Brainscape's Knowledge GenomeTM


Top Flashcards (Certified)
All Flashcards

Z Farmacologie > 3.6 Metabolisatie > Flashcards

3.6 Metabolisatie Flashcards

(44 cards)

Start Studying
1
Q

Wat is het synoniem voor Metabolisatie?

A

Biotransformatie

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
2
Q

Geef een definitie voor metabolisatie.

A

De chemische omzetting van farmaca door tussenkomst van enzymen in 1 of meerdere omzettingsproducten/metabolieten.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
3
Q

Wat verstaan we onder de term “inactieve prodrug”?

A

Inactieve farmaca die eerst in de lever omgezet moeten worden naar een actief metaboliet.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
4
Q

Waar kan metabolisatie plaatsvinden?

A
  1. Lever (voornamelijk)
  2. Gastro-intestinaal
  3. Pulmonaal
  4. Renaal (nier)
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
5
Q

Wat is de reden dat metabolisatie nodig is?

A

Meeste GM zijn vetoplosbaar maar epitheel van de nier is een wateroplosbaar membraan > lipofiele farmaca kunnen hier niet door > dus eerst biotransformatie nodig

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
6
Q

Wat is het doel van metabolisatie?

A

Biotransformatie zorgt voor toename van de wateroplosbaarheid van de metaboliet = betere excretie via de nieren.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
7
Q

Wat is de rol van de lever in de metabolisatie?

A

De lever is een cruciaal orgaan om lichaamsvreemde stoffen uit het lichaam te verwijderen –> door de sterke doorbloeding: 1,5 liter bloed per minuut

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
8
Q

Wat verstaan we onder het first pass-effect?

Gevolg?

A

= Hepatische metabolisatie van farmaca na orale inname

Farmaca passeren eerst de lever, waar er metabolieten worden gevormd. Het niet-gemetaboliseerde deel bereikt de grote bloedsomloop.

Biologische beschikbaarheid van farmaca is lager hierdoor

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
9
Q

Metabolisatie kent hoeveel fasen?

Wat?
Waar?

A

Fase I-reactie
Fase II- reactie

Enzymenreacties in de lever
In de levercellen of hepatocyten

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
10
Q

Via welke reacties wordt het farmacon in de FASE I-reactie omgezet?

A
  1. Oxidatie
  2. Reductie
  3. Hydrolyse
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
11
Q

Wat gebeurt er in de fase I reactie?

A
  1. Polaire of hydrofiele groep wordt ingebracht in de moedermolecule
  2. Wateroplosbaarheid neemt toe
  3. Activiteit van molecule verandert: afnemen (bio-inactivatie) of toenemen (bioactivatie)
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
12
Q

Wat gebeurt er bij oxidatie?

Belangrijkste groep enzymen die in dit proces gebruikt worden?

A

Eén molecuul O2 wordt verbruikt
–> 1 O ingebouwd in het substraat en 1 O gereduceerd tot water > Door deze inbouw in de structuur van de lipofiele farmaco worden ze beter wateroplosbaar
–> beschikbaar voor excretie

CYP 450 = Cytochroom P450 mono-oxygenase systeem

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
13
Q

Waarvoor staat CYP450?

Waar?

A

Cytochroom-p450-mono-oxygenase systeem

Ingebed in membranen endoplasmatisch reticulum

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
14
Q

Welke enzymen zijn betrokken bij de GMmetabolisatie?

A

CYP2C9 + CYP2C19 (omzetting 9% farmaca)
CYP2D6 (omzetting 25% farmaca)
CYP3A4 (omzetting 50% farmaca)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
15
Q

Wat gebeurt er in het reductieproces?

A

Bij reductie wordt de molecule gesplitst en OH wordt opgenomen.

Ondergeschikte rol op oxidatie

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
16
Q

Wat gebeurt er in het hydrolyse proces?

A

Hydrolyse is de splitsing van moleculen waarbij stikstof/N of zuurstof/O vervangen worden door water/H

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
17
Q

Wat verstaat men onder de fase II-reactie?
Kenmerk van deze fase?

Synoniem?

A

De binding van een farmacon met een lichaamseigen molecule.

