HC 4 DEEL 2 --> Suïcidale gedachten en gedragingen

Question 1

Suïcide voorkomen en classificatie

Answer 1

• Suïcide is wereldwijd een van de voornaamste doodsoorzaken
• Jaarlijk sterven er wereldwijd ongeveer 1 miljoen mensen aan zelfdoding, waaronder ~42,000 in de VS

Classificatie
* Suicide is niet officieel geclassificeerd als mentale stoornis in de DSM-5 (want is gedrag)
* Suicidaal gedrag stoornis wordt voorgesteld als diagnose in de volgende revisie

Question 2

Wat is suïcide?

Answer 2

• Zelf-veroorzaakte dood waarbij er een intentionele, directe en bewuste inspanning werd gemaakt om het eigen leven te beëindigen

Question 3

Intentionele dood (Shneidman)

Death initiator

Answer 3

Denken dat proces van dood al onderweg is

Question 3

Intentionele dood (Shneidman)

Death seeker

Answer 3

Werkelijk het leven willen beëindigen

Question 4

Intentionele dood (Shneidman)

Death ignorer

Answer 4

Geloven niet dat de dood eindig is –> denken dat nieuwe wereld

Question 5

Intentionele dood (Shneidman)

Death darer

Answer 5

Ambivalente gevoelens tov suïcide

Question 6

Niet suïcidale zelfverwonding

Answer 6

• Zichzelf opzettelijk en op een directe manier onmiddellijk schade toebrengen aan het eigen lichaam (bijv. zichzelf snijden), zonder suïcidale intentie
• Verhoogd capaciteit voor suïcide waardoor later een hoger risico

Question 7

suïcide, Patronen en statistieken

Answer 7

zelfdodingcijfer variëren
* Van land tot land
* Gender en relatiestatus
* Etniciteit
* Sociale omgeving
* Religiositeit
* Onderrapportage bestaat wellicht (owv sociaal taboe)

Question 8

Wat triggert een zelfdoding?

Vaak voorkomende triggers

Answer 8

• Stressvolle ervaringen en omgevingen
• Veranderingen in gemoed en gedachtepatronen
• Alcohol en gebruik van andere drugs
• Mentale stoornissen
• Modeling

Geen één duidelijke reden, is vaak een samenspel van verschillende dingen

Question 9

Wat triggert een zelfdoding?

Stressvolle ervaringen en omgevingen

Answer 9

Onmiddellijke stressoren
* Verlies van een geliefde door sterfte, scheiding of afwijzing
* Verlies van baan of financiële tegenslagen
* Natuurrampen

Lange-termijn stressoren
* Sociale isolatie
* Ernstige ziekte
* Misbruik of onderdrukkende omgeving
* Jobstress

Question 10

Wat triggert een zelfdoding?

Veranderingen in gemoed en gedachtepatronen

Answer 10

• Veel zelfdodingen worden voorafgegaan door veranderingen in gemoed en gedachtepatronen
• Hopeloosheid
• Verdriet, angst, spanning, frustratie en schaamte
• Psychisch leiden
• Dichotoom denken

Question 11

Wat triggert een zelfdoding?

Alcohol en gebruik van andere drugs

Answer 11

• 70% van mensen die een zelfdodingpoging ondernemen drinkt alcohol net hiervoor
• Ook andere soorten drugs worden gelinkt aan zelfdoding, voornamelijk bij adolescenten en jong volwassenen

Question 12

Wat triggert een zelfdoding?

Mentale stoornissen

Answer 12

De meerderheid van mensen die een zelfdodingpoging ondernemen hebben een psychologische stoornis
* Unipolaire of bipolaire depressie (70%)
* Chronisch alcoholisme (20%)
* Schizofrenie (10%)

Risico neemt toe met meerdere stoornissen

Andere psychische stoornissen
* Posttraumatische stress stoornis (PTSD)
* Paniek stoornis
* Stoornissen in middelengebruik
* Vaak in combinatie met schizofrenie of borderline persoonlijkheidsstoornis

Question 13

Wat zijn de onderliggende oorzaken van suïcide?

Interpersonele benadering

Answer 13

Interpersonal-psychological theorie (Joiner et al.)
* Percepties gerelateerd aan een wens voor zelfdoding
—Perceived burdensomeness
—Thwarted belongingness
—Psychological ability to carry out suicide (capaciteit voor suïcide = Daadwerkelijk durven om het te doen)

De combinatie van deze variabelen is sterk gelinkt aan zelfdoding

Question 13

Wat triggert een zelfdoding?

