HC 2.1 Diagnostiek in de MDL Flashcards
Hoeveel mensen zijn er met MDL klachten?
2 miljoen
Hoeveel procent van de ziekenhuisopnames en polikliniekbezoeken is MDL gerelateerd?
15-20% van de ziekenhuisopnames en polikliniekbezoeken is MDL gerelateerd.
Wat zijn de veel voorkomende MDL klachten?
- Buikpijn
- Winderigheid
- Obstipatie
- Maagzuur
- Diarree
- Misselijkheid
De MDL aandoeningen kunnen zich acuut en chronisch presenteren. Hoe presenteren acute aandoeningen zich een wat zijn voorbeelden van acute aandoeningen?
Acute aandoeningen presenteren zich vaak met acute symptomen zoals ernstige buikpijn, misselijkheid en braken. Voorbeelden:
- Bloedingen in het maagdarmstelsel
- Ontstekingen (acute pancreatitis, acute cholecystitis of galsteenlijden)
- Inname van vreemde voorwerpen
De MDL aandoeningen kunnen zich acuut en chronisch presenteren. Hoe presenteren chronische aandoeningen zich een wat zijn voorbeelden van chronische aandoeningen?
Chronische aandoeningen presenteren zich met chronische symptomen. Deze klachten kunnen ook misselijkheid en braken zijn. Voorbeelden:
- Infecties (virale hepatitis, Helicobacter Pylori)
- Prikkelbare darm syndroom (IBS)
- Inflammatoir (IBD, pancreatitis, auto-immuun hepatitis)
- Functionele aandoeningen (IBS, motoriekstoornissen, achalasie)
- (pre-) maligne tumoren
Wat voor aanvullend onderzoek kunnen we doen bij MDL aandoeningen?
- Laboratoriumonderzoek (bloed, urine, faecies (kweken) en ademtesten (helicobacter/pancreasaandoening))
- Pathologie (nemen biopten)
- Microbiologie
- Radiologie (passagefoto’s, buikoverzichtsfoto’s, CT-scan, MRI-scan, echografie)
- Endoscopie
- Functionele onderzoeken
Hoe breng je het bovenste gedeelte van het maagdarmstelsel in beeld met behulp van endoscopie?
Het bovenste gedeelte: slokdarm, maag en duodenum, breng je in beeld met een gastroscopie.
Hoe breng je de dunne darm in beeld met behulp van endoscopie?
De dunne darm breng je in beeld met een videocapsule of met een (spiral) enteroscopie.
Hoe breng je de dikke darm in beeld met behulp van endoscopie?
Het colon breng je in beeld met een colonoscopie.
Hoe kunnen we de galwegen en pancreas in beeld krijgen met behulp van endoscopie?
En we hebben hele specifieke endoscopische mogelijkheden waarbij we de galwegen of de pancreas in kunnen: ERCP.
Met welke techniek kunnen we inwendige echografie doen?
EUS
Wat is een manometrie onderzoek?
Je kunt de motiliteit meten met behulp van een catheter waarop allerlei druksensoren zitten en daarmee kun je in de slokdarm de gehele slikfunctie zijn. Dit heet een manometrie onderzoek.
Wanneer doe je een pH-metrie onderzoek en wat kun je ermee zien?
Er zijn best veel mensen die reflux klachten houden ondanks dat ze maagzuurremmers gebruiken. Bij deze mensen kun je een pH-metrie doen om te kijken of er wel degelijk sprake is van reflux of het gewoon eten is dat omhoog komt en daarmee kun je ook bepalen wat voor behandeling je voor de patiënt gaat inzetten.
Wat waren de uitdagingen van de endoscopie?
De uitdaging van de endoscopie: zichtbaar maken van de binnenkant van het lichaam, flexibiliteit (starre buizen die werden gebruikt zorgden voor veel complicaties, bijv. perforatie slokdarm), beeldkwaliteit.
Wat voor soorten preventief onderzoek kunnen we doen?
Bevolkingsonderzoek (naar bijv. darmkanker) en surveillanceonderzoek (naar bijv. Barrett slokdarm, pancreascysten, levercirrose)
Hoe werkt het bevolkingsonderzoek naar darmkanker?
Darmkanker komt heel vaak voor 12.000 nieuwe mensen per jaar. De doelgroep van het onderzoek is 55-75 jarigen daarvan doet 70% mee aan de ontlastingstest, dat zijn er 1.6 miljoen. 5,3% heeft uiteindelijk een positieve test, dat zijn mensen waarbij er bloed wordt gezien bij de ontlasting en dat is een reden om een colonoscopie te doen. 85% daarvan doet dan ook mee aan de endoscopie. Met als gevolg veel endoscopieën voor de MDL artsen.
Waarom doen we surveillanceonderzoek bij mensen met een Barrett syndroom? En wat voor onderzoek doen we?
Dit doen we bij mensen met een Barrett slokdarm. Die mensen hebben reflux en kunnen intestinale metaplasie ontwikkelen wat kan leiden tot dysplasie en uiteindelijk slokdarmkanker. Die mensen krijgen eens in de tijd een gastroscopie om te kijken of daar afwijkingen zitten.
