Brainscape's Knowledge GenomeTM

Browse over 1 million classes created by top students, professors, publishers, and experts.


See full index

Lyfjafræði > Ávana- og fíkniefni > Flashcards

Ávana- og fíkniefni Flashcards

1
Q

Hvaða efni flokkast undir ávana- og fíkniefni?

A
  • Kannabis (THS)
  • Amfetamín
  • Metamfetamín
  • MDMA
  • Kókaín
  • Ópíöt
  • Benzodíazepine
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
2
Q

Lyfjahvörf Tetrahýdrókannabínóls (THS)
- Frásog
- Aðgengi
- Umbrot
- Dreifing
- Útskilnaður

A

Frásog:
- hraðast frá lungum
- hægt og ófullkomið frá meltingarvegi

Aðgengi:
- Allt að 50% við reykingar
- 5-10% við inntöku

Umbrot
- í lifur, 20-30 þekkt umbrotsefni

Dreifing
- safnast í fituvef. Vd: 5-13 l/kg

Útskilnaður
- 65% með saur, afgangur með þvagi.
- T1/2: 20-36 klst (Beta-fasi)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
3
Q

Verkun THC

A

Verkar á sérhæfða G-prótíntengda viðtaka, CB1 (aðallega MTK) og CB2 (ónæmiskerfi).
- ekki mikil þolmyndun
- önnur verkun: aukin hjartsláttartíðni, lækkar augnþrýsting, víkkar berkjur
- Verkun á ónæmiskerfið: bæling

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
4
Q

Hvernig verkar THC á MTK?

A
  • Almenn slæving á MTK
  • Vellíðan, víma, slökun, syfja
  • Dregur úr samhæfingu hreyfinga
  • Minnistruflanir
  • Víxlskynjanir, ofskynjanir, ofsóknarkennd vegna stórra skammta
  • Aukin matarlyst, væg verkjadeyfing, dregur úr ógleð
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
5
Q

Hvað gera svokallaðir Endocannabinoids (t.d anandamide) ?

A

Taldir deyfa sársauka og kvíða

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
6
Q

Hver gætu verið síðkomin varanleg áhrif vegna kannabis?

A

Niðurstöður rannsókna staðfesta að kannabis eykur hættu á geðrofum (psychosis), sérstaklega í ungum neytendum

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
7
Q

Hvert er mest notaða ólöglega efnið hér á landi?

A

Kannabis

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
8
Q

THC sýra í þvagi - greining?

A
  • Greinist í 2-3 daga eftir einstök skipti
  • Greinist í 7-10 daga eftir reglulega notkun
  • Greinist í mánuð eftir langvarandi mikla notkun
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
9
Q

Hvað eru örvandi efni og hvernig virka þau á MTK?

A

Amfetamín efni (amfetamín, metamfetamín, MDMA, MDA (methylfenidat(ADHD)) og kókaín.
- auka framboð á noradrenalíni, dópamín og serótóníni í MTK.
- þrátt fyrir mismunandi verkunarhátt eru áhrif þeirra svipuð

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
10
Q

Hvað var Amfetamín notað fyrst sem?

A

Var í upphafi notað sem megrunarlyf, þunglyndislyf og til þess að draga úr þreytu

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
11
Q

Amfetamín í náttúrunni

A

Finnst í náttúrunni sem alkalóíð í Acacia berlandieri og Acacia rigidula

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
12
Q

Hvað er kókaín ?

A

Kókaín er plöntubasi, sem unninn er úr blöðum kókaplöntunnar (Erythroxylon coca).
Kókaplantan er runni eða lágvaxið tré, sem vex víða í S-Ameríku. Mikið af ólöglegri framleiðslu kókaíns kemur frá Bólivíu

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
13
Q

Hvernig virkar Kókaín á líkamann?

A

Kókaín hefur staðdeyfiverkun og var notað sem staðdeyfilyf þar til önnur betri lyf komu á markað t.d lidocaine

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
14
Q

Hvernig eru lyfjahvörf Amfetamíns?

A
  • Frásogast greiðlega frá meltingarvegi, aðgengi er gott
  • T 1/2: 7-34 klst, háð sýrustigi
  • Vd: 6 1/kg
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
15
Q

Hvernig eru lyfjahvörf Kókaíns?

A
  • Aðgengi eftir inntöku er lélegt vegna 1.umferðar áhrifa.
  • Frásogast greiðlega frá munnholi og nefslímhúð
  • T 1/2: 0,8 +/- 0,2 klst
  • Vd: 2,0 1/kg
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
16
Q

Hver eru áhrif amfetamíns á framboð boðefna í MTK ?

