HC 2.6 Acute en chronische pancreatitis

Question 1

Waarin delen we de pancreas in?

Answer 1

We delen de pancreas op in: staart, corpus en kop.

Question 2

Wat is het nadeel van alvleesklierkanker?

Answer 2

Als alvleesklierkanker ontstaat groeit het snel in de bloedvaten omdat die daar zo dichtbij zitten

Question 3

Wat is het nadeel van een zieke pancreas?

Answer 3

De pancreas ligt daarnaast in het midden tussen veel organen. Als de pancreas ziek wordt kan het dus veel organen meenemen in het ziekteproces.

Question 4

Wat loopt er door de pancreas?

Answer 4

In de pancreas loopt de pancreasbuis, die loopt helemaal vanaf de staart naar de kop van de pancreas. Het is een dun buisje (1-3 mm) waar zo’n 0,5-1 liter alvleeskliersap per dag doorheen moet stromen.

Question 5

Wat is het nadeel van de ductus choledochus die door de pancreas heen loopt?

Answer 5

Je ziet op het plaatje dat de ductus choledochus de alvleesklier induikt. Een tumor in de pancreas kan ervoor zorgen dat de ductus wordt dichtgedrukt en dan wordt je geel (icterus). Ook door een ontsteking kan de buis worden dichtgedrukt, dan kan de kop van de pancreas namelijk gaan opzwellen.

Question 6

Welke sphincter bevindt zich in de papil van Vater?

Answer 6

sphincter van Oddi

Question 7

Wat is de functie van de pancreas?

Answer 7

• Vertering (pancreasenzymen)
• Bloed glucose regulatie: hormoonproductie (insuline en glucagon)

Question 8

Wat is brittle diabetes? En wat is daarvoor een handig apparaat?

Answer 8

Ontstaat bij mensen zonder alvleesklier. Moeilijk voorspelbare diabetes. Die mensen schieten van hypo- naar hyperglycaemieën en andersom. Daarvoor is nu een apparaatje die continu de insuline meet in het bloed en er zit ook een onderhuids insulinepompje aan verbonden.

Question 9

Wat is de ERCP?

Answer 9

De scoop brengen we in tot aan het duodenum, dan zoeken we de papil van Vater op. Als je dan contrast spuit dan kun je de buizen afbeelden.

Question 10

Wat is de belangrijkste complicatie van een ERCP? En wat is daarvoor nu de oplossing?

Answer 10

Acute pancreatitis (8-10%). De alvleesklier is namelijk ontzettend gevoelig voor stressfactoren. Door de mensen voor de ERCP een NSAID te geven is de kans op post-ERCP pancreatitis met 50% gedaald.

Question 11

Wat is de mortaliteit van acute pancreatitis en chronische pancreatitis?

Answer 11

Acute pancreatitis
Kan dodelijk zijn, de mortaliteit is 9%.
Chronische pancreatitis
Mortaliteit, kan tot 50% zijn over 25 jaar.

Question 12

Waarom is de mortaliteit bij de pancreatitis zo hoog?

Answer 12

Pancreatitis kan worden veroorzaakt door het overmatig gebruik van alcohol, dat is een van de redenen waardoor de mortaliteit zo hoog is die mensen hebben meestal een slechte leefstijl en daarnaast veel co-morbiditeit.

Question 13

Wat is het verschil tussen acute en chronische pancreatitis?

Answer 13

Je moet het zien als stadia van ziekten. Als je geneest van een acute pancreatitis is daarna de alvleesklier weer volledig gezond. Daarna komen de mensen die de pech hebben dat ze een recidiverende acute pancreatitis hebben. Tussen de aanvallen door is de pancreas gezond. Als de acute pancreatitis maar vaak genoeg voorkomt kunnen er littekens ontstaan en dan kom je in het gebied van chronische pancreatitis terecht. Chronische pancreatitis kun je wel aantonen door middel van onderzoek (functieonderzoek (enzymen/suikers) of CT-scan).

Question 14

Hoe wordt de pijn beschreven die ontstaat bij acute pancreatitis?

Answer 14

Erge pijn, die alleen maar te behandelen is met morfinomimetica. Het is alsof ze met een mes worden gestoken in de bovenbuik en die pijn straalt uit naar de rug.

Question 15

Wat zijn de oorzaken van acute pancreatitis?

Answer 15

• Obstructie (galstenen): de biliaire pancreatitis
• Toxines en drugs
• Trauma (alvleesklier die gecrushed is)

Question 16

Wat is een biliaire pancreatitis?

Answer 16

Dat is een pancreatitis die ontstaat door een obstructie van het laatste stukje van de buizen voordat het in de Papil van Vater komt (de gemengde buis). Hierdoor loopt de druk erachter op, dit is een stressfactor wat kan leiden tot de acute pancreatitis.

Question 17

Welke vormen van alcoholgebruik kunnen zorgen voor een acute pancreatitis?

Answer 17

Overmatig alcoholgebruik en binge drinking: veel achter elkaar drinken in een korte tijd.

Question 18

Hoe kun je acute pancreatitis opdelen in graden van ernst?

Answer 18

De acute pancreatitis kun je opdelen in graden van ernst. 80% van de gevallen van acute pancreatitis verloopt mild: de patiënt ervaart het niet als mild, maar na een paar dagen zijn de klachten weer weg en is de patiënt gezond. Met name is het mild omdat er geen necrose ontstaat. De klier is ontstoken en oedemateus maar niet necrotisch. De ernstige pancreatitis 20% is wel necrotisch.
- Van de milde pancreatitis is de mortaliteit 2%

Question 19

Wat kan er gebeuren bij de mensen die ernstige necrose ondervinden?

Answer 19

Bij mensen met ernstige pancreatitis kan er twee dingen gebeuren: blijft het een steriele necrose of de necrose raakt geïnfecteerd.
- Als de necrose steriel blijft is de kans op overlijden 10%
- Als je geïnfecteerde necrose hebt dan is de kans op overlijden 25% (dat zijn mensen die dagen/weken/maanden op de IC liggen)

Question 20

Wat gebeurt er uiteindelijk met de necrotiserende pancreas (acute pancreatitis)?

Answer 20

De necrose wordt uiteindelijk weer geresorbeerd en kan weer genezen (de functie hoeft zelfs na de necrose niet aangetast te zijn), daarnaast heb je ook gevallen met ernstige necrose die dan vallen in de chronische pancreatitis groep.

Question 21

Wat is het eerste proces dat kan ontstaat bij acute pancreatitis?

Answer 21

Eerst lokale schade –> inflammatiereactie (SIRS) –> multiple organ failure (MOFS) –> overlijden. Dit proces bepaalt in de eerste weken 60% van de mortaliteit. Je kunt dus ook al overlijden zonder necrose of infect puur door de enorme ontsteking die ontstaat.

Question 22

Wat is het tweede proces dat kan ontstaan bij acute pancreatitis?

Answer 22

Daarna als mensen necrose krijgen en infectie dan is dat nog eens 40% van de mortaliteit.

Question 23

Waardoor ontstaat pancreatitis?

Answer 23

De enzymen die de pancreas maakt moeten niet actief worden in de pancreas maar in de dunne darm. Als dat wel gebeurt krijg je pancreatitis. Pancreatitis begint dus altijd met een steriele ontsteking, het kan later nog wel geïnfecteerd raken.

Question 24

Wat zijn de complicaties die kunnen optreden bij acute pancreatitis?

Answer 24

• Pijn
• Misselijkheid/braken
• Koorts
• Geelzucht
• Vochtblazen kun je krijgen door de necrose
• Infecties
• Sepsis

Question 25

Wat is een perfecte voedselbodem voor bacteriën (ivm de pancreas)?

Answer 25

Een zieke pancreas is een ideale voedselbodem zeker als die necrotisch is voor bacteriën.

Question 26

Wat is de behandeling van acute pancreatitis?

Answer 26

Er is geen medicijn. Wat je wel kunt doen:
- Ondersteuning
- Oorzaak wegnemen
- Endoscopische behandeling, radiologische interventies, chirurgie vooral gericht op het moment dat er vochtcollecties of abcessen ontstaan in de buik. Om die te behandelen.

Question 27

Wat zie je op dit plaatje?

Answer 27

Een obstructie door een steentje in de papil van Vater. Dit leidt tot een biliaire pancreatitis. Een papillotomie is de opening die je maakt om dat steentje goed te kunnen verwijderen. Je snijdt de sphincter van Oddi open.

Question 28

Wat zie je op dit plaatje?

Answer 28

Een pancreas met grote vochtcollectie en necrose. De vocht collectie loopt zelfs uit tot de paracolische goot. Er zijn daarnaast ook galstenen zichtbaar. Er zit een grote steen in de galblaashals.

Question 29

Wat zien we op dit plaatje?

Answer 29

Alvleesklierbuikstenen: calcificaties.

Question 30

Wat zijn de oorzaken van chronische pancreatitis?

Answer 30

• Toxisch (alcohol/roken)
• Idiopathisch (10/15% van de chronische pancreatitis gevallen kunnen we geen oorzaak vinden)
• Genetische factoren (1800 mutaties in genen die een verband hebben met het ontstaan van chronische pancreatitis)
• Medicijnen

Question 31

Waar heb je een grotere kans op met een chronische pancreatitis?

Answer 31

Je hebt een chronische ontsteking in de alvleesklier hierdoor is het risico op alvleesklierkanker ook verhoogd.

Question 32

Wat is de behandeling van chronische pancreatitis?

Answer 32

• Pijn (de patiënt heeft altijd pijn): medicatie
• Exocrien insufficiëntie: enzymen supplementen
• Endocriene insufficiëntie: insuline inspuiten
• Pseudocysten: endoscopisch, chirugisch

Question 33

Waarom moet je opiaten niet te lang gebruiken?

Answer 33

Op een gegeven moment geeft het langdurig gebruik van opiaten juist pijn in plaats van dat het de pijn verhelpt. Je kan een hypersensitiviteit van je zenuwen ontwikkelen.

Question 34

Wat zie je op dit plaatje?

Answer 34

Stenen in de ductus van de pancreas bij iemand met chronische pancreatitis. Door deze te verwijderen verlicht je de pijn bij de mensen enorm.

Question 35

Wat zie je op dit plaatje?

Answer 35

Een pseudocyst. Een van de zijtakjes van de pancreas buis is gesprongen waardoor er een lekkage is gaan optreden. Zuigt zichzelf voor met alvleeskliersap. Je kunt dit oplossen door de cyste via de maag leeg te zuigen.