Waarom doen we surveillanceonderzoek bij mensen met pancreascysten? En wat voor onderzoek doen we?
Dit doen we ook bij mensen met pancreascysten, omdat we weten dat een groot deel van deze cysten premaligne afwijkingen zijn. Dit doen we met een EUS of MRI.
Waarom doen we surveillanceonderzoek bij mensen met levercirrose? En wat voor onderzoek doen we?
Bij mensen met levercirrose doen we ook onderzoek naar HCC (hepatocellulaircarcinoom). Deze mensen krijgen elk half jaar een echo of MRI om te kijken of er laesies zijn ontstaan in de lever wat kan duiden op HCC.
Wat zijn naast de endoscopie andere technieken om de bovenste tractus in kaart te brengen?
- CT-scan
- Met de manometrie en de pH-metrie kun je goed de functionaliteit van de slokdarm in kaart brengen.
- X-slokdarm passage (‘slikfoto’)
Wat kun je zien op een CT-scan van de bovenste tractus? En wat is een nadeel?
Je kunt veel verschillende structuren zien, maar hele subtiele afwijkingen (zoals vormen van kanker) kun je missen met een CT-scan. Omdat bijv. de maag kan samenvallen als die leeg is dan kun je op de CT-scan moeilijk onderscheidt maken of het een verdikte plooi is of een tumor.
Wat zien we op dit plaatje?
Onder in de slokdarm kan er door reflux ontsteking ontstaan en kunnen er dit soort zweren (ulcera) ontstaan. Dit noem je oesofagitis.
Hoe kun je ulcera classificeren? En waar kunnen ulcera toe leiden?
Afhankelijk van de mate van ulceratie kun je ingedeeld worden in een klasse (LA classificatie). Graad A is weinig en Graad D is heel veel ulcera. De ulcera kunnen ook een reden zijn voor bloedingen bij mensen.
Wat zien we op deze afbeeldingen? En wat is hiervoor de behandeling?
Dit is een plaatje van een tumor in de slokdarm. Deze is erg obstructief, maar je kunt ook tumoren hebben die meer oppervlakkig zijn. Deze tumoren zijn heel subtiel, daarom surveilleren we ook mensen met Barrett syndroom. Die tumoren kunnen we dan ook endoscopisch verwijderen. Voor zo’n grote tumor wordt chemoradiatie gegeven en kan er chirurgie te pas komen.
Wat kun je ook zien in de slokdarm naast ulcera en tumoren? En wat is daarvan de oorzaak?
Wat je ook kunt zien zijn spataderen (varices) in je slokdarm, dit zie je vaak bij mensen met levercirrose. Kenmerkend aan levercirrose is de verlittekening van de lever (de lever wordt heel nodulair). Doordat de lever zo verlittekend is wordt de druk ook hoog in de vena porta en alle bloedvaten daarvoor, dit noem je portale hypertensie. En als gevolg daarvan kunnen zich allerlei lateralen ontwikkelen meestal rondom de distale slokdarm en ook rondom de maag.
Wat is een white nipple?
White nipple = fibrineplugje op een varices (spatader), hier heeft recentelijk een bloeding plaatsgevonden.
Hoe kun je het bloeden van de varices behandelen?
- Met elastieke bandjes, je op de scoop een cap plaatsen en om die cap zitten elastieke bandjes, zo’n varices kun je in de cap zuigen en dan plaats je er een elastiek bandje omheen. Die varices sterft dan vervolgens af. Er ontstaan dan een ulcus en op een gegeven moment geneest dat weer.
- Wat je ook kan doen is lijm injecteren, dat doen we vaak als de varices in de maag zitten omdat je daar niet zo makkelijk kan banden.
Wat is Forrest klasse 1?
Je ziet er actief bloed uitkomen (als je dit niet behandeld gaat iemand dood), je kunt een clip plaatsen of coaguleren (dichtbranden)
Wat is forrest klasse 2
Als er stigmata zijn, bloedvaatjes die hebben gebloed maar nu niet meer (als je dit ziet moet je het ook behandelen): je kunt er een clip opzetten of het dichtbranden (coaguleren). Ook als je tekenen ziet van hematine maar je ziet geen bloedvat, dan geef je mensen PPI (protonpompremmers) en dan geneest het vanzelf.
Wat is forrest klasse 3?
Een mooi ulcus, behandel je ook met PPI
Wat zie je op dit plaatje?
Op dit plaatje zie je de opening van de appendix vermiformis.
Wat zie je op dit plaatje?
Dit is de colon transversum, kenmerkend is de driehoekachtige structuur.
Wat zie je op dit plaatje?
Dit is het colon sigmoïd, herkenbaar aan de vele contracties.
Wat zie je op dit plaatje?
Dit is een retroflexie naar de anus.
Wat voor soort poliepen zijn er? Welke komt het meest voor?
Adenomateuze poliepen komen het vaakst voor (67%), ze nemen ook toe met de leeftijd. Bij de kankertest (bevolkingsonderzoek) hebben mensen in de meeste gevallen adenomen en geen kanker. Serrated poliepen zijn hele vlakke poliepen. Inflammatoire poliepen ontstaan als je een ontsteking hebt gehad of bij IBD. Poliepen kunnen ontzettend groot zijn of met een steel.
