HC 5 --> Seksuele stoornissen Flashcards

Question

# Vroegtijdige ejaculatie (Premature Ejaculation) Psychologische verklaringen

Answer 1

* Jongere mannen hebben vaak nog niet geleerd hun opwinding te beheersen en het seksuele proces te verlengen. * Angst, zoals prestatieangst, kan bijdragen. * Versnelde masturbatie tijdens adolescentie uit angst om betrapt te worden, kan een rol spelen. * Slechte herkenning van eigen seksuele opwinding. * Hoewel deze verklaringen vaak genoemd worden, is het bewijs niet altijd sterk.

Answer 2

drie belangrijke biologische theorieën: 1. Genetische aanleg: Uit een onderzoek bleek dat 91% van mannen met vroegtijdige ejaculatie familieleden met hetzelfde probleem had. 2. Serotonine-receptoren: Over- en onderactiviteit van bepaalde serotonine-receptoren in de hersenen zou een rol kunnen spelen (gebaseerd op dierstudies). 3. Gevoeligheid van de penis: Sommige mannen zouden een verhoogde gevoeligheid of zenuwgeleiding in het penisgebied hebben; dit is echter nog niet duidelijk bewezen.

Answer 3

Een man is herhaaldelijk niet in staat om te ejaculeren, of doet dit zeer vertraagd tijdens seksuele activiteit met een partner. - Ongeveer 10% van de mannen wereldwijd heeft deze stoornis.

Answer 4

* Lage testosteronspiegels * Neurologische aandoeningen (zoals zenuwschade) * Hoofd- of ruggenmergletsel * Medicatie die het sympathische zenuwstelsel remt (bv. bepaalde bloeddrukmedicatie, antidepressiva die serotonine verhogen) * Alcohol en andere middelen kunnen ook invloed hebben.

Answer 5

* Prestatieangst en de “toeschouwerrol”: de man wordt zelfkritisch en afstandelijk, in plaats van ontspannen deelnemer. * Aangepaste masturbatiegewoonten (bijvoorbeeld alleen kunnen klaarkomen door bepaalde stimuli zoals wrijving tegen voorwerpen) * Kan voortkomen uit hypoactief seksueel verlangen (wanneer de man weinig zin heeft, is het lastiger om te ejaculeren).

Answer 6

Vrouwen bereiken zelden, laat, of helemaal geen orgasme tijdens seksuele activiteit. - Ongeveer 21% van de vrouwen ervaart dit in enige mate; ongeveer 10% heeft zelfs nog nooit een orgasme gehad. - Ongeveer de helft van deze vrouwen vindt dit ook stressvol of frustrerend. - Orgasme tijdens penetratie is niet noodzakelijk voor een normale seksuele functie. Veel vrouwen bereiken het orgasme door directe clitorale stimulatie, wat normaal en gezond is. - Orgasme is niet per se een noodzakelijke voorwaarde voor een bevredigend seksleven.

Answer 7

* Diabetes, multiple sclerose, neurologische aandoeningen * Medicatie die het zenuwstelsel beïnvloedt (zoals antidepressiva) * Postmenopauzale veranderingen aan de clitoris, vaginale wanden, of schaamlippen * Traumatische ervaringen en bepaalde relatieproblemen kunnen ook een rol spelen.

Answer 8

* Seksuele restricties in de jeugd, strenge religieuze opvoeding, negatieve ervaringen met masturbatie of menstruatie * Traumatische gebeurtenissen, zoals seksueel misbruik of verkrachting, worden vaak geassocieerd met deze stoornis * Relatiekwaliteit, emotionele betrokkenheid en seksuele fantasieën beïnvloeden de kans op orgasme positief of negatief.

