HC 1 --> Abnormale psychologie: verleden en toekomst

Question 1

Abnormale Psychologie

Answer 1

• Wetenschappelijke studie van abnormaal gedrag met het doel om te beschrijven, voorspellen, verklaren en veranderen van abnormale patronen van functioneren.
• Veel definities zijn er al voorgesteld, maar nog geen enkele is compleet aanvaard

Question 2

Woorden voor abnormaal en mentale stoornis door de tijd

Answer 2

onstabiel (1250)
waanzin (1400)
krankzinnigheid, overstuur, gestoord (1570)
“gek” (slang)
onevenwichtig (1650)
psychologisch
“gek” (straattaal) (1770)
abnormaal, psychopathologie, psychiatrische onaangepastheid (1850)
geestesziekte
mentaal gehandicapt, afwijkend (1930)
disfunctioneel, gestoord (1970)

Question 3

Wat is psychologische abnormaliteit?

Gemeenschappelijke eigenschappen over definities heen

Answer 3

De “vier D’s”
* Deviance (wijkt af van de norm)
* Distress (zorgt voor stress)
* Dysfunction (disfunctie)
* Danger (gevaarlijk)

Question 4

Waar worden de “vier D’s” door beïnvloed?

Answer 4

• Normen
• Cultuur
• Context

Question 5

De ongrijpbaarheid van abnormaliteit

Answer 5

• Abnormaliteit is gedefinieerd door algemene criteria in de maatschappij.
• Criteria worden gebruikt om specifieke gevallen de beoordelen.
• Thomas Szasz: maatschappelijke invloeden invalideren het concept van mentale stoornissen.
• Elke definitie van abnormaliteit is hierdoor mogelijks niet consistent toepasbaar.

Question 6

Welke gedragingen passen in het criterium van de vier D’s (deviant, distressful, dysfunctional, of dangerous) maar worden niet als abnormaal gezien door de meeste mensen?

Answer 6

• Bungee springen
• Nieuwjaarsduik
• Mount Everest beklimmen
• Bepaalde godsdienstige rituelen (bv., besnijdenissen, ayahuasca ceremonie)
• Alcohol drinken

Question 7

Wat is behandeling?

Answer 7

• Behandeling of therapie
• Een procedure met het doel tot het veranderen van abnormaal gedrag in meer normaal gedrag
• De definitie is beperkt door de problemen om abnormaliteit te definiëren

Question 8

Essentiele aspecten van alle vormen van therapie

Answer 8

• Een patiënt
• Een getrainde, sociaal geaccepteerde genezer of therapeut
• Een reeks van therapeutische contacten tussen de therapeut en de cliënt.
• Ondanks verschillen tussen clinici vinden de meeste van hen dat een grote groep mensen nood heeft aan een soort therapie

Question 9

Hoe werd abnormaliteit gezien en behandeld in het verleden?

Answer 9

• Elke hedendaagse en historische maatschappij kreeg te maken met psychologische abnormaliteit.
• Veel hedendaagse ideeën en behandelingen hebben wortels in het verleden.

Question 10

Prehistorische benaderingen en behandelingen

Answer 10

Prehistorische maatschappijen
* Benaderden abnormaal gedrag waarschijnlijk als het gevolg van kwade geesten
* Gaat mogelijks terug tot het Stenen Tijdperk

Behandelingen
* Schedelboringen en exorcisme

Question 11

Griekse en Romeinse benaderingen en behandelingen

Answer 11

500 voor Christus tot 500 na Christus
* Filosofen en artsen gaven verschillende verklaringen en behandelingen voor abnormaal gedrag
* Hippocrates geloofde en doceerde dat ziektes een natuurlijke oorsprong hadden; de vier lichaamssappen (humores)

Behandeling
* Rustig leven
* Dieet van groenten
* Gelijkmoedigheid
* Lichaamsbeweging
* Seksuele onthouding (celibaat)
* Bloeding

Question 12

Europe in de middeleeuwen benaderingen en behandelingen: De terugkeer van bezetenheid

Answer 12

500—1350 na Christus
* De katholieke kerk verwerpt wetenschappelijke vormen van onderzoek en controleert al het onderwijs
* Mentale stoornissen hadden demonische oorzaken; massa hysterie; gedeelde wanen en hallucinaties
* Aan het einde van de middeleeuwen verliezen demonologie en gerelateerde methoden hun aanzien terug

Behandeling
* Uitdrijving
* Martelingen
* Geleidelijk aan ook hospitalisatie

Question 13

De renaissance en de ontwikkeling van asylums (verpleegtehuizen)

Answer 13

1400-1700 na Christus
* Met de terugkeer van de wetenschappelijke methoden beginnen demonologische ideeën van abnormaliteit te verdwijnen
* Weyer was de eerste arts gespecialiseerd in mentale gezondheid en geloofde dat de geest even gevoelig was aan ziekte als het lichaam
* Verzorging gebeurde vaak bij bedevaartsoorden (bv., bij Geel, België) en waren de voorlopers van gezinsverpleging
programma’s
* Verpleegtehuizen ontstonden midden van de 16e eeuw
* De “wieg” (“crib”) –> soort kooi helemaal dicht

Question 14

De 19e eeuw: Hervormingen en Morele behandelingen

Answer 14

19e eeuw
* Behandeling van mensen met mentale stoornissen begon te verbeteren
* Pinel (Frankrijk) en Tuke (Engeland) –> Pleiten voor morele behandeling met humane en respectvolle technieken
* Morele behandelingen werden grotendeels gestopt in Europa en de Verenigde Staten in het begin van de 20ste eeuw

Benjamin Rush (vader van de Amerikaanse psychiatry) en Dorothea Dix (lerares uit Boston)
* Promoten morele behandelingen in de Verenigde Staten
* De beweging stortte langzaam in in het midden van de 19de eeuw; psychiatrische klinieken liepen vol en gaven nog nauwelijks behandeling

Question 15

Het begin van de 20ste eeuw: Twee
Perspectieven, welke?

Answer 15

1. Somatogeen perspectief
2. Psychogeen perspectief

Question 16

Wat was het somatogeen perspectief?

Begin 20e eeuw

Answer 16

• Abnormaal functioneren heeft fysieke oorzaken
• Twee factoren waren van belang voor de terugkeer van dit perspectief
  1. Emil Kraepelin: Fysieke factoren zijn de oorzaak van mentaal disfunctioneren
  2. Nieuwe biologische ontdekkingen waarbij mentaal functioneren werd gelinkt aan dingen zoals syfilis en algemene paralyse
• Resultaten waren over het algemeen ontmoedigend tot wanneer effectieve medicatie werd ontwikkeld

Question 17

Wat is het psychogeen perspectief?

Answer 17

• Abnormaal functioneren heeft psychische oorzaken
• Toename in populariteit gebaseerd op werk met hypnose
  1. Mesmer: Hypnose voor hysterische stoornissen
  2. Freud: Psychoanalyse; poliklinische therapie
• Psychoanalytische theorie en behandeling werden algemeen aanvaard

Question 18

Afgelopen decennia en hedendaagse trends

Answer 18

Negatieve publieke attitudes bestaan nog steeds, maar er zijn grote veranderingen geweest in de laatste 60 jaar in hoe clinici abnormaal functioneren begrijpen en behandelen:
* Meer theorieén en behadelingsvormen
* Meer onderzoek en informatie
* Meer meningsversc3hillen over abnormaal functioneren
1. Biologische theorieën
1. Psychologische theorieën
1. Sociologische theorieën
1. Humanistische theorieën

Question 19

Wanneer werden nieuwe psychoactieve medicaties ontdekt en welke?

Answer 19

Ontdekt in jaren 50
* Antipsychotische drugs
* Antidepressiva
* Anxiolytische medicatie (anti-angst)
* Heeft gezorgd voor minder opnames in klinieken en meer poliklinische behandelingen

Question 20

Hoe worden mensen met serieuze psychische problemen verzorgd?

voor 1950 vs nu

Answer 20

Voor 1950
* Bijna alle poliklinische behandeling bestond uit private psychotherapie

Vandaag
* Poliklinische behandeling is de voornaamste methode van behandeling; vaker verzekerd
* Preventie programma’s nemen toe; positieve psychologie groeit
* Programma’s die zich specifiek richten op een specifiek psychische probleem zijn ontwikkeld

Question 21

Multiculturele Psychologie

Answer 21

• Een nieuw studiegebied dat ontwikkelde onder invloed van de groeiende diversiteit (voornamelijk in de VS, maar ook Europa)
• Multiculturele psychologen proberen te begrijpen hoe factoren zoals cultuur, etniciteit, gender en andere factoren een invloed hebben op gedragingen en gedachtes en hoe mensen met verschillende achtergronden psychologisch verschillen

Question 22

De invloed van verzekeringspolissen

Answer 22

De manier waarop verzekeringen omgaan met mentale gezondheid heeft een invloed op diagnoses en behandeling
* Sinds 2014 is behandeling van psychische klachten onderdeel van de basisverzekering in Nederland (via huisarts)
* Ernstigere klachten gaat via GGZ
* Verwijzing via huisarts (vereist DSM-V diagnose!)
* Sommige zaken vallen niet onder basisverzekering (bv., relatieproblemen, burnout, klachten zonder diagnose; hiervoor kan je wel bij de huisarts terecht)

Question 23

Wat zijn de hedendaagse leidende theorieën?

Answer 23

Veel verschillende theoretische perspectieven
* Psychoanalytisch
* Biologisch
* Cognitief-gedrags –> meest gebruikt in nl
* Humanistisch-existentieel
* Socio-cultureel
* Ontwikkelings-psychopathologisch

Geen enkel perspectief heeft de overhand in het klinische veld

Question 24

Wat zijn de hedendaagse leidende beroepen?

Answer 24

Een verscheidenheid aan beroepen biedt hulp bij psychologische problemen
* Psychiater
* Psycholoog
* Sociaal werker
* Counselor

Question 25

Technologie en mentale gezondheid

Answer 25

* De digitale wereld zorgt voor nieuwe triggers en platformen voor het uiten van abnormaal gedrag * Gebruik van online mentale-gezondheidsdiensten neemt heel snel toe * Mentale gezondheidsapps op de marktplaats nemen sterk toe * Enorme hoeveelheid on online (mis)informatie

Question 26

Wat houdt onderzoek in?

Answer 26

Onderzoek is het systematische zoeken naar feiten met behulp van observaties en studies

Question 27

Wat doen klinische onderzoekers?

Answer 27

Klinische onderzoekers * Proberen universele wetten en principes te ontdekken * Zoeken naar idiografisch begrijpen * Doen over het algemene geen diagnose of behandeling van patiënten * Maken gebruik van de wetenschappelijke methode

Question 28

Klinisch onderzoekers maken, in brede zin, gebruik van drie verschillende methoden voor onderzoek, welke?

Answer 28

1. Casussen 1. Correlationele methoden 1. Experimentele methoden

Question 29

# Casus studie Wat is het nut van casussen?

Answer 29

* Geeft een gedetailleerde beeld van een persoon zijn/haar leven en psychische problemen * Bron van nieuwe ideeën over gedrag * Kan tentatieve ondersteuning bieden van een theorie * Kan de assumpties van een theorie uitdagen * Introductie van nieuwe therapeutische technieken * Geeft gelegenheid om weinig voorkomende problemen te bestuderen

Question 30

# Casus studies Wat zijn de beperkingen van casussen?

Answer 30

* Bias bij de observators/onderzoekers (Vragen alleen naar wat ze willen weten) * Subjectieve evidentie (weinig interne validiteit) * Zwakke basis voor generalisaties (weinig externe validiteit)

Question 31

# correlationele methode Wat is een correlatie?

Answer 31

De mate waarin gebeurtenissen of karakteristieken varieren met elkaar * Positieve correlatie (>0 - 1) * Negatieve correlatie (<0 - -1) * Ongerelateerd (0)

Question 32

Wat is de correlationele methode?

Answer 32

Onderzoeksprocedure om de mate van samenhang tussen variabelen te bepalen

Question 33

# correlationele methode Wat zijn participanten?

Answer 33

* Mensen die gekozen zijn voor een studie worden samengenomen de sample genoemd * Idealiter: De sample is representatief voor de hele bevolking (of een bepaalde (sub)populatie)

Question 34

Wanneer kunnen correlaties vertrouwd worden?

Answer 34

**Correlaties worden als betrouwbaar gezien na een statische analyses** * Statistische significantie: De bevinding (correlatie) is onwaarschijnlijk het resultaat van toeval * Over het algemeen neemt het vertrouwen in een correlaties toe naarmate de sample en de sterkte van de correlatie groter zijn

Question 35

Wat zijn de sterktes en zwaktes van de correlationele methode?

Answer 35

**Voordelen van de correlationele methode** * Heeft hoge externe validiteit (bevindingen kunnen gegeneraliseerd worden wanneer de sample representatief is) * Het is mogelijk om de bevindingen te herhalen (repliceren) in studies met andere samples **Problemen met correlationele studies** * Beperkte interne validiteit * Beschrijft, maar verklaart een relatie niet en geeft geen uitspraak over causaliteit

Question 36

# experimentele methode Wat is een experiment?

Answer 36

De variabele van belang (onafhankelijke variabele) wordt gemanipuleerd en het effect van deze variabele op een andere variabele wordt geobserveerd (afhankelijke variabele) * Gemanipuleerde variable = Onafhankelijke variable * Geobserveerde variabele = afhankelijke variable

Question 37

# experimentele methode Wat is een confound?

Answer 37

Variabelen anders dan de onafhankelijke variabele die een invloed kunnen hebben op de afhankelijke variabele

Question 38

# experimentele methode Drie procedurele eigenschappen die kunnen beschermen tegen confounds

Answer 38

* Controle groep * Random toewijzing * Gemaskeerd (blind) design

Question 39

Wat is de controle groep?

Answer 39

Participanten die niet worden blootgesteld aan de onafhankelijke variabele, maar wiens ervaring verder gelijk loop met deze in de experimentele groep * Verschil tussen deze en de experimentele groep wordt bepaald met statistische significantie * Clinici bepalen verder of het verschil tussen de controle en experimentele groep ook klinisch significant is

Question 40

Wat is random toewijzing?

Answer 40

Iedere selectieprocedure die er voor zorgt dat elke participant in het experiment een even grote kans heeft om toegewezen te worden in de controle of de experimentele groep

Question 41

Wat is een gemaskeerd (blind) design?

Answer 41

Een experiment waarin participanten niet weten aan welke groep (controle of experimentele) ze worden toegewezen * Placebo therapie

Question 42

Wat is een dubbel-gemaskeerd design?

Answer 42

Een experiment waarin zowel participanten EN experimentleiders niet weten aan welke groep (controle of experimentele) de participanten worden toegewezen

Question 43

Wat zijn voordelen van de verschillende onderzoeksmethoden?

Answer 43

Case studie: geeft info over individuen Correlationele methode: zelfde als experiment maar **geen** causaal verband Experimentele methode: geeft causale informatie

Question 44

Alternatieve onderzoeksdesigns

Answer 44

**Klinische onderzoeker moeten zich vaak tevreden met designs die suboptimaal zijn. Dit worden typisch quasi-experimentele designs genoemd** * Gematchte designs (bv. mensen met of zonder bepaalde aandoening; verder helemaal gematcht) * Natuurlijke experimenten (bv., natuurrampen) * Analoge experimenten (bv., proberen het "echte leven" na te bootsen) * Single-subject experimenten (bv., ABAB design) * Longitudinale studies * Epidemiologische studies

Question 45

# Alternatieve onderzoeksdesigns Gematchte (mixed) designs

Answer 45

* Participanten worden niet random toegewezen aan groepen, maar getrokken in bestaande groepen * Gematchte controle participanten worden gezocht op basis van demografische en andere variabelen om confounds tegen te gaan

Question 46

# Alternatieve onderzoeksdesigns Natuurlijke experimenten

Answer 46

* De natuur manipuleert de onafhankelijke variabele en de experimentleider observeert de effecten * Typisch kunnen deze evenementen (de onafhankelijk variabele; bv. natuurramp) niet makkelijk gerepliceerd worden * Vaak moeilijk(er) om de resultaten van een individuele studie te generaliseren

Question 47

# Alternatieve onderzoeksdesigns Analoge experimenten

Answer 47

* Onafhankelijk variabelen worden vrij gemanipuleerd, terwijl ethische en praktische limitaties vermeden worden * Participanten worden gestuurd om zich te gedragen in manieren die lijken op bepaalde situaties in het "echte level" (bv., Stanford prison experiment) * Experimentleiders kunnen echter er niet zeker van zijn dat de lab data precies overeenkomen met psychische fenomenen in het echte leven * Vaak worden dieren gebruikt als participanten

Question 48

# Alternatieve onderzoeksdesigns Single-subject experimenten

Answer 48

* Een enkele participant wordt geobserveerd na manipulatie van de onafhankelijke variabele * Deze experimenten doen vaak beroep op baseline data als standaard voor vergelijking * Heeft hogere interne validiteit dan de casus-studie omdat de onafhankelijke variabele wordt gemanipuleerd --> ABAB (reversal) design

Question 49

# Specifieke vormen van correlationeel onderzoek Longitudinale studies (bv. in high-risk populaties of over levensloop)

Answer 49

* Dezelfde participanten worden over een langere tijd meerdere keren geobserveerd * Vaak omdat: onafhankelijk variabele kan niet gemanipuleerd worden of random toewijzing is onmogelijk * Minder duidelijke conclusies over causaliteit mogelijk

Question 50

# Specifieke vormen van correlationeel onderzoek Epidemiologische studies

Answer 50

Geven informative over de incidentie of prevalentie van een specifieke stoornis en een populatie * **Incidentie**: Aantal nieuwe gevallen in een specifieke periode * **Prevalentie**: Totaal aantal gevallen in een specifieke periode Voorbeelden van studies * Aantal nieuwe gevallen COVID per week * National Comorbidity Survey * National Comorbidity Survey Replication

Question 51

Beschermen van participanten

Answer 51

**Primaire verplichting voor onderzoekers** * Vermijd fysiek of psychologische schade voor participanten **Institutional Review Board (IRB)/Ethische commissies** * Ethische commissies in een onderzoeksinstituut hebben de taak om toe te zien dat de rechten en veiligheid van participanten wordt gewaarborgd **IRBs proberen er voor te zorgen dat iedere studie de volgende rechten respecteert van de participanten (continued):** * De voordelen van de studie zijn groter dan de kosten/risico's. * De participanten worden beschermd tegen fysieke of psychologische schade. * De participanten hebben toegang tot informatie over de studie. * De privacy van de participanten wordt beschermd door principes zoals vertrouwelijkheid en anonimiteit.