maternale ziekten en zwangerschap Flashcards
Fysiologie zwangerschap, veranderingen in…
-hemodynamiek
-vaatweerstand
-aanmaak ery’s
-insuline productie
-eGFR
hemodynamiek= CO stijgt met 50% tussen conceptie en 15 wkn zwangerschap
vaatweerstand neemt af–> vasodilatatie. Dit wordt gecompenseert met 50% meer aanmaak van rode bloedcellen en vocht vasthouden tijdens de zwangerschap.
Insulineproductie neemt toe
eGFR neemt toe
Welke hormonen maakt placenta aan
Wisselwerking TSH, FT4 en HCG tijdens zwangerschap
Door zwangerschap heb je minder FT4 doordat bindingseiwitten omhoog gaan en FT4 hieraan bindt, dit is dan niet meer actief. Daarnaast worden in de placenta ook veel hormonen inactief gemaakt.
Dit wordt gecompenseerd door HCG (piek in week 10), HCG lijkt op TSG en bindt ook aan de tsh receptor, waardoor FT4 weer stijgt.
Doordat hCG functie TSH overneemt, is TSH laag tijdens de zwangerschap
Door dit proces zijn er andere referentiewaarden voor zwangere vrouwen
antwoord B, want door hashimoto is schildklier kapot, dus je moet gelijk FT4 geven.
Bij het begin van de zwangerschap bij vrouwen met hashimoto kan je meds met 20-30% verhogen. Na eerste trimester weer meten, dan iets verhogen.
Schilklier werking tijdens zwangerschap
-Hypothyreoidie
-Hyperthyreoidie
Hypo= Komt weinig voor (0,3%) maar behandel je altijd met levothyroxine (FT4). Want hierdoor hoger risico op miskraam, pre-eclampsie, vroeggeboorte en suboptimale hersenontwikkeling.
Hyper= vaak niet behandelen, omdat het door hcg vaak hoger wordt. Dit moet je wel goed vervolgen
Foetale hersenontwikkeling en invloed FT4
In de 5e week vd zwangerschap begint de hersenontwikkeling, maar de foetus zelf heeft pas vanaf week 18 een werkende schildklier. Dus tussen week 5-20 gebruikt de foetus FT4 van de moeder.
Invloed van hypo- en hyperthyreoidie op foetale hersenontwikkeling
Beide worden ze geassocieerd met lagere grijze stof massa, cortex volume en iq
Subklinische hypothyreoidie
TSH verhoogd, maar FT4 nog binnen normaalwaarde
Komt 12x vaker voor dan hypothyreoidie, nogsteeds onbekend of je dit moet behandelen of niet.
Nu in de richtlijn:
onderscheid maken of moeder TPOabs heeft (hashimoto) of niet. Als ze erachter komen dat er TPOabs zijn, wist vrouw dit vaak nog niet en is dit beginnende hashimoto waardoor de schildklierfunctie nog niet uitgevallen is door de TPOabs.
Bij vrouwen met TPOabs ga je eerder beginnen met behandelen
3 soorten schildklier antistoffen
Tpo antistoffen zijn niet functioneel, worden door het immuunsysteem gemaakt als bijreactie op de ziekte. Maar deze veroorzaken niet de ziekte.
Bij ziekte van graves, met trabs, zijn de antistoffen wel functioneel en veroorzaken ook daadwerkelijk de ziekte
Dit verschil tussen functionele en niet functionele abs: antistoffen gaan ook over de placenta, als je abs hebt van moeder die ziekte veroorzaken. Dan komt dit ook bij de foetus en kan de foetus er dus ook ziek van worden.
TSA receptor antistoffen meten en schildklier palperen
Als dit allebei nega is, komen de klachten door de zwangerschap (dit is veeeel waarschijnlijker).
Anders door ziekte van graves
Correlatie hCG en hyperthyroidisme
Hoe hoger hCG, hoe groter de kans op hyperthyreoidie
Verschil zwangerschaps hyperthyreoidie en ziekte v graves
-prevalentie
-risico’s
-behandeling
-follow-up
PTU, klein risico op aangeboren afwijkingen–> daarom zwangerschapshyperthyreoidie niet behandelen
Als moeder zvg dan blijven antistoffen van de moeder nog 3 maanden in kind, daarna gaat baby zelf antistoffen aanmaken en verdwijnen de antistoffen van moeder. Baby dus nog ongeveer 3 maanden behandelen.
Diabetes gravidarum
-screening
-waarom screening zo belangrijk
= hyperglykemie tijdens de zwangerschap
Vrouwen hebben dit vaak niet door, daarom ahv risico bepalen of je vrouw moet testen met OGTT test
Reden zoveel moeite doen: vrouwen hebben geen klachten, maar al bij milde verandering van suiker–>al risico op vaatschade hierdoor risico op orgaanschade
Ook placenta is grote kluwe met bloedvaten–> daardoor kans pre-eclampsie en vroeggeboorte
Door meer glucose naar kind–> alvleeslkier meer insuline aanmaken –> hierdoor meer vet en spier aanmaak–> kind groot–> zenuwschade
En als kind geboren is: alvleesklier was gewend veel insuline aan te maken. Maar krijgt nu minder glucose–> kans hypoglycemie
Behandeling diabetes gravidarum (van minst naar meest ingrijpend)
Metformine in nl steeds meer gebruikt. Maar hierdoor wordt je minder resistent voor je eigen insuline, maar dit kan wel door de placenta. Dus kind kan hierdoor later miss iets aankomen.
Sulfonylurea= bijna nooit gebruikt
take home messages
