Eisfhearadh

Question 1

Cad is brí le heisfhearadh?

Answer 1

ag fail réidh le fuíollábhar (waste) ón gcoirp

Question 2

Ainmnigh na príomh-órgáin eisfheartha an duine (3)

Answer 2

Na scámhóga (uisce agus CO2)
Craiceann (uisce agus salainn)
Na duáin (uisce, salainn, uiré)

Question 3

Ainmnigh an dhá príomhchíseal den craiceann

Answer 3

eipideirm
deirm

Question 4

Cén feidhm atá ag meilinin?

Answer 4

tugann sé dath don craiceann
cosaint ó gánna UV

Question 5

Cén feidhmeanna atá ah an craiceann?

Answer 5

Rialú teocht
Cosaint
Eisfhearadh

Question 6

Ceard a tharlaíonn don craiceann nuair a íslíonn an teocht?

Answer 6

Tá gruaig ar an craiceann chun an choirp a téamh/chun an teocht a ardú – crapann na fuileadán, critheann an duine

Question 7

Ceard a tharlaíonn don craiceann nuair a ardaíonn an teocht?

Answer 7

Osclaíonn na faireoga allais agus póireanna chun an coirp a fuarú tríd uisce a ligeadh amach – leathnaíonn na fuileadán

Question 8

Cén feidhm eisfheartha atá ag an craiceann?

Answer 8

cailleadh uisce agus salainn tríd an allais

Question 9

Cén t-ainm a thugtar ar an píobán a glacann an fual ó na duáin chuig an lámhnán?

Answer 9

úireadar

Question 10

Cén t-ainm a thugtar ar an píobán a glacann an fual ó na lámhnán amach ón gcorp?

Answer 10

úireadra

Question 11

Cén feidhm atá ag lámhnán?

Answer 11

stóráil fual

Question 12

Cén feidhm atá ag na duáin?

Answer 12

scagadh fola chun smacht a choinneáil ar an méid uisce

osmarialú

Question 13

Cén ainm a thugtar ar an taobh amuigh de na duáin?

Answer 13

coirteas

Question 14

Cén ainm a thugtar ar an taobh istigh de na duáin?

Answer 14

meideall

Question 15

cén áit sa duáin a bhailíonn an fual sula dtéann sé isteach sa uireadar?

Answer 15

an peilbheas duánach

Question 16

Cén ainm a thugtar ar an bunaonad feidhmeach an duáin?

Answer 16

Neafrón

Question 17

Cén áit sa neafrón a tharlaíonn an cuid is mó athionsú uisce agus salainn?

Answer 17

an fidín neasach

Question 18

Cén áit sa neafrón a tharlaíonn an cuid is mó den táladh uisce agus salainn?

Answer 18

an fidín aimhneasach

Question 19

Cén feidhm atá ag ADH?

Answer 19

hormón a thairgtear chun smacht a chur ar an méid fual a thairgtear – smacht a choinneal ar chailleadh uisce san fhual

Question 20

Cén áit san inchinn a tháltar ADH?

Answer 20

an faireoig piotútach

Question 21

Cén áit sa neafrón a oibríonn an ADH?

Answer 21

an fidín bailiúcháin

Question 22

Cathain a spreagtar an táladh ADH ón faireoig piotútach?

Answer 22

Muna bhfuil go leor uisce san fhuil
Má tá tart ar dhuine
ithtear a lán salainn
lá teo ann
déanann an duine aclaíocht