Brainscape's Knowledge GenomeTM


Top Flashcards (Certified)
All Flashcards

Z Farmacologie > 2.1 en 2.2 Oorsprong + Ontwikkeling > Flashcards

2.1 en 2.2 Oorsprong + Ontwikkeling Flashcards

(56 cards)

Start Studying
1
Q

Welke elementen spelen een rol bij de ontdekking van farmaca?

A
  1. De toevalsontdekking
  2. Screening van groot aantal stoffen
  3. De doelgerichte ontwikkeling
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
2
Q

Wat zijn voorbeelden van de toevalsontdekking?

A
  1. Orale anticoagulantia
  2. Antibioticum Penicilline
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
3
Q

Hoe werden orale anticoagulantia ontdekt?

A

Broeiproces van klaver in voeder koeien > °chemische veranderingen klaver > koeiensterfte door ernstige bloedingen

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
4
Q

Wie ontdekte toevallig het antibioticum penicilline?

Wanneer?

Waaruit?

A

Fleming

1928

Uit de schimmel Penicillium

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
5
Q

Fleming

Tot wat leidde zijn ontdekking?

A

Systematisch onderzoek naar de invloed van schimmels, bacteriën, gisten op pathogene bacteriën > variëteit in antibiotica (slootwater & grondwater)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
6
Q

De oorsprong van toevalsontdekking kan liggen bij?

A
  1. Plantaardige oorsprong
  2. Micro-organismen
  3. Dierlijke oorsprong
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
7
Q

Geef 2 voorbeelden plantaardige oorsprong farmacon

A
  • Morfine uit opium bevattende zaden van de slaapbol
  • Cocaine uit cocablad
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
8
Q

Geef een voorbeeld oorsprong farmacon: micro-organisme

A
  • Meeste AB (70%) & enkele antikankerstoffen uit schimmels & bacteriën
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
9
Q

Geef 2 voorbeelden dierlijke oorsprong farmacon

A
  • Insuline van varkens
  • Prostaglandine uit prostaatvocht mannelijk dier
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
10
Q

Screening groot aantal stoffen

Wat wordt er verstaan onder trial and error?

A

Wanneer de ontwikkeling van geneesmiddelen gebeurt via het testen van moleculen op therapeutische effecten.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
11
Q

Hoe heet de moderne aanpak bij het ontwerpen van farmaca?

A

Drug design

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
12
Q

Wat houdt drug design in, volgens Targeted therapie?

A

Vertrekken van een gekende structuur vd receptor of eiwit waarop het farmacon moet aangrijpen > ° doelgerichte of targeted therapie = ontwikkelen voor specifieke aandoeningen > minder neveneffecten

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
13
Q

Wat houdt drug design in, volgens me-too geneesmiddelen?

A

Kleine wijzigingen aanbrengen aan de chemische structuur van een gekende werkzame stof > ° nieuw middel met een verwante structuur & licht gewijzigde farmacokinetische of -dynamische werking .

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
14
Q

Geef een andere naam voor me-too geneesmiddelen

A
  1. Opvolggeneesmiddelen
  2. Dezelfde klasse met gelijkaardige indicaties, werking en bijwerkingen
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
15
Q

Geef 2 voorbeelden van me-too geneesmiddelen

A
  • Esomeprazol & omeprazol (maagzuursecretie-inhibitor)
  • Escitalopram & citalopram (antidepressivum)
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
16
Q

Zijn nevenwerkingen interessant?

Voorbeeld

A

Soms zijn nevenwerkingen interessanter dan oorspronkelijke functie van het geneesmiddel.

Sulfonamiden (AB) werken bloedsuikerspiegelverlagend

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
17
Q

Geef de wettelijke procedure bij ontwikkeling van een nieuw geneesmiddel

A
  1. Een ontwikkelingsproces
  2. Een administratief proces
  3. Een commercieel proces
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
18
Q

Waarvoor dient deze wettelijke procedure?

A

Om de werkzaamheid en de veiligheid geneesmiddel te kunnen aantonen vooraleer het op de markt is.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
19
Q

Wat omvat het ontwikkelingsproces?

A
  • Een grondig kwalitatief onderzoek (10-12jaar)
    > effecten
    > bijwerkingen
    > toxiciteit
  • Eerst getest in het labo, dan op dieren, dan op gezonde en tenslotte op zieke mensen.
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
20
Q

Wat houdt het administratieve proces in?

