Het centrale gehoor Flashcards
(18 cards)
Hoe lokaliseren van geluid, monauraal (een oor)
Door de groeven en vouwen van de pinna gedraagt het buitenoor zich als een richting-afhankelijk filter. Ieder oor is uniek met eigen groeven. Dit bevordert richtinghoren m.n. in het verticale vlak.
binauraal richting horen
is belangrijk voor lokalisatie m.n. in het horizontale vlak. Het heeft 2 verschillende systemen:
- Een systeem maakt gebruik van verschillen in intensiteit (amplitude, interaural level difference) van het geluid aan beide oren
- Het andere systeem maakt gebruik van verschillen in fase van het geluid aan beide oren
o Verschillen in aankomsttijd
systemen voor geluidslokalisatie
- fasesysteem
- intensiteit
fasesysteem
vooral relevant voor laag frequente geluiden. Van beide kanten projecteert de ventrale nucleus cochlearis naar de mediale kern van de oliva superior, beide exciteren.
intensiteit systeem
bij hoogfrequente geluiden. Aan beide kanten ventrale nucleus cochlearis. Geluid wat van contralateraal komt gaat eerst naar mediale kern van corpus trapezodium, die zorgt voor omkering van signaal.
Laterale kern van oliva superior wordt gestimuleerd door ipsilaterale geluid en geremd door geluid door contralateraal.
Rol mediale oliva superior in geluidslokalisatie
Er zijn 2 dendrieten, op elke komt geluid van een oor binnen. Die tellen op in het soma en als die groot genoeg zijn voor een AP dan ontstaat dat (ze tellen op als ze beide tegelijkertijd aankomen in het dendriet). Voor sommige cellen kunnen geluiden eerder aankomen, maar nemen ze een langere weg naar de dendriet. Dit zorgt ervoor dat het nog wel tegelijkertijd op de dendriet kan aankomen met het signaal van het andere oor. Dit werkt vooral bij laag frequente geluiden.
- Coincidence detection
- Delay lines
rol laterale oliva superior in geluidslokalisatie
Van contralateraal is er een remmend signaal, van ipsilateraal een exciterend signaal. Remming is wel dominant, dus als er een luid geluid komt van contralateraal wordt het stil. Als er van ipsilateraal een luid geluid komt wordt dit meer geexciteerd.
mediale oliva superior
o Contralterale imput exciterend
o Detecteert ITD (faseverschillen)
o Vooral < 1.5 kHz
Laterale oliva superior
o Contralaterale input inhiberend
o Detecteert ILD (intensiteitsverschillen)
o Vooral >3 kHz
tonotopie
Cellen die dichtbij elkaar liggen zijn gevoelig voor dezelfde toonhoogte.
route gehoor
Cochlea > nucl. cochlearis dorsalis > nucleus lensinisei lateralis > colliculus inferior > corpus geniculatum mediale > auditieve schors
centrale geluidsverwerking
Er zijn veel parallele systemen, bijv. apart systeem voor richting horen. Op veel plekken zijn er commissurale verbindingen (bijv. coll. Inf cortex) dit betekent dat doofheid/slechthorendheid i.h.a. wijst op een perifeer defect.
Er zijn maps voor o.a. toonhoogte, periodiciteit, FM en geluidsrichting. Spraak en gehoor zijn nauw verheven in de cortex.
Hoe kan je een gesprek voeren in een drukke ruimte?
- Sorteren van geluiden (stream segregation) op basis van spectrotemporele overlap (dus gebruik makend van richting horen, toonhoogte, klankkleur etc.)
- Centrale mechanismen (bijv. laterale inhibitie, afdalende projecties) helpen om selectieve aandacht voor geluiden die weinig spectrotemporele overlap hebben met achtergrondgeluiden mogelijk te maken
Wat gebeurt er bij slechthorendheid?
Bij slechthorendheid wordt het repertoire van cues dat je tot je beschikking hebt beperkter. Het verlies van buitenste haarcellen leidt tot verlies van compressie (en evt. tot loudness recruitment)
probleem cocktailparty
Probleem is dat het achtergrond geluid het gesprek wat je voert maskeert. Dit is sterker naarmate de spectrale inhoud meer overlap vertoont (dwz het achtergrondgeluid moet vallen binnen de kritische bandbreedte van de frequenties waarin je geïnteresseerd bent).
middenoorreflex
contractie van vooral de m. stapedius en in mindere mate m. tensor tympani maakt de keten van de beentjes stijver. Geluid beneden de 2 kHz wordt daardoor verzwakt (tot 25 dB)
functie middenoorreflex
- bescherming tegen overstimulatie van de cochlea door laag-frequent geluid
- ook contractie als je zelf geluid maakt
reflex is binauraal