Atairgeadh Gnéasach an Duine Flashcards

(88 cards)

1
Q

Sainmhinigh atairgeadh

A

nua a dhéantar sliocht nua d’orgánach

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
2
Q

Sainmhinigh gónad

A

organ a thairgíonn gnéaschealla in ainmhithe – na huiríocha agus ubhagáin

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
3
Q

Sainmhinigh neamhthorthúlacht

A

míchumas sliocht a thairgeadh

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
4
Q

Sainmhinigh toirchiu

A

comhthatú idir an sperimchill agus an ubhchill chun siogóit dioplóideach a chruthú

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
5
Q

Sainmhinigh ionphlandú

A

greamú an sutha/siogóit le líneáil na broinne

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
6
Q

Sainmhinigh ginmhilleadh

A

nuair a thagann deireadh leis an toirchiú

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
7
Q

Sainmhinigh frithghiniúint

A

modh breithrialú a chuireann bac ar thoirchiú nó toichis d’aon ghnó

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
8
Q

Cén feidhm atá ag na huirí?

A

Tálann teististéaróin
Déantús speirm
Cothaítear na speirm ag na cealla Sertoli

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
9
Q

Cén feidhm atá ag an cadairne?

A

Is púitse (pouch) craicinn é seo a choinníonn na huiríocha ag 35C le haghidh méóis (níos ísle ná teocht an coirp)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
10
Q

Cén feidhm atá ag an epididimis?

A

Aibítear agus stóráiltear na speirmchealla anseo (Meathann siad tar éis 6 seachtain)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
11
Q

Cén feidhm atá ag an péineas?

A

Cuirtear sa chorp li linn chomhriachtana chun sperim a scaoileadh

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
12
Q

Cén feidhm atá ag an saciín seamhanmhara?

A

Tálann siad leacht ar a dtugtar leacht seamhanmhara

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
13
Q

Cén feidhm atá ag an faireog phrotastatach/Cowper?

A

Cothaíonn an leacht seamhanmhara na speirmchealla agus is mean dóibh snámh ann

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
14
Q

Cén feidhm atá ag an ducht speirme?

A

Iompraíonn siad na sperimchealla ó na huiríocha go dtí an uireadra

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
15
Q

Cén feidhm atá ag an uireadra?

A

Iompraíonn sé an seamhan (sperim agus leacht seamhanmhara) agus fual tríd an phéineas

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
16
Q

Sainmhinigh seamhan

A

nuair a mheascann leacht seamhanmhara le sperimchealla

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
17
Q

Sainmhinigh seadadh

A

an seamhan ag teacht amach as an phéineas

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
18
Q

Cá bhfuil na miteachoindre sa speirmchill?

A

sa bhona/muineal

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
19
Q

Cén t-ainm atá ar bharr an speirm áit a bhfuil na heinsímí dílea?

A

acrasóm

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
20
Q

Cén feidhm atá ag an acrasóm?

A

Tá einsímí díleá ann chun fáil isteach san ubhchill

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
21
Q

Cén feidhm atá ag an eireball atá ag an sperim?

A

bogadh/snámh

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
22
Q

Cén áit a tháltar FSH?

A

Faireog phiotútach (san inchinn)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
23
Q

Cén áit a tháltar LH?

A

Faireog phiotútach (san inchinn)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
24
Q

Cén áit i gcóras atairgeadh na bhfir a tháltar teisteastarón?

