Farmacologie - Antibiotica Flashcards
(124 cards)
Wat is selectieve toxiciteit in antibiotica?
Antibiotica richten zich op bacteriële processen of structuren die verschillen van die van de geïnfecteerde gastheer.
Wat zijn de farmacodynamische eigenschappen van antibiotica?
De interactie van antibiotica met bacteriën en hun effect op de bacteriën, die zowel bactericide als bacteriostatisch kunnen zijn.
Wat is het verschil tussen bacteriocide en bacteriostatische antibiotica?
- Bacteriocide: doodt bacteriën
- Bacteriostatisch: voorkomt vermenigvuldiging van bacteriën.
Wat is een post-antibiotisch effect?
De groeiremming gaat door nadat de concentraties onder de MIC zijn gedaald.
Wat beschrijft farmacodynamiek?
Wat een geneesmiddel doet met de bacterie, zoals het effect op receptoren of cellen.
Wat beschrijft farmacokinetiek?
Wat het lichaam doet met het geneesmiddel, dus de opname, verdeling, afbraak en uitscheiding (ADME).
Wat is de minimaal remmende concentratie (MIC)?
De laagste concentratie van een antibioticum die de bacteriële groei remt.
Wat zijn concentratie afhankelijke antibiotica?
Antibiotica waarbij de piekconcentratie (Cmax) belangrijk is voor het doden van bacteriën.
Hoe hoger de piek t.o.v. de MIC, hoe effectiever. Je wilt dan ook een hoge dosis geven met langere tussenpozen.
Wat zijn tijdsafhankelijke antibiotica?
Antibiotica waarbij de duur dat de concentratie boven de MIC blijft (T>MIC) bepalend is voor de effectiviteit.
Je wilt dan een frequentere toediening of een infuus
Wat zijn overall exposure antibiotica?
Antibiotica waarbij de totale blootstelling aan het antibioticum over de tijd (AUC) t.o.v. de MIC belangrijk is.
Het is de ‘area under the curve’
Wat betekent synergie in de context van antibiotica?
De combinatie van antibiotica werkt sterker dan de afzonderlijke antibiotica.
Wat kunnen synergetische effecten zijn bij antibiotica?
- Remming van opeenvolgende stappen in een metabolisch proces
- Combinaties die samen celwandsynthese blokkeren
- Eén antibioticum dat de opname van een ander vergemakkelijkt
- Remming van enzymen die antibiotica afbreken
- Voorkomen van resistentie
Voorbeelden zijn penicilline i.c.m. aminoglycoside en trimethoprim i.c.m. sulfonamide.
Wat is een antagonistisch effect tussen antibiotica?
De combinatie is minder effectief dan de middelen apart.
Dit kan gebeuren als een bacteriostatisch antibioticum de werking van een bactericide middel belemmert, of als middelen elkaars bindingsplaatsen beconcurreren
Geef een voorbeeld van een antagonistisch effect tussen antibiotica.
Tetracycline i.c.m. aminoglycoside of beta-lactams i.c.m. een bacteriostatisch antibioticum
Wat is een belangrijke voorwaarde voor de effectiviteit van bacteriostatische middelen?
Er moet een goed functionerend immuunsysteem aanwezig zijn.
Hoe gedragen stoffen met een lage pKa zich als antibiotica?
Door de lage pKa zal het verdelingsvolume klein zijn, omdat de stof bij fysiologische pH een hoge ionisatiegraad heeft.
De H+ van zure stoffen wordt afgestaan bij fysiologische pH
Wat markeerde het begin van de antibiotica-revolutie?
De ontdekking van penicilline door Alexander Fleming in 1928.
Waarom zijn antibacteriële middelen vaak minder toxisch voor mensen en dieren dan antischimmel- en antivirale middelen?
Bacteriën zijn prokaryoten en verschillen sterk van onze lichaamscellen, wat het mogelijk maakt om middelen te ontwikkelen die bacteriën doden of remmen zonder onze cellen te schaden. Schimmels en virussen lijken meer op onze eigen cellen, of gebruiken zelfs onze cellen voor replicatie (zoals virussen), waardoor het moeilijker is om ze aan te pakken zonder ook het lichaam te beschadigen.
Wat zijn de vier belangrijkste categorieën van antibacteriële werking?
- Remming van celwandsynthese
- Remming van eiwitsynthese
- Remming van DNA- of RNA-synthese
- Remming van metabole processen.
Wat is het verschil tussen MIC en MBC?
- MIC: laagste concentratie die zichtbare groei remt
- MBC: laagste concentratie die ≥99,9% van de bacteriën doodt.
MIC: minimum inhibitory concentration
MBC: minimum bactericidal concentration
Waarom kunnen bacteriostatische middelen soms even effectief of effectiever zijn dan bactericide middelen?
Bactericide middelen kunnen bij massale celdood ontstekingsreacties veroorzaken (bijv. door vrijkomen van endotoxinen bij Gram-negatieve bacteriën), wat bij bepaalde infecties zoals meningitis nadelig kan zijn.
Bacteriostatische middelen geven het lichaam tijd om gecontroleerd op te ruimen.
Hoe werken beta-lactams en aminoglycosiden samen?
Synergetisch
Beta-lactams beschadigen de celwand, waardoor aminoglycosiden makkelijker kunnen binnendringen en de eiwitsynthese kunnen remmen.
Hoe werken tetracyclines en aminoglycosides samen?
Antagonistisch
Tetracyclines remmen de eiwitsynthese bacteriostatisch, wat de actieve opname van aminoglycosiden belemmert.
Hoe werken beta-lactams en macroliden samen?
Vaak antagonistisch, soms indifferent
Macroliden zijn bacteriostatisch en kunnen de werking van beta-lactams verstoren, die het best werken bij groeiende bacteriën