HC 12 DEEL 2 --> Psychopathologie bij ouderen

Question 1

Ouderdom en stress

Answer 1

Ouderdom wordt in onze samenleving meestal gedefinieerd als de jaren voorbij de 65 jaar
* Ongeveer 46 miljoen mensen in de Verenigde Staten zijn “oud” - 14,5 procent van de bevolking en groeien
* Er zijn meer oudere vrouwen dan oudere mannen (verhouding 3:2)

Ouderdom wordt gekenmerkt door specifieke sociale uitdagingen, unieke problemen (bv., verlies) en biologische veranderingen

Question 2

De psychische problemen van ouderen kunnen in twee groepen worden verdeeld:

Answer 2

Stoornissen die vaak voorkomen bij mensen van alle leeftijden, maar die verband houden met het verouderingsproces
* Depressie, angst, en middelenmisbruik

Stoornissen van cognitie die het gevolg zijn van hersenafwijkingen
* Delirium, milde neurocognitieve stoornissen, en ernstige neurocognitieve stoornissen

Question 3

Stoornissen van cognitie

Answer 3

• Cognitieve ‘ongelukken’ (bijv. vertrekken zonder sleutels, iemands naam vergeten) zijn een veelvoorkomend en heel normaal kenmerk van stress of veroudering
• Naarmate mensen de middelbare leeftijd bereiken, nemen deze geheugenproblemen en aandachtsverlies toe, en ze kunnen regelmatig voorkomen op de leeftijd van 60 of 70 jaar.
• Soms ervaren mensen echter geheugen- en andere cognitieve veranderingen die veel uitgebreider en problematischer zijn
• Hoewel geheugenproblemen en gerelateerde cognitieve processen kunnen optreden zonder biologische oorzaken (in de vorm van dissociatieve stoornissen), hebben cognitieve problemen vaker organische wortels, vooral wanneer ze op latere leeftijd optreden.
• Toonaangevende cognitieve stoornissen bij ouderen:
  –> Delirium
  –> Milde neurocognitieve stoornissen
  –> Ernstige neurocognitieve stoornissen

Question 4

Delirium

Definitie

Answer 4

Delirium: een vertroebeling van het bewustzijn
* Naarmate iemands bewustzijn van de omgeving minder duidelijk wordt, heeft het individu grote moeite zich te concentreren, de aandacht te richten en opeenvolgend te denken
* Dit leidt tot verkeerde interpretaties, illusies en soms tot hallucinaties

Question 5

Delirium

Voorkomen

Answer 5

Deze toestand van enorme verwarring treedt meestal op in een korte periode, meestal uren of dagen
* Het kan in elke leeftijdsgroep voorkomen, inclusief kinderen, maar komt het meest voor bij ouderen
* Delirium treft minder dan 0,5 procent van de niet-ouderen, 1 procent van de 55-plussers en 14 procent van de 85-plussers

Koorts, bepaalde ziekten en infecties, slechte voeding, hoofdletsel, beroertes, stress (inclusief het trauma van een operatie) en bedwelming door bepaalde stoffen kunnen allemaal delirium veroorzaken

Question 6

Neurocognitieve stoornissen (dementie)

Answer 6

Mensen met een neurocognitieve stoornis ervaren een significante achteruitgang in ten minste één (maar vaak meer dan één) gebied van cognitief functioneren, zoals geheugen, aandacht, visuele waarneming, planning en besluitvorming, taalvaardigheid of sociaal bewustzijn
* Mensen kunnen ook veranderingen in persoonlijkheid en gedrag ervaren

Question 7

Ernstige neurocognitieve stoornis

Answer 7

Een neurocognitieve stoornis waarbij de achteruitgang van het cognitief functioneren aanzienlijk is en het vermogen van een persoon om onafhankelijk te zijn, verstoort

Question 8

Milde neurocognitieve stoornis

Answer 8

Een neurocognitieve stoornis waarbij de achteruitgang van het cognitief functioneren bescheiden is en het vermogen van een persoon om onafhankelijk te zijn niet verstoort

Question 9

Prevalentie van een neurocognitieve stoornis

Answer 9

• De prevalentie van een neurocognitieve stoornis hangt nauw samen met de leeftijd
  –> Onder mensen van 65 jaar is de prevalentie 1 à 2 procent
  –> Onder degenen ouder dan 85 jaar neemt de prevalentie toe tot maar liefst 50 procent
• Sommige vormen van deze achteruitgang zijn het gevolg van voedings-, stofwisselings- of andere corrigeerbare problemen
• De meeste vormen worden veroorzaakt door hersenziekten of letsel, zoals de ziekte van Alzheimer of beroerte, die momenteel moeilijk of onmogelijk te corrigeren zijn

