Pediatria Flashcards
(197 cards)
Noworodek urodzony przedwcześnie to noworodek z ciąży trwającej krócej niż:
A)
37 tygodni i urodzony z masą <2500 g
B)
37 tygodni i urodzony z masą <1500 g
C)
40 tygodni
D)
38 tygodni
E)
37 tygodni lub 259 dni
E)
37 tygodni lub 259 dni
76%
Doskonale! Wcześniak to noworodek urodzony po ukończeniu 22. tygodnia (po 154. dniu) i przed ukończeniem 37. tygodnia ciąży (przed 259. dniem), licząc od pierwszego dnia ostatniego krwawienia miesięcznego), a więc z ciąży trwającej 22.+0–36.+6 tygodni. Natomiast noworodek donoszony to noworodek urodzony z ciąży pomiędzy 38. a 42. tc. (po ukończeniu 37. tc. i przed ukończeniem 42. tc.). W przypadku ciąży trwającej ≥42. tyg. mówimy o ciąży po terminie.
U noworodka po porodzie obserwuje się objawy niewydolności oddechowej: sinicę,
duszność, tachypnoe oraz zapadnięty „łódkowaty” brzuch. Objawy wskazują typowo na:
A)
aplazję płuca
B)
siniczą wadę serca
C)
przepuklinę pępkową
D)
przepuklinę przeponową
E)
obecność ciała obcego w drogach oddechowych
D)
przepuklinę przeponową
54%
Doskonale! Opisane powyżej objawy w postaci: narastającego wysiłku oddechowego, asymetrii ruchów klatki piersiowej, sinicy, zapadniętego łódkowatego brzucha dotyczą wrodzonej przepukliny przeponowej, czyli przemieszczenia przez ubytek w przeponie narządów jamy brzusznej do klatki piersiowej. Najczęściej mamy do czynienia z przepukliną tylno-boczną (zwaną przepukliną Bochdaleka), która stanowi nawet 90% wszystkich przypadków i pojawia się zwykle po lewej stronie. Leczenie stanowi chirurgiczne odprowadzenie narządów do jamy brzusznej oraz plastyka ubytku przepony.
Żółtaczka związana z karmieniem piersią prawdopodobnie wynika z:
A)
przyspieszonego pasażu smółki
B)
znacznej zawartości laktozy w mleku początkowym utrudniającej sprzęganie
bilirubiny z kwasem glukuronowym
C)
opóźnionego pierwszego karmienia i niedostatecznej podaży pokarmu
D)
niedostatecznej kolonizacji bakteryjnej przewodu pokarmowego noworodka
E)
przyjmowania przez matkę karmiącą leków rozszczepiających wiązania estrowe
glukuronidu bilirubiny
C)
opóźnionego pierwszego karmienia i niedostatecznej podaży pokarmu
44%
Oczywiście! Przypuszcza się, że żółtaczka związana z karmieniem piersią rozwija się na skutek zaburzenia krążenia jelitowo-wątrobowego bilirubiny oraz upośledzenie jej przemiany w wątrobie poprzez czynniki utrudniające glukuronizację (np. lipaza lipoproteinowa). Czynnikiem, który zaburza krążenie jelitowo-wątrobowe jest właśnie opóźnienie pierwszego karmienia i niedostateczna podaż pokarmu, a także opóźniony pasaż smółki, obecność β-glukuronidazy w pokarmie oraz zmniejszone powstawanie urobilirubinoidów w jelitach .
Opóźnienie pierwszego karmienia wraz z niedostateczną podażą pokarmu sprzyja powstawaniu żółtaczki związanej z karmieniem piersią. Mała ilość pokarmu opóźnia wydalenie smółki, potężnego rezerwuaru bilirubiny wolnej, co zwiększa jej zwrotne wchłanianie do krwiobiegu i przyczynia się do powstania żółtaczki.
