykowy
67%
Świetnie! Rak pęcherzykowy stanowi 10% nowotworów złośliwych tarczycy i jest drugim (po raku brodawkowatym) najczęstszym nowotworem tego narządu.
Alfa-fetoproteina jest wskaźnikiem laboratoryjnym:
A)
guza stromalnego przewodu pokarmowego (GIST)
B)
raka płodowego nerek
C)
mięsaka żołądka
D)
raka wątrobowokomórkowego
E)
wyspiaka trzustki
D)
raka wątrobowokomórkowego
89%
Świetnie! AFP (α-fetoproteina) jest markerem używanym w diagnozowaniu i monitorowaniu skuteczności leczenia głównie nowotworów zarodkowych nienasieniakowych i raka wątrobowokomórkowego.
Naczyniak wątroby:
A)
u większości chorych przebiega bezobjawowo, a wykrywany jest przypadkiem w
trakcie badań obrazowych
B)
kiedy zostanie wykryty, zawsze wymaga leczenia operacyjnego, z uwagi na możliwe
powikłania krwotoczne
C)
najczęściej daje niespecyficzne objawy bólowe lokalizujące się pod prawym łukiem
żebrowym, występujące zwykle po spożyciu posiłku
D)
prawdziwe są odpowiedzi A, B
E)
prawdziwe są odpowiedzi B, C
A)
u większości chorych przebiega bezobjawowo, a wykrywany jest przypadkiem w
trakcie badań obrazowych
76%
Zgadza się! Naczyniaki rzadko powodują objawy, ponieważ najczęściej osiągają zbyt małe rozmiary by być ich przyczyną. Czasami jednak duży naczyniak może powodować dolegliwości takie jak np. pobolewania, powiększenie brzucha czy krwawienia, a w skrajnych przypadkach, gdy dojdzie w nim do przecieku tętniczo-żylnego, może powodować nawet niewydolność krążenia.
U 54-letniego mężczyzny nadużywającego alkoholu tomografia komputerowa wykazała nierówności konturu wątrobowego i powiększoną śledzionę oraz w prawym płacie wątroby zmianę ogniskową o średnicy 3,5 cm. Zmiana ta wzmacniała się silniej od reszty wątroby w fazie tętniczej badania oraz wypłukiwała się z kontrastu w fazie żylnej badania. Radiolog zasugerował rozpoznanie gruczolaka wątroby. Stężenie alfafetoproteiny wynosi 14 ng/ml (norma <5 ng/ml). Wskaż dalsze postępowanie:
A)
wykonanie biopsji celowanej (ocena histopatologiczna)
B)
zmiana jest naczyniakiem wątroby i nie wymaga dalszych badań
C)
skierowanie pacjenta do chirurga w celu resekcji prawego płata wątroby
D)
wykonanie kolejnego badania TK lub MRI po 3 miesiącach
E)
rozpoznanie raka wątrobowokomórkowego i wybór odpowiedniej formy leczenia
E)
rozpoznanie raka wątrobowokomórkowego i wybór odpowiedniej formy leczenia
34%
Świetnie! Nierówny brzeg wątroby i powiększenie śledziony to cechy marskości wątroby. Uwidocznienie nowej zmiany ogniskowej w wątrobie u takiego pacjenta powinno sugerować rozpoznanie raka wątrobowokomórkowego (HCC). Wzmocnienie kontrastu w fazie tętniczej i szybkie wypłukanie w fazie żylnej jest typowym obrazem HCC w badaniach obrazowych i pozwala na postawienie diagnozy w przypadku guzów o wielkości ≥1 cm w marskiej wątrobie (w innym wypadku konieczne byłoby zwykle badania patomorfologiczne). Swoiste dla raka wątrobowokomórkowego jest stężenie AFP >200 ng/ml, jednak nie każdy nowotwór wątroby wydziela AFP (u 40% osób stężenie jest prawidłowe).
Rak endometrium stanowi obecnie najczęstszy nowotwór żeńskich narządów płciowych w krajach rozwiniętych. Wśród niżej wymienionych wskaż cechy charakterystyczne dla podtypu I raka endometrium:
estrogenozależność (dodatni stan receptorowy E+ i P+)
agresywny przebieg, częste przerzuty
najczęściej występują mutacje PTEN, K-ras, niestabilność mikrosatelitarna
najczęstszy typ histopatologiczny to rak endometrioidalny endometrium
najczęściej występują mutacje p53, HER2/neu, p16
Prawidłowa odpowiedź to:
A)
1, 2, 5
B)
2, 4, 5
C)
3, 4
D)
1, 3, 4
E)
tylko 1
D)
1, 3, 4
60%
Dobrze! Rak endometrium typu I rozwija się na podłożu rozrosty z atypią lub endometrialnej neoplazji wewnątrznabłonkowej i jest rakiem estrogenozależnym. Cechuje się dodatnią ekspresją receptorów dla estrogenu i progesteronu. Najczęstszymi zmianami genetycznymi w tym typie raka są mutacje PTEN i K-ras oraz niestabilność mikrosatelitarna. Rokowanie jest dobre, często jest rozpoznawany we wczesnym stadium zaawansowania.
Wskaż leki hormonalne stosowane w terapii uzupełniającej raka trzonu macicy:
A)
estrogeny
B)
selektywne modulatory receptora estrogenowego
C)
progestageny
D)
selektywne modulatory receptora progesteronowego
E)
androgeny
C)
progestageny
43%
Jest to odpowiedź prawidłowa wg klucza CEM.
