les 13. Pathologie Flashcards

(73 cards)

1
Q

astma =

A

= verhoogde prikkelbaarheid vd luchtwegen (allergische of niet-allergische prikkels)
->bij allergie: bronchusobstructie

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
2
Q

symptomen astma (3)

A

(meestal aanvalsgewijs)

  1. kortademigheid
  2. piepen op de borst
  3. hoesten
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
3
Q

behandeling astma

A
  • > blootstelling aan prikkels verminderen

- > inhalatie gm

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
4
Q

gevolgen van astma voor thk behandeling

A
  • > candida kan ontstaan door corticosteroïden inhalers (spoelen met water)
  • > angst, stress & LA uitlokkende factoren
  • > mandibulair blok niet gelijk L & R
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
5
Q

COPD =

A

=chronic obstructive pulmonary disease

=langzaam progressieve longaandoening

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
6
Q

2 ziektebeelden bji COPD=

A
  1. chronisch bronchitis (verhoogde slijmproductie)

2. longemfyseem

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
7
Q

symptomen COPD (6)

A
  1. verminderde longfunctie
  2. kortademigheid bij inspanning
  3. hoesten
  4. sputum ophoesten (steeds moeilijker)
  5. recidiverende luchtweginfecties
  6. gewichtsverlies
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
8
Q

sputum =

A

slijm wat opgehoest wordt (vermoeilijkt bij COPD)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
9
Q

gevolgen van COPD voor thk behandeling (6) =

A
  1. rokers-> leuko-/erythroplakie
  2. xerostomie (mondademhaling & gm)
  3. korte behandelingen, voorkeur ochtend
  4. rechtopzittend of in 45 graden behandelen
  5. rubberdam-> belemmering ademhaling
  6. risico hoestaanvallen tijdens behandeling
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
10
Q

tuberculose =

A

= besmettelijke infectieziekte door infectie met Mycobacterium tuberculosis

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
11
Q

‘open’ tuberculosis =

A
  • > overdracht via aërosol, besmettelijke route

- > indien mycobacterien aanwezig in opgehoest sputum

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
12
Q

symptomen tuberculose (5)

A
  1. hoesten (+bloed)
  2. koorts
  3. nachtelijk zweten
  4. vermagering
  5. soms blauwe verdikkingen in huid & onderhuid
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
13
Q

gevolgen van TBC voor thk behandelingen (3)

A
  1. orale laesies kunnen ontstaan
  2. effecten door gm (rood speeksel, leukopenie)
  3. besmettingsgevaar -> open TBC = niet behandelen!
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
14
Q

gevolgen v carcinoom voor thk behandelingen (

4)

A
  1. verhoogde pigmentatie palatum
  2. metastasen naar kaak/orale weke delen
  3. lichamelijke belasting afwegen tegen levensverwachting
  4. RT/chemo
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
15
Q

slaapapneu =

A

= wanneer de luchtstroom >10 sec. stilstaat

-> indien frequent: slaap verstoren & klachten veroorzaken

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
16
Q

2 soorten slaapapneu =

A
  1. centrale type (afwijking id hersenen)

2. obstructieve type (vnl bij overgewicht)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
17
Q

symptomen slaapapneu (3)

A
  1. schokkende bewegingen tijdens slaap
  2. cyanose
  3. verhoogd aantal rode bloedcellen
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
18
Q

MRA =

A

mandbulair repositieapparaat

-> mandibula wordt naar voren gebracht -> obstructie opheffen

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
19
Q

oorzaak syncope =

A

-> ontstaat door te weinig bloedvoorziening in de hersenen

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
20
Q

uitlokkende factoren syncope

A

(meestal opgeroepen door emotionele gebeurtenis)

  1. bloed zien
  2. warmte
  3. lang staan
  4. hoestbuien
  5. orthostatische hypotensie
  6. medicatie
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
21
Q

prodromale symptomen syncope (5)

A
  1. licht gevoel in hoofd
  2. misselijkheid
  3. klam worden, transpireren
  4. zwart worden voor de ogen
  5. bleke gelaatskleur
    evt spierschokken (lijkt epileptisch)
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
22
Q

behandeling syncope

A
  • > hoofd omlaag bij dreigend bewustzijnsverlies
  • > bij bewustzijnsverlies: trendelenburg-houding
  • > knellende kleding los
  • > ventileer ruimte
  • > begeleiding naar huis nodig
  • > wanneer niet binnen paar minuten bij: alternatieve diagnose (bv hypoglycemie)
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
23
Q

epileptische aanval =

A

= plotselinge functiestoornis vd hersenen, onstaat door elektrische ontlading v hersencellen
= convulsie, insult

