PD.1 - Ziekte van Parkinson (inclusief weekinleiding) Flashcards
(31 cards)
Front
Back
Wat zijn de vier kernsymptomen van het hypokinetisch-rigide syndroom?
- Hypo-/bradykinesie
- Rusttremor
- Rigiditeit
- Posturale instabiliteit
Wat zijn typische motorische kenmerken van de ziekte van Parkinson?
- Rusttremor (laagfrequent, asymmetrisch)
- Hypobradykinesie
- Mimiekarmoede
- Micrografie
- Voorovergebogen houding, kleine pasjes
- Start/stop problemen, propulsie, festinatie, freezing
Wat zijn niet-motorische symptomen van de ziekte van Parkinson?
- Anosmie (reukverlies)
- Autonome dysfunctie
- Cognitieve stoornissen
- Slaapstoornissen
- Psychiatrische symptomen
Wat is de incidentie en prevalentie van de ziekte van Parkinson?
- Incidentie: 10/100.000/jaar
- Prevalentie: 100–150/100.000 inwoners
- Bij >80 jaar: 1/1000
Wat is de pathologische bevinding bij de ziekte van Parkinson?
- Lewy-lichaampjes met alpha-synucleïne stapeling
Wat zijn de Braak stadia van Parkinson?
- Vroege stadia: autonome en reukstoornissen (premotorisch)
- Middelste stadia: slaap- en motorische stoornissen
- Late stadia: emotionele en cognitieve stoornissen
Wat is de rol van alpha-synucleïne bij Parkinson?
- Belangrijk component van Lewy-lichaampjes
- Mutaties zijn zeldzaam
Wat zijn diagnostische modaliteiten bij parkinsonisme?
- Anamnese
- Neurologisch onderzoek
- MRI
- DaT-scan
- Respons op levodopa
Welke genmutaties zijn geassocieerd met erfelijke Parkinson?
- Autosomaal dominant: alpha-synucleïne, LRRK
- Autosomaal recessief: Parkin, PINK, DJ-1
Wat zijn kenmerken van Parkin-mutaties bij Parkinson?
- Begin < 40 jaar
- Langzame progressie
- Goede respons op levodopa
- 60% < 30 jaar, 18% bij familiaire gevallen
Wat zijn de drie behandellijnen bij Parkinson?
- 1e lijn: anticholinergica, dopamine-agonisten, levodopa
- 2e lijn: combinatietherapie
- 3e lijn: apomorfine (SC), duodopa (infuus), diepe hersenstimulatie
Wat zijn Lewy body spectrum aandoeningen?
- Ziekte van Parkinson
- Parkinson dementie
- Dementie met Lewy Bodies
- Multisysteematrofie (MSA)
Wat zijn kerncriteria voor dementie met Lewy Bodies?
- Dementiesyndroom
- Fluctuerende cognitie
- Visuele hallucinaties
- Spontaan parkinsonisme
Wat zijn ondersteunende symptomen bij DLB?
- REM-slaap gedragsstoornissen
- Positieve DaT-scan
- Neurolepticagevoeligheid
Wat zijn kenmerken van Multisysteematrofie (MSA)?
- Vroege autonome stoornissen
- Parkinsonisme of cerebellair syndroom
- Cognitieve stoornissen laat
Wat zijn kenmerken van Progressieve Supranucleaire Paralyse (PSP)?
- Vallen, wazig zien, gedragsveranderingen
- Verticale blikparese
- Axiale rigiditeit
- Pathologie: tau-stapeling
Wat zijn indicaties voor diepe hersenstimulatie bij Parkinson?
- Gevorderde PD met ‘on-off’ fluctuaties
- Medicatie-onvoldoende effect
- Jonge patiënten zonder ernstige cognitieve stoornissen
Hoe onderscheidt men Parkinson dementie van DLB?
- Parkinson dementie: cognitieve stoornissen >1 jaar ná motorische symptomen
- DLB: cognitieve stoornissen <1 jaar vóór of tegelijk met motorische symptomen
Wat toont een DaT-scan aan?
- Dopamine transporter activiteit in de basale kernen
- Verminderd bij Parkinson en DLB
Wat is het belang van asymmetrie in de diagnose van Parkinson?
- Asymmetrisch begin (bv. tremor, rigiditeit) is typisch voor ziekte van Parkinson
Wat zijn de drie functionele zones die door Lewy-lichaampjes worden aangedaan volgens Braak stadia?
- Autonoom en reukgebied (premotorisch)
- Slaap- en motorische gebieden
- Emotioneel en cognitief gebied (cortex)
Wat is de volgorde van Lewy-lichaampje verspreiding volgens Braak stadia?
- Start in hersenstam (via nervus vagus)
- Breidt uit naar slaap-/motorische gebieden
- Eindigt in limbisch systeem en neocortex
Welke structuren zijn betrokken bij het dopaminerge systeem dat is aangedaan bij Parkinson?
- Substantia nigra pars compacta
- Striatum (putamen, caudatus)
- Motor cortex
- Andere hersenstamkernen: locus coeruleus, raphekernen