A

na huiríocha

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
25
Cén feidhm atá ag FSH sna bhfir?
spreagadh déantús speirme
26
Cén feidhm atá ag LH sna bhfir?
spreagadh déantús teisteastarón
27
Cén feidhm atá ag teististearón i gcóras atairgeadh na bhfir?
rialú na gnéastréithe
28
Céard is brí le buntréithe gnéis?
na tréithe a bhíonn ag duine nuair a rugtar iad, na húiríochta, péineas
29
Cén hormón a riallaíonn na buntréithe gnéis san fhir?
teististearón
30
Cathain a thosaítear táladh teististearón sna bhfir?
le linn caithreachas
31
Ainmnigh 3 gnéastréithe tánaisteacha bhfirinn?
Fástar fionnadh/gruaig ar an aghaidh, na gnéasórgán sna hascaill agus níos mó ar an gcorp Domhníonn an guth Leathnaíonn na gualainne agus fásann na matáin Tálann an craiceann níos mó geire/ola
32
Céard is brí le gnéastréithe tánaisteacha?
na gnéastréithe a forbraíonn le linn caithreachas
33
Ainmnigh cúis le neamhthorthúlacht sna bhfir
Strus Caitheamh tabac
34
Ainmnigh cóiriú le neamhthorthúlacht sna bhfir?
laghdaigh strus stop le caitheamh tabac
35
Cén feidhm atá ag na hubhgán?
Déanann siad uibheancha (ubháin) agus hormóin eastragin agus prógaistearón
36
Cén feidhm atá ag an bhfeadán fallópach?
Tarlaíonn toirchiú idir speirm agus ubhán anseo Tarlaíonn imfhascadh ann agus bíonn fabhráin ann leis an siogóit a bhrú I dtreo an útaras
37
Cén feidhm atá ag an tonnadóir?
Nuair a tharlaíonn ubhsceitheadh, tógann siad an ubh isteach san ubhaduct
38
Cén feidhm atá ag an fhaighin?
Cuirtear an peineas anseo le linn comhriachtana Tagann an leanbh amach tríd an fhaighin le linn bréithe Tálann sé múcas agus tá an himéin ann
39
Cén feidhm atá ag an útaras?
Is struchtúr matánach é, le lineal at a dtugtar an inmheitream. Éiríónn an inmheitream tiubh gach mí le hullmhú le haghaidh linbh
40
Cén feiedhm atá ag an ceirbheacs?
Múinéal na broinne. Leathnaíonn sé le linn breithe
41
Céard é an vulva?
Cuid den chóras atáirgthe baininn a bhfuil suite taobh amuigh
42
Cén áit sa chóras atairgeadh a tharlaíonn méóis?
firinn: uirí baininn: ubhagán
43
Cén t-ainm atá ar an bhfalacail a chlúdaíonn an ubhán?
Falacail Graff
44
Cén hormón a thálann an falacail graff roimh ubhsceitheadh?
eastraigin
45
Cén t-ainm atá ar an bhfalacail graff tar éis ubhsceitheadh?
corpus luteum
46
Sainmhinigh ubhsceitheadh
scaoileadh ubhán ón ubhagán isteach san fheadan fallópach
47
Cén feidhm atá an eastraigin?
spreagann sé forbairt an inmheitream riallaíonn sé na gnéastréithe tánaisteacha sna mná
48
Cén hormón a thálann an corpus luteum?
progeastearóin
49
Cén feidhm atá ag progeistearón?
an inmheitream a choiméad tiubh
50
Cén hormón is cúis le ubhsceitheadh?
LH
51
Cén hormón a spreagann forbairt an falacail Graff?
FSH
52
Is é tiúchán ard eastraigin mar chúis de tháladh cén hormón?
LH
53
Sainmhinigh an timthriall míosta
na himeachtaí a tharlaíonn gach 28 lá I gcorp na mná muna dtarlaíonn toirchiú
54
I timthriall míosta 28 lá, cén lá a tharlaíonn ubhsceitheadh?
14
55
Céard é an príomhhórmón sa chéad cuid den timthriall míosta?
eastraigin
56
Céard é an príomhhórmón sa dara cuid den timthriall míosta?
proigeastearón
57
Cén hormón a riallaíonn na gnéastreithe tánaisteacha sna mná?
eastraigin
58
Ainmnigh 3 gnéastréithe tánaisteacha sna mná
Fástar fionnadh ar na gnéasorgáin, na hascaill agus níos mó timpeall an corp Forbraíonn na cíocha agus leathnaíonn an peilbheas Méadú ar an mhéid saillte sa chorp Tálann an craiceann níos mó geire/ola
59
Tabhair cúis le neamhthorthúlacht sna mná
strus íseal FSH fiobródaigh
60
Tabhair cóiriú do neamhthorthúlacht sna mná
tugtar hormón laghdaigh strus obráid
61
Cén feidhm atá ag FSH i gcóras atairgeadh na mná?
