Glaucoom

Question 1

Wanneer ben je slechtziend en wanneer blind

Answer 1

Slechtziend: bij een visus van minder 0.3 of gezichtsveld van minder dan 30 graden.
Blind: visus minder dan 0,05 of gezichtsveld van minder dan 10 graden.

Question 2

Oorzaken slechtziendheid

Answer 2

Cataract, diabetische retinopathie, opticusatrofie, glaucoom, maculadegeneratie of hersenafwijkingen.

Question 3

Glaucoom

Answer 3

Groep oog aandoeningen die gepaard gaan met verlies van zenuwvezels en gezichtsvelduitval. Gekenmerkt door chronische progressieve opticusneuropathie met exacevatie van oogzenuw en bijbehorende typische gezichtsvelduitval. Schade aan oogzenuw ontstaat. Zenuwvezels sterven af door hoge druk.
Normale oogdruk ligt tussen 10 en 20mmHg, hypotonie-> is te lage druk. Bij hoge oogdruk is sprake van oculaire hypertensie, bij schade heet het glaucoom.

Question 4

Risicofactoren glaucoom

Answer 4

Oudere leeftijd, myopie, oculaire hypertensie (verhoogde intra-oculaire druk), papilexcavatie (meer risico als cup/disc-ratio>0,5 (de ratio neemt toe bij glaucoom toename)), familie, afkomst (veel bij Afrikanen en Aziaten) en hart- en vaatziekten, gestoorde doorbloeding van oogzenuw, Diabetes mellitus.

Question 5

Verschillende soorten glaucoom (onderscheid tussen primair en secundair)

Answer 5

• Oculaire hypertensie: is eigenlijk nog geen glaucoom, er is nog geen schade. Wel screenen voor ontwikkelen van glaucoom
• Normale druk glaucoom
• Open kamerhoek glaucoom: primair en secundair
• Gesloten kamerhoek glaucoom: primair en secundair (vaak bij DM of bij tumor in achter segment van oog)
• Congenitaal glaucoom

Question 6

Aanmaak en afvoer van kamervocht

Answer 6

Aanmaak in corpus ciliare, gaat dan via achterste oogkamer tussen lens en iris door, door pupilopening naar voorste oogkamer. Daar bevindt de kamerhoek en daar zit het trabekelsysteem/afvoersysteem. Vocht wordt dan weggevoerd naar kanaaltjes van Schlemm. Dan door naar venen. Bij glaucoom vaak verstoorde afvoer. Maar er is wel sprake van glaucoom als er ook gezichtsvelduitval is.

Question 7

Primair openkamerhoek glaucoom (POAG) onderverdelen in:

Answer 7

Hoge druk open kamerhoek glaucoom, normale druk open kamerhoek glaucoom (vasculaire oorzaken of afwijkingen in lamina cribrosa).
Risicofactoren zijn: hoge oogdruk, positieve familieanamnese, myopie, ouder worden, hart- en vaatziekten en diabetes.

Question 8

Wat is te zien bij primair openkamerhoek glaucoom

Answer 8

Geen afwijkingen bij spleetlamp, oog ziet er normaal uit. Bij beginnend heb je geen klachten. Geleidelijke chronische aandoening met afvoerproblemen van kamervocht.

Question 9

Oorzaken secundair openkamerhoek glaucoom

Answer 9

Corticosteroïden, ontstekingen, pigmentdispersie en pseudoexfoliatieglaucoom, caroticoveneuze fistel, intraoculaire bloeding, oogtrauma en operatie.

Question 10

Oogdruk gedurende de dag

Answer 10

Is niet stabiel, in de ochtend is deze het hoogst. Bij patiënten met glaucoomwordt oogdruk gedurende de dag gemeten.

Question 11

Diagnostiek glaucoom

Answer 11

Applanatietonometrie: hoe verder de halve cirkels van elkaar af zitten, hoe kleiner het contact oppervlakte, de te groter intra-oculaire druk en hoe hoger kans op glaucoom

Daarnaast: gonioscopie (kamerhoek via spiegel bekijken), fundoscopie (cup-disc ratio bepalen), perimetrie (gezichtsveldonderzoek), OCT (netvlieslagen beoordelen) en pachymetrie (cornea dikte bepalen)

Question 12

OCT onderzoeken en pachymetrie

Answer 12

OCT: niet-invasieve beeldvormende test. Lichtgolven gebruiken om dwarsdoorsnede foto’s van netvlies te maken
Pachymetrie: dikte van cornea bepalen. Bij dikke cornea kan oogdruk te hoog worden gemeten en andersom.

Question 13

Klachten primair chronische glaucoom

Answer 13

Kan in begin asymptomatisch zijn, geleidelijk ontstaat daling van visus en gezichtsveld. Centrale deel blijft het langste behouden. Dan pas laat klachten; als kokerzicht over is, dan is schade onomkeerbaar

Question 14

Klachten acuut glaucoom

Answer 14

Intra-oculaire druk neemt plots toe, dan pijn in en om het oog met mogelijk hoofdpijn. Oog wordt rood, midwijde lichtstijve pupil. Er kan oedeem van cornea epitheel optreden, wordt troebel en visus is slecht. Ook vegetatieve ontregeling, uit als misselijkheid en braken. Oogbol is hard als je voelt.

Question 15

Behandeling niet-acuut glaucoom

Answer 15

Oogdruppels (levenslang, verminderen oogvocht aanmaak), laser, acetazolamide, operatief (trabeculectomie of glaucoomimplant), cyclodestructie en enucleatie.

Question 16

Soorten glaucoomdruppels

Answer 16

A2-adrenerge agonisten (brimonide, iopidine)
Bètablokkers: timoptol, cosopt en azarga (je kan benauwd worden als je astma hebt)
Carboanhydraseremmers: dorzolamide, brinzolamide acetazolamide

Question 17

Bevorderen afvoer van kamerwater

Answer 17

Prostaglandine analogen en parasympathicomimetica.

Question 18

Vormen van laser behandeling (alleen mogelijk bij acuut glaucoom en niet chronisch)

Answer 18

• LTB: laser traberculoplastiek. Trabekelsysteem wordt verder geopend, afvloed van water gaat dan beter
• Laser iridotomie: bij gesloten kamerhoek glaucoom (acuut). Trabekelsysteem kan niet bereikt worden, gaatjes in iris schieten zodat kamerwater niet helemaal via oogkamers moet lopen.

Question 19

Operatie chronisch glaucoom

Answer 19

Trabeculectomie, om afvoer van kamerwater te verbeteren door overloop creëren tussen voorste oogkamer en subconjuctivale ruimte. Je maakt in diepte in sclera een gaatje gemaakt. Dan kan onder het slijmvlies vocht worden afgevoerd.
Als heroperatie nodig-> kies je in eerste instantie voor een trabeculectomie met fibroseremmer, buisje of filterimplant (om voorkomen dat lichaam het luikje weer dicht maakt)

Question 20

Opties van glaucoomfilterimplant (als trabeculectomie mislukt en kan zowel voor primair als secundair)

Answer 20

Ahmed: bepaalde minimale druk nodig om vloeistofstroom op gang te brengen. Is veilig maar verlaagt oogdruk niet heel sterk.

Baerveldt: als deze geïmplanteerd, loopt oog helemaal leeg, dus ook hier oplosbare hechtingen gebruiken. Duurt ongeveer 6 weken voordat effect plaatsvindt.
Bij beide risico op dubbelzien.

Question 21

Behandeling acuut glaucoom

Answer 21

Snel ingrijpen. Herken acuut glaucoom door pijn, rood oog, doffe cornea en midwijde lichtstijve pupil. Dan oogdruppels geven in timolol en tablet diamox geven. Dan verwijzen naar oogarts. Die geeft nog diamox en mannitol. Dan kan laserbehandeling of chirurgische iridotomie doen.

Question 22

Verschillen tussen glaucoom en cataract

Answer 22

Glaucoom: weinig klachten, medicatie is levenslang druppelen, wisselend operatie resultaat, visus wordt niet beter, risico’s-> verhoogde kans op cataract en levenslange controle
Cataract: direct klachten, geen medicatie, operatieresultaat is voorspellend na 2-3 controles, visus wordt beter na operatie, risico’s-> verhoogde kans op ablatie en niet levenslange controle