Question 10

ziekte van Alzheimer

Voorkomen

Answer 10

• De ziekte van Alzheimer, geïdentificeerd in 1907, is de meest voorkomende vorm van neurocognitieve stoornis, goed voor maar liefst tweederde van alle gevallen
  –> Ongeveer 5 miljoen mensen in de Verenigde Staten hebben momenteel deze ziekte
• Deze geleidelijk progressieve ziekte treedt soms op op middelbare leeftijd (vroeg begin), maar treedt meestal op na de leeftijd van 65 jaar (laat begin)
  –> De prevalentie ervan neemt duidelijk toe onder mensen van eind 70 en begin 80

Question 11

De ziekte van Alzheimer’s in de tijd

Answer 11

• De tijd tussen het begin en het overlijden is doorgaans 8—10 jaar, hoewel sommige mensen wel 20 jaar kunnen overleven
• Het begin begint meestal met milde geheugenproblemen, verminderde aandacht en problemen met taal en communicatie
• Naarmate de symptomen verergeren, heeft de persoon moeite om gecompliceerde taken uit te voeren en belangrijke afspraken te onthouden
• Uiteindelijk hebben individuen moeite met eenvoudige taken, worden verre herinneringen vergeten en worden persoonlijkheidsveranderingen vaak erg merkbaar

Question 12

Dementie? in de tijd

Answer 12

• Naarmate de symptomen van dementie verergeren, tonen mensen zich minder bewust van hun beperkingen
• Uiteindelijk worden ze volledig afhankelijk van andere mensen, verliezen ze bijna alle kennis van het verleden en herkennen ze de gezichten van zelfs naaste familieleden niet.
• Patiënten met de ziekte van Alzheimer blijven gewoonlijk in goede gezondheid tot de latere stadia van de ziekte

Question 13

Wanneer kan de ziekte van Alzheimer pas met zekerheid worden vastgesteld?

Answer 13

De ziekte van Alzheimer kan pas met zekerheid worden vastgesteld na overlijden, wanneer structurele veranderingen in de hersenen volledig kunnen worden onderzocht
* Seniele plaques: bolvormige afzettingen van bèta-amyloïde eiwit die zich vormen in de ruimtes tussen cellen in de hippocampus, de hersenschors en bepaalde andere hersenregio’s en bloedvaten
–> Verstoord inter-neuron communicatie
* Neurofibrillaire tangles: gedraaide eiwitvezels die worden aangetroffen in de cellen van de hippocampus
–> Verstoord transport van moleculen in neuronen

Question 14

• Seniele plaques

Answer 14

Bolvormige afzettingen van bèta-amyloïde eiwit die zich vormen in de ruimtes tussen cellen in de hippocampus, de hersenschors en bepaalde andere hersenregio’s en bloedvaten
- Verstoord inter-neuron communicatie

Question 15

Neurofibrillaire tangles

Answer 15

Gedraaide eiwitvezels die worden aangetroffen in de cellen van de hippocampus
- Verstoord transport van moleculen in neuronen

Question 16

Wat zijn de genetische oorzaken van de ziekte van Alzheimer?

Answer 16

Alzheimer’s heeft vaak een genetische basis
* Artsen maken nu onderscheid tussen vroeg optredende (familiale) ziekte van Alzheimer en laat optredende (sporadische) ziekte van Alzheimer

Question 17

Wat zijn de genetische oorzaken van de ziekte van Alzheimer?

Vroeg optredende variant

Answer 17

• Mutaties in bepaalde genen vergroten de kans op plaque- en tanglesformaties en, op hun beurt, op de ziekte van Alzheimer
• Sommige families lijken deze mutaties over te brengen, waardoor het begin van de ziekte in gang wordt gezet

Question 18

Wat zijn de genetische oorzaken van de ziekte van Alzheimer?

Laat optredende variant

Answer 18

• Deze vorm van de ziekte lijkt het gevolg te zijn van een combinatie van genetische, omgevings- en leefstijlfactoren
• De genetische factoren die een rol spelen bij de sporadische ziekte van Alzheimer verschillen van de factoren die een rol spelen bij de familiaire ziekte van Alzheimer

Question 19

Een alternatieve genetische theorie van de ziekte van Alzheimer

Answer 19

Er kunnen meerdere genetische oorzaken zijn die de talrijke tanglesformaties en het begin van de ziekte van Alzheimer veroorzaken .
* Genvormen die de bal aan het rollen brengen door eerst bèta-amyloïde eiwitformaties en plaques te promoten
* Genvormen die tau-eiwitafwijkingen en tanglesformaties directer bevorderen

Question 20

Hoe verhoudt hersenstructuur zich tot de ziekte van Alzheimer?

Answer 20

• Onderzoekers hebben een aantal biologische factoren geïdentificeerd die verband houden met de hersenafwijkingen die worden gezien bij de ziekte van Alzheimer
• Om de rol van deze factoren te begrijpen, is inzicht in de werking en biologie van het geheugen nodig

Question 21

The aging brain (Het verouderende brein)

Answer 21

• Hersenschors: Grote neuronen krimpen. Amyloïde afzettingen ontwikkelen zich in ruimtes tussen neuronen.
• Basale voorhoofdskwab: Acetylcholine afscheidende neuronen krimpen of sterven af.
• Amygdala: Amyloïde afzettingen ontwikkelen zich in ruimtes tussen neuronen. Neurofibrillaire tangles ontwikkelen zich binnen neuronen.
• Hippocampus: Grote neuronen krimpen of sterven af. Er ontstaan amyloïde afzettingen in de ruimten tussen de neuronen. Neurofibrillaire tangles ontwikkelen zich binnen neuronen.
• Hypothalamus: Geselecteerde neuronen sterven af.
• Thalamus: Geselecteerde neuronen krimpen of sterven af.
• Locus ceruleus: neuronen sterven af.

Question 22

Hoe verhoudt hersenstructuur zich tot de ziekte van Alzheimer?

Het menselijk brein heeft twee geheugensystemen die samenwerken om ons te helpen leren en herinneren

Answer 22

Kortetermijngeheugen, of werkgeheugen, verzamelt nieuwe informatie
* Informatie die in het korte-termijngeheugen wordt bewaard, moet worden getransformeerd of geconsolideerd in een langetermijngeheugen als we eraan willen vasthouden

Langetermijngeheugen is de opeenstapeling van informatie die we in de loop der jaren hebben opgeslagen
* Het onthouden van informatie die is opgeslagen in het langetermijngeheugen, wordt ophalen genoemd

Question 23

Hoe verhoudt hersenstructuur zich tot de ziekte van Alzheimer?

Bepaalde hersenstructuren lijken vooral belangrijk te zijn bij het geheugen

Answer 23

• Prefrontale lobben: lijken informatie tijdelijk vast te houden en met de informatie te blijven werken zolang het nodig is
• Temporale lobben (hippocampus en amygdala) en diencephalon (thalamus, hypothalamus en mammilaire lichamen): lijken te helpen bij het transformeren van kortetermijngeheugen in langetermijngeheugen
• Onderzoek wijst uit dat bij dementie sprake is van schade aan of het niet naar behoren functioneren van een of meer van deze gebieden

Question 24

Andere mogelijke verklaringen voor de ontwikkeling van de ziekte van Alzheimer

Answer 24

• Bepaalde stoffen die in de natuur voorkomen, waaronder zink, kunnen hersentoxiciteit veroorzaken, wat kan bijdragen aan de ontwikkeling van de ziekte
• Het milieutoxinelood kan bijdragen aan de ontwikkeling van de ziekte van Alzheimer

Question 25

# Andere verklaringen van de ziekte van Alzheimer Autoimmuun theorie

Answer 25

Veranderingen in verouderende hersencellen kunnen een auto-immuunreactie veroorzaken die tot de ziekte leidt

Question 26

# Andere verklaringen van de ziekte van Alzheimer Virale theorie

Answer 26

* Omdat de ziekte van Alzheimer lijkt op de ziekte van Creutzfeldt-Jakob (een vorm van dementie veroorzaakt door een virus), stellen sommige onderzoekers voor dat een soortgelijk virus de ziekte van Alzheimer kan veroorzaken. * Tot op heden is een dergelijk virus niet aangetroffen in de hersenen van patiënten met de ziekte van Alzheimer

Question 27

De ziekte van Alzheimer beoordelen en voorspellen

Answer 27

* Hersenscans worden nu algemeen gebruikt als beoordelingsinstrument en geven clinici vaak een aanzienlijk vertrouwen in hun diagnoses van de ziekte van Alzheimer * Verschillende onderzoeksteams proberen momenteel hulpmiddelen te ontwikkelen die personen kunnen identificeren die de ziekte van Alzheimer en andere soorten neurocognitieve stoornissen kunnen ontwikkelen. * De meest effectieve interventies voor de ziekte van Alzheimer zijn interventies die problemen helpen voorkomen of die op zijn minst vroeg worden toegepast, dus het is essentieel om over instrumenten te beschikken die de aandoening zo vroeg mogelijk kunnen identificeren.

Question 28

# Andere soorten neurocognitieve stoornissen Vasculaire neurocognitieve stoornis

Answer 28

* Kan volgen op een cerebrovasculair accident of beroerte, waarbij de bloedstroom naar specifieke delen van de hersenen werd afgesneden, met als gevolg schade * Deze aandoening is progressief, maar de symptomen beginnen eerder plotseling dan geleidelijk * Cognitief functioneren kan normaal blijven in de hersengebieden die niet door de beroerte zijn aangetast

Question 29

# Andere soorten neurocognitieve stoornissen Ziekte van Pick

Answer 29

Frontotemporale neurocognitieve stoornis * Een zeldzame aandoening die de frontale en temporale lobben aantast * Klinisch vergelijkbaar met de ziekte van Alzheimer

Question 30

# Andere soorten neurocognitieve stoornissen Ziekte van Creutzfeldt-Jakob

Answer 30

Neurocognitieve aandoening als gevolg van prionziekte * Veroorzaakt door een langzaam werkend virus * Symptomen zijn onder andere spasmen van het lichaam

Question 31

# Andere soorten neurocognitieve stoornissen Ziekte van Huntington

Answer 31

Erfelijke progressieve ziekte waarbij geheugenproblemen in de loop van de tijd verslechteren, samen met persoonlijkheidsveranderingen, stemmingsproblemen en bewegingsproblemen

Question 32

# Andere soorten neurocognitieve stoornissen Ziekte van Parkinson

Answer 32

Langzaam progressieve neurologische aandoening gekenmerkt door tremoren, rigiditeit en onvastheid die dementie kan veroorzaken

Question 33

Een aantal andere oorzaken kunnen leiden tot neurocognitieve stoornissen

Answer 33

* Virale en bacteriële infectieziekten zoals hiv en aids, meningitis en gevorderde syfilis * Epilepsie * Drugsmisbruik

Question 34

Welke behandelingen zijn er momenteel beschikbaar?

Answer 34

* Behandelingen voor de cognitieve kenmerken van de ziekte van Alzheimer waren op zijn best bescheiden nuttig * Er is een aantal benaderingen toegepast, waaronder medicamenteuze therapie, cognitieve technieken, gedragsinterventies, ondersteuning voor zorgverleners en sociaal-culturele benaderingen

Question 35

Medicijnen als behandeling

Answer 35

* De momenteel voorgeschreven medicijnen hebben invloed op acetylcholine en glutamaat, neurotransmitters waarvan bekend is dat ze een belangrijke rol spelen in het geheugen --> Hoewel de voordelen van de medicijnen beperkt zijn en het risico op schadelijke bijwerkingen soms hoog is, zijn de medicijnen goedgekeurd door de FDA * Het innemen van vitamine E lijkt verdere cognitieve achteruitgang te helpen voorkomen of vertragen, maar dit effect wordt slechts matig ondersteund door onderzoek * Studies suggereren dat bepaalde stoffen (bijv., Naprosyn, ibuprofen) het risico op de ziekte van Alzheimer kunnen verminderen --> De onderzoeksresultaten zijn gemengd

Question 36

Alternatieve medicamenteuze behandelingen

Answer 36

* Alternatieve medicamenteuze behandelingen worden onderzocht * Cognitief-gedragsstrategieën die primair gericht zijn op gedrag in plaats van op cognities, lijken zelfs nog nuttiger te zijn bij het voorkomen en beheersen van deze ziekte * Lichaamsbeweging maakt vaak deel uit van een behandelprogramma

Question 37

Zorgverlening

Answer 37

Zorgverlening kan een zware tol eisen van de naaste familieleden van mensen met dementie * Bijna 90 procent van alle mensen met dementie wordt verzorgd door hun familie * Een van de meest voorkomende redenen voor de opname van mensen met de ziekte van Alzheimer is dat overweldigde zorgverleners niet langer kunnen omgaan met de moeilijkheden om ze thuis te houden