Techniekfilosofie Flashcards

1
Q

Hoe werd vroeger gekeken naar techniek?

A

Er werd op neergekeken

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
2
Q

Wanneer begonnen filosofen na te denken over wat techniek met ons doet?

A

Vrij laat! 1980-1990

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
3
Q

Wat zou een argument zijn om techniek-positief te zijn?

A

We leven langer

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
4
Q

Wat zouden argumenten zijn om techniek-negatief te zijn?

A

klimaat, vervuiling, afname bio-diversiteit en dreiging nucleaire ramp

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
5
Q

Men zou kunnen stellen dat we in de geneeskunde zijn gegaan van heelkunde naar verbeterkunde. Welke specifieke technieken hebben hier o.a. aan bijgedragen?

A
  • Biotechnologie
  • Nanotechnologie
  • Informatietechnologie
  • Robotica
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
6
Q

welke filosofische vragen zou je kunnen stellen over verbeterkunde?

A

Is cosmetische ingrijpen verbeterkunde? Is vaccinatie ook verbeterkunde?

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
7
Q

Wat is techniek (definitie)?

A

veruitwendiging en versterking van menselijke vermogens. Gaat over ‘hoe’ je iets doet + de organisatie / systeem.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
8
Q

De vragen die in dit hoorcollege behandeld worden zijn
- Is technologische ontwikkeling een autonoom proces?
- Wat is de invloed van technologie op samenleving en moraal
- Is techniek waardeneutraal/neutraal?

A

helemaal zin in

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
9
Q

Stromingen mbt techniekfilosofie kunnen worden ingedeeld in substantivisme, voluntarisme, determinisme en instrumentalisme. Wat is substantivisme?

A

het idee dat de techniek bepaalt hoe we gaan samenleven

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
10
Q

Stromingen mbt techniekfilosofie kunnen worden ingedeeld in substantivisme, voluntarisme, determinisme en instrumentalisme. Wat is voluntarisme?

A

het idee dat techniek door de mensen wordt aangestuurd

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
11
Q

Stromingen mbt techniekfilosofie kunnen worden ingedeeld in substantivisme, voluntarisme, determinisme en instrumentalisme. Wat is determinisme?

A

Ook wel autonoom genoemd, het idee dat de techniek beslist voor ons

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
12
Q

Stromingen mbt techniekfilosofie kunnen worden ingedeeld in substantivisme, voluntarisme, determinisme en instrumentalisme. Wat is instrumentalisme?

A

alle techniek die gemaakt wordt is waardevrij / neutraal, wij bepalen hoe we ermee omgaan

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
13
Q

Wat is de tegenpool van subvantivisme?

A

Instrumentalisme

substantivisme = techniek bepaalt hoe we samenleven
instrumentalisme = techniek is waardevrij/neutraal

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
14
Q

Wat is de tegenpool van determinisme?

A

voluntarisme

determinisme/autonoom = techniek beslist voor ons
voluntairsme = techniek wordt door mensen aangestuurd

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
15
Q

Welke 2 stromingen hanteren techniek-positieven?

A

voluntarisme + instrumentalisme

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
16
Q

Welke 2 stromingen hanteren techniek-negatieven?

A

subvantisme + determinisme

17
Q

Welke vraag zouden techniek-negatieven stellen die naar de geneeskunde kijken?

A

Of medicamentalisering wel goed is? Ben je aan het verbeteren of verzieken?

18
Q

Wat is de huidige visie op techniek?

A

co-creatie, co-evolutie, co-productie of co-constructie. Wederzijdse bepaling via continue wisselwerking.

19
Q

Is de technologie waardenneutraal?

A

Idee is dat iedere technologie belichaamt worden. ‘guns don’t kill people, people that don’t value human life kill people’.

Zo ook een brug waar OV-bussen niet onderdoor pasten zodat ‘zwarten’ niet naar het strand konden. Elk instrument kan negatief intent achter zitten

20
Q

Welke waarden zouden in strijd kunnen worden gebracht door de inbrenging van de echoscopie/NIPT?

A
  • Discriminatie
  • Reproductieve autonomie (verantwoordelijkheid?)
  • Mededogen (lot van toekomstig kind met grote lijdenslast)
21
Q

Hoe ziet een ethisch analyse techniek raamwerk eruit?

A
  • Identificeer de welzijnswinst die de betreffende technologie kan gaan opbrengen voor zowel menselijk als niet-menselijk floreren; schat in hoe groot die winst is, en hoe waarschijnlijk de opbrengst is.
  • Identificeer de punten van zorg (bijv. worden er rechten geschonden, zijn er risico’s op het gebied van gezondheid, veiligheid en milieu).
  • Onderzoek wie macht winnen, wie macht kwijtraken door de nieuwe technologie, en bekijk op welke manier ze macht winnen of verliezen
  • Maak een analyse hoe invoering van een bepaalde technologie de persoonlijke, sociale en ecologische condities van ons leven mogelijk zullen gaan veranderen.
  • Onderzoek of er alternatieven zijn die dezelfde doelen realiseren met minder technologische middelen.
22
Q

Wat zijn de take home messages?

A
  • Zorgprofessionals moeten altijd kritisch blijven t.a.v. de beloften van technologie
  • Technologie is niet waardenneutraal
  • Technologie beïnvloedt moraal en samenleving
  • Technologie is geen eiland, het is relationeel: professionals, patiënten, organisatie van de zorg