Modeling

Answer 13

Modeling: De besmettelijke aard van zelfdoding
* Sommige gevallen van zelfdoding kunnen als een model dienen voor andere zelfdodingen, in het bijzonder bij adolescenten

Typische modellen
* Familieleden en vrienden
* Beroemdheden
* Gevallen sterk in de media
* Collega’s

Question 13

Is suïcide gelinkt aan leeftijd?

Adolescenten, Verklaringen voor verhoogde suïcide cijfers

Answer 13

• Ontwikkelingsstress gerelateerd aan adolescentie
• Onmiddellijke en lange termijn-stressoren, vaker bij LGBTQ
• Klinische depressie, laag zelfbeeld, hopeloosheid
• Kwaadheid, impulsiviteit, alcohol of drugsproblematiek
• Internet en modeling

Question 13

Is suïcide gelinkt aan leeftijd?

Kinderen

Answer 13

• Suïcide komt zelden voor bij kinderen
• Suïcide bij jonge kinderen wordt vaak vooraf gegaan door gedragsproblemen
• Er is discussie over of kinderen het concept van de dood begrijpen; Het lijkt wel zo dat ze een duidelijk begrip hiervan hebben en een heldere wens om te sterven

Question 13

Wat zijn de onderliggende oorzaken van suïcide?

Biologische benadering

Answer 13

Genetica
* Tweelingenstudies wijzen op genetische rol bij zelfdoding

Hersenontwikkeling
* Verlaagde serotonine activiteit en abnormaliteit in depressie- gerelateerde hersencircuits dragen bij aan zelfdoding
* Beiden dragen bij aan agressieve gevoelens en impulsief gedrag

Combinatie met psychosociale factoren

Question 13

Is suïcide gelinkt aan leeftijd?

Adolescenten, factoren

Answer 13

Veel meer adolescenten ondernemen een zelfdodingspoging dan het aantal succesvolle zelfdodingen
* Ratio van 200:1 of zelfs meer

Factoren gelinkt aan zelfdodingspogingen
* Competitie voor banen, posities, onderling,
* Verzwakte familierelaties
* Beschikbaarheid van alcohol/drugs
* Massa media

Question 13

Behandelingen voor suïcide

Suïcide preventie

Answer 13

• Preventie programma’s en crisislijnen
• Vaak bemand door professionals, maar ook paraprofessionals
• Verschillende modaliteiten (bv., telefoon, chat)

Question 13

Is suïcide gelinkt aan leeftijd?

Adolescenten, prevalentie

Answer 13

• Suïcide komt veel vaker voor in de adolescentie
• Ongeveer 8 adolescenten per 100,000 pleegt ieder jaar zelfdoding (cijfer VS)
• 12% heeft last van suïcidale gedachten
• 4 tot 8% onderneemt zelfdodingspogingen

Question 13

Behandelingen voor suïcide

Therapieën

Answer 13

• Psychodynamische therapie
• Medicatie
• Groep en familie therapie
• Cognitieve-gedrags therapie (Beck) –> Eventueel mindfulness-based

Therapiedoelen
* Patiënt in leven houden
* Verminderen van psychologisch leiden
* Bereiken van een niet-suicidale mindset en hoop geven
* Betere manieren aanleren om met stress om te gaan

Question 13

Behandelingen voor suïcide

Behandelingen na zelfdodingpogingen

Answer 13

• Medische hulp
• Follow-up met psychotherapie of medicatie

Question 13

Is suïcide gelinkt aan leeftijd?

Latere leeftijd

Answer 13

• Ouderen (75+) plegen het vaakst zelfdoding en zijn het vaakst succesvol (minder pogingen; cijfers VS)

Mogelijke factoren
* Ziekte
* Verlies van geliefden en vrienden
* Verlies van controle over het leven
* Verlies van sociale status

Question 13

Zijn suïcide preventie programma's succesvol?

Answer 13

Meten van de effectiviteit is moeilijk * Veel verschillende programma's, componenten en confounds (bv., conjunctuurveranderingen) * Gemengde resultaten Accuraat het risico op suïcide vaststellen/meten is moeilijk Nieuwere benadering om suiciderisico te meten * Non-verbaal gedrag * Psychofysiologische maten * Hersenscans * Zelf-verminking Implicit Association Test

Question 13

# Behandelingen voor suïcide Eerste contact bij preventie

Answer 13

* Een positieve relatie tewerkstellingen * Problemen begrijpen en verduidelijken * Suiciderisico bepalen en herbepalen! * Capaciteiten en middelen van de persoon vaststellen en inschakelen (bv., sociaal netwerk) * Plan formuleren

Question 13

# Behandelingen voor suïcide Lange-termijn preventie

Answer 13

* Doorverwijzing * Therapie * Reduceren van middelen voor zelfdoding (bv., barrières op bruggen, restricties op medicatie, etc.)