Żółtaczka noworodków karmionych piersią określana jako późna, pojawia się pod
koniec:
A)
2–3. doby życia, ustępuje samoistnie w 2–3. tygodniu
B)
4–5. doby życia, ustępuje samoistnie w 3–4. tygodniu
C)
6–7. doby życia, ustępuje samoistnie w 2–3. tygodniu
D)
8–10. doby życia, ustępuje samoistnie w 2–3. tygodniu
E)
1. tygodnia życia i trwa do 4–12 tygodni
E)
1. tygodnia życia i trwa do 4–12 tygodni
29%
Dobrze! Żółtaczka noworodków karmionych naturalnie jest jedną z przyczyn żółtaczki przedłużającej się (>10. dż. u noworodków urodzonych o czasie i >14. dż. u wcześniaków). Do jej przyczyn należą prawdopodobnie zwiększony obiegu jelitowo-wątrobowy bilirubiny oraz zaburzenia przemiany bilirubiny w wątrobie.
Postać wczesna pojawia się w 2–4. dż., ustępuje samoistnie w 2–3. tż.
Postać późna występuje pod koniec 1. tż. i trwa 4–12 tygodni.
U noworodka po porodzie widoczny jest wyczuwalny palpacyjnie guz na czaszce nad kością ciemieniową lewą. Najprawdopodobniej jest to:
A)
obrzęk limfatyczny
B)
krwiak podokostnowy
C)
przedgłowie
D)
przepuklina czaszkowa
E)
naczyniak wczesnodziecięcy
B)
krwiak podokostnowy
51%
Dobrze! Krwiak podokostnowy powstaje na skutek przerwania ciągłości naczyń krwionośnych w przestrzeni
podokostnowej kości czaszki. Cechą typową jest to, że nie przekracza linii szwów czaszkowych. Najczęściej lokalizuje
się nad kością ciemieniową lub skroniową.
Wskaż zdanie prawdziwe dotyczące zabiegu Credego:
A)
jest wykonywany u wszystkich dzieci i polega na obustronnym dospojówkowym
podaniu 0,5% erytromycyny lub 1% tetracykliny
B)
zapobiega zapaleniom spojówek wywołanym przez Neisseria gonorrhoeae i
Chlamydia trachomatis
C)
nie jest wykonywany u dzieci urodzonych drogą cięcia cesarskiego
D)
polega na zakropieniu dospojówkowo 1% azotanu srebra
E)
po zabiegu należy przemyć oczy solą fizjologiczną
D)
polega na zakropieniu dospojówkowo 1% azotanu srebra
80%
Dobrze! Zabieg Credégo polega na podaniu obustronnym wszystkim noworodkom (niezależnie od metody ukończenia porodu) 1% roztworu azotanu srebra (kiedyś stosowało się 2% roztwór), zapobiega on zapaleniu spojówek wywołanym przez Neisseria gonorrhoeae, jednak nie zapobiega wystąpieniu zapalenia spojówek wywołanym przez Chlamydia trachomatis. W ramach prewencji tych zakażeń stosuje się również maść lub roztwór zawierające 0,5% erytromycyny lub 1% tetracykliny. Po podaniu leków nie należy przemywać oczu solą fizjologiczną ani wodą destylowaną.
Z pojęciem zabieg Credégo możesz spotkać się również w praktyce ginekologicznej. Pojęcie to oznacza w praktyce masaż macicy przez powłoki brzuszne celem przyspieszenia wydalenia łożyska po porodzie.
Jasne, śluzowe upławy występujące w okresie noworodkowym, zwykle ustępujące po
kilku dniach to objaw:
A)
działania estrogenów matki
B)
działania oksytocyny matki
C)
grzybicy
D)
rzęsistkowicy
E)
zakażenia bakteryjnego
A)
działania estrogenów matki
95%
Doskonale! Dziecko narażone na zmiany poziomu matczynych hormonów płciowych (wysokie stężenia w łonie matki, nagłe obniżenie po urodzeniu) może prezentować objawy w postaci ginekomastii prawdziwej (zarówno dziewczynki, jak i chłopcy), która może utrzymywać się przez kilka tygodni od porodu. U dziewczynek zaobserwować można również obecność wydzieliny z pochwy o charakterze śluzowym bądź krwistym, natomiast u chłopców obrzęk prostaty. Opisane zjawiska nie powinny budzić niepokoju i ustępują samoistnie.