Answer 9

Deze aandoening omvat aanhoudende of terugkerende moeilijkheden met: * Penetratie van de vagina tijdens geslachtsgemeenschap * Ernstige pijn bij geslachtsgemeenschap * Angst voor pijn of penetratie * Spanningen van de bekkenbodemspieren

Answer 10

Onwillekeurige samentrekking van de spieren rond het buitenste derde deel van de vagina, waardoor penetratie (gedeeltelijk of volledig) onmogelijk wordt. - Minder dan 1% van alle vrouwen heeft vaginisme. - Vrouwen met vaginisme kunnen seksueel verlangen en genot ervaren, inclusief orgasmes door clitorale stimulatie, maar hebben angst voor penetratie.

Answer 11

Psychologisch: * Angst voor pijn bij gemeenschap * Onwetendheid over seks * Traumatische seksuele ervaringen (bv. misbruik, verkrachting) * Negatieve verhalen over de eerste keer seks * Onvoorbereide of ruwe partners Medisch/biologisch: * Infecties (vaginaal of urinewegen) * Gynaecologische aandoeningen (bv. herpes) * Menopauzale veranderingen

Answer 12

Aanhoudende of terugkerende pijn in de vagina of het bekkengebied tijdens geslachtsgemeenschap, zonder onwillekeurige spiersamentrekkingen. - 14–16% van de vrouwen in het algemeen - Tot 40% van de postmenopauzale vrouwen - Tot 16% van vrouwen ervaart pijn tot een jaar na de bevalling

Answer 13

Biologische oorzaken (meest voorkomend): * Verwondingen bij de bevalling (bv. inscheuring of episiotomie) * Restanten van het maagdenvlies * Vaginale infecties * Bekkenziekten, cysten, tumoren * Allergieën (bv. voor latex, sperma, chemische producten) * Droogte of onvoldoende opwinding * Wrijving van schaamhaar op de schaamlippen Psychologische/socioculturele bijdragen: * Angst, overbewustzijn van lichamelijke reacties * Relatieproblemen * Seksuele desinteresse (kan bijdragen aan droogte en pijn) Psychologische factoren zijn meestal niet de enige oorzaak van dyspareunie. Vaak is een lichamelijke oorzaak aanwezig.

Answer 14

- Ongeveer 1 tot 5% van de mannen ervaart genitale pijn tijdens gemeenschap en kan eveneens de diagnose genito-pelviene pijn/penetratiestoornis krijgen. - Oorzaken variëren van lichamelijk letsel tot infecties of psychologische factoren.

Answer 15

* Richtte zich op onopgeloste conflicten in de psychoseksuele ontwikkeling. * Technieken: Vrije associatie, interpretatie door de therapeut. * Resultaat: Meestal weinig effectief voor het behandelen van seksuele problemen.

Answer 16

* Behandelde seksuele disfuncties als gevolg van angst. * Technieken: Ontspanningstraining, systematische desensitisatie. * Resultaat: Enig succes, maar schoot tekort bij onwetendheid of slechte seksuele vaardigheden.

Answer 17

* Geïntroduceerd door Masters & Johnson met het boek Human Sexual Inadequacy. * Gecombineerde benadering: cognitief-gedragstherapeutisch, systeemgericht (relatie en gezin), educatief en biologisch. * Doel: Verbeteren van seksuele functie en algemene tevredenheid.

Answer 18

* Kortdurend (15–20 sessies), * Informatief * Gericht op specifieke seksuele problemen (niet op algemene persoonlijkheidsproblematiek).