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
24
Q

verschillende vormen epileptische aanvallen (3)

A
  1. partiële aanval (bij bewustzijn)
  2. tonisch-klonische aanval (buiten bewustzijn)
  3. partieel-complexe aanval (absences: gestoord bewustzijn)
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
25
status epilepticus =
wanneer epileptsche aanval overgaat in serie aanvallen zonder dat de patient bij bewustzijn komt = >30min.
26
wat maakt status epilepticus gevaarlijk?
= zeer zware belasting voor het lichaam | -> zuurstofgebrek, spierafbraak, belasting hart, hoge lichaamstemperatuur
27
oorzaken epilepsie
- > aangeboren : genetisch verlaagde drempel om op prikkels met een aanval te reageren - > verworven: hersenschudding, hersentumor, herseninfarct, hersenvliesontsteking
28
behandeling epileptische aanval =
1. positie om zich niet te kunnen verwonden 2. controleer hartslag/ademhaling 3. >15min = alarmeren 112 4. status epilepticus -> 10mmg diazepam (IV/ rectiole) 5. overleg naderhand met patient/HA
29
gevolgen van epilepsie voor thk behandeling
- > verwondingen tong/mucosa - > fracturen (dentaal/ orofaciaal) - > gingivahyperplasie (door fenytoïne) - > bijtblok met floss - > voorkeur vaste prothetische apparatuur
30
orale bijwerking van fenytoïne =
gingivahyperplasie
31
ms=
= multtipele sclerose = chronische neurologische aandoening -> in periodes van exacerbatie & remissie -> geen genezing mogelijk
32
eerste symptomen ms (5)
1. paresthesieën 2. dubbel zien 3. duizeligheid 4. coördinatiestoornissen 5. verlammingen
33
symptomen ms in latere fase (4)
1. verlamming benen 2. verhoogde spierspanning (spasticiteit) 3. incontinentie 4. psychische stoornissen
34
gevolgen van ms voor thk behandeling
1. trigeminusneuralgie (kan 1e symptoom zijn) 2. mh moeilijker 3. orale infecties kunnen (ziektebeeld) verergeren 4. kortdurende behandelsessies, 'sochtends voorkeur 5. soms moeilijk om aanduiden plaats v pijn
35
in welke tak meestal trigeminusneuralgie?
tak van n. maxillaris
36
neurodegeneratieve aandoeningen =
= ziekten die uitgaan van (groepen van) zenuwcellen | -> meestal chronisch progressief verloop
37
4 voorbeelden neurodegeneratieve aandoeningen =
1. parkinson 2. huntington 3. dystonie 4. dementie
38
parkinson =
= degeneratie vd hersenstam (substantia nigra) | -> dopaminetekort
39
symptomen parkinson
1. spierstijfheid 2. bewegingsarmoede (akinesie, bradykinesie) 3. moeilijk, traag, zacht spreken 4. SLIKSTOORNISSEN 5. depressie 6. tremor (trillingen)
40
akinesie =
het niet kunnen starten en uitvoeren van bewegingen
41
bradykinesie =
het traag uitvoeren van bewegingen
42
parkinsonisme =
gm die gelijkaardige symptomen van parkinson uitlokken | -> komt hierbij niet vanuit hersenstam maar medicatie
43
gevolgen v parkinson voor thk behandeling ()
1. problemen met kauwen/ spreken 2. maskergelaat (uitdrukkingen niet meer kunnen uiten - neutrale verschijning) 3. tremor (ok, kin, tong, lippen) 4. kwijlen (slikken gebeurt niet spontaan) 5. cheilitus angularis 6. elektrische stimulator --> ultrasoon!! 7. patient niet te veel achterover leggen 8. gm kunnen adrenaline versterken
44
cheilitis angularis =
ontstoken mondhoeken
45
levodopa =
typisch anti-parkinson gm | -> mogelijk lichte rode verkleuring v speeksel
46
huntington =
atrofie vd nucleus caudatus & het putamen (hersenen)
47
symptomen huntngton =
1. choreatische (theatrale) bewegingen 2. persoonlijkheidsveranderingen (stemming, psychoses) 3. dementie 4. slik - en spraakstoornissen 5. incontinentie
48