Verbruik van energie

Conjugatiereactie

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
18
Q

In wat resulteert conjugatie?

Study These Flashcards
A
  1. Inactivatie
  2. Vorming van een goed wateroplosbare molecule voor renale of biliaire excretie
19
Q

Met welke lichaamseigen moleculen kan een conjugaat gevormd worden?

MAGGAS

Study These Flashcards
A
  1. Glucuronzuur
  2. Sulfaat
  3. Glutathion
  4. Aminozuren
  5. Methylaat
  6. Acetylaat
20
Q

Er bestaan verschillende conjugatiereacties, som ze op.

MAGGAS

Study These Flashcards
A
  1. Glucuronidering
  2. Sulfatering
  3. Acetylering
  4. Methylering
  5. Aminozuurkoppeling
  6. Glutathionconjugatie
21
Q

Leg de glucuronidering uit.

Nadeel?

Waar enzymatische hydrolyse?

Study These Flashcards
A
  1. Kwantitatief de belangrijkste conjugatiereactie
  2. De glucuronyltransferasen zitten dichtbij het CYP 450 in het ER > Fase I-reacties kunnen makkelijk geglucuroniseerd worden
  3. Glucuroniden zijn goed wateroplosbaar –> makkelijke uitscheiding via urine of gal (BEHALVE morfine)

Onstabiel–>door enzymatische of spontane hydrolyse terug uiteenvallen

In de lever bij zuigelingen, darm bij volwassenen en in de moedermelk!

22
Q

Leg sulfatering uit.

Study These Flashcards
A

Capaciteit is vrij beperkt door beperkt beschikbare hoeveelheid –> snelle uitputting –> glucuronidering neemt over

23
Q

Leg acetylering uit.

Study These Flashcards
A

Dit leidt tot een verminderd wateroplosbaar product –> verwijdering uit het lichaam wordt vertraagd.

24
Q

Leg methylering uit.