Answer 19

1. **Probleem in kaart brengen**: --> Medisch onderzoek en interview over seksuele geschiedenis. --> Soms met een team (psycholoog, uroloog, neuroloog). 2. **Wederzijdse verantwoordelijkheid**: --> Beide partners zijn betrokken bij het probleem én de oplossing. 3. **Seksuele voorlichting**: --> Basiskennis over anatomie, fysiologie en technieken verbeteren via boeken, video’s, websites. 4. **Herkennen van emoties**: --> Patiënten helpen bij het identificeren van negatieve emoties die seksuele opwinding belemmeren. 5. **Veranderen van negatieve opvattingen**: --> Irrationele overtuigingen over seksualiteit corrigeren (bijvoorbeeld door trauma of culturele normen). 6. **Verminderen van prestatiedruk** ("spectator role"): --> Sensate focus: Oefeningen waarbij partners elkaars lichaam verkennen zonder druk om te presteren of te vrijen. 7. **Verbeteren van communicatie**: --> Leren aangeven wat prettig voelt op een niet-bedreigende manier. --> Oefenen met seksuele en algemene communicatie. 8. **Aanpakken van destructieve levensstijl of relatieproblemen**: --> Bijvoorbeeld stressvolle banen, familieproblemen of conflicten binnen de relatie aanpakken. 9. **Aandacht voor lichamelijke en medische factoren**: --> Bewegen bevordert seksuele gezondheid. --> Behandeling van medische oorzaken (bv. ziekte, medicatie, hormonale stoornissen).

Answer 20

* **Affectieve bewustwording**: Visualiseren van seksuele situaties om negatieve emoties zoals angst of kwetsbaarheid te herkennen. * **Cognitieve zelfinstructie**: Leren negatieve gedachten te vervangen door helpende, positieve uitspraken. * **Gedragsmatige technieken**: --> Bijhouden van een “verlangensdagboek”. --> Lezen/kijken van erotisch materiaal, fantaseren over seks. --> Samen plezierige activiteiten doen (zoals wandelen of dansen). * **Traumaverwerking**: Bij verleden van seksueel misbruik – praten over herinneringen tot angst afneemt. * **Biologisch**: --> Hormoontherapie (bv. na verwijdering van eierstokken). --> Medicatie (specifiek ontwikkeld voor laag libido).

Answer 21

- **Gedrags- en cognitieve therapieën**: --> Tease-techniek: Partner stopt met aanraken zodra erectie optreedt om prestatiedruk te verminderen. --> Andere vormen van seksuele stimulatie (manueel/oraal) gericht op plezier in plaats van penetratie. - **Medicatie**: --> Viagra (sildenafil), Cialis, Levitra, Stendra – vergroten doorbloeding van de penis. --> Succesvol bij 60–80% van de mannen. - **Tweede keus medische behandelingen** (bijv. als medicatie niet werkt): --> Injecties in penis, penisprothesen, vacuümapparaten (VED), zetpillen.

Answer 22

- **Gedragstherapie**: --> Stop-start-techniek: Stimuleer tot net voor ejaculatie → pauze → opnieuw starten. Helpt controle opbouwen. - **Medicatie**: --> SSRI’s (antidepressiva) vertragen ejaculatie door verlaging van seksuele opwinding. --> Wordt ondersteund door onderzoek en theorie rond serotonine.

Answer 23

- **Gedragsmatige technieken**: --> Masturberen tot (bijna) orgasme voor penetratie. --> Geleidelijke vermindering van stimulatie voorafgaand aan seks. **Medisch**: --> Bij lichamelijke oorzaken: medicijnen om het sympathische zenuwstelsel te activeren. --> Echter, weinig goed gecontroleerd onderzoek beschikbaar.

Answer 24

- **Cognitief-gedragstherapeutisch**: --> Zelfexploratie, bewustwording van het lichaam, fantasie-oefeningen. - **Geleide masturbatietraining**: --> Stap voor stap leren tot orgasme te komen, o.a. via: --> Educatie (boeken, diagrammen), --> Erotisch materiaal, --> ‘Triggers’ zoals adem inhouden, --> Oefeningen met partner (sensate focus). --> Resultaten: >90% bereikt orgasme bij masturbatie, 80% bij partnerstimulatie, 30% bij penetratie. - **Educatie**: --> Orgasme tijdens penetratie is niet noodzakelijk – vrouwen geruststellen dat ze normaal zijn. - **Biologisch**: --> Hormonen en Viagra zijn onderzocht, maar blijken wisselend effectief.