behandeling huntington / parkinson =
symptomatische behandeling | -> anxiolytica, neuroleptica, antidepressiva
49
gevolgen v huntington voor thk behandeling (6)
1. last met slikken 2. frequent verslikken --> rubberdam 3. mh moeilijker 4. xerostomie; gm 5. LA: interacteies tussen TCA & adrenaline 6. ongewilde bewegingen vh hoofd & tong - > bemoeilijken behandeling + prothese
50
dystonie =
= verhoogde spierspanning in een deel vh lichaam - > afwijkende stand vh betreffende lichaamsdeel (vaak slepend been) - > spanning en emotie verergert symptomen
51
TCA
tricyclische antidepressiva
52
gevolgen v dystonie voor thk behandeling 3)
1. ongewilde bewegingen (tong, lip) 2. anticholinergica -> xerostomie 3. acute oromandibulaire dystonie
53
mogelijke oorzaken dementie (2)
1. ziekte v Alzheimer | 2. multi-infactdementie
54
symptomen dementie
1. geheugenverlies 2. slechte orientatie 3. moeilijker communiceren 4. stemmingswisselingen
55
gevolgen v dementie voor thk behandeling (6)
1. zelfstandige mh moeilijker -> paro, caries, candida 2. patient werkt vaak niet goed mee 3. noodzakelijk persoon mee voor begeleiding praktijk 4. fluorideapplicatie 5. korte zinnen en veel herhalen
56
ziekte v Creutzfeldt-Jacob =
``` = speciale vorm v dementie = door vacuolevorming en amyloïd (eiwit)neerslag in hersenen --> ZEER resistent -> ataxie (neurologische aandoening) -> verband met gekke koeienziekte -> binnen enkele jaren overlijden ```
57
ataxie =
neurologische aandoening
58
myoklonieën =
spiersamentrekkingen
59
gevolgen vna Creutzfeldt-Jacob voor thk behandeling (5)
1. zo weinig mogelijk mensen aanwezig 2. wegwerpmateriaal 3. oog- en mondbescherming 4. dubbele handschoenen? 5. niet-disposable materiaal moet met NAOCl worden gedesinfecteerd
60
invloed v alcohol op lichaam =
-> zeer veel orale complicaties (zie lijst) invloed op centraal en perifeer ZS: - > zenuwbeschadiging - > spierzwakte (myopathie) - > degeneratie hersenstam - > Wernicke-encefalopathie - > voedingsdefincienties
61
Wernicke-encefalopathie =
bloedingen in hersenstam zorgen voor oogbewegingsstoornissen, verwardheid, hallucinaties, coma.
62
gevolgen v alcohol voor thk behandeling
- > orale complicaties - > uitstelgedrag - > levercirrose - > disulfiram -> Geen mondwater met alcohol!
63
disulfiram =
= gm bij alcoholverslavingen - > extreme 'katerverschijnselen' bij kleinste druppel alcohol - > geen mondwater met alcohol -> heel ziek
64
hoe kan heroine zorgen voor 'rampant' caries?
door hoog gehalte sucrose in methadon: gm bij heroine verslaving
65
CVA=
= cerebrovasculair accident = plots optredende uitval in de hersenen -> beroerte, attaque
66
wat is de meest frequente oorzaak van CVA?
arteriele hypertensie
67
TIA
transient ischemic attack
68
cva vs tia
tia heeft verschijnslen van cva, maar is korter van duur
69
2 vormen van CVA
1. herseninfarct (bloedklonter thv hersenen) | 2. hersenbloeding
70
oorzaak herseninfarct =
onvoldoende aanvoer O2 door afsluiting v bloedvat
71
gevolgen v herseninfarct voor thk behandeling
1. verkalkingen aa. carotes (verkalkingen op RX, verhoogd risico herseninfarct) 2. geen electieve behandelingen bij frequente tia's 3. gedeeltelijke mondhoekverlamming 4 communiccatieproblemen 5. hypotensie kan tia uitlokken => stoel langzaam bewegen 6. door gm minderde bloedstolling
72
oorzaak hersenbloeding
vaak door onderliggende hypertensie
73
gevolgen v hersenbloeding voor thk behandeling (3)
1. mh beperkt door verlammingen 2. communicatieproblemen 3. LA zonder vasoconstrictor, geen adrenaline toedienen