Spreagann sé méóis le haghaidh déantús ubháin Spreagann sé eastraigin
62
Cén feidhm atá ag LH i gcóras atairgeadh na mna?
Ubhsceitheadh a spreagadh Forbraíonn an CL mar fhreagairt ar LH Spreagann sé táladh proigeatearón
63
Cén feidhm atá ag ocsaitóicin?
Tosaíonn ballaí na broinne ag crapadh mar fhreagairt Scaoileadh báinne óna cíocha (ní déantús báinne, déanann prolactin an báinne)
64
Ainmnigh neamhoird den timthriall míosta?
Cealla ag fás gan smacht sa bhroinn - siad neamhúrchóideach
65
Céard iad na fóthoradh a bhaineann le fiobróidigh?
Is feidir leo a bheith mar chúis le míostrú fada, trom agus pianmhar. Is cúis le neamhthorthúlacht iad.
66
Céard é an réiteach ar fiobróidigh?
obráid
67
Cén áit a tharlaíonn toirchiú?
san fheadán fallópach
68
Cén fáth nach baineann gach sperim an ubhchill amach?
maraítear cuid ach mar is cealla coimhíoacha faigheann siad bás sna coinníollacha aigéadacha san fhaighin téann siad go dtí an feadán fallópach mícheart
69
Déan cur síos ar chonas a chomthataíonn an speirm leis an ubhchill chun siogóit a chruthú
Nuair a bhaineann an speirm an ubhchill amach san fheadán fallópach, déanann na heinsímí san acrasóm díleá ar scannán na hubhchile agus téann a cheann thar an scannán ag fágtar an eireaball taobh amuigh. Athraíonn scannán na hubhchile anois le cinntiú nach dtéann aon speirm eile isteach Nascann an dhá núicléas le Chéile agus forbraítear síogót. Is é iad na laethanta timpeall ubhsceitheadh na laethanta is torthúlaí
70
Céard is brí le toirchiú in vitro?
toirchiú taobh amuigh den chorp glactar na hubhchill amach ón bhean agus na speirm amach ón bhfir Cuirtear le chéile iad i mias petri chun suth a dhéanamh Cuirtear an suth isteach san útaras agus fobraíonn sé mar is gnáth san útara
71
Cén t-ainm atá ar an chill an dhéanann ionphlandú san inmheitream?
blaisticist
72
Ainmnigh na 3 geirmshraith?
Eicitdeirm Méisideirm Indeirm
73
Céard a fhorbraíonn ón eictideirm?
craiceann agus néarchóras
74
Céard a fhorbraíonn ón méisideirm?
matán, cnámharlach
75
Céard a fhorbraíonn ón indeirm?
líneal an córas riospráide agus díleá
76
Sainmhinigh gaschill
cill nach bhfuil ról cinnte aige go fóill, sa blaisticist agus I smior na gcnámh
77
Céard iad an dá císeal den placaint?
an t-aimnín an choirín
78
Cén fíochain a fhorbraíonn an placaint ó?
an suth an inmheitream
79
Conas atá an featas ceangailte leis an placaint?
an t-srince (umbilicus)
80
Tar éis cé mhéad seachtain ar a dtugtar featas ar an suth?
8
81
Cén fath nach meascann fuil an mháthair le bhfuil an featas?
ní bhíonn an grúpa fola céanna acu I gcónaí agus tá brú fola an máthar ró-ard don fheatais
82
Tar éis seachtain 12 ag iompar, cén structúr a thálann an progeasterón?
placaint
83
Sainmhinigh tinneas clainne?
crapadh ballaí na broinne go neamhdheonach, bíonn 3 céim ann 1. crapadh ballaí an útaras 2. breith an featas 3. breith an placaint
84
Cén athraithe sna hormón a tharlaíonn ag tús breith?
titeann an progeastearón ardaíonn an ocsaitoicin
85
Sainmhinigh lactadh
táladh báinne ó fhaireoga mamacha na máthair
86
Cén t-ainm atá ar an chéad báinne a thairgtear le linn cothú cíocha?
Gruth buí (colostrum)
87
Cén fáth go moltar an leabh a chothú ar bhainne cíche tar éis breithe ar feadh cúpla?
bíonn an gruth buí lán de antasubstaintí a chosnaíonn an leanbh ó ionfhabhtú
88
Ainmnigh na ceithre cineál frithghiniúnt
Nádúrtha: gan caidrimh collaí timpeall ubhsceitheadh Meicniúil: coiscín Ceimiceach: hormón, piolla, instealladh nó ionchlannán a stopann ubhsceitheadh Mainliachta: gearrtar na feadán fallópacha nó na duchtanna speirme, a t-aon mhodh a oibríonn 100%