Answer 25

- **Vaginisme (spiersamentrekkingen)**: --> **Spiercontroletraining**: Aanspannen en ontspannen van vaginale spieren. --> **Geleidelijke blootstelling**: Oefenen met inbrengen van grotere dilators tot partnerpenetratie mogelijk is. --> Soms: **Botox-injecties** in vaginale spieren. - **Pijn bij gemeenschap (dyspareunie)**: --> Als oorzaak fysiek is (bv. littekens, infecties), medische behandeling noodzakelijk. --> Aanvullend: seksueel advies, bv. alternatieve posities die minder druk geven. --> Vaak combinatie van medische en psychologische hulp nodig. - **Teamaanpak aanbevolen**: Gynaecoloog, bekkenbodemfysiotherapeut, seksuoloog.

Answer 26

1. **Breder Cliëntenbestand**: nu ook ongehuwde samenwonende partners, mensen met psychische stoornissen (zoals depressie, bipolaire stoornis, schizofrenie, persoonlijkheidsstoornissen), LGBTQ+ cliënten, mensen met relatieproblemen, ouderen, zieken, mensen met een fysieke of verstandelijke beperking, personen zonder vaste seksuele partner 2. **Aandacht voor Hyperseksualiteit**: Seksverslaving, hyperseksualiteit of “persistent sexuality disorder” krijgt meer aandacht. Let op: deze stoornis staat **niet** in de DSM-5. 3. **Toegenomen Gebruik van Medicatie**: Steeds meer mensen gebruiken medicatie (zoals Viagra) voor seksuele disfuncties. Met name bij problemen met laag seksueel verlangen of erectieproblemen. 4. **Kritiek op eenzijdige biologische aanpak**: Veel therapeuten maken zich zorgen dat biologische oplossingen (zoals medicijnen) **te veel de voorkeur krijgen** boven psychologische en relationele behandelingen. Er wordt gewaarschuwd voor verlies van het **geïntegreerde behandelmodel** (biologisch + psychologisch + sociaal). Seksuele problemen zijn vaak **complex**, en vragen om **meervoudige behandelaanpak**.

Answer 27

- Parafielen zijn aanhoudende, intense seksuele fantasieën, drang of gedragingen die gericht zijn op ongebruikelijke objecten of situaties, zoals: --> Niet-menselijke objecten --> Lijden of vernedering (van zichzelf of anderen) --> Niet-instemmende personen (bijv. kinderen) - Sommige mensen kunnen enkel opgewonden raken als hun parafiele stimulus aanwezig is of gevisualiseerd wordt. - Parafielen kunnen zich voordoen tijdens stress, maar ook structureel. - Vaak treden meerdere parafiele neigingen samen op.

Answer 28

Een parafiele stoornis wordt gediagnosticeerd als: 1. De persoon **ernstige stress of beperkingen** ervaart door de fantasieën/gedragingen, 2. Of als het gedrag **gevaarlijk is voor zichzelf of anderen**, bijvoorbeeld: --> Seksueel contact zoeken met kinderen (→ pedofiele stoornis) --> Handelingen zonder toestemming van het slachtoffer (→ bijv. voyeurisme, exhibitionisme)

Answer 29

* Er bestaan verschillende psychologische en socioculturele theorieën, maar er is weinig hard bewijs voor een duidelijke oorzaak. * Wetenschappelijk onderzoek is beperkt.

Answer 30

1. **Biologische behandelingen**: --> **Anti-androgenen**: onderdrukken testosteron → minder seksueel verlangen, maar remmen ook normale seksuele gevoelens. Worden gebruikt bij gevaarlijk of dwingend gedrag. --> **SSRI’s (antidepressiva)**: verminderen obsessieve seksuele impulsen én seksuele opwinding. 2. **Psychologische en socioculturele behandelingen**: --> Al langer beschikbaar, maar wisselende resultaten. --> Cognitieve gedragstherapie, empathietraining, exposure-therapie worden soms gebruikt.