Wskaż prawdziwe stwierdzenia dotyczące badania przesiewowego w kierunku
wrodzonej dysplazji stawów biodrowych:
- obejmuje badanie fizykalne – objaw Ortolaniego i Barlowa
- objaw Ortolaniego i Barlowa bada się u noworodków i niemowląt do 5. miesiąca
życia - jako badanie przesiewowe zastosowanie znalazło również badanie RTG stawów
biodrowych - jako badanie przesiewowe zastosowanie znalazło również badanie USG stawów
biodrowych - badanie USG stawów biodrowych wykonuje się między 4. a 6. tygodniem życia
Prawidłowa odpowiedź to:
A)
1, 2, 3
B)
1, 4, 5
C)
1, 2, 3, 5
D)
2, 3, 4, 5
E)
wszystkie wymienione
B)
1, 4, 5
Objaw Ortolaniego i objaw Barlowa są spowodowane wiotkością torebki stawowej i zwykle zanikają do 6. tż!!!
76%
Świetnie! Badanie pod kątem wrodzonej dysplazji stawów biodrowych powinno być wykonane w pierwszych dniach życia. Lekarz wykonuje badanie podczas wizyty patronażowej noworodka (w ciągu pierwszych 4 tygodni życia). Polega ono na ocenie objawów:
Barlowa (wyważania – prowokowanie zwichnięcia) – do 3. mż.,
Ortolaniego (przeskakiwania – nastawianie zwichniętego stawu) – do 3. mż.,
ograniczonego odwodzenia – ok. 3. mż
Do oceny dojrzałości noworodka służy skala:
A)
Tannera
B)
Glasgow
C)
NYHA
D)
Ballarda
E)
Apgar
D)
Ballarda
Wyśmienicie! Skala Ballard umożliwia ocenę dojrzałości noworodka, uwzględniając 7 cech morfologicznych oraz 6 cech neurologicznych. Oprócz tej skali możemy posłużyć się szeregiem innych tj.: skala Dubowitza, skala Maliny, skala Cappuro, skala Pertussa, skala Parkina.
Noworodek może być zaliczony na podstawie oceny wstępnej do pierwszej grupy
(wymagającej tylko osuszenia skóry i okrycia), gdy spełnia następujące warunki:
- aktywnie oddycha lub płacze
- ma prawidłowe napięcie mięśniowe
- ma prawidłowe lub obniżone napięcie mięśniowe
- czynność serca wynosi powyżej 100/min
- czynność serca wynosi poniżej 100/min
Prawidłowa odpowiedź to:
A)
1, 2, 4
B)
1, 2, 5
C)
2, 4
D)
1, 3, 4
E)
1, 3, 5
A)
1, 2, 4
85%
Dobrze! Noworodek, który aktywnie oddycha lub płacze, ma prawidłowe napięcie mięśniowe i czynność serca >100/min nie wymaga dodatkowych czynności po porodzie ani natychmiastowego klemowania pępowiny. Wystarczy osuszenie dziecka, owinięcie i podanie matce.
Na wizytę kontrolną do gabinetu lekarza rodzinnego zgłosiła się mama z 7-dniową
córeczką zaniepokojona jasnymi, śluzowymi upławami, które występują u jej dziecka.
Jakie jest właściwe postępowanie?
A)
jest to objaw działania estrogenów u matki, zwykle ustępujący samoistnie, dlatego
należy zalecić odpowiednią pielęgnację dziecka
B)
należy podejrzewać ropne zapalenie pochwy z zapaleniem sromu i skierować
dziecko do szpitala
C)
należy podejrzewać grzybicze zapalenie pochwy i skierować dziecko na konsultację
do lekarza pediatry
D)
należy podejrzewać rzęsistkowicę, jako skutek zakażenia z pochwy u matki i
skierować dziecko do szpitala
E)
należy podejrzewać wirusową infekcję pochwy, jako skutek zakażenia pochwy u
matki i skierować dziecko do szpitala
A)
jest to objaw działania estrogenów u matki, zwykle ustępujący samoistnie, dlatego
należy zalecić odpowiednią pielęgnację dziecka
92%
Doskonale! Dziecko narażone na działanie wysokiego stężenia hormonów podczas ciąży może prezentować objawy takie jak:
powiększenie gruczołów sutkowych,
upławy śluzowe (mogą być podbarwione krwią),
przerost gruczołów łojowych skóry twarzy (działanie androgenów).
Opisane zjawiska nie powinny budzić niepokoju i ustępują samoistnie.
U 10-dniowego, karmionego naturalnie noworodka płci męskiej za stan nieprawidłowy
i wymagający interwencji specjalistycznej należy uznać:
A)
obecność zażółcenia skóry
B)
obecność przepukliny pępkowej
C)
obecność odruchu Moro
D)
jednostronny brak jądra w worku mosznowym
E)
żadne z powyższych
E)
żadne z powyższych
44%
Brawo! Żadne z powyżej wymienionych zjawisk nie wymaga interwencji u 10-dniowego noworodka karmionego piersią. Żółtaczka u dzieci karmionych naturalnie może utrzymywać się nawet przez 12 tygodni. Przepuklina pępkowa z czasem ulega samoistnemu zamknięciu i nie wymaga rutynowej interwencji chirurgicznej (ale zabieg będzie konieczny np. w przypadku uwięźnięcia, podobnie do braku jądra w mosznie, które powinno zstąpić w 1. rż. Natomiast odruch Moro utrzymuje się do ok. 6. mż.
Do grup ryzyka niedoboru witaminy D należą:
A)
wcześniaki
B)
otyłe dzieci i młodzież (BMI > 90. centyla dla wieku i płci)
C)
otyli dorośli (BMI ≥30 kg/m2)
D)
osoby z ciemną karnacją oraz pracujące w godzinach nocnych
E)
wszyscy wymienieni
E)
wszyscy wymienieni
93%
Super! Czynnikami ryzyka niedoboru witaminy D3 są:
wcześniaki (ze względu na gromadzenie większości wapnia w ostatnim trymestrze ciąży),
dzieci i młodzież z otyłością (BMI >90. percentyla dla wieku i płci),
dorośli z otyłością (BMI ≥30 kg/m2),
kobiety w ciąży i karmiące,
osoby ciemnoskóre (mniejsza synteza witaminy D w skórze),
ograniczenie przebywania na świeżym powietrzu, praca nocna, okrywanie ciała (mniejsza ekspozycja na słońce).
W pierwszych dniach życia noworodka ubytek masy ciała średnio wynosi ok.:
A)
10%
B)
5%
C)
2%
D)
1%
E)
noworodek nie traci masy ciała po urodzeniu
A)
10%
56%
Dobrze! Noworodek może stracić maksymalnie 10% masy urodzeniowej. Utrata masy ciała związana jest z oddaniem smółki i moczu, wydaleniem płynu owodniowego, utratą wody przez skórę w wyniku parowania, wyschnięciem pępowiny. Rozpoczyna się już pierwszego dnia życia, ze szczytem w 3–4. dobie.
W okresie niemowlęcym zdrowe dziecko urodzone w terminie:
A)
podwaja w 4. miesiącu, a potraja w 10. miesiącu życia swoją masę urodzeniową
B)
podwaja w 3. miesiącu, a potraja w 9. miesiącu życia swoją masę urodzeniową
C)
podwaja w 5. miesiącu, a potraja w 12. miesiącu życia swoją masę urodzeniową
D)
podwaja w 6. miesiącu, a potraja w 11. miesiącu życia swoją masę urodzeniową
E)
podwaja w 6. miesiącu, a potraja w 12. miesiącu życia swoją masę urodzeniową
C)
podwaja w 5. miesiącu, a potraja w 12. miesiącu życia swoją masę urodzeniową
70%
Świetnie! Masa ciała noworodka donoszonego (czyli urodzony między 38. a 42. tc.) wynosi średnio 3000–3500 g. Zakres normy wynosi 2501–4500 g. W 1. mż. masa ciała wzrasta o ok. 600 g, w 2. mż. o ok. 800–900 g i następnie po ok. 500 g na miesiąc. Można przyjąć, że przyrost wynosi:
700 g na miesiąc do 5. mż.,
500 g na miesiąc od 6. do 12. mż.
W 4-5. mż. dochodzi do podwojenia masy urodzeniowej, a w 12. mż. – do potrojenia.
Prawidłowo zamknięcie ciemienia przedniego u dziecka następuje:
A)
przed 12. miesiącem życia
B)
przed 10. miesiącem życia
C)
między 12. a 18. miesiącem życia
D)
powyżej 18. miesiąca życia
E)
między 10. a 13. miesiącem życia
C)
między 12. a 18. miesiącem życia
71%
Dobrze! Ciemiączko przednie to błoniaste połączenie zlokalizowane pomiędzy szwem wieńcowym, czołowym i strzałkowym. Ma kształt rombu i początkową wielkość ok. 2 × 2 cm. Powinno zarosnąć pomiędzy 12. a 18. mż
Wskaż prawdziwe stwierdzenia dotyczące ciemiączka przedniego:
- bezpośrednio po porodzie kości czaszki nachodzą na siebie i ciemiączko może
wydawać się mniejsze - prawidłowe zamknięcie następuje między 6. a 8. tygodniem życia
- napięte ciemiączko nasuwa podejrzenie odwodnienia
- przedwczesne zarośnięcie ciemiączka przedniego może być przyczyną mikrocefalii
- opóźnienie zarastania ciemiączka obserwuje się np. w krzywicy
- prawidłowo ciemiączko zarasta między 9. a 18. mż.
Prawidłowa odpowiedź to:
A)
1, 2, 4, 5
B)
1, 4, 5, 6
C)
1, 3, 5, 6
D)
2, 3, 4, 5
E)
1, 3, 4, 5
B)
1, 4, 5, 6
59%
Brawo! Ciemię przednie (duże) znajduje się pomiędzy kośćmi czołowymi i ciemieniowymi i zwykle ma kształt rombu. Ze względu na nachodzenie na siebie kości czaszki zaraz po urodzeniu, może ono wydawać się mniejsze, jednak zwykle jego wymiary przekątne wynoszą średnio 2–4 cm. Prawidłowo ciemię przednie zarasta między 9. a 18. mż., opóźnienie zarastania może być efektem krzywicy, natomiast zarastanie przedwczesne, wraz z przedwczesnym zarastaniem szwów czaszkowych może prowadzić do małogłowia.
Badanie niemowlęcia pod kątem niedosłuchu obejmuje ocenę wszystkich poniższych,
za wyjątkiem:
A)
reakcji dziecka na głośny dźwięk
B)
obecności głużenia
C)
wyników noworodkowego testu przesiewowego słuchu
D)
rozwoju mowy
E)
występowania czynników ryzyka niedosłuchu
B)
obecności głużenia
58%
Brawo! Głużenie pojawia się w 2–3. mż. i występuje zarówno u dzieci zdrowych jak i tych z niedosłuchem. Inaczej sytuacja wygląda z gaworzeniem, które pojawia się mniej więcej w 6. mż., a u dzieci głuchych nie występuje.
Wskaż zestaw parametrów: czynność serca (HR) oraz ciśnienie tętnicze krwi (RR)
prawidłowych dla rocznego dziecka:
A)
HR: 105/min, RR: 85/60 mm Hg
B)
HR: 105/min, RR: 120/80 mm Hg
C)
HR: 90/min, RR: 120/80 mm Hg
D)
HR: 65/min, RR 85/60 mm Hg
E)
HR: 65/min, RR 120/80 mm Hg
A)
HR: 105/min, RR: 85/60 mm Hg
47%
Świetnie! Zgodnie z podręcznikiem Pediatria (Tom Lissauer, Will Carroll, wydanie 5, 2019), częstotliwość rytmu serca u rocznego dziecka wynosi 95–150/min (co wyklucza odpowiedzi C, D i E), a wartość skurczowego ciśnienia tętniczego nie przekracza 110 mm Hg (dlatego odpowiedzi B, C i E są nieprawidłowe).
W literaturze można znaleźć różne dane na temat prawidłowej częstotliwości rytmu serca i wartości ciśnienia tętniczego u dzieci, poniżej przedstawiliśmy te, które znajdują się w literaturze zalecanej przez CEM.
!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!
Serce dziecka jest stosunkowo małe, przez co jest ono w stanie wygenerować mniejszą objętość wyrzutową serca i niższe ciśnienie tętnicze krwi. Aby zapewnić odpowiednią wydolność krążenia, częstość akcji serca musi być zwiększona w porównaniu do osób dorosłych.
Częstość oddechów u zdrowego, czuwającego dziecka w drugim roku życia nie
powinna przekraczać:
A)
20/min
B)
30/min
C)
40/min
D)
50/min
E)
60/min
C)
40/min
38%
Dobrze! U dziecka w 2. rż. częstotliwość oddechów nie powinna przekraczać 40 oddechów na minutę. Częstość oddechów >40/min to tachypnoë
- mż.
> 60
2–12. mż.
> 50
2–5. rż.
> 40
>
- rż.
> 30
Podstawowe dobowe zapotrzebowanie płynowe u dziecka ważącego 35 kg wynosi:
A)
1000 ml
B)
1300 ml
C)
1500 ml
D)
1800 ml
E)
2100 ml
D)
1800 ml
50%
Dobrze! Dziecko o masie ciała 35 kg ma podstawowe dobowe zapotrzebowanie płynowe wynoszące 1800 ml. Wynika to z równania: 1500 ml + 20 ml/kg × (35 kg – 20 kg) = 1500 ml + 20 ml/kg × 15 kg = 1800 ml.
Do obliczenia podstawowego zapotrzebowania dobowego dziecka na płyny możesz wykorzystać metodę Hollidaya i Segara, według której dziecko ważące od 1–10 kg potrzebuje 100 ml/kg mc., 11–20 kg 1000 ml + 50 ml/kg mc. na każdy kg powyżej 10 kg, a powyżej 20 kg – 1500 ml + 20 ml/kg mc. na każdy kg powyżej 20 kg.
Umiejętność kontroli zwieracza odbytu powinna być osiągnięta u dziecka do:
A)
2. roku życia
B)
3. roku życia
C)
4. roku życia
D)
5. roku życia
E)
nie ma ustalonej granicy, każde dziecko należy traktować indywidualnie
B)
3. roku życia
Odruch Moro:
A)
pojawia się ok. 6 mies. życia i zanika ok. 18 mies. życia
B)
pojawia się ok. 3 mies. życia i zanika ok. 12 mies. życia
C)
jest obecny od urodzenia, a zanika pomiędzy 3 a 6 mies. życia
D)
jest odruchem patologicznym w każdym okresie życia
E)
jest odruchem patologicznym tylko w okresie noworodkowym
C)
jest obecny od urodzenia, a zanika pomiędzy 3 a 6 mies. życia
89%
Super! Odruch Moro jest obecny już u noworodka i może utrzymywać się przez pierwsze półrocze życia dziecka.
Które z poniższych czynności charakteryzują niemowlę w szóstym miesiącu życia?
A)
podpiera się na wyprostowanych ramionach i na wpół lub całkiem otwartych
dłoniach
B)
przekłada zabawkę z ręki do ręki
C)
celowo upuszcza przedmiot
D)
prawdziwe są odpowiedzi A, B
E)
prawdziwe są odpowiedzi A, B, C
D)
prawdziwe są odpowiedzi A, B
43%
Brawo! Obie te czynności niemowlę powinno opanować między 4. a 7. mż.