Study These Flashcards
A
  1. Deze reactie is vooral belangrijk voor de biosynthese + afbraak van verschillende lichaamseigen stoffen (vb de catecholaminen).
  2. Voor de biotransformatie slechts bij enkele farmaca een rol
25
Leg de aminozuurkoppeling uit.
Deze vorm is ook belangrijker voor **lichaamseigen stoffen** dan voor farmaca.
26
Leg de glutathionconjugatie uit. | Waarom belangrijk?
1. Koppeling met glytathion komt tot stand door reactie van de **elektrofiele groep van het substraat** 2. Groot deel farmaca wordt **geconjugeerd** Echter: de beschikbare hoeveelheid glutathion in de cel is beperkt = raakt **snel uitgeput** bij hoge dosis farmaca 3. Bij uitputting --> moleculen die anders zouden conjucteren gaan zich **irreversibel gaan binden** met groepen DNA, RNA en essentiële eiwitten !! ° **ernstige cel- en weefselschade** | Glutathionconjugatie = Detoxificatiemechanisme > anders inbouwen DNA, RNA & essentiële eiwitten > schade!
27
Wat zijn de gevolgen van biotransformatie?
1. Bio-inactivatie 2. Bio-activatie 3. Toxificatie
28
Wat gebeurt er bij bio-inactivatie?
- **Verlies** van farmacologische activiteit. - Molecule is niet meer actief --> klaar voor **excretie** via nieren en gal - Meest voorkomende vorm
29
Wat gebeurt er bij bio-activatie? | Voorbeeld
- **Toename** van farmacologische activiteit - Farmacon toegediend onder niet actieve vorm en wordt geactiveerd via biotransformatie = **pro-drug** | Codeïne (activatie tot morfine nodig in de lever)
30
Wat gebeurt er bij toxificatie? | Voorbeeld
- Een **metaboliet** die gevormd wordt met **toxische effecten** | Paracetamol, meerbepaald Dafalgan® = >4g/dag is toxisch
31
Wat zijn de factoren die de biotransformatie beïnvloeden? | GOESE
1. Speciesgebonden factoren 2. Genetische factoren 3. Omgevingsgebonden factoren 4. Enzyminductie 5. Enzyminhibitie
32
Leg de factor speciesgebonden uit.
Bij proefdierenonderzoek zijn er **duidelijke verschillen in de conjugatiereacties** tussen de verschillende diersoorten --> **Voorspellingen** over de biotransformatie zijn dan ook **moeilijk** Wel belangrijk voor: inzicht krijgen in de toxiciteit en effectiviteit van geneesmiddelen.
33
Leg de genetische factoren uit. | Soorten?
- Dezelfde soort maar verschillend in snelheid van metabolisme. **= genetisch polymorfisme** - Genetische afwijkingen zorgen ervoor dat sommige mensen een bepaald GM heel weinig of niet kunnen afbreken --> onaanvaardbare nevenwerkingen of versneld gaan metaboliseren 1. Rapid metabolizers = ultrasnelle 2. Poor metabolizers = trage
34
Welke CYP450 enzymen zijn uitgesproken polymorf? | Opmerking
CYP2C9 CYP2C19 CYP2D6(cardiovasculaire, psychiatrische & neurologische aandoeningen) --> samen **afbraak van 40%** van de huidige GM | CYP2D6 meest intensief bestudeerd --> 8% Europeanen genetisch defect
35
Leg de omgevingsgebonden factoren uit. | Bijvoorbeeld?
- Deze factoren kunnen de **biotransformatiesnelheid** beïnvloeden --> leiden tot inter- en intra-individuele verschillen qua eliminatie van farmaca | De leeftijd
36
Omgevingsgebonden factor qua neonaat.
- De enzymen betrokken bij Fase I en Fase II reactie zijn onvoldoende ontwikkeld --> **verminderde biotransformatie** - **Zeer trage glucuronidatie --> hoge bilirubinespiegels**
37
Omgevingsgebonden factor qua kind. | Voorbeeld
- Bij bepaalde GM ligt de **afbraaksnelheid** op kinderleeftijd **hoger** dan bij volwassenen --> hogere dosis/kg lichaamsgewicht nodig dan bij volwassenen | Theofylline
38
Omgevingsgebonden factor qua oudere.
- De hoeveelheid afbraakenzymes verandert niet erg maar wel een verminderde snelheid van afbraak > **dosisreductie** nodig
39
Leg de enzyminductie uit. | Voorbeelden.
Een biotransformatie-enzym wordt **gestimuleerd** door iets waardoor het enzym sneller gaat werken = **enzymenactiviteit verhoogd** --> farmaca gaat sneller metaboliseren --> snellere eliminatie = veminderde efficaciteit en/of verhoogde toxiciteit | anti-epileptica: fenobarbital (inductie CYP3A4)
40
Tot wat kan enzyminductie aanleiding geven?
**Geneesmiddeleninteracties** = gelijktijdig gebruik van bepaalde geneesmiddelen kan leiden tot: - versnelde biotransformatie van de actieve bestanddelen - bevorderen van biotransformatie
41
Geef enkele voorbeelden van geneesmiddeleninteracties.
1. Anti-epilepticum Fenytoïne + anticonceptiepil > versnelde biotransformatie > °ongewenste zwangerschap 2. Alcohol + orale anticoagulantia > vorming van bloedklonters
42
Leg de enzyminhibitie uit. | Voorbeeld
Het tegenovergestelde van enzyminductie > enzym wordt **geremd** = metabolisatie van farmaca wordt geremd. --> verhoogde concentraties in het lichaam met eventueel een verhoogd effect of verhoogd risico op **bijwerkingen**. Enzym-inhibitoren: - Andere farmaca - Endogene stoffen - Chemicaliën - Voedingsstoffen | pompelmoessap (inhibitor CYP3A4)
43
Geef enkele voorbeelden van enzyminhibitoren.
1. Cimetidine 2. Ketoconazol 3. Itraconazol 4. Erythromycine 5. Pompelmoessap
44
Geneesmiddeleninteractie ten gevolge van enzyminhibitoren?
1. **Cardiotoxiciteit** met terfenadine 2. **Sedatie** met benzodiazepines 3. **Spierafbraak** door statines

Z Farmacologie (20 decks)

Brainscape helps you reach your goals faster, through stronger study habits.
© 2025 Bold Learning Solutions. Terms and Conditions