1.6 epidemiologie: breder dan etiologie

Question 1

wat is epidemiologie?

Answer 1

de wetenschap die het voorkomen en de verspreiding van ziekte onder de bevolking bestudeert.

Question 2

wat is kankersurveillance?

Answer 2

omvang van de kankerlast bepalen en de ontwikkeling ervan beoordelen

effecten van primaire en secundaire preventie

nog onbekende determinanten opsporen om aanknopingspunten voor vervolgstudies te bieden

Question 3

waarom is kankerepidemiologie belangrijk?

Answer 3

voor kankersurveillance

richtlijnadherentie tav diagnostiek en behandeling van kanker

ondersteunen van beleidskeuzes

Question 4

wat zijn onderzoekstypen van kankerepidemiologie?

Answer 4

niet-experimenteel (observationeel)–> retro- of prospectief

experimenteel (interventioneel)–> altijd prospectief

Question 5

wat zijn de vormen van observationele onderzoekstypen

Answer 5

ecologische studie
patiënt-controle studie
cohort studie

Question 6

wat zijn vormen van interventionele onderzoekstypen?

Answer 6

gerandomiseerd, gecontroleerd onderzoek
(zowel interventie- als preventiestudies)

Question 7

wat zijn oorzaken van kanker?

Answer 7

genetische factoren
omgevingsfactoren (roken, voeding, overgewicht)
combinatie van beiden

Question 8

wat is het gevolg op kanker van slikken van anticonceptie?

Answer 8

verhoogd risico borstkanker

verlaagd risico
- ovariumkanker
- endometriumkanker
- colorectale tumore

Question 9

wat zijn meest voorkomende kankersoorten bij vrouwen ?

Answer 9

borst
huid
long
darm
hematologisch

Question 10

wat zijn de meest voorkomende kankersoorten bij mannen?

Answer 10

prostaat
huid
long
darm
hematologisch

Question 11

hoezo daalde aantal kankerpatienten in 2020?

Answer 11

door corona
het was de eerste daling in 20 jaar

Question 12

wta zijn oorzaken van de stijging van slokdarmkanker?

Answer 12

toename obesitas
toename chronische reflux
afname H. pylori infectie

slokdarmkanker komt bij mannen veel meer voor dan bij vrouwen
- hormonale factoren
- type reflux
- abdominale adipositas

Question 13

hoe kan je screenen op borstkanker in NL?

Answer 13

mammografie

Question 14

hoe kan je screenen op darmkanker in NL?

Answer 14

FIT- test en colonscopie

Question 15

hoe kan je screenen op baarmoederhalskanker in NL?

Answer 15

uitstrijke

Question 16

wat zijn voordelen van screenen?

Answer 16

winst in levensjaren
laag stadium
minder intensieve behandeling

Question 17

wat zijn nadelen van screenen?

Answer 17

overdiagnose–> overbehandeling

Question 18

wat zijn de verschillende uitkomstmaten van overlevingsanalyses?

Answer 18

absolute overleving (overall survival: OS)

ziektevrije overleving (disease specific survival: DFS)

relatieve overleving (relative survival; RS)
- maat voor ziektevrije overleving
- Ratio van de OS in populatie en de verwachte overleving van een naar leeftijd en geslacht vergelijkbare populatie in de algemene bevolking

Question 19

hoeveel stijgt overleving van kankerpatienten 5 jaar na diagnose?

Answer 19

1% per jaar

varieert sterk per soort kanker

grootste stijging bij hematologische maligniteiten

Question 20

waarvoor is kankerregistatie essentieel?

Answer 20

om de omvang van de kankerlast te bepalen en de evolutie ervan te beoordelen (= kankersurveillance)

Question 21

waarvoor is kankerregistratie nog meer geschikt?

Answer 21

inzicht in toepassing van de diagnostische en therapeutische strategieën

richtlijnadherentie tav diagnostiek en behandeling

onderzoek naar de waarde van prognostische modellen

(kosten)effectiviteit van (dure) oncolytica in de dagelijkse praktijk