KR: KNO-probleem Flashcards
Leerdoelen dit HC:
Onderscheid tussen perifere en centrale facialis parese
Oorzaken facialis parese
Epidemiologie facialis parese
Symptomen facialis parese
Behandeling facialis parese
let’s gooo
Wat zijn symptomen van een facialis parese (aan de aangedane zijde)?
Hangende mondhoek
Verstreken nasolabiaal plooi
Oog kan niet goed sluiten
Oog gaat meer tranen
Lukt niet meer voorhoofd te fronsen
Praten en slikken kunnen lastig zijn
Verlies van smaak
Last van harde geluiden
Hoe veel van het gezicht is verlamd bij centrale parese? en hoe veel bij perifere parese?
Centrale parese = ¼ parese
Perifere parese = ½ parese
Waarom is er bij centrale parese maar 1/4e deel van het gezicht verlamd?
Omdat er wel nog innervatie is voor de bovenste helft van de facialis door de andere kant van de hersenen
illustratief plaatje:
https://dccdn.de/www.doccheck.com/data/rf/j6/al/vh/3k/9w/fazialisparese_final_md.jpg
Het House-Brackmann gradieringssysteem wordt gebruikt om facialis parese aan te duiden. Hoe veel ‘graden’ zijn er?
6:
I: normaal
II: lichte dysfunctie
III: matige dysfunctie
IV: matig ernstige dysfucntie
V: ernstige dysfunctie
VI: paralyse
(stadia hoef je niet te kennen)
aangezichtsverlamming kan worden onderverdeeld in idiopatisch en ‘andere oorzaak’ facialis parese. Hoe vaak komt de idiopatische aangezichtsverlamming voor en bij welke (leeftijds)groepen?
20-30 personen per 100.000 per jaar
In normpraktijk ziet huisarts 1x per 2 jaar
Kan op alle leeftijden voorkomen
Piek tussen de 15-45 jaar
Bij kinderen lagere incidentie
Komt evenveel voor bij mannen en vrouwen
Groter risico tijdens zwangerschap
1% dubbelzijdige facialis parese
6-8% heeft >1x episode met facialis uitval
(leer niet uit je hoofd natuurlijk maar ter illustratie)
Hoe wordt idiopatische perifere aangezichtsverlamming ook wel genoemd?
Bellse parese
Welke oorzaken kunnen er zijn bij perifere aangezichtsverlamming (niet-idiopatisch)
- trauma bijv schedelbasisfractuur
- tumor
- infectie
- overig; sarcoidose, MS, Sjogren, meningitis
Hoe veel procent van de perifere facialis parese is idiopathisch? en overige oorzaak?
2/3 idiopatisch
1/3 andere oorzaak
Eerder werd gezegd dat een infectie een facialisparese kan veroorzaken. Wat zijn mogelijke verwekkers?
ziekte van Lyme, Herpes zoster oticus (Ramsay-Hunt syndroom 6%)), otitis media acuta, HIV, syfilis
Wat is kenmerkend aan meningitis als oorzaak van facialis parese?
Andere zenuwen zullen dan ook uitvallen
Wat is het beloop van Bellse parese? (hoe snel ontstaat het, progressie, hoe lang herstel)
Ontstaat acuut (binnen 2-5 dagen)
Soms in eerste dagen progressie
70-80% geneest binnen 6-8 weken (bijna) volledig
Prognose bij zwangerschap en diabetes is slechter
Herstel kan tot 6 maanden duren
Daarna (bijna) geen herstel meer mogelijk
Welke aspecten zijn belangrijk om uit te vragen bij de anamnese van facialis parese?
- Beloop
- Andere uitval (cave centrale oorzaak)
- Co-morbiditeit (zwangerschap, DM, sarcoidose, MS etc)
- Aanwijzingen voor infectie (evt seksuele anamnese)
- KNO-gebied: (oor)pijn, otorroe, koorts, blaasjes, gehoorsverlies
- Recente tekenbeet, artralgie
- Trauma
- problemen met praten/slikken
Wat onderzoek je allemaal bij het lichamelijk onderzoek (en evt waarom)?
- Kan het oog gesloten worden (niet mee: centrale oorzaak)
- Oor bekijken (Otitis Media)
- Neurologische uitval andere zenuwen
- Evaluatie uitval (House-Brackmann)
- Onderzoek uitval andere hersenzenuwen
- Inspectie oorschelp en middenoor
- Mondholte/keel: aanwijzingen voor tumor
- Halslymfeklieren/parotis (tumor)
- Oogonderzoek: kan oog nog sluiten? Conjunctiv ale roodheid
- Symptomen meningeale prikkeling
- Op indicatie: neurologische uitval elders, inspectie huid (erythema migrans, petechien), inspectie gewrichten: artritis beeld (Lyme)
Welk aanvullend onderzoek doe je bij idiopatisch perifere aangezichtsverlamming?
Geen! niet nodig
