Ürtiker ve anjiyoödem Flashcards

1
Q

Ürtiker nedir

A

Etrafı eritemle çevrili keskin sınırlı kabarıklık(üst dermis)
Yuvarlak veya düzensiz sınırlı
Derinin vasküler reaksiyonu
Etrafındaki eritem basınçla solar
***Kaşıntılı
İz bırakmadan solar
*Batıp çıkan özellikte aynı yerde kalma süresi 1-24 saat

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
2
Q

Akut kronik ürtiker nedir

A

<6hf akut
>6hafta,haftada en az 2 gün kronik ürtiker

Çoğunluğu akuttur
**İyileşir

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
3
Q

Ürtiker mikroskop bulguları nedir

A

Dermal ödem
Dilate kan damarları ve perivasküler inf hücreler
Normal epidermis

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
4
Q

Ürtiker patogenezi nedir

A

Mast hücre ve bazofil degranülasyonu kabarıklık ve kızarıklıktan sorumlu
*Alerjenle indüklendiğinde klasik Tip1 IgE aarcılı aşırı duyarlılık reaksiyonu oluşturur
Histamin ve diğer vazoaktif medyatör salınımı,artmış kan akımı vasküler geçirgenlik ve VD
Farklı uyaranlar ve nonimmünolojik mekanizmalar da aynı durumla sonuçlanabilir
Endotelyal ödem çok azdır ve lökositoklazi görülmez

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
5
Q

Anjiyoödem nedir

A

**Temel bulgu:Şişlik
**Derin dermis ve subkütan doku
Sıklıkla yüz ve ekstremite kısmı tutulur
İç organlar da etkilenebilir
***Kaşıntı nadir
Ağrı ve yanma hissi ön planda
Günler sürebilir

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
6
Q

Ürtiker ve/veya anjiyoödem anaflaksinin ilk bulgularından olabilir

A

D

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
7
Q

Anjiyoödem patogenezi nedir

A

Ürtikerle aynıdır
Mast hücre ve bazofil degranülasyonu kabarıklık ve kızarıklıktan sorumlu
*Alerjenle indüklendiğinde klasik Tip1 IgE aarcılı aşırı duyarlılık reaksiyonu oluşturur
Histamin ve diğer vazoaktif medyatör salınımı,artmış kan akımı vasküler geçirgenlik ve VD
Farklı uyaranlar ve nonimmünolojik mekanizmalar da aynı durumla sonuçlanabilir
Endotelyal ödem çok azdır ve lökositoklazi görülmez

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
8
Q

Ürtiker/anjiyoödem patogenezinde etkili mekanizmalar nelerdir

A

1-İmmün ilişkili(IgE)–antijenler
2-Kompleman ilişkili(anafilotoksinikolajen vasküler hastalıklar)
3-Oto-immün
4-Bilinmeyen
5-Non immün ilişkili(kolinerjik ajan,fiziksel uyaran,B-adrenerjikler,nonimmün histamin salınımı yapanlar)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
9
Q

Ürtiker tipleri nelerdir

A

1-Spontan ürtiker
Akut spontan
Kronik spontan
2-Fiziksel ürtiker
Soğuk ürtiker
Geç basınç ürtiker
Lokalize sıcak ürtiker
Solar ürtiker
Vibratuar ürtiker
3-Diğer indüklenebilen ürtiker
Akuajenik ürtiker
Kolinerjik ürtiker
Kontakt ürtiker
Egzersiz ilişkili ürtiker

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
10
Q

Akut ürtiker etkenler nelerdir

A

Enfeksiyonlar%48
Besinler %23 (İnek sütü,yumurta,buğday,yer fıstığı,ağaç yemişleri,soya,karides)
İlaçlar(NSAİİ,penisilin ve diğer abler,ACE inhibitörleri)
Böcek ısırması(arı,ateş karıncası)
İnhaler alerjenler
İdiyopatik

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
11
Q

Akut ürtikerde tanısal yaklaşım ve tedavi nedir

A

Öykü
FM
Genelde komplikasyonsuz iyileşirler
Alerjik olanlarda eliminasyon ve antihistaminiğe yanıt en iyidir
**Anaflaksiyi gözden kaçırma

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
12
Q

Dermografik ürtiker nedir

A

Basıya bağlı hızlı gelişen yüzeysel kabarıklık ve yoğun kaşıntı
En sık fiziksel ürtiker tipidir
Genç erişkinlerde sıktır 6-7 yıl devam edebilir

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
13
Q

Fiziksel ürtiker tipleri nelerdir

A

Dermografik ürtiker
Geç basınç ürtikeri
Soğuk ürtikeri
Solar ürtiker

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
14
Q

Geç basınç ürtikeri nedir

A

Vertikal,statik basıncı takiben 4-8 saat sonra gelişen ve 8-48 saat devam eden derin ve ağrılı şişlik
Avuç,taban,kalça ve sırtta

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
15
Q

Soğuk ürtikeri nedir

A

Buz küp testi ile görülür
Sıklıkla idiyopatik

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
16
Q

Solar ürtiker nedir

A

280-760nm dalga boyu ışınlarda oluşur
En sık UV ışınıyla oluşur
Güneşe sürekli maruz kısımlarda oluşur

17
Q

Kolinerjik ürtiker nedir

A

Dış etkenler yerine vücut iç ısısının artışına bağlıdır
Egzersiz,sıcak banyo,baharatlı yiyecekler,alkol gibi etkenler vücut iç ısısını artırarak kolinerjik ürtikere neden olur
Eritemle çevrili toplu iğne başı büyüklüğünde kabarıklıklarla karakterizedir

18
Q

Akuajenik ürtiker nedir

A

Nadirdir
Sıcaklıktan bağımsız dakikalar içinde suyun değdiği yerlerde ürtiker oluşur

18
Q

KRONİK ÜRTİKER NEDİR

A

eTYOLOJİK TANI GENELDE ZORDUR
Nedeni sadece %20 vakada belirlenir
Erişkinlerde özellikle orta yaşlı kadınlarda daha sıktır
Genelde atopi ya da alerji ile ilişkili değildir
Altta yatan besina lerjisi çok nadirdir
Parazitik enfeksiyonlar andiren altta yatan nedendir

19
Q

Kronik Ürtiker etyolojisi needir

A

İdiyopatik:en sık
Fiziksel etkenler
Psödoalerjenler:Besin katkı maddeleri
İlaçlar
Otoantikorlar
Enfeksiyonlar
Otoimmün hastalıklar
Maligniteler

20
Q

Akut ürtiker/anjiyoödem muayenesi nasıl yapılır

A

Tanı için bulgular yoksa:
Lab gerekli değil
Tedavi:Akut tedavi,alerjenden uzaklaşma,antihistamin

Tanı için bulgular varsa :
Deri prik testi veya spesifik IgE bakılır

21
Q

Üritker/anjiyoödem ayırıcı tanı nedir

A

herediter anjiyoödem
Eritema multiforme
Ürtikeryal vaskülit
Primer mast hücre bozuklukları

22
Q

Herediter anjiyoödem nedir

A

C1q esteraz inhibitör eksikliği
Anjiyoödem(tekrarlayan,antihistaminlere yanıtsız)
**Ürtiker -
Aile hikayesi
Visseral organ tutulumu
Laringeal ödem
Abdominal atak

23
Q

Eritema multiforme nedir

A

Mikoplazma,HSV,diğer enfeksiyonlar,ilaç
Akut mukokütanöz hipersensitive reaksiyonu
Ani başlangıç,hızlı progres
Simetrik,akral yerleşim
Kaşıntı daha az
Yanma hissi yoğun

24
Q

Ürtiker anjiyoödem tedavisi nedir

A

Alerjen tespit edilirse uzak durulması gerekmektedir
***Antihistaminik tedavinin temelidir
Tüm ürtiker tiplerinde etkilidri

  1. jenerasyon ahler uzun süreli terapotik etkinlik ve tek günlük doz açısından iyidir

**Setirizin,levosetirizin,loratadin,desloratadin ve feksofenadin çovuklarda güvenli olarak kullanılabilir

25
Q
  1. jenerasyon AHlerin üstünlükleri nedir
A

Sedasyon yapmaz
Antikolinerjik YE yok
Kullanımı kolay

26
Q

Birinci jenerasyon AHlerin görevi nedir

A

SSSyi suprese ederler
Antikolinerjik YE var
Sedasyon kognitif ve psikomotor performansı bozar
Birçok ilaçla etkileşime girebilir
Kısa süreli terapotik etkinlik

27
Q

Ürtiker anjiyoödem tedavisinde KTSler rutin olarak kullanılmalıdır

A

Y
AH tedavisine cevap vermeyen ağır akut ürtikerde kısa süreli(max7gün) sistemik KTS tedavisi kullanılabilir

Prednisolon 1mg/kg/gün