Faktori rizika i hronicna nezarazna oboljenja

Question 1

Faktori rizika

Answer 1

*stanja, oboljenja, osobine, navike, ekoloski uslovi itd. koji povecavaju mogucnost i verovatnocu pojave odredjenih oboljenja

*to nisu etioloski cinioci koji dovode do ostecenja zdravlja na principu uzroka i posledice

Question 2

Karatkteristike faktora rizika

Answer 2

*nivo rizicnosti tj. stepen opasnosti

*stetnost se moze numericki izraziti tj. kvantifikovati

*stetnost se povecava srazmerno prisustvu vise faktora rizika kod iste osobe

*trajanje stetnosti tj. ekspozicija znacajno utice na razvoj HNO

Question 3

Podela faktora rizika (npr mozdani udar)

Answer 3

*na osnovu stepena stetnosti: -glavni(arterijska hipertenzija)
-ostali (fizicka neaktivnost)

*po promenljivosti: -promenljivi(hipertenzija, pusenje)
-nepromenljivi (starenje, pol..)

*otklanjanje faktora rizika ili njihova znacajna supresija predstavlja primer prevencije oboljenja

Question 4

Pusenje

Answer 4

*usporava rast i razvoj ploda u trudnoci

*faktor rizika za arterosklerozu, rak pluca, pogorsava hronicni bronhitis..

Question 5

Hipertenzija

Answer 5

*faktor rizika i oboljenje za sebe

*pojacava arterosklerozu i njene komplikacije (ishemijsku bolest srca, mozdani udar, nefroangiosklerozu, uzrokuje mozdani udar-hemoragicki iktus)

*kao oboljenje izaziva hipertrofiju leve komore

Question 6

Hiperholesterolemija i hiperglicidiremija

Answer 6

*pojacava i ubrzava aterogenezu

*povecavaju ucestalost holelitijaze

*povecavaju sklonost malignoj alteraciji

Question 7

Dijabetes melitus

Answer 7

*uzrokuje degenerativne promene u svim krvnim sudovima pocev od aorte do kapilara

*makroangiopatija(promene na vecim i srednjim krvnim sudovima) uzrokuje povecanje ucestalosti komplikacija ateroskleroze

*mikroangioparija(promene na malim krvnim sudovima) dovodi do retinopatije, dijabesne nefropatije, periferne mikroangiopatije

Question 8

Gojaznost

Answer 8

*narocito androidnog tipa, kroz metabolicki sindrom X i rezistenciju na insulin predstavlja snazan kardiovaskularni rizik

Question 9

Fizicka neaktivnost

Answer 9

*arteroskleroza i njene komplikacije

Question 10

Emotivni stres

Answer 10

*uzrokuje promene preko adrenergicnog nervnog sistema

Question 11

Kvartet smrti

Answer 11

*pusenje
*hiperholesterolemija
*hipertenzija
*dijabetes melitus