A
  • Örvar losun boðefna úr taugaendum
  • í litlum skömmtum aðeins noradrenalín
  • í nokkru stærri skömmtum bæði noradrenalín og dópamín
  • í enn stærri skömmtum noradrenalín, dópamín og serótónín
  • Blokkar endurupptöku sömu boðefna í taugaenda (skammtaháð í sömu röð og losun boðefnanna)
  • Hamlar verkun mónóamínoxídasa (MAO)
17
Q

Hver eru áhrif kókaíns á framboð boðefna í MTK?

A
  • Hindrar endurupptöku noradrenalíns, dópamíns og serótóníns í taugaenda með því að blokka boðefnaferjurnar:
  • í litlum skömmtum aðeins ferjur noradrenalíns
  • í nokkru stærri skömmtum bæði ferjur noradrenalíns og dópamíns
  • í enn stærri skömmtum ferjur noradrenalíns, dópamíns og serótóníns
  • við langvarandi neyslu veldur það einnig aukinni losun noradrenalíni, dópamíni og serótóníni
18
Q

Hver er verkun amfetamíns og kókaíns í litlum skömmtum?

A
  • Eykur vökuvitund, vellíðan og sjálfsöryggi
  • auknar hreyfingar og málgleði
  • dregur úr hungurtilfinningu og svefnþörf
19
Q

Hver er verkun amfetamíns og kókaíns í stærri skömmtum og við langvarandi neyslu?

A
  • Rangskynjanir, ranghugmyndir, ofsóknarkennd
  • Síendurteknar, tilgangslausar hreyfingar (stereotypic behavior)
  • Geðklofalíkt ástand (psychosis)
20
Q

Ýmsar eiturverkanir örvandi efna
- MTK

A
  • óróleiki, svefnleysi, kvíði
  • æsingur, árásarhneigð, geðrofslíkt ástand (stórir skammtar)
  • Krampar, hækkaður líkamshiti (við stóra skammta)
21
Q

Ýmsar eiturverkanir örvandi efna
- ÚTK, hjarta- og æðakerfi

A
  • höfuðverkur
  • hækkaður bþ, hraðsláttur (tachycardia)
  • svitaköst, munnþurrkur, kviðverkir
  • blæðingar í heila vegna bólgu og dreps í heilaslagæðum
22
Q

Ýmsar eiturverkanir örvandi efna
- áhrif á fóstur

A
  • aukin hætta á fósturláti eða fæðingu fyrir tímann
  • blæðingar í heila
  • nýrnaskemmdir
23
Q

Hvernig virkar Designer Drug (MDMA) á líkamann?

A
  • Örvar myndun á serótóníni, noradrenalíni og dópamíni og er hemill á endurupptöku
  • veldur sælutilfinningu, en líka lystarleysi, eirðaleysi, tanngnístri ofl
  • Brátt vökvatap, hækkun líkamshita (serotonin syndrome), hækkaður bþ og hjartsláttur
  • Langtímaáhrif óviss, en heilaskemmdir í stórnotendum
24
Q

Hver er helmingunartími MDMA?

A

6-8 klst (styttri helmingunartími en amfetamín)

25
Q

Önnur ávana- og fíkniefni á Íslandi

A

Ópíöt:
- notkun að aukast, mest morfín, tramadól og oxycódín. Heróín mjög sjaldgæft. Koma fyrir í 84% af dauðsföllum vegna ofskömmtunar í Evrópu.

LSD:
- Serotonin agonisti, ofskynjunarlyf.
- aldrei náð fótfestu hér en kemur öðru hvoru á markað.
- Líka meskalín og psilocybin

Cathinones:
- nýmynduð efni skyld Khat, örvandi t.d mephedrone, koma örsjaldan hingað en algeng í Evrópu

26
Q

Hvað er Synthetic cannabinoids (spice) ?

A
  • Talið vera 100x virkara en THC
  • Neysla tengd fangelsum og ungu fólki á Íslandi, oft flutt inn í einstaklings-skömmtum.
  • Ca. 200 mism efni, blandað í tóbak, te og gras.
  • Mjög algeng í Evrópu.
  • Miklu hættulegri en kannabis.
  • Heimapróf oftast gagnslaus

Lyfjafræði (34 decks)

Brainscape helps you reach your goals faster, through stronger study habits.
© 2024 Bold Learning Solutions. Terms and Conditions