Answer 31

* Wat als "afwijkend" wordt gezien, **hangt af van de maatschappij** en haar normen. * Veel therapeuten waarschuwen voor te snelle labeling van parafiel gedrag als een stoornis: --> Niet alles wat afwijkt is per definitie pathologisch. --> Seksuele voorkeuren zonder schade aan anderen hoeven geen stoornis te zijn. * **Voorbeeld uit de geschiedenis**: Homoseksualiteit werd tot 1987 gezien als een parafiele stoornis — met schadelijke gevolgen zoals stigma, conversietherapie en vervolging.

Answer 32

* **Wat**: Seksuele opwinding door **levenloze objecten** of **niet-genitale lichaamsdelen** (bijv. schoenen, ondergoed, voeten). * **Begintijd**: Meestal in de **puberteit**, veel vaker bij **mannen**. * **Gedrag**: Het object wordt vaak verzameld, gestolen, geroken, gedragen of gebruikt tijdens masturbatie. * **Theorieën**: --> **Psychodynamisch**: Vermijding van seksuele angst. --> **Cognitief-gedragstherapeutisch**: Klassieke conditionering (bijv. eerste seksuele ervaringen gekoppeld aan het object). * **Behandelingen**: --> Aversion therapy --> Covert sensitization --> Masturbatory satiation

Answer 33

* **Wat**: Seksuele opwinding door het **dragen van kleding van het andere geslacht**. * **Kenmerken**: --> Veroorzaakt **stress of beperkingen**. --> Komt vooral voor bij **heteroseksuele mannen**. --> Begint vaak in de **kinder- of pubertijd**. --> Vaak **in het geheim**, soms met betrokkenheid van partner. * **Niet hetzelfde als transgender-zijn**: Transvestisme gaat over seksuele opwinding, niet over genderidentiteit. * **Theorie**: Klassieke conditionering (weinig empirische ondersteuning).

Answer 34

* **Wat**: Seksuele opwinding door **het tonen van geslachtsdelen aan nietsvermoedende anderen**. * **Doel**: Schokreactie uitlokken, **niet** seks starten. * **Cijfers**: 4,3% van mannen doet dit; 33–50% van vrouwen heeft het meegemaakt. * **Begintijd**: Vaak vóór 18 jaar. * **Kenmerken**: --> Relationele problemen, onzekerheid over mannelijkheid. --> Behoefte groeit bij **stress of verveling**. * **Behandeling**: Aversion therapy, masturbatory satiation, sociale vaardigheidstraining, inzichtgevende therapie.

Answer 35

* **Wat**: Seksuele opwinding bij het begluren van mensen die naakt zijn, zich uitkleden of seks hebben – zonder dat ze dit weten. * **Gedrag**: Vaak **masturbatie** tijdens of na het gluren. * **Aspecten van opwinding**: --> Het **verboden karakter**. --> Het **risico om betrapt te worden**. * **Begintijd**: Meestal vóór 15 jaar. * **Theorieën**: --> Psychodynamisch: gevoel van macht verkrijgen. --> Cognitief-gedragstherapeutisch: aangeleerd gedrag na toevallig opwindend tafereel.

Answer 36

* **Wat**: Seksuele opwinding door **het ongewenst aanraken of wrijven tegen anderen**, meestal op drukke plekken. * **Gedrag**: Wrijven tegen dijen, billen of borsten; vaak fantasie van een wederzijdse relatie. * **Begintijd**: In tienerjaren of eerder. * **Ontwikkeling**: Neemt meestal af naarmate men ouder wordt (na ±25 jaar).

