otonom sinir sistemi fizyolojisi Flashcards
(11 cards)
•________
OSS nin temel işlevidir
•Organ işlevlerinin değişen ortam koşullarına ; efor, ortostatik stres
ve termik stres vb. otomatik uyumu, adaptasyonu
• Organizma iç ortamının sabit tutulması; Homeostazis
• Organlar arası hızlı nöronal koordinasyonun sağlanması,
OSS nin temel işlevidir.
• Sempatik sinir sistemi etkisi:
Hızlı enerji mobilizasyonu (______): Çaba harcama,
bedensel aktivite, stres durumunda aktif
• Parasempatik sinir sistemi etkisi:
Enerji rezevlerinin yeniden doldurulması ve dinlenme (_____): Dinlenimde aktif.
• Sempatik sinir sistemi etkisi:
Hızlı enerji mobilizasyonu (ergotropik , performans sistemi): Çaba harcama,
bedensel aktivite, stres durumunda aktif
• Parasempatik sinir sistemi etkisi:
Enerji rezevlerinin yeniden doldurulması ve dinlenme (trofotropik, rejeneratif
sistem): Dinlenimde aktif.
Parasempatik Sistemin Etkileri
Daraltma (kasılma)etkisi
•_____
Uyardıkları
•____
Parasempatik Sistemin Etkileri
Daraltma (kasılma)etkisi
•Pupilla (göz bebeği)
•Bronşioller (akciğerdeki hava yolları)
•Kalbi yavaşlatır
Uyardıkları
•Sindirim sistemi
•İnsülin salgısı
•İdrar yapımı-atımı
•Ereksiyon
Sadece Sempatik Uyarım Alanlar
•______
Sadece Sempatik Uyarım Alanlar
•Adrenal medulla –salgı artışı
•Kıl kökü kasları(errector pili)-kasılma
•Ter bezleri–salgı artışı
•Böbrekler–Renin salgısı
•Yağ doku-Yağ asidi salınması
•Bir çok kan damarı-daralma
ESS nöronları nerede bulunuyor?
• Submokzada sinir hücrelerinden
oluşan ağa submukozal pleksus
(Meissner Pleksusu) adı verilir.
Salgılama ve kan akımını düzenler.
• Sirküler ve longitüdinal kasların
arasında bulunan ağa ise myenterik
pleksus (Auerbach Pleksusu) adı
verilir. Gastrointestinal hareketleri
düzenler.
Sempatik ve parasempatik
gangliyonlardaki sinaptik geçiş _____.
Pregangliyonik ACh reseptörleri; ____ reseptörlerdir
____tir ve _____ ile bloklanır
Postgangliyonik parasempatik SS de
aktarım _____.
Muskarinik reseptörler _____tir, ____ ile bloklanır.
Sempatik SS nin efektör organa etkisi _____tir.
_____ reseptörleri
farklı olarak ter bezi ___ –> __- res.
Sempatik ve parasempatik
gangliyonlardaki sinaptik geçiş
kolinerjiktir.
Pregangliyonik ACh reseptörleri;
Nikotinik reseptörlerdir.
İyonotropiktir ve Heksametonyum ile
bloklanır.
Postgangliyonik parasempatik SS de
aktarım kolinerjiktir.
Muskarinik reseptörler metabotropiktir,
Atropin ile bloklanır.
Sempatik SS nin efektör organa etkisi
adrenerjiktir.
alfa ve beta reseptörleri
farklı olarak ter bezi kolinerjiktir –>M-
res.
Nikotinik reseptörler ______ta, _____da ve _____de bulunur
Nikotinik reseptörler iskelet kası motor son plakta, tüm otonom gangliyonlarda ve adrenal medullanın kromafin hücrelerinde bulunur
Otonom Yollar: İki Götürücü Hücre
Her sempatik yol, omurilikten uyarılan dokuya kadar biri pregangliyoner, diğeri de postgangliyoner nöron olmak üzere iki
nörondan oluşur.
• 1.Pregangliyonik nöron (soması _____ veya ____ )
• 2.Postgangliyonik nöron (________)
İç organ aferentleri ____ olarak tanımlanır. Sempatik-parasempatik ayrımı yoktur.
Sempatik ve parasempatik kavramı eferent
pregangliyonik ve postgangliyonik nöronlar ile sınırlıdır
Otonom Yollar: İki Götürücü Hücre
Her sempatik yol, omurilikten uyarılan dokuya kadar biri
pregangliyoner, diğeri de postgangliyoner nöron olmak üzere iki
nörondan oluşur.
• 1.Pregangliyonik nöron (soması omurilikte intermediyolateral çekirdekte veya beyin
sapında )
• 2.Postgangliyonik nöron (otonom gangliyondadır)
İç organ aferentleri viseral aferentler olarak tanımlanır. Sempatik-parasempatik ayrımı yoktur.
Sempatik ve parasempatik kavramı eferent
pregangliyonik ve postgangliyonik nöronlar ile sınırlıdır
Parasempatik Sistemin Etkileri
Daraltma (kasılma)etkisi:
•_____
Uyardıkları:
•_____
Sempatik Sistemin Uyarıcı Etkileri:
•_____
Genişletici etki:
•_____
Sempatik Sistemin Duraklatıcı Etkileri:
•____
Parasempatik Sistemin Etkileri
Daraltma (kasılma)etkisi:
•Pupilla (göz bebeği)
•Bronşioller (akciğerdeki hava yolları)
•Kalbi yavaşlatır
Uyardıkları:
•Sindirim sistemi
•İnsülin salgısı
•İdrar yapımı-atımı
•Ereksiyon
Sempatik Sistemin Uyarıcı Etkileri:
Gözbebeğinde genişleme (pupillar dilatasyon)
•Mukuslu tükrük salgısı(salivasyon) ↑
•Kalp atımında ve vurum hacminde ↑
Genişletici etki:
•Kan damarları
•Bronşioller
•Katekolamin salgısı↑
•Yağ yıkımı↑
•Ejekülasyon (boşalma)
Sempatik Sistemin Duraklatıcı Etkileri:
• Sindirim
• Pankreas salgıları
• İdrar çıkarma
OSS de nörotransmisyon
Hedef organa aktarım motor son plak tipi bir sinaps
üzerinden değil, postgangliyonik lif uç bölgesindeki ____ aracılığı iledir.
İskelet kasında olduğu gibi tüm hücreler tek tek
inerve edilmez. ____lar sayesinde düz kas bir
fonksiyonel ___ oluşturur.
Postgangliyonik aksonların ____de transmitter sentez ve depolanması gerçekleşir.
• Salgılanmaları sonrası transmitterler subsinaptik reseptörleri aracılı efektör organlara etki eder.
• Dışardan uygulanan transmitter maddeler sıklıkla ekstrasinaptik reseptörlere etkir.
• Denervasyon sonrası bazı efektör organlar transmiterlerine ve
benzer ilaçlara karşı (mimetikler) aşırı duyarlılık (süpersensitiviti) gösterirler.
OSS de nörotransmisyon
Hedef organa aktarım motor son plak tipi bir sinaps
üzerinden değil, postgangliyonik lif uç bölgesindeki varikoziteler aracılığı iledir.
İskelet kasında olduğu gibi tüm hücreler tek tek
inerve edilmez. Nexuslar sayesinde düz kas bir
fonksiyonel sinsisyum oluşturur.
Denervasyon sonrası hipersensitivite
• Denervasyondan bir hafta kadar sonra efektör hücreler
(düz kas, bez) katekolaminlere karşı artan bir duyarlılık gösterirler.
=> azalan nöronal aktiviteye karşı adaptasyon.
• Olası mekanizması:
-_____
-_____ ve ____ düşmesi
• Nöronal aktivitenin kronik azalışı efektör hücre
duyarlığını artırırken, artışı ise efektör hücre duyarlığını
azaltır.
Denervasyon sonrası hipersensitivite
• Denervasyondan bir hafta kadar sonra efektör hücreler
(düz kas, bez) katekolaminlere karşı artan bir duyarlılık
gösterirler.
=> azalan nöronal aktiviteye karşı adaptasyon.
• Olası mekanizması:
-Reseptör “up-regülasyonu”
-Dinlenim membran potansiyeli ve uyarılma eşiği
düşmesi
• Nöronal aktivitenin kronik azalışı efektör hücre
duyarlığını artırırken, artışı ise efektör hücre duyarlığını
azaltır.