Poszukując prawidłowej odpowiedzi na to pytanie można dotrzeć do źródeł, według których w hormonoterapii raka endometrium – spośród wymienionych w dystraktorach – zastosowanie mają progestageny.
Według niektórych źródeł natomiast możliwe jest zastosowanie zarówno progestagenów, jak i tamoksyfenu (selektywny modulator receptora estrogenowego).
Jaki odsetek pacjentek z rozpoznanym rakiem jajnika jest nosicielem mutacji germinalnej BRCA1/BRCA2?
A)
1%
2%
B)
5%
9%
C)
10%
42%
D)
30%
35%
E)
50%
C)
10%
42%
Świetnie! Szacuje się, że ok. 10–14% przypadków raka jajnika jest związanych z mutacjami germinalnymi genu BRCA1 lub BRCA2.
Q
Wskaż, które czynniki wpływają na zmniejszenie ryzyka wystąpienia raka jajnika i uważane są za czynniki działające ochronnie:
wielorodność
dwuskładnikowa hormonalna tabletka antykoncepcyjna
hormonalna stymulacja owulacji
punkcja jajników w procedurze zapłodnienia pozaustrojowego
Prawidłowa odpowiedź to:
A)
tylko 2
B)
1, 2
C)
1, 2, 3
D)
wszystkie wymienione
E)
żadna z wymienionych
B)
1, 2
64%
Rewelacja! Doustna antykoncepcja hormonalna oraz liczne ciąże, ze względu na zmniejszenie liczby owulacji w życiu pacjentki, a zatem ograniczenie uszkodzeń nabłonka, obniżają ryzyko wystąpienia raka jajnika.
Do nowotworów jajnika produkujących hormony steroidowe zalicza się:
otoczkowiaka
potworniaka dojrzałego
raka endometrioidalnego
ziarniszczaka
Prawidłowa odpowiedź to:
A)
1, 2
B)
1, 4
C)
2, 3
D)
2, 4
E)
3, 4
B)
1, 4
55%
Świetnie! Niektóre nowotwory jajnika produkują hormony steroidowe. Ziarniszczak może uwalniać zarówno estradiol, jak i testosteron. Otoczkowiak zazwyczaj jest nieczynny hormonalnie, ale może produkować estrogeny. Oba należą do nowotworów gonadalnych jajnika.
Wskaż cechy kliniczne nowotworów germinalnych jajnika:
występują głównie u młodych kobiet
występują głównie u kobiet w późnej menopauzie
mogą być diagnozowane na podstawie wzrostu poziomu CA-125, CEA, CA 15-3 we krwi
mogą być diagnozowane na podstawie wzrostu poziomu LDH, AFP, hCG we krwi
są wrażliwe na chemioterapię
są leczone wyłącznie metodami chirurgicznymi
są zawsze nowotworami złośliwymi
Prawidłowa odpowiedź to:
A)
1, 4, 7
B)
3, 4, 6
C)
2, 4, 6, 7
D)
1, 4, 5
E)
2, 3, 7
D)
1, 4, 5
55%
Świetnie! Nowotwory germinalne występują najczęściej u młodych kobiet i nastoletnich dziewcząt, chociaż mogą
pojawić się także u kobiet po menopauzie. Zazwyczaj są zmianami złośliwymi – wyjątkiem jest potworniak dojrzały.
Niektóre wydzielają substancje takie jak AFP, hCG i LDH, dzięki czemu oznaczanie ich stężenia służy diagnostyce tych
nowotworów. W leczeniu wykorzystuje się zabieg chirurgiczny oraz uzupełniającą chemioterapię ze względu na
znaczną wrażliwość nowotworów germinalnych na tę metodę terapeutyczną.
Q
Wskaż cechy charakterystyczne dla ziarniszczaka:
występuje najczęściej obustronnie
jest nowotworem germinalnym
wydziela estrogeny i inhibinę
bardzo często towarzyszy mu wodobrzusze
najczęściej występuje przed pokwitaniem
Prawidłowa odpowiedź to:
A)
1, 2, 4
B)
2, 4, 5
C)
tylko 3
D)
1, 3, 5
E)
2, 3, 5
C)
tylko 3
39%
Dobrze! Ziarniszczak jest nowotworm wydzielającym:
estrogeny - są przyczyną nieregularnych lub obfitych miesiączek oraz nieprawidłowych krwawień, a u dziewczynek przedwczesnego dojrzewania płciowego,
inhibiny – oznaczenie stężenia może służyć monitorowaniu leczenia i wykrywaniu nawrotów.
Wskaż prawdziwe stwierdzenie dotyczące czynników ryzyka zachorowania na raka jajnika:
A)
w Polsce częściej spotykana jest mutacja BRCA2 niż BRCA1
B)
u nosicielek mutacji BRCA1, ryzyko zachorowania jest wyższe niż u nosicielek BRCA2
C)
u nosicielek mutacji BRCA1 ryzyko zachorowania jest podobne jak u nosicielek BRCA2
D)
rodzinne występowanie raka piersi nie zwiększa ryzyka zachorowania
E)
długotrwałe stosowanie antykoncepcji hormonalnej zwiększa ryzyko zachorowania
B)
u nosicielek mutacji BRCA1, ryzyko zachorowania jest wyższe niż u nosicielek BRCA2
52%
Świetnie! Mutacja genu BRCA1 wiąże się z 50–80% ryzykiem rozwoju raka sutka oraz ok. 40% ryzykiem rozwoju raka jajnika. W przypadku mutacji genu BRCA2 ryzyko wynosi 30–60% dla raka sutka i 10–30% dla raka jajnika.