Mozdani udar

Question 1

Mozdani udar

Answer 1

*akutno nastali neuroloski deficit uzrokovan cerebrovaskularnom bolescu

*promene na krvnim sudovima mozga su ateroskleroza ili tromboza, ili kombinacija

*akutna cerebrovaskularna oboljenja:
-tranzitorni ishemicni atak(TIA)
-regresivni ishemicni neuroloski deficit (RIND)
-kompletni vaskularni insult (CVI)

Question 2

Tranzitorni ishemicni atak (TIA)

Answer 2

*karakterise se po relativno kratkotrajnom toku i zarisnim neuroloskim poremecajima koji se brzo povlace, najcesce tokom prva dva tri dana

*javlja se konfuzija, dezorjentacija, poremecaj ravnoteze, iznenadno padanje, poremecaj vida

*neuroloski znaci: parestezije, pareze, poremecaj govora ili gutanja, afazije

*javljaju se i emocionalne promene, promene ponasanja, zaboravnost, smanjene radne i intelektualne sposobnosti

Question 3

Regresivni ishemicni neuroloski deficit (RIND)

Answer 3

*razvija slicne simotome i znake kao TIA, ali su oni nesto slozeniji, jasnije izrazeni, javljaju se pareze s jedne strane(noga, ruka) i klinicka slika traje i do tri nedelje

*regresija deficita moze da bude potpuna ili s neznatnim sekvelama

Question 4

Kompletni cerebrovaskularni insult (CIV)

Answer 4

*najtezi oblik ishemicnih cerebralnih oboljenja

*javlja se kompletan neuroloski deficit koji je definitivan tj. ireverzibilan uz propratne znake ostecenja mozga s razvojem demencije i slabljenja kognitivnih funkcija

Question 5

Pristup pacijentu

Answer 5

*svi bolesnici s mozdanim udarom zahtevaju normalizaciju krvnog pritiska i kontrolu telesnih tecnosti i elektrolita

*kod pratece okluzije karotidne arterije (TIA), fluktuirajuci i progresivni neuroloski deficit se moze hirurskom intervencijom preventirati od daljeg razvoja mozdanog udara

*svi oblici mozdanog udara zahtevaju hospitalizaciju

*promene na krvnim sudovima mozga (ateroskleroza) nastaju dugotrajnim stetnim delovanjem faktora rizika, a narocito arterijske hipertenzije, pusenje, DM i hiperlipidemije

*prvencija mozdanog udara oznacava suzbijanje i otklanjanje navedenih stetnih cinilaca

Question 6

Razlikovanje ishemicnog i hemoragicnog insulta

Answer 6

*ishemicni insult nastaje zbog tromboze ili spazma sitnih krvnih sudova:
-akutni neuroloski deficit nastaje posle mirovanja
-posle naglog pocetka neuroloski deficit se obicno povlaci
-neuroloski deficit je blag (pareze, parestezije, hipoestezije, disfazija)
-nema glavobolje, povracanja, gubitka svesti, bradikardije, konvulzija
-uglavnom kod starijih osoba i razvijene ateroskleroze ili dijabetesne angiopatije
-obicno su bolesnici ranije imali tranzitorne ishemije
-cesto se srece kod apsolutne aritmije

*hemoragicni insult nastaje usled krvarenja ili masovne embolije:
-neuroloski deficit nastaje u toku napora, saginjanja, psihickog stresa
-naglo se razvija klinicka slika neuroloskog deficita(plegija, afazija, koma, konvulzije)
-insultu moze neposredno da prethodi epizoda neuroloskog deficita
-glavobolja, povracanje, gubitaj svesti, bradikardija, konvulzije
-cesci je kod mladjih osoba
-cesto nastaje kod naglog porasta krvnog pritiska kod hipertenzicara

*ako klinicka slika ne omogucava da se postavi prava dijagnoza, bolje je postupiti kao da se radi o hemoragicnom insultu

*manitol se moze dati u nejasnim slucajevima jer je koristan kod obe vrste insulta. Daje se 20% manitol u dozi od 250 ml (infuzija) kroz 20-30min

*glukoza se u ovim slucajevima ne primenjuje zbog stetnog uticaja na metabolizam u zoni insulta (tzv. toksicnost glukoze)