Answer 37

Iemand met een pedofiele stoornis ervaart **meer of evenveel seksuele opwinding door kinderen** dan door fysiek volwassen personen. Die opwinding uit zich in **fantasieën, seksuele verlangens of gedragingen**. Typen: - **Klassiek type**: Aangetrokken tot **prepuberale kinderen**. - **Hebephiel type**: Aangetrokken tot **vroege pubers**. - **Pedohebephiel type**: Aangetrokken tot **beide**.

Answer 38

Ontwikkeling: - Begint meestal in de **adolescentie**. - Velen zijn zelf als kind **seksueel misbruikt, verwaarloosd**, of hadden **weinig affectieve banden**. - Velen zijn **sociaal en seksueel onvolwassen** en ervaren **angst** bij normale seksuele relaties. Verstoord denken: - Sommige personen geloven dat seks met kinderen **niet verkeerd** is als het “met instemming” gebeurt. - Ze **wijten het contact aan het kind** of beweren dat het kind ervan heeft geprofiteerd. Behandeling: - Vaak verplicht door **gevangenisstraf of justitiële tussenkomst**. - Behandelingen omvatten: - Aversietherapie - Masturbatoire verzadiging - Cognitieve gedragstherapie - Anti-androgeenmedicatie - Terugvalpreventietraining (leren omgaan met triggers en situaties vermijden)

Answer 39

- Herhaalde en intense seksuele opwinding door vernedering, pijn, gebonden zijn, of lijden. - Kan bestaan uit fantasieën, verlangens of gedrag. **Gedrag**: - Sommigen brengen zichzelf schade toe (bijv. zich vastbinden of snijden). - Anderen vragen partners om hen te **slaan, vernederen, of vast te binden**. - Een subvorm is **hypoxyfilie**, waarbij men zichzelf of met hulp laat **wurgen** om seksuele opwinding te versterken. **Risico**: - Kan leiden tot **auto-erotische verstikking**, soms met **fatale afloop**, zelfs bij kinderen/jongeren. **Ontwikkeling**: - Fantasieën beginnen vaak in de **kinderjaren**, gedrag meestal in de **jongvolwassenheid**. - Gedrag kan in **intensiteit toenemen**, vooral tijdens **stressvolle periodes**. **Oorzaken**: Vaak ontstaan via **klassieke conditionering**: bijvoorbeeld seksuele opwinding gekoppeld aan pijn of verzorging na een verwonding.

Answer 40

- Herhaalde en intense seksuele opwinding door het lichamelijk of psychisch laten lijden van een ander. - Komt meestal voor bij mannen. **Gedrag**: - Fantasieën of handelingen kunnen bestaan uit **dominantie, mishandeling, verwonding of zelfs doding**. - Soms met een **instemmende partner**, zoals iemand met masochisme. - In ernstige gevallen gaat het om **verkrachting of moord**. **Ontwikkeling**: - Fantasieën beginnen vaak in de **jeugd of adolescentie**, gedrag begint meestal in de **jongvolwassenheid**. - Kan **verergeren** over de jaren. **Oorzaken**: - **Cognitief-gedragsmatige verklaring**: Klassieke conditionering of **modelleren** (zoals het zien van seksueel geweld in media). - **Psychodynamisch**: Seksueel sadisme als poging om **machtsgevoelens** te verkrijgen vanwege **onzekerheid of seksuele tekortkomingen**. - Mogelijk ook **neurologische of hormonale afwijkingen**, maar daar is nog beperkt bewijs voor. **Behandeling**: - **Aversietherapie** (om negatieve associaties op te wekken). - **Terugvalpreventietraining** kan soms nuttig zijn.

Answer 41

**Transgender personen** ervaren een **mismatch tussen hun genderidentiteit** (innerlijk gevoel van man/vrouw zijn) en hun **aangeboren geslacht**. * Wereldwijd zijn naar schatting **25 miljoen mensen transgender**, ongeveer 0,8% van de volwassen bevolking.

Answer 42

* Transgender zijn op zich is **geen psychische stoornis**. * Veel transgender personen zoeken **hormonale therapie, chirurgie** of andere middelen om hun lichaam in overeenstemming te brengen met hun genderidentiteit. * **DSM-5 erkent** transgender zijn niet als stoornis, **tenzij** het gepaard gaat met ernstige **psychische klachten of beperkingen**.

Answer 43

* Genderdysforie is de **klinische term** in de DSM-5 voor mensen die **extreme stress of beperkingen** ervaren door de incongruentie tussen hun genderidentiteit en biologische geslacht. * Deze classificatie is **controversieel**, want veel experts vinden dat **ongelukkig zijn met gender** niet automatisch betekent dat iemand een stoornis heeft. * **ICD-11** (de internationale tegenhanger van DSM) overweegt alle transgendergerelateerde classificaties **te verwijderen als psychische stoornis**. * **Denemarken** beschouwt transgender zijn **sinds 2017 niet meer als geestesziekte**.

Answer 44

* Sommige kinderen tonen al vroeg transgender gevoelens. * Bij een deel van hen verdwijnen deze gevoelens tijdens de puberteit, anderen blijven zich transgender voelen. * Uit onderzoek blijkt: --> 1,5% van de jonge jongens wil liever een meisje zijn. --> 3,5% van de jonge meisjes wil liever een jongen zijn. * Veel deskundigen raden af om **onomkeerbare medische ingrepen** te doen vóór de leeftijd van **14-16 jaar**, behalve in uitzonderlijke gevallen. * **Hormoonblokkering** en andere omkeerbare behandelingen worden soms al eerder toegepast.

Answer 45

Steeds meer onderzoek suggereert dat transgender zijn **biologisch bepaald** is, mogelijk via: - **Genetica** (het komt vaker voor binnen families). - **Prenatale invloeden** (hormonen tijdens de zwangerschap). - **Hersenstructuur en -activiteit**: --> Bij MRI-scans lijken transgender hersenen vaker op die van het **aangevoelde gender**, niet het geboortegeslacht. --> Gebieden zoals de **insula, anterior cingulate cortex**, en de **bed nucleus van de stria terminalis (BST)** laten verschillen zien. --> Ook de **hypothalamus** reageert bij transgender mensen meer zoals bij hun ervaren gender. Onderzoeker Guillamon stelt: “Transgenders hebben geen mannelijke of vrouwelijke hersenen, maar een uniek soort hersenen.”

Answer 46

1. **Hormonale behandeling** - **Trans vrouwen** (van man naar vrouw): --> Oestrogeen --> Remming van testosteron --> Lichamelijke veranderingen: borstontwikkeling, verminderde beharing, vetverdeling --> Eventueel stemtherapie en gelaatsoperaties - **Trans mannen** (van vrouw naar man): --> Testosteron --> Lichamelijke veranderingen: diepere stem, meer spiermassa, baardgroei 2. **Chirurgische ingrepen (genderbevestigende operaties)** - **Voor trans vrouwen**: vaginoplastiek, borstvergroting, gelaatsoperaties. - **Voor trans mannen**: borstverwijdering, penisconstructie (meestal met prothese), hysterectomie. In de VS werden in 2016 meer dan 3200 operaties uitgevoerd, een stijging van 20% t.o.v. 2015.

Answer 47

**Positieve effecten (meerderheid van de studies)**: 70% tevredenheid met chirurgie Verbetering in: * Psychisch welzijn * Zelfvertrouwen * Lichaamsbeleving * Seksueel functioneren **Negatieve bevindingen**: * In sommige lange termijn studies (bv. Zweden) zagen onderzoekers: --> **Meer psychische problemen** --> **Hogere suïcidecijfers** dan in de algemene bevolking * Vooral mensen met **bestaande psychische stoornissen** vóór de transitie ervaren soms spijt

HC 5 --> Seksuele stoornissen Flashcards

(71 cards)