A
  1. De registratieprocedure > onder controle van de geneesmiddelencommissie (doet eigenlijke registratie)
  2. Prijsbepaling + Terugbetaling

1 + 2 duurt ongeveer 0,5 tot 1 jaar

  1. Registratie onder de merknaam en op de markt brengen
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
21
Q

Wat houdt het commercieel proces in?

A
  1. Markttoetreding
  2. Commercialisering verkoop
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
22
Q

De ontwikkelingsfase bestaat uit?

A
  1. Preklinische studies (4 jaar)
    –> geïsoleerde cellen (in vitro) daarna
    –> op dieren (in vivo)
  2. Klinisch onderzoek
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
23
Q

Welke doelen behoren tot de preklinische studie?

Study These Flashcards
A
  1. Testen van het werkingsmechanisme
    –> synthese van de stoffen met een gunstige farmacologische werking (biologische werking van verschillende stoffen testen)
  2. Testen van de toxiciteit
    –> giftigheid en veiligheid van de stof nagaan (acute, subacute & chronische toxiciteit & teratogeniciteit, mutageniciteit & carcinogeniciteit)
24
Q

Wat wordt bedoeld met acute toxiciteit?

Study These Flashcards
A

De effecten manifesteren zich snel en na éénmalige toediening, door een te hoge toegediende hoeveelheid.

25
Wat wordt bedoeld met **subacute** toxiciteit?
Wanneer **herhaaldelijk** wordt toegediend en bij te lange toediening schade kan toegebracht worden.
26
Wat wordt bedoeld met **chronische** toxiciteit?
Wanneer er **herhaaldelijk** in contact gekomen wordt met een stof die sneller opgenomen wordt dan uitgescheiden.
27
Leg het begrip **teratogeniciteit** uit.
De eigenschap van een stof die bij aanraking met een zwangere moeder **afwijkingen bij de foetus** kan teweeg brengen.
28
Leg het begrip **mutageniciteit** uit.
Stoffen die in de celkern het DNA gaan veranderen, **mutaties** doorvoeren > erfelijke veranderingen.
29
Leg het begrip **carcinogeniciteit** uit.
Carcinogenen zijn **kankerverwekkende** stoffen. Hoe meer contact met deze stoffen, hoe meer kans op kanker.
30
Wanneer gaat men over naar de klinische onderzoeksfase?
Wanneer de voordelen opwegen tegenover de risico's. --> veel stoffen halen deze fase niet
31
Het **klinisch onderzoek** wordt terug opgesplitst in 4 fasen, som ze op
1. FASE I onderzoek 2. FASE II onderzoek 3. FASE III onderzoek 4. Farmacovigilantie
32
Leg **FASE I** wat ruimer uit.
1. Is het farmaca veilig? 2. Testgeneesmiddel toedienen aan kleine groep gezonde vrijwilligers (10-100) 3. **Dosisescalatie-studie**: lage en veilige dosis en daarna progressief hogere dosissen > geen direct gezondheidsvoordeel voor proefpersonen
33
Wat is het doel van Fase I?
DOEL: **farmacokinetiek**, **toxiciteit** en **verdraagbaarheid** onderzoeken.
34
Leg **FASE II** wat ruimer uit. | Periode?
1. Werkt het farmaca en wat is de optimale dosering? 2. Aan kleine groep toediening nieuwe medicatie | Ongeveer 2 jaar
35
Wat is het doel van Fase II?
DOEL: de **werkzaamheid** en **optimale dosering** vaststellen om daarna te starten met grootschalige klinische studie + oplijsting **bijwerkingen**
36
Leg **FASE III** ruimer uit. | Periode?
1. Werkt het farmaca beter/even goed/minder dan al bestaande middelen of placebo? 2. Onderzoek bij grote groep --> **risico-batenverhouding** bevestigen. 3. Vergelijking werking met bestaande geneesmiddelen en placebo's 4. Geneesmiddel kan geregistreerd worden | Ongeveer 3,5 jaar
37
Wat is het doel van Fase III?
DOEL: de **werkzaamheid** en **equivalentie of superioriteit** aantonen.
38
Leg de **farmacovigilantie** ruimer uit.
1. Wat zijn nieuwe of zeldzame bijwerkingen op lange termijn effecten? 2. **Post-marketing surveillance of geneesmiddelenbewaking** = het bewaken van de veiligheid en effectiviteit na de registratie van het geneesmiddel + de veiligheid bij combinatie van verschillende geneesmiddelen + bijwerkingen blijven noteren 3. Tijdens de commerciële fase van de ontwikkeling
39
Van wie is **toestemming** nodig om een geneesmiddel te kunnen registreren?
1. Europees Agentschap voor Geneesmiddelen (verkoop in heel Europa) OF 2. Federaal Agentschap voor Geneesmiddelen en Gezondheidsproducten = FAGG
40
Wat is de **geregistreerde merknaam**? | Welk symbool? Wat wil het zeggen?
Wanneer het GM geregistreerd is en zo op de markt wordt gebracht, het tekentje ® is voorzien. | Registrated Trademark = beschermd handelsmerk
41
Waar kan men alle geregistreerde geneesmiddelen terug vinden?
Online via www.bcfi.be --> Gecommentarieerd Geneesmiddelenrepertorium
42
Wat is het doel van dit repertorium?
**Het rationele gebruik** van geneesmiddelen bevorderen.
43
Wat verstaan we onder **rationeel gebruik** van een geneesmiddel?
1. Geneesmiddelen aanwenden waarvoor **gevalideerde studies** bestaan 2. **Adequaat gebruik** van geneesmiddelen (indicaties, contra-indicaties, posologie, interacties) 3. Rekening houdend met de **kostprijs**
44
Wat betekent **"op evidentie gebaseerde farmacotherapie"**?
Dit houdt in dat men zich bewust is vd **risico-batenverhouding** van een geneesmiddel
45
Geef een voorbeeld van een geneesmiddel dat tijdens de commerciële fase uit de handel genomen is.
Ximelagatran (Exanta) : oraal antistollingspreparaat > °acute hepatitis bij inname van meer dan 35 dagen
46
Met wat wordt er rekening gehouden bij het voorschrijven van GM?
Bij het voorschrijven van GM rekening houden met: - Werkzaamheid - Veiligheid - Geschiktheid voor de individuele patiënt - Kostprijs
47
Waarvoor staat de afkorting BCFI?
Belgisch Centrum voor Farmacotherapeutische Informatie --> info verstrekken aan gezondheidswerkers, over geneesmiddelen
48
Welke **bijwerkingen** worden gerapporteerd?
1. Verdachte bijwerkingen die niet in bijsluiter staan (lagere frequentie of minder ernstig) 2. Verdachte bijwerkingen bij recent gecommercialiseerde geneesmiddelen 3. Ernstige verdachte bijwerkingen. 4. Verdachte bijwerkingen bij kinderen
49
Wat kunnen ernstige verdachte bijwerkingen zijn?
1. Levensbedreigende nevenwerkingen 2. Bijwerkingen die tot hospitalisatie leiden of verlengen 3. Nevenwerkingen die leiden tot blijvende invaliditeit of congenitale afwijkingen
50
Waar moet je bijwerkingen melden?
Spontaan meldingssysteem van het FAGG
51
Wat is een patent? | Synoniem?
Een **wettelijke bescherming** van een farmacon waardoor deze het **alleenrecht** heeft om zijn product te ontwikkelen en verkopen. | Octrooi
52
Wat is een **generisch** geneesmiddel?
Het is een geneesmiddel dat **goedkoper** is dan het referentiegeneesmiddel/origineel (RG) geneesmiddel.
53
Hoe komt het dat een generisch geneesmiddel **goedkoper** is?
Er is geen investering meer in jarenlang onderzoek & studies.
54
Wat verstaan we onder het begrip "generisch"? Waarop slaat dit bij een geneesmiddel?
1. Eigen aan de soort --> verwijzing naar het **actieve bestanddeel** in het geneesmiddel 2. Dezelfde therapeutische: - waarde - samenstelling - substantie - dosering - vorm - sterkte per eenheid als merkproducten 3. Uitzicht, smaak & kleur mogen/kunnen **verschillen door niet-actieve bestanddelen** die anders mogen zijn
55
Wat zijn de **voorwaarden** om als generisch geneesmiddel (GG) goedgekeurd te worden in het RIZIV?
1. **Actief bestanddeel** is minstens 10 jaar in minimum 1 lidstaat van de EU toegelaten 2. Het **octrooi/patent** van het referentiegeneesmiddel is vervallen 3. Het GG is **bio-equivalent** = GG moet dezelfde therapeutische waarde hebben als RG
56
Wat betekent bio-equivalent?
Dezelfde **werkzame stof** in dezelfde **sterkte**, met dezelfde **toedieningswijze** bij dezelfde **dosis** moet een **gelijke concentratie** in het lichaam geven > snelheid & mate opname & verspreiding actieve stof is gelijk aan RG

Z Farmacologie (20 decks)

Brainscape helps you reach your goals faster, through stronger study habits.
© 2025 Bold Learning Solutions. Terms and Conditions