Emotionele stoornissen Flashcards
(30 cards)
Stemming
Volgt geen vlakke lijn. Het is eerder een zachtjes kabbelende stroom van gevoelens, die voor een belangrijk deel wordt beïnvloedt door omgevingsfactoren.
Stemmingsstoornis
Gevoelens of stemmingen overstijgen de normale intensiteit en het
normale tijdsverloop. De stemming staat dan niet meer in verhouding tot de gebeurtenis en raakt dan abnormaal ‘hoog’ (in het geval van hypomanie of manie) of abnormaal ‘laag’ (in het geval van een depressie)
DSM-5 onderscheidt 3 verschillende stemmingsepisoden
- de depressieve episode
- de hypomane episode
- de manische episode
2 groepen stemmingsstoornissen
- de depressieve stoornissen
- de bipolaire stoornissen
Depressieve stoornissen.
Heeft enkel depressieve episodes. Kan Majeure depressie of persistente depressieve stoornis (dysthyme stoornis) zijn.
Majeure depressie
(meestal terugkerende) depressieve episoden, die een duidelijk begin en een duidelijk einde hebben. Er is met andere woorden een episodisch karakter.
dysthymie of persisterende depressieve stoornis
Persisterende langdurige depressieve klachten die in de regel minder ernstig zijn en geen episodisch karakter vertonen
Bipolaire stoornissen
Als er buiten de depressieve episodes ook sprake is van manische of hypomanische episodes.
Criteria majeure depressieve stoornis volgens de DSM-5 (moeten er minstens 5 zijn voor diagnose)
- Verlaagde stemming, bijna elke dag
- Duidelijk verminderde interesse of plezier in bijna alle activiteiten, bijna elke dag
- Significant gewichtsverlies zonder diëten of gewichtstoename
- Insomnia of hypersomnia bijna elke dag.
- Psychomotorische agitatie of vertraging, bijna elke dag
- Vermoeidheid of verlies van energie, bijna elke dag.
- Gevoelens van waardeloosheid of buitensporige of onterechte schuldgevoelens bijna elke dag
- Verminderd vermogen tot nadenken of concentreren, of besluiteloosheid, bijna elke
dag
9.Recidiverende gedachten aan de dood (niet alleen de vrees om dood te gaan),
recidiverende suïcidale ideatie zonder concreet plan, of een specifiek plan om suïcide
te plegen, of een suïcidepoging
Anhedonie
Verlies van interesse of plezier
Symptomen kunnen verdeeld worden in 3 clusters
Affectieve, lichamelijke en cognitieve symptomen
De 6 subtypes van depressie
- Met angstige spanning.
- Met gemengde kenmerken.
- Met melancholische kenmerken.
- Met atypische kenmerken.
- Met stemmingscongruente psychotische kenmerken.
- Met stemmingsincongruente psychotische kenmerken
Depressies met melancholische kenmerken
Melancholische kenmerken als duidelijke anhedonie en/of een niet-reactieve stemming. Minstens 3 (van de 6) vitale kenmerken zijn aanwezig
Depressie met psychotische kenmerken
Een psychotische depressie is een melancholische depressie, waarbij de episode gecompliceerd wordt door de aanwezigheid van wanen en/of hallucinaties. Inhoud psychotische elementen kan stemmingscongruent of stemmingsincongruent zijn.
Depressie met atypische kenmerken.
Een reactieve stemming (‘mood reactivity’) is kenmerkend voor een atypische depressie; stemming kan opklaren als er aangename dingen gebeuren. Minstens 2 andere atypische kenmerken aanwezig.
Depressie met katatone kenmerken
Depressieve persoon ervaart katatonie
Depressie met peripartaal begin
‘rond’ (peri-) de bevalling (partus). Wordt ook postpartumdepressie genoemd, maar depressieve tekenen kunnen ook al tijdens de zwangerschap ontstaan.
Wetenschappelijke gegevens tonen eerder een piek van depressies rond de 12 weken na de geboorte. Prevalentie: 10-15% van de aanstaande moeders
Depressie met seizoenspatroon
winterdepressie. Begint in het najaar en gaat voorbij in het late voorjaar. Om van een patroon te spreken, moet dit tijdsverloop zich minstens 2 jaar na elkaar hebben
voorgedaan. Vooral uitgesproken vermoeidheid en anergie
Hoelang duurt een gemiddelde depressieve episode?
Een half jaar
De Vijf Rs
response, remission, recovery, relapse en recurrence
Neurobiologische paden bij ontstaan van depressie - De HPA-as
- Stresserende gebeurtenissen kunnen belangrijke triggers zijn
- Chronische stress kan stressystemen ontregelen
- hippocampale atrofie
- Door hyperactivatie HPA-as worden we chronisch blootgesteld aan pro-inflammatoire cytokines
Wat is hippocampale atrofie
In hippocampus zullen minder nieuwe neuronen worden gevormd, dendrieten atrofiëren
Het beloningscircuit
het ventrale plus het dorsale netwerk worden voornamelijk geïnnerveerd door
dopaminerge neuronen in het ventrale tegmentale gebied (VTA) die projecteren naar de nucleus accumbens, de orbitofrontale cortex, de amygdala en de hippocampus. Bij depressieve stoornissen wordt een verminderde activiteit gevonden van het ventrale striatum inclusief de nucleus accumbens. Deze gedaalde activiteit wordt gerelateerd aan de vermindering in de beloningsfunctie die aan de basis ligt van anhedonie.
Immunologische factoren
Stress leidt tot een toename in het lichaam van zogenoemde pro-inflammatoire cytokinen. Deze maken de normale overdracht van neurotransmitters, zoals serotonine en noradrenaline, moeilijker. Serotonine en noradrenaline zijn betrokken bij de regulatie van emoties.