1.2 immunotherapie biologicals Flashcards
biologicals
therapeutisch product wat gemaakt is door genetische manipulatie van LEVENDE cellen, niet chemisch gemaakt.
recombinant proteins, monoclonal antibodies, fusion proteins, vaccins.
biosimilars
zelfde aminozuurvolgorde als biologicals, VERSCHIL: hoeveelheid suikers in het molecuul.
achterstevoren gemaakt: vanuit DNA opgebouwd en ontwikkeld tot een werkzame stof, eindproduct eerst.
hoeft niet alle onderzoeken die biologicals hoefde te ondergaan, te doen. hierdoor kan het wel minder veilig zijn omdat side effects niet altijd volledig zijn onderzocht.
maken van biologicals
cellen groeien exponentieel tijdens die scale up
lag-exponential-stationary-death
DNA recombinatie:
gen dat codeert voor groeihormoon geknipt en in een plasmide (stukje DNA) geplakt. getransplanteerd in snelgroeiende bacterie. gekweekt.
immunogeniciteit
lichaamsvreemde antigenen worden herkend en onschadelijk gemaakt.
helaas gebeurde dit bij insuline die uit dieren verkregen werd (hierdoor veel inspuiten) bij DM1
Creutzfeld-Jacob
besmetting met prionen: verkeerd gevouwen eiwitten die ernstige neurologische schade kunnen veroorzaken
dit kwam voor bij groeihormoon deficiente mensen die als therapie groeihormoon uit hypofyse van overledenen kregen.
naamgeving
-u- = volledig humaan
adalimUmab, panitumUmab, golimumab, ipilimumab
-zu- = grotendeels humaan
paliviZUmab, trastuZUmab, bevaciZUmab, natalizumab
-xi- = chimeer, grotendeels muis
abciXImab, rituXImab, infliximab, cetuximab.
monoklonale antistoffen
vaak gewoon IgG1 met 2 antigeen bindende domeinen (Fab) en 1 Fc-deel.
bv. rituximab: kan aan complement binden –> membrane attack complex (MAC), opsonisatie, en bevordert ook cytotoxiciteits middels NK-cellen en CD8+Tcyt.
MAB + radionuclide –> specifieker en minder bijwerkingen
fusie-eiwitten
bestaat uit Fc-gedeelte van een IgG-molecuul met daarbovenop een fusie-eiwit in plaast van een Fab-deel
neonatale Fc receptor
beschermd IgG voor degradatie, zodat het langer leeft. door de antigenen die het heeft eraf te halen via endosoom
lichaamseigen antigenen en antilichamen uit meds doen dit proces –> langere halfwaardetijd van IgG (2-3 weken).
dan kan t over de placenta naar het kindje
TNF-a remmers
kan ook over het placenta heen
wel blijven gebruiken tijdens zwangerschap ondanks dat het ook naar het kindje gaat.
cytokines
pro en anti moeten in evenwicht, verstoring –> auto immuunziektes.
TNF is belangrijk zorgt voor koorts en ontsteking
cytokines remmen
- monoklonaal antilichaam tegen de receptor van cytokine –> hierdoor kan het niet binden.
- monoklonaal antilichaam tegen het cytokine zelf –> wordt uit circulatie weggevangen.
- toedienen van oplosbare receptoren die het